XXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXX 1 CZTERDZIEŚCI LAT MOK I CK 105 XXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXX ZAWSZE W CENTRUM KULTURY Koszalin 2016 3 CZTERDZIEŚCI LAT MOK I CK 105 XXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXX ZAWSZE W CENTRUM KULTURY 4 WSTĘPY Szanowni Państwo, od momentu swojego powstania obecne Centrum Kultury 105, w przeszłości zna- ne jako Miejski Ośrodek Kultury, jest placówką, która na trwałe wpisała się w życie kulturalne Koszalina – kolejne pokolenia mieszkańców rozwijają tu swoje talenty, pa- sje, zainteresowania, uczestniczą w wydarzeniach artystycznych. Miniony czas to piękne przeżycia dzieci, młodzieży i dorosłych. To codzienna praca dla wartości uniwersalnych, osobowych, niezwykle ważnych dla każdego człowieka. Widać wyraźnie, że stały wysoki poziom imprez i zajęć, a także konsekwentnie realizo- wany, zaplanowany długoterminowo program zyskał akceptację odbiorców. CK 105 ciągle się zmienia, ewoluuje, podobnie jak zmieniają się potrzeby odbior- ców – systematycznie pojawiają się nowe formy zajęć, nowe formuły imprez. Przez 40 lat toczą się nieustanne zmagania tradycji z nowoczesnością, młodości z dojrzałością. Kolejne wynalazki współczesnej cywilizacji: telewizja, komputer, wideo, internet, loku- jąc się w naszych domach, mogły skutkować mniejszym zainteresowaniem kulturalną ofertą miasta. Ale mocne fundamenty Centrum sprawiają, że wychodzi ono z tych konfrontacji zwycięsko. Zmieniło się też samo jego oblicze, zwłaszcza po ostatnim remoncie, kiedy wnę- trza Centrum zyskały nowocześniejszy i bardziej przyjazny wygląd. CK 105 to nie tylko budynek, to przede wszystkim ludzie, którzy je tworzą i odwiedzają. Pracują i działają tu bowiem osoby o niespożytej energii i wielkich zdolnościach organizacyjnych, a przy tym nieustannie otwarte na nowe idee i pomysły. To pod ich opieką Centrum rozkwitło i na dobre wrosło w koszaliński krajobraz, stając się jednym z głównych filarów kultu- ralnych naszego miasta. Dziś, kiedy Centrum Kultury 105 obchodzi swe święto, składam jego pracownikom serdeczne gratulacje oraz podziękowania za dotychczasową działalność i sukcesy. Jednocześnie jestem przekonany, że to dopiero początek drogi, bo koszalińska kultura ma się dobrze i CK 105 ma przed sobą jeszcze wiele wyzwań. Wierzę, że te wyzwania będą impulsem do coraz szerszego rozwijania skrzydeł. Wszystkiego najlepszego! Piotr Jedliński prezydent Koszalina 5 CZTERDZIEŚCI LAT MOK I CK 105 WSTĘPY Zapraszam do Centrum Kultury 105 Na mnie spadł splendor kierowania Centrum Kultury 105 w chwili, gdy obchodzi ono tak piękny jubileusz. Jednak ta rocznica to tylko moment, krótki błysk w życiu placówki, na której obecny kształt złożyły się działania całej rzeszy ludzi. Zorganizowanie i wprawienie w ruch naszej lokalnej machiny kultury, kilka prze- prowadzek, otwarcie kina, kolejne przekształcenia struktur... Jest jasne, że nie byłoby tu mnie, gdyby nie ciężka praca moich poprzedników. Na konsumpcję tej dawki histo- rii zapraszam do monografii. Teraz jednak pragnę podziękować przede wszystkim tym, dzięki którym ta „karu- zela” kręci się teraz – i jednocześnie jestem pewny, że nie udałoby mi się tu wszystkich wymienić, dlatego poprzestanę na szybkim podsumowaniu. To CK 105 organizuje dzisiaj festiwal „Młodzi i Film”, którego pierwsza edycja od- była się w 1973 roku; to naszym dzieckiem jest festiwal „Generacja” i Hanza Jazz Festiwal, Festiwal Akordeonowy i wiele innych wydarzeń kulturalnych. Oferta kina Kryterium zaspokaja i te rozrywkowe, i te wysmakowane gusty koszalinian. Tych, którzy chcą nie tylko uczestniczyć, ale też tworzyć, zapraszamy do naszych zespołów artystycznych: tanecznych, wokalnych, instrumentalnych, teatralnych, re- cytatorskich. Oto z dumą kontynuujemy działalność równolatka centrum – zespołu „Bałtyk”. Dni Koszalina, Majówka Miejska, Sylwester, działalność Bałtyckiej Galerii Sztuki – to także ciężka praca ludzi z CK 105. Nie tylko kierowników, odpowiedzialnych za koncepcje, ale i pracowników technicznych, którzy w praktyce dopinają wszystko na ostatni guzik. O skali rozwoju niech świadczą liczby: w 2010 roku bilans imprez CK 105 zamknął się niecałą setką, w 2014 roku – było ich już trzy razy więcej, niemal 300! W kulturze zawsze można więcej i lepiej. Zapewniam, że z całym zespołem dalej jestem głodny sukcesów, dalej głodny wyzwań, które ubarwią nasz koszaliński pejzaż kulturalny. Co więc po „Trendach”, Clubie 105, realizowanych z sukcesem produkcjach filmowych? Przed nami przygotowanie oferty skrojonej pod potrzeby grupy 55+ (o ludziach tych – patrząc na ich aktywność i pasje – coraz niezręczniej mówić seniorzy). Kolejnym krokiem będzie uruchomienie filmowego kanału internetowego. Co do dalszych planów: szukam potrzeb, które Centrum Kultury 105 będzie mogło zaspokoić. A te na pewno się pojawią – i na nie czekamy. Paweł Strojek dyrektor Centrum Kultury 105 ZAWSZE W CENTRUM KULTURY 6 HISTORIA MOK Historia MOK/CK 105 (1976 – 2016) oczątki długich i barwnych historii bywają niepozorne. Przypuszczalnie nie byłoby dzisiejszego Centrum Kul- tury 105 (CK 105), gdyby nie decyzja sprzed 40 lat ówczesnego prezydenta Koszalina. 16 stycznia 1976 roku Bernard Kokowski powołał, w miejsce Wydziału PKultury Fizycznej i Turystyki (WKFiT) Urzędu Miejskiego, Miejski Ośrodek Kultury (MOK). Stanowisko dyrektora MOK objął do- tychczasowy kierownik WKFiT, a późniejszy wiceprezydent i pre- zydent miasta – Eugeniusz Żuber. 7 CZTERDZIEŚCI LAT MOK I CK 105 HISTORIA MOK / CK 105 Zarządzenie numer dwa i sekcji, a następnie poszerzył zakres działalności o opiekę nad zakłado- O znaczeniu kultury dla rozwoju Koszalina również w tamtym syste- wymi klubami i świetlicami. mie najlepiej świadczy fakt, że utworzenie MOK było drugim zarządze- niem Bernarda Kokowskiego po objęciu przez niego stanowiska prezy- Udany eksperyment denta w grudniu 1973 roku. Miejski Ośrodek Kultury miał dwa zadania: koordynował wszyst- – Pierwszą strukturę organizacyjną MOK stanowiły wówczas trzy kie działania artystyczne, również w znaczeniu administracyjnym oraz działy, w tym: organizacji imprez, upowszechniania wiedzy i amator- upowszechniał kulturę, co było połączeniem unikalnym w skali kraju. skiej twórczości artystycznej – wspomina Eugeniusz Żuber. – Poza in- – Prawo dopuszczało takie rozwiązanie, ale stanowiło ono rodzaj struktorami o różnych specjalnościach, w ośrodku pracowały trzydzie- eksperymentu, z którego wyszliśmy obronną ręką – mówi Eugeniusz ści trzy osoby. Żuber. W „Głosie Pomorza” z tamtego okresu czytamy: „Zadaniem nowej Trudno porównywać rzeczywistość kulturalną lat 70. ubiegłego placówki jest koordynowanie poczynań kulturalnych w mieście, zarzą- stulecia do obecnej. W „Głosie Pomorza” z tamtego okresu czytamy: dzanie nimi i inspirowanie. MOK będzie współdziałał z instytucjami „Duży nacisk położy MOK na wolne soboty. Zazwyczaj (...) placówki kultury, a ponadto zajmie się organizacją życia kulturalno-oświatowego kulturalne zamknięte były na (...) cztery spusty, gdyż ich pracownicy w mieście. (...) MOK będzie gospodarzem wszystkich obiektów kultu- uważali, że jest to dzień odpoczynku również dla nich. Tymczasem nic ralnych podlegających prezydentowi miasta”. 1 nie stoi na przeszkodzie, by zorganizować ciekawą imprezę właśnie Po raz pierwszy w swojej historii, ale nie ostatni, MOK przejął wtedy w wolną sobotę, a odpocząć – w któryś dzień tygodnia”. 2 kompetencje – istniejącego od 1957 roku – Wojewódzkiego Domu Kul- W latach 70., a później 80. ubiegłego stulecia MOK zasłynął w kra- tury, w tym prowadzenie amatorskich zespołów artystycznych, klubów ju zespołami tworzonymi przez utalentowanych artystów amatorów, ZAWSZE W CENTRUM KULTURY 8 HISTORIA MOK / CK 105 a kierowanymi przez zdolnych instruktorów profesjonalnych. Z tamtego Kilka przeprowadzek okresu pochodzą sukcesy Zespołu Pieśni i Tańca „Bałtyk” i Dziecięcego Eugeniusz Żuber przyznaje dzisiaj, że ówczesne władze Koszalina Zespołu Pieśni i Tańca „Mały Bałtyk”, Chóru „Sta allegra”, Amatorskiego stawiały na „kulturalne wizytówki” miasta, które nie tylko zdobywały Zespołu Estradowego „Koszalin”, Klubu Tańca Towarzyskiego „Astra”, nagrody i przyciągały widzów, lecz również urzeczywistniały ambicje Polskiego Teatru Pantomimy Blik, Zespołów Tańca Nowoczesnego „Zyg- urzędników. zak” i „Top Toys”. – Właściwie w każdej dyscyplinie sztuki mieliśmy coś do powiedze- nia – uważa. – Nasze artystyczne „towary eksportowe” były rozpo- Taniec w stanie wojennym znawalne na festiwalach w kraju. Wszystko to działo się pod dachem „Bałtyk” do dzisiaj pozostaje dumą Eugeniusza Żubera, który wspo- i opieką MOK. mina: – Wszędzie, gdzie występował, a zaznaczył swoją obecność na Pod dachem MOK nie zawsze jednak było wygodnie. Mimo przyzna- największych międzynarodowych festiwalach folklorystycznych, zespół nia siedziby przy ulicy Mickiewicza, ośrodek przez wiele lat zmagał się był kojarzony z Koszalinem. Wybraliśmy drogę promocji miasta poprzez z problemami lokalowymi, w pierwszym okresie dysponując zaledwie sukcesy artystyczne jego mieszkańców. czterema pomieszczeniami, zarządzając – wykorzystywanym głównie w sezonie letnim – amfiteatrem i korzystając gościnnie między innymi z obiektów Wojewódzkiego Domu Kultury, I Liceum Ogólnokształcące- go im. Stanisława Dubois, klubu pocztowego „Łącznościowiec”, Bałtyc- kiego Teatru Dramatycznego. Rozwojowi sekcji i zespołów MOK towarzyszyły zatem częste przeprowadzki. Placówka kolejno zajmowała obiekty przy ulicach: Orlej, Kościuszki i Grodzkiej, część pomieszczeń mając swoich, a inne dzierżawiąc. Wielka reorganizacja lat 90. Sytuację MOK zmieniła dopiero transformacja i powstanie samorzą- du terytorialnego, który – w kadencji 1990-1994