Inspekcja Ochrony Œrodowiska WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŒRODOWISKA W OLSZTYNIE Raport o stanie œrodowiska województwa warmiñsko-mazurskiego w 2016 roku BIBLIOTEKA MONITORINGU ŒRODOWISKA OLSZTYN 2017 Praca zbiorowa pod kierunkiem Joanny Kazanowskiej Redaktor prowadz¹cy Tomasz Zalewski Zdjêcie na ok³adce Kamilla Smoter W publikacji zamieszczono opracowania przygotowane przez: Departament Ochrony Œrodowiska Urzêdu Marsza³kowskiego Województwa Warmiñsko-Mazurskiego, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Pañstwowy Instytut Badawczy, Oddzia³ we Wroc³awiu, Okrêgow¹ Stacjê Chemiczno-Rolnicz¹ w Olsztynie, Regionaln¹ Dyrekcjê Lasów Pañstwowych w Olsztynie i Bia³ymstoku, Regionaln¹ Dyrekcjê Ochrony Œrodowiska w Olsztynie, Wojewódzki Fundusz Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Œrodowiska w Olsztynie oraz Delegatury w Elbl¹gu i Gi¿ycku. Badania wód powierzchniowych sfinansowano ze œrodków: Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie Projekt „Wzmocnienie systemu pomiarowego jakoœci powietrza w województwie warmiñsko-mazurskim” dofinansowano ze œrodków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. £¹czny koszt projektu wyniós³ 3 273 728,99 z³, a poziom dofinansowania 2 402 262,33 z³. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Œrodowiska w Olsztynie 10-011 Olsztyn, ul. ks. Wac³awa Osiñskiego 12/13, tel. (89) 612 34 56 e-mail: [email protected] Delegatura WIOŒ w Elbl¹gu 82-300 Elbl¹g, ul. Powstañców Warszawskich 10, tel. (55) 232 54 32 e-mail: [email protected] Delegatura WIOŒ w Gi¿ycku 11-500 Gi¿ycko, ul. £uczañska 5, tel. (87) 428 36 16 e-mail: [email protected] Copyright by Wojewódzki Inspektorat Ochrony Œrodowiska w Olsztynie Olsztyn 2017 Przygotowanie publikacji: Studio Wydawnicze EDYCJA, Olsztyn Spis treœci WSTÊP ..........................................................................................................................................................................................................................5 I. WODY POWIERZCHNIOWE ...............................................................................................................................................................................7 1. GOSPODARKA WODNO-ŒCIEKOWA (Halina Andrzejewska) .................................................................................................................7 2. MONITORING RZEK (Ma³gorzata Libecka, Justyna Kopiec, Hanna Koniecka, Rafa³ Górynowicz, Helena Wróblewska) .....................11 2.1. Wstêp .....................................................................................................................................................................................11 2.2. Charakterystyka wybranych jednolitych czêœci wód badanych w 2016 roku .......................................................................13 2.3. Podsumowanie.......................................................................................................................................................................21 3. MONITORING JEZIOR (Kamilla Smoter, Waldemar Gêbka, Hanna Koniecka, Helena Wróblewska, Krzysztof Zachwieja) ..................29 3.1. Wstêp .....................................................................................................................................................................................29 3.2. Charakterystyka badanych jezior...........................................................................................................................................29 3.3. Podsumowanie.......................................................................................................................................................................41 4. MONITORING WÓD PRZEJŒCIOWYCH WOJEWÓDZTWA WARMIÑSKO-MAZURSKIEGO (Justyna Kopiec) ...........................55 4.1. Badania wód Zalewu Wiœlanego prowadzone w 2016 r............................................................................................................55 4.2. Ocena stanu ekologicznego ...................................................................................................................................................56 4.3. Ocena stanu chemicznego......................................................................................................................................................59 4.4. Ocena obszarów chronionych................................................................................................................................................59 4.5. Podsumowanie.......................................................................................................................................................................59 II. GLEBY WOJEWÓDZTWA W ŒWIETLE BADAÑ OKRÊGOWYCH STACJI CHEMICZNO-ROLNICZYCH (El¿bieta Kaczyñska, Sandra Samsel, Pawe³ Bielski) ............................................................................................................................................63 1. WPROWADZENIE ......................................................................................................................................................................................63 2. ORGANIZACJA I METODYKA BADAÑ ..................................................................................................................................................63 3. OMÓWIENIE WYNIKÓW BADAÑ ...........................................................................................................................................................64 3.1. Stan zakwaszenia gleb u¿ytków rolnych w województwie...................................................................................................64 3.2. Zasobnoœæ gleb w makroelementy.........................................................................................................................................64 3.3. Podsumowanie ......................................................................................................................................................................65 III. ZALESIENIA GRUNTÓW NIELEŒNYCH – KONSEKWENCJE DLA ŒRODOWISKA I GOSPODARKI WOJEWÓDZTWA WARMIÑSKO-MAZURSKIEGO (Andrzej Sobania) ......................................................................................................................................69 1. WPROWADZENIE.......................................................................................................................................................................................69 2. RYS HISTORYCZNY ZALESIEÑ ..............................................................................................................................................................69 3. CHARAKTERYSTYKA DRZEWOSTANÓW ZAK£ADANYCH NA GRUNTACH NIELEŒNYCH .................................................................70 4. KONSEKWENCJE DLA GOSPODARKI LEŒNEJ.....................................................................................................................................71 5. KONKLUZJA................................................................................................................................................................................................72 IV. CHEMIZM OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH (Ewa Liana, Mariusz Adynkiewicz, Jan B³achuta, Agnieszka Kolanek, Ewa Terlecka, Micha³ Pobudejski, Bart³omiej Miszuk, Irena Otop, Micha³ Mazurek, Wies³awa Rawa) ...................................................73 1. WPROWADZENIE.......................................................................................................................................................................................73 2. ZANIECZYSZCZENIE OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH W WOJEWÓDZTWIE WARMIÑSKO-MAZURSKIM I DEPOZYCJA ZANIECZYSZCZEÑ Z OPADÓW DO POD£O¯A W 2016 ROKU..........................................................................................................74 V. MONITORING ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO (Tomasz Zalewski) .....................................................91 1. WPROWADZENIE.......................................................................................................................................................................................91 2. PRESJA..........................................................................................................................................................................................................91 3. STAN .............................................................................................................................................................................................................92 3.1. Ochrona zdrowia....................................................................................................................................................................92 3.2. Ochrona roœlin .......................................................................................................................................................................94 4. REAKCJA......................................................................................................................................................................................................94 VI. WYBRANE DZIA£ANIA NA RZECZ OCHRONY PRZYRODY PODEJMOWANE PRZEZ REGIONALN¥ DYREKCJÊ OCHRONY ŒRODOWISKA W OLSZTYNIE W 2016 ROKU (Ma³gorzata Krupa, Elwira Ba³dyga) ................................99 1. WPROWADZENIE.......................................................................................................................................................................................99