DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 8 grudnia 2014 r. Poz. 4462 UCHWAŁA NR XLIX/405/14 RADY GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA z dnia 30 października 2014 r. w sprawie uchwalenia ,,Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2014–2017 z perspektywą do roku 2021” Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594, 645, 1318, z 2014 r. poz. 379, 1072) oraz art. 18 ust. 1, w związku z art. 14 i art. 17 ustawy - Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, poz. 1238, z 2014 r. poz. 40, 47, 457, 1101, 1146) Rada Gminy Wola Krzysztoporska uchwala, co nastę- puje: § 1. Uchwala się gminny ,,Program Ochrony Środowiska dla Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2014–2017 z perspektywą do roku 2021”, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Wola Krzysztoporska. § 3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Woje- wództwa Łódzkiego. Przewodniczący Rady Gminy Maria Drozdek Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 2 – Poz. 4462 Załącznik do uchwały nr XLIX/405/14 Rady Gminy Wola Krzysztoporska z dnia 30 października 2014 r. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA na lata 2014-2017 z perspektywą do roku 2021 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 3 – Poz. 4462 Spis treści 1. WSTĘP 2. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA Położenie geograficzne i powierzchnia terenu Ukształtowanie powierzchni terenu, geomorfologia Gospodarka Rolnictwo Przemysł 3. OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA Zasoby wodne Wody powierzchniowe Wody podziemne Powietrze atmosferyczne Powierzchnia ziemi Hałas Pole elektromagnetyczne Walory przyrodnicze i krajobrazowe Lasy i łowiectwo Formy ochrony przyrody Infrastruktura techniczna Energetyka Ciepłownictwo Gazownictwo Elektroenergetyka Naftociąg Odnawialne źródła energii Gospodarka wodno–ściekowa Gospodarka odpadami 4. SYNTETYCZNE ZESTAWIENIE CELÓW I ZADAŃ DO REALIZACJI ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZADAŃ WŁASNYCH Cele i zadania inwestycyjne własne Cele i zadania nieinwestycyjne własne Cele i zadania inwestycyjne koordynowane Cele i zadania nieinwestycyjne koordynowane 5. MONITORING WDRAŻANIA PROGRAMU ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM WSKAŹ- NIKÓW MONITORINGU 6. LITERATURA 7. ZAŁĄCZNIKI Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 4 – Poz. 4462 1. WSTĘP Niniejszy dokument stanowi aktualizację Programu ochrony środowiska dla Gminy Wola Krzysztoporska z 2009 roku. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Wola Krzysztoporska jest podstawowym dokumentem koordynującym działania na rzecz ochrony środowiska na terenie gminy. Zawiera cele i zadania, które powinna realizować gmina jak i inne podmioty w celu ochrony środowiska w granicach administracyjnych jednostki samorządowej. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2014–2017 z perspektywą do roku 2021 jest sporządzony zgodnie z dokumentem „Wytyczne sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym” wydanym przez Ministerstwo Środowiska w 2002 roku. Program podsumowuje stan środowiska gminy oraz zawiera zestawienie jej słabych i mocnych stron (anali- za SWOT). Dzięki kompleksowemu ujęciu stanu środowiska na ternie gminy możliwe stało się zdefiniowanie na tej podstawie celów środowiskowych do jakich powinno się dążyć, kierując się dobrem środowiska. Cele środowi- skowe zostaną osiągnięte, jeżeli realizowane będą konkretne zadania, które zostały szczegółowo wylistowane w niniejszym dokumencie, w podziale na zadania własne, koordynowane oraz, w zależności od typu zadań, na inwestycyjne i nieinwestycyjne. Realizacja ww. zadań powinna doprowadzić do realizacji celów środowiskowych, a co za tym idzie do po- lepszenia stanu środowiska w obrębie gminy. Należy jednocześnie dodać, że realizacja zadań powinna być również monitorowana, co zostało w sposób szczegółowy opisane w niniejszym dokumencie. 2. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA 2.1. Położenie geograficzne i powierzchnia terenu Gmina Wola Krzysztoporska położona jest w centralnej części powiatu piotrkowskiego, w centralnej i po- łudniowo-wschodniej części województwa łódzkiego. W skład powiatu piotrkowskiego wchodzi łącznie 11 gmin: 2 gminy miejsko-miejskie: Sulejów i Wolbórz oraz 9 gmin wiejskich: Aleksandrów, Czarnocin, Gorzkowice, Grabica, Łęki Szlacheckie, Moszczenica, Ręcz- no, Rozprza i Wola Krzysztoporska (rysunek 2.1). Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 5 – Poz. 4462 Rysunek 2.1. Gminy powiatu piotrkowskiego (źródło: Statystyczne Vademecum Samorządowca, Urząd Statystyczny w Łodzi, 2013). Jednostki samorządowe graniczące z gminą Wola Krzysztoporska to: od północy – gmina Grabica, od wschodu – Piotrków Trybunalski, miasto na prawach powiatu, od południowego wschodu – gmina Rozprza, od południa – gmina Kamieńsk w powiecie radomszczańskim, od zachodu – gmina wiejska Bełchatów w powiecie bełchatowskim. W strukturze organizacyjnej gminy znajdują się 43 sołectwa obejmujące łącznie 60 miejscowości. Gmina Wola Krzysztoporska jest gminą o umiarkowanym charakterze turystycznym, a na jej obszarze wy- stępuje niewielka ilość zabytków. Według rejestru zabytków nieruchomych (stan na 31 grudnia 2013 r.) są to: Bujny: - park dworski, 2 poł. XIX, nr rej.: 290 z 31.08.1983, Jeżów: - park dworski, k. XIX, nr rej.: 302 z 31.08.1983 i z 4.11.1993, - stajnia, spichlerz, nr rej.: 567-IX-76 z 22.03.1952, Mzurki: - zespół dworski, 1830: - dwór, drewn., nr rej.: 468-IX-52 z 2.12.1948, - park, nr rej.: 218/P-IX-28 z 27.11.1948, Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 6 – Poz. 4462 Parzniewice: - zespół dworski, pocz. XIX, XX: - dwór, ob. szkoła, nr rej.: 575-IX-81 z 29.09.1952, - park, nr rej.: 314 z 31.08.1983 i z 22.09.1993, Rokszyce: - zespół dworski, po 1875, nr rej.: 390 z 24.05.1988: - dwór, - park, Wola Krzysztoporska - dwór, poł. XIX, nr rej.: 275 z 30.11.1978, Woźniki: - piwnice dworu, 1 poł. XIX, nr rej.: 571-IX-79 z 22.03.1952 oraz 199 z 28.09.1967. Gmina zajmuje obszar o powierzchni 17 075 ha co stanowi prawie 12% powierzchni powiatu piotrkow- skiego (Statystyczne Vademecum Samorządowca, Urząd Statystyczny w Łodzi, 2013). Poglądowa mapa gminy została przedstawiona na rysunku 2.2. Rysunek 2.2. Mapa gminy Wola Krzysztoporska (źródło: www.maps.google.pl). Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 7 – Poz. 4462 2.2. Ukształtowanie powierzchni terenu, geomorfologia Według Jerzego Kondrackiego (Geografia regionalna Polski, wyd. PWN, Warszawa 2013) gmina Wola Krzysztoporska położona jest pod względem geograficznym na obszarze prowincji Niżu Środkowoeuropej- skiego, w podprowincji Nizin Środkowopolskich, gdzie przeważają bezjeziorne równiny denudacyjne zbudo- wane z glin morenowych, piasków i pokryw peryglacjalnych, ze żwirowymi ostańcami moren i kemów star- szych zlodowaceń. Przy bardziej szczegółowym podziale gmina Wola Krzysztoporska leży w obszarze makro- regionu Wzniesienia Południowomazowieckie i w graniach dwóch mezoregionów: Równina Piotrkowska (wschodnia część gminy) i Wysoczyzna Bełchatowska (zachodnia część gminy). 2.3. Gospodarka 2.3.1. Rolnictwo W gminie Wola Krzysztoporska użytki rolne zajmują łącznie powierzchnię 5 062 ha, z czego 4 245 ha to grunty orne, sady zajmują 50 ha, łąki 641 ha, a pastwiska - 126 ha (GUS, Bank Danych Lokalnych 2012). W gminie Wola Krzysztoporska znajdują się 1 634 gospodarstwa rolne (wg wyników Powszechnego Spisu Rolnego 2010). Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego wynosi 7,59 ha i jest wyższa od średniej po- wierzchni gospodarstwa w powiecie piotrkowskim (7,23 ha) oraz w województwie łódzkim (6,86 ha), ale niż- sza od średniej dla kraju, która wynosi 7,93 ha (GUS, Powszechny Spis Rolny 2010). Tabela 2.1. Średnia powierzchnia gospodarstw rolnych w gminie Wola Krzysztoporska oraz w powiecie (źródło: GUS, Powszechny Spis Rolny 2010). Działki Gospodarstwa rolne Jednostka terytorialna do 1 ha 15 h ogółem 1 - 5 ha 5 - 10 ha 10 -15 ha włącznie i więcej Gmina Wola Krzysztoporska 1634 174 611 550 174 125 W tabeli 2.1 przedstawiono liczbę gospodarstw rolnych w gminie Wola Krzysztoporska, w zależności od wielkości gospodarstwa. Najmniej jest gospodarstw o powierzchni przekraczającej 15 ha oraz gospodarstw o powierzchni pomiędzy 10 a 15 ha, a także gospodarstw o powierzchni do 1 ha. Najwięcej jest gospodarstw o powierzchni pomiędzy 1 a 5 ha. Na rysunku 2.3 zobrazowano procentowy udział poszczególnych wielkości działek w strukturze powierzchni gospodarstw rolnych w gminie. Rysunek 2.3. Struktura powierzchni gospodarstw rolnych w gminie Wola Krzysztoporska (opracowanie własne na podstawie danych GUS). Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 8 – Poz. 4462 Ogólna ilość stosowanych nawozów mineralnych (tabela 2.2) w gminie Wola Krzysztoporska jest wyższa niż średnia dla Polski, a także wyższa niż średnia dla województwa łódzkiego i średnia dla powiatu piotrkow- skiego. Sytuacja wygląda odwrotnie, jeśli chodzi o nawozy wapniowe. Zużywa się ich w gminie mniej niż średnio w Polsce, w województwie i w powiecie. Tabela 2.2. Zużycie nawozów mineralnych i wapniowych w kg/ha w 2010 roku (źródło: GUS, Powszechny Spis Rolny 2010). Zużycie nawozów na 1 ha użytków rolnych Jednostka terytorialna Mineralne, w tym: mineralne wapniowe azotowe fosforowe potasowe Polska 114,6 66,3 22,7 25,6 38,2 Województwo Łódzkie 120,0 70,4 23,5 26,0 29,3 Powiat Piotrkowski 112,3 69,9 21,1 21,4 31,1 Wola Krzysztoporska 125,4 76,4 25,1 24,0 28,3 2.3.2. Przemysł