ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ 2018 ЖЫЛЫ АТАЛЫП ӨТІЛЕТІН ЖӘНЕ ЕСКЕ АЛЫНАТЫН КҮНТІЗБЕСІ КАЛЕНДАРЬ ЗНАМЕНАТЕЛЬНЫХ И ПАМЯТНЫХ ДАТ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН НА 2018 ГОД SIGNIFICANT DAYS OF THE REPUBLIC OF KAZAHSTAN IN 2018 АСТАНА 2018 2 Біз ұлы мұрамыздың інжу маржанын – жаңа елордамыз Астананы болашақ ұрпақ үшін салдық. Астана – планетамызда ХХI ғасырда пайда болған бірінші астаналық қала. Елордамыз қасиетті Тәуелсіздік рухының – Жасампаздық пен бірлік рухының қайнар көзіне айналды! Астана бүгінде өз тарихының бастауында ғана тұр. Ол біздің мем¬лекеттік қуатымыздың биік самғауын бейнелей отырып, жылдан жылға ажарланып келеді. Біз оны әлемнің мәңгі қалаларының бірі ету үшін бәрін жасаймыз, өйткені Астана дегеніміз — Тәуелсіздіктің киесі. Қазақстан Республикасының Президенті НҰРСҰЛТАН НАЗАРБАЕВ Мы создали жемчужину нашего великого наследия для будущих поколений — новую столицу Астану. Астана — первый столичный город, возникший на планете в ХХI веке. Наша столица стала источником святости Духа Независимости — Духа созидания и единства! Сегодня Астана только в начале своей истории. С каждым годом она становится лучше и лучше, отражая высочайший взлет нашей государственной мощи. И мы сделаем все, чтобы она стала одним из вечных городов мира, ибо Астана — это Святыня Независимости. Президент Республики Казахстан НУРСУЛТАН НАЗАРБАЕВ We created a pearl of our great heritage for the future generation which is a new capital Astana. Astana is the first capital city which appeared in the Earth in the XXI century. Our capital became the source of sanctity of the Spirit of Independence-Spirit of Creation and Unity! Today Astana is only in the beginning of its history. Every year it becomes better and better, reflecting the highest rise of our state power. And we do everything in order to transform Astana to the one of the eternal cities of world, as Astana is a Sanctity of Independence. President of the Republic of Kazakhstan NURSULTAN NAZARBAYEV 4 5 Ақмола қаласын Қазақстан Республикасының астанасы деп жариялау туралы Қазақстан Республикасы Президентiнiң Жарлығы 1997 жылғы 20 қазандағы № 3700 «Қазақстан Республикасының астанасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1995 жылғы 15 қыркүйектегi Заң күшi бар Жарлығына, «Қазақстан Республикасының астанасын көшiру туралы» Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң 1994 жылғы 6 шiлдедегi № 106 қаулысына сәйкес қаулы етемiн: 1. Ақмола қаласы 1997 жылғы 10 желтоқсаннан бастап Қазақстан Республикасының астанасы болып жариялансын. 2. Ақмола қаласының Қазақстан Республикасының астанасы ретiнде ресми тұсаукесерi 1998 жылғы 10 маусымда өткiзiлсiн. 3. Қазақстан Республикасының Үкiметi, Қазақстан Республикасы Президентiнiң Iс Басқармасы, Жоғары және орталық мемлекеттiк органдарды Ақмола қаласына көшiру жөнiндегi мемлекеттiк комиссия осы Жарлықтың орындалуын қамтамасыз ететiн болсын. 4. Осы Жарлық жарияланған сәтiнен бастап күшiне енедi. Қазақстан Республикасының Президентi Об объявлении города Акмолы столицей Республики Казахстан Указ Президента Республики Казахстан от 20 октября 1997 г. № 3700 В соответствии с Указом Президента Республики Казахстан от 15 сентября 1995 года «О столице Республики Казахстан», име- ющим силу Закона, постановлением Верховного Совета Республики Казахстан от 6 июля 1994 года N 106 «О переносе столицы Республики Казахстан» постановляю: 1. Объявить столицей Республики Казахстан город Акмолу с 10 декабря 1997 года. 2. Официальную презентацию города Акмолы как столицы Республики Казахстан провести 10 июня 1998 года. 3. Правительству Республики Казахстан, Управлению Делами Президента Республики Казахстан, Государственной комиссии по передислокации высших и центральных государственных органов в город Акмолу обеспечить исполнение настоящего Указа. 4. Настоящий Указ вступает в силу с момента опубликования. Президент Республики Казахстан About proclamation of Akmola city as a capital of the Republic of Kazakhstan The Decree of the President of the Republic of Kazakhstan from the 20th October 1997 № 3700 According to the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan from the 15th September 1995 “About the capital of the Republic of Kazakhstan” which have the force of law, resolution of Supreme Soviet of the Republic of Kazakhstan from the 6th July 1994 № 106 “About transfer of the capital of the Republic of Kazakhstan” I decree: 1. Declare Akmola city as a capital of the Republic of Kazakhstan since the 10th December 1997. 2. Official presentation of Akmola city as a capital of the Republic of Kazakhstan carry out in the 10th June 1998. 3. Procure execution of this Decree to the Government of the Republic of Kazakhstan, Administrative Department of the President of the Republic of Kazakhstan, State commission for the redeployment of higher and central government bodies in Akmola city. 4. Present Decree comes into effect since the moment of publication. President of the Republic of Kazakhstan 6 7 ТАРИХ ИСТОРИЯ / HISTORY Қазақстанның заманға лайық жаңа астанасын салу идеясы Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевқа тиесілі. Елорданы Алматыдан Ақмолаға ауыстыру туралы шешімді Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесі 1994 жылы 6 шілдеде қабылдады. Астананы ресми көшіру 1997 жылғы 10 желтоқсанда жүзеге асты. Президенттің 1998 жылғы 6 мамырдағы Жарлығымен Ақмоланың атауы Астана болып өзгертілді. Жаңа астананың халықаралық тұсаукесері 1998 жылғы 10 маусымда өтті. 1999 жылы Астана ЮНЕСКО шешімімен «әлем қаласы» атағын алды. Қазақстанның бас қаласы 2000 жылдан бастап Астаналар мен ірі қалалар- дың халықаралық ассамблеясының мүшесі. Астана – Азияның ең солтүстігінде орналасқан елорда. Қазіргі уақытта Астананың аумағы 722 шаршы шақырымнан асады, тұрғындар саны – 1 млн асады. Қала үш ауданнан – «Алматы», «Сарыарқа» және «Есіл» ауданынан тұрады. Астананың сәулеткерлік тұжырымдамасын жасау барысында Нұрсұлтан Назарбаевтың елордада Батыс пен Шығыстың мәдени дәстүрлері үйлесім тапқан ерекше еуразиялық стиль қалыптастыру идеясы негізге алынды. Астаналық бас жоспардың авторы бел- гілі жапон сәулеткері Кисе Курокава болды. «Бәйтерек» кешені жаңа елорданың басты символына, оның өзіндік бойтұмарына айналды. Өзге де бірегей сәулеткерлік ғи- мараттар қатарында белгілі британдық архитектор Норман Фостердің жобасы бойынша пирамида үлгісінде салынған «Бейбітшілік және келісім» сарайын, әлемдегі ең биік шатыр үлгісіндегі ғимарат – «Хан Шатыр» сауда-ойын-сауық орталығын, теңізден алыс ор- наласқан океанариум – «Думан» орталығын, «Астана опера» мемлекеттік опера және балет театрын, Орталық Азиядағы ірі мешіт – «Әзірет Сұлтан» мешітін, Әулие Үспен Богородица кафедралдық соборын, Әулие Мария Архиепархиясы рим-католиктік кафедрал- дық соборын, «Бейт Рахель Хабад Любавич» синагогасын, «Қазақстан» орталық концерт залын, «Қазақ Елі» монументін, Қазіргі заманғы өнер музейі мен Президенттік мәдени орталық ғимараттарын атауға болады. Жаңа спорттық нысандар арасында 30 мың көрерменге арналған «Астана-Арена» жабық стадионы, 2011 жылы әлемде үздік деп танылған, 10 мың орынға арналған «Сарыарқа» бірегей велотрегі бар. Тағы бір маңызды спорттық кешен – ең жоғары халықа- ралық стандарттарға сай келетін «Алау» мұз айдыны орталығын атауға болады. Қазақстанның елордасы елдің барлық өңірлеріндегі талапкерлер үшін тартымды орталыққа айналды. Мұнда отандық білім беру ісінің жетекшілері – Назарбаев Университеті, Л.Гумилев атындағы Еуразиялық ұлттық университеті, Қазақ ұлттық өнер универ- ситеті, С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті, М.В.Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінің филиалы, Астана медициналық университеті орналасқан. Астананың айналасында бірегей «жасыл белдеу» жасалып, қала ұланғайын далалық өлкенің ортасындағы шұратқа (оазис) айналып келеді. Қазақстанның Тұңғыш Президентінің идеясымен іргесі қаланған жаңа елорда қысқа мерзім ішінде жалпыұлттық идея мәрте- бесіне ие болып, жас мемлекеттің тәуелсіздігінің символына және жаhандық табысына айналды. Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев жаңа елордалық қаланың даму философиясын өте анық және бейнелі түрде айқындап берді: «Осында ежелгі Сарыарқа жерінде тек астана емес, еліміздің болашақ бесігі өмірге келді. Астана тарихы мен қазақстандықтар- дың тағдыры бір-бірінен ажырағысыз. Елорда біздің республикамыздың күш-қуатының іске асуының, динамикалық дамуының және тұрақтылығының көрінісі. Астана барша қазақстандықтарды біріктіретін және алға қарай қадам басқан жарқын, қуатты, гүлденген қалаға айналды. Біздің елордамыз Отанымыздың жүрегі, халықтың өз күшіне сенімі мен ұлы тағдыр-талайының символы болып та- былады. Бүгінде Астанада, Қазақстанның барлық өңіріндегі сияқты, жүзден астам ұлт өкілдері өмір сүреді. Халықтар достығы, өзара түсіністік және ынтымақтастық – Астананы және жаңа Қазақстанды құрудың негізі, міне, осылар». 8 Идея создания новой столицы Казахстана принадлежит Главе государства Нурсултану Назарбаеву. Решение о переносе столицы из Алматы в Акмолу было принято Верховным Советом Республики Казахстан 6 июля 1994 года. Официальный перенос столицы состоялся 10 декабря 1997 года. Указом Президента от 6 мая 1998 года Акмола была переимено- вана в Астану. Международная презентация новой столицы прошла 10 июня 1998 года. В 1999 году Астана по решению ЮНЕСКО получила звание «город мира». С 2000 года главный город Казахстана является членом Международной ассамблеи столиц и круп- ных городов. Астана – самая северная столица в Азии. В настоящее время территория Астаны превышает 722 квадратных километра, чис- ленность населения – более 1 млн. человек. Город состоит из трех районов – «Алматы», «Сарыарка» и «Есиль». При разработке архитектурной