ISSN 1425-8730 KWARTALNIK GMINY TURAWA NR 3/58/2004 BIERDZANY ♦ KADŁUB TURAWSKI ♦ KOTÓRZ MAŁY ♦ KOTÓRZ WIELKI ♦ LIGOTA ♦ OSOWIEC ♦ RZĘDÓW ♦ TURAWA ♦ WĘGRY ♦ ZAKRZÓW ♦ ZAWADA Cena 2 zł Ponadto w numerze: Gminne Dożynki 2004 z partnerstwem w tle ..............3 Nowe partnerstwo Gminy Turawa..........................5 Wiersze Hrabiego Hubertusa von Garnier.......... 8 Kapliczki i krzyże Gminy Turawa........................10 0 Waldbahnce - kolejce leśnej wąskotorowej 13 Uratowane łabędzie 16 Wiejska Izba Regionalna w Ligocie Turawskiej 18 Dożynki Wojewódzkie Bierkowice 2004 <§>- ff nPlon niesiemy, plon... Od kilkunastu tygodni przygotowy­ wana uroczystość dożynek gminnych doczekała się finału. Przepiękna, bar­ dzo ciepła słoneczna pogoda sprawiła, że do Ligoty na dożynki zjechało wie­ lu mieszkańców gminy, województwa i nie tylko. Pięknie udekorowana wieś, delegacje sołectw z koronami, wesołe korowody, ten niepowtarzalny szczególny klimat uroczy­ stości święta plonów łączący przybyłych do wspólnej zabawy. Święto dożynkowe w Ligocie Turaw- skiej tradycyjnie rozpoczyna się w taki sam sposób: wymarszem z gospodarstwa p. H. Panicza (zajmuje się tym już 24 lata) do kościoła na uroczystą sumę dożyn­ kową i poświęcenie koron. Razem z nami w tej ceremonii wzięło udział sołectwo Bierdzany. Wraz ze wszystkimi zaproszonymi we mszy św. dożynkowej uczestniczyła także delegacja z Saalfelder Hóhe. szałek, Rzędowa oraz wszyscy przyby­ Sołectwo wręczyło dary - pamiąt­ Przepiękną, koncelebrowaną sumę li na uroczystość Gminnych Doży­ ki dożynkowe wykonane przez panie dożynkową prowadził ks. proboszcz nek 2004. z grupy Odnowy Wsi i pp. W. Roesne- J. Obst. Do korowodu dożynkowego Korowód prowadziła orkiestra dęta rów obecnym na dożynkach rad­ ustawiły się delegacje sołectw: Ligoty zŁowkowic. nym, sołtysom, przedstawicielom Turawskiej, Bierdzan, Kadłuba Tu- W przepełnionym namiocie ceremonię ARiMR i WODR w Łosiowie, człon­ rawskiego, Zakrzowa Turawskiego, dożynkową rozpoczęto od wręczenia chle- kom Komisji oceniającej korony, na­ Rzędowa, Turawy - Marszałek, oby­ ba. Starostowie - p. J. Dawid i P. Koj wrę­ szym księżom a także gościom z Saalfel­ dwu Kotorzy, Zawady i Węgier, „we­ czyli chleb Wójtowi p. W. Kampie i Prze­ der Hohe i wielu, wielu innym zapro­ sołe korowody” z Bierdzan, Ligoty, Za­ wodniczącemu Rady Gminy p. A. Gallu­ szonym. krzowa Turawskiego, Turawy - Mar­ sowi. Przewodniczący Rady Gminy wręczył również symboliczny upominek dla stra­ żaków w Saalfelder Hohe. Ważnym momentem był werdykt Ko­ misji oceniającej wystawione do przeglą­ du korony dożynkowe i korowody. Komi­ sja dokonała następującego podziału na­ gród i wyróżnień: - korony dożynkowe: I - sołectwo Ligota Turawska, II - sołectwo Turawa-Marszałki, HI - sołectwo Rzędów; - „wesołe korowody” I - Bierdzany: „ Bruksela - dopłaty unijne ”, II - Turawa-Marszałki: „ Z postępem do Unii ”, III - Ligota Turawska: „Nam nie trzeba kombajna, bo śląska kobieta bardzo wydajna Wszystkie pozostałe sołectwa biorą­ ce udział w przeglądzie otrzymały wy­ różnienia;_________________________ Dokończenie na stronie 3 W/R.ZE.ć>IE_Ń 2 0 0 A wmmmKKtKKKM .......................ni....mir..-min ii...... F A L A Z partnerstwem w tle Gminne Dożynki 2004 To nie były zwykłe, tradycyjne do­ żynki gminne. Znaczenie i rangę tego dwudniowego festynu 18 i 19 września, oprócz rewelacyjnej pogody, jaka dopi­ sała, podnosiło wydarzenie, które zdomi­ nowało program pierwszego dnia: zosta­ ło podpisane partnerstwo gminy Turawy i Saalfelder Höhe. W obecności Rady Gminy, sołtysów, wielu zaproszonych osób oraz mieszkań­ ców Ligoty Turawskiej aktu podpisania dokonali wójtowie obu gmin, panowie: Waldemar Kampa i Wolfgang Peter. Kwiaty, okolicznościowe przemówienia i wymiana upominków zakończyły ofi­ cjalną ceremonię. Następnie delegacja nie­ miecka i zaproszeni goście odwiedzili nasząlzbę Regionalnąi wpisali się do księ­ gi pamiątkowej. Wspólny, uroczysty obiad jeszcze bar­ dziej zbliżył wszystkich do siebie, goście wielokrotnie zapraszali nas do Saalfelder Höhe, gdzie wiosną 2005 r. odbędzie się podobna uroczystość. Łyżką dziegciu w tej beczce miodu była nieobecność niektórych radnych (przede wszystkim z listy mniejszości niemieckiej), sołtysów i niewielka frekwencja mieszkań­ ców gminy, a Ligoty szczególnie, którzy mimo wcześniejszego poinformowania nie dopisali. I w tym momencie pojawia się nie­ bezpieczne i nurtujące pytanie doty­ czące sensu partnerstwa, tożsamości narodowej, a może tylko „czerwonego PLON NIESIEMY, PLON paszportu Dokończenie ze strony 2 Sołtys wsi Ligota Turawska Część artystyczną zapewniły PSP Jakie to były dożynki? Oceny doko­ Danuta Matysek z Ligoty Turawskiej, gimnazjum z Tu­ nają ci, którzy tu byli i razem z nami się rawy, zespół „Rudniczanki”,orkiestra bawili. dęta z Łowkowic, kabarety G. Stasiaka Dzisiaj chcę podziękowć wszystkim, Dziękuję również sponsorom: w czasie i „Francika”,sam prowadzący p. Mar­ którzy w każdy sposób pomogli w zor­ dożynek miałam przyjemność wręczać im cin Wilczek i zespoły muzyczne, które ganizowaniu tej szczególnej uroczystoś­ podziękowania. w sobotę i niedzielę przygrywały do ci, a nade wszystko mieszkańcom Li­ Sołtys wsi Ligota Turawska tańca do bardzo późnych godzin noc­ goty, bo na ich barkach ten trud spoczy­ Danuta Matysek nych. wał. f AL A — i ^ — \VB.ZŁ^IŁŃ 2004 Przemówienie Wójta Gminy Turawa, Waldemara Kampy wygłoszone na Dożynkach Gminnych Szanowny Panie Burmistrzu Wolfgang Peter, Szanowni Państwo, Przedstawiciele Rady Gminy Saalfelder - Höhe oraz Gminy Turawa; Szanowni Przyjaciele i Goście zaproszeni! Z serca witam na pięknej Ziemi Turaw- Jugenderholung Dittrichshütte - pana skimi, często uczestnicząc w dożyn­ skiej w imieniu społeczności naszej gmi­ Lothara Reinwarth - pojechali na Zie­ kach wiejskich. Również wychowan­ ny nowych przyjaciół gminy Turawa - loną Szkołę. kowie Domu Dziecka w Turawie byli gminę Saalfelder Höhe. Już 26.09.1998 r. podpisane zostało w Dittrichshütte. Współpraca między przedstawicielami partnerstwo pomiędzy Szkołą Podstawo­ Każdego roku z Niemiec przyjeżdża do naszych gmin sięga już marca 1998 r., kie­ wą w Węgrach i Staatliche Regelschule Turawy Święty Mikołaj z prezentami dla dy to uczniowie Szkoły Podstawowej Kleingeschwenda. Nasze dzieci wielo­ naszych dzieci. W Turyngii występowa­ w Węgrach wraz z wychowankami Domu krotnie wyjeżdżały do Dittrichshütte, a ich ły również Chór Mniejszości Niemieckiej Dziecka w Skorogoszczy na zaproszenie rówieśnicy ze szkoły Kleingeschwenda z Węgier oraz zespoły z Osowca i Bier- dyrektora wioski dziecięcej Kinder - und gościli w Węgrach i nad Jeziorami Turaw- dzan. 30.10.2001 r., będąc członkiem Zarzą­ du Powiatu Opolskiego, cieszyłem się z podpisania partnerstwa pomiędzy Po­ wiatem Opolskim a Powiatem Saalfeld -4 Rudolstadt. 1 Ciągle brakowało mi jednak partner­ stwa naszych gmin. Partnerstwa nie tylko urzędów a idei opartej na współpracy i przyjaźni mieszkańców gmin - zainicjo­ wanej oddolnie. Mego przyjaciela, burmistrza Wolfgan­ ga Petera poznałem w 1999 roku podczas uroczystości pasowania mnie na Ryce­ rza Zamku Greifenstein, gdzie w ten spo­ sób podziękowano mi za zaangażowa­ nie w partnerstwo naszych szkół i po­ wiatów. Kolejny raz spotkaliśmy się podczas Dożynek Gminnych w Węgrach w paź­ dzierniku 2001 r., gdyż jako Sołtys Wsi Węgry miałem zaszczyt zaprosić i goś­ cić w swych skromnych progach Bur­ mistrza Saalfelder Höhe, a mieszkań^ cy wsi Węgry pozostałych członków de" legacji. Wtedy to prosiłem Burmistrza Petera 0 podpisanie umowy partnerskiej z Gminą Turawa. Na reakcję nie trzeba było długo czekać, gdyż już 6.12.2001 r. Rada Gminy Saalfelder Höhe podjęła uchwałę o woli przystąpienia do partnerstwa z Gminą Turawa. Jestem dumny i niezmiernie szczęśliwy, że w Zjednoczonej Europie w roku przy­ stąpienia Polski do Unii Europejskiej było mi dane podpisać tę tak długo oczekiwaną umowę o partnerstwie, przyjaźni i współ­ pracy gospodarczej. Dla dobra mieszkańców naszych gmin będziemy chcieli pisać wspólne projekty 1 pozyskiwać środki Unii Europejskiej oraz wymieniać doświadczenia. Dokończenie na stronie 5 WRZŁ6IŁŃ 2004 FALA Nowe partnerstwo Gminy Turawa Tegoroczne dożynki gminne w Ligocie Turawskiej stały się okazją do podpisa­ nia długo oczekiwanej umowy partner­ skiej z zaprzyjaźnioną gminą Saalfelder Höhe. Kontakty między mieszkańcami obu gmin zostały nawiązane już przed siedmiu laty, ale dopiero teraz mają one charakter oficjalny. Obie strony wiążą z faktem zawarcia układu partnerskiego wielkie nadzieje. Wspólnym celem jest rozszerzenie do­ tychczasowej współpracy w najważniej­ szych dziedzinach, dlatego też w skład niemieckiej delegacji weszli, prócz Bur­ mistrza Wolfganga Petera, proboszcz ewangelickiej parafii Michael Wen- tlei, komendant straży pożarnej Sven •Flurschütz, kierownik referatu budo­ wnictwa Steffi Spillmann, kierownik referatu spraw obywatelskich Gabi M üller, skarbnik Astrid Hoecke oraz przedstawiciele rady gminy Saalfel- der HöheReinhardt Müller i Gerald Wäsch. W piątek, 17. września, gości przywi­ gadnienia związane z tym tematem nie Waldemar Kampa przystąpili do uroczy­ tał w Turawie Wójt Waldemar Kampa. były obce gościom z Niemiec. Gmina stego podpisania polskojęzycznej wersji Po uroczystej kolacji przedstawiciele Saalfelder Höhe położona jest w górzy­ umowy partnerskiej. obu gmin zasiedli przy wspólnym stym terenie Turyngii, a działania tamtej­ W swych przemówieniach jeszcze raz stole, by omówić szczegóły przyszłej szego samorządu koncentrują się od wie­ podkreślili oni szczególny wymiar partner­ współpracy. Spotkanie stało się rów­ lu lat na promocji i rozwoju