SEYYİD BATTAL GAZİ Mustafa ÖZÇELİK T.C. ESKİŞEHİR VALİLİĞİ SEYYİD BATTAL GAZİ Mustafa ÖZÇELİK Editör Murat Küçük Kapak Tasarım Turgay Yılmaz Tashih Bilal Akan Kapak Minyatürü Matrakçı Nasuh, Seyitgazi, 1533-1536 Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Han Baskı Sistem Ofset Matbaacılık, Ankara 1.Basım, 2009 ISBN 978-605-378-090-8 www.eskisehir.gov.tr (222) 221 90 00 T.C. ESKİŞEHİR VALİLİĞİ İçindekiler Sunuş / Vali Mehmet KILIÇLAR. .................................................................................................6 Önsöz / Mustafa ÖZÇELİK ..........................................................................................................7 1. Bölüm HAYATI Battal Gazi’nin Kimliği ..................................................................................................................8 Yaşadığı Çağ ............................................................................................................................... 10 Yaşadığı Coğrafya ........................................................................................................................ 15 Soyu, Kökeni ............................................................................................................................... 16 Doğum Tarihi ve Yeri .................................................................................................................. 21 Adı ve Unvanları .......................................................................................................................... 23 Şeceresi ....................................................................................................................................... 27 Ailesi .......................................................................................................................................... 30 Eğitimi........................................................................................................................................ 31 Eşleri ve Çocukları ....................................................................................................................... 32 Mücadele Arkadaşları ................................................................................................................... 35 Battal Gazi’nin Atı: Aşkar ............................................................................................................ 38 Vefatı .......................................................................................................................................... 42 2.Bölüm ŞAHSİYETİ Erdemli kişiliği ............................................................................................................................ 46 Fiziki özellikleri ........................................................................................................................... 48 Aklı ve zekâsı ............................................................................................................................... 49 Cesareti ve hüneri ........................................................................................................................ 50 Âlim kişiliği ................................................................................................................................. 52 Yardımseverliği ............................................................................................................................ 53 Dindar kişiliği .............................................................................................................................. 54 İdeali ........................................................................................................................................... 56 Vasiyeti ....................................................................................................................................... 58 3. Bölüm MÜCADELESİ Cenkleri ...................................................................................................................................... 60 İlk cengi ve babasının intikamını alması......................................................................................... 61 Kayser’in ordusuyla savaşması ....................................................................................................... 62 Serasker olması ............................................................................................................................ 63 Ahmer ile cengi ........................................................................................................................... 64 Şemun’la savaşı ............................................................................................................................ 65 Karısını saraydan kurtarması ......................................................................................................... 65 Abdüsselam’ı kurtarması ............................................................................................................... 66 Mihran’ı öldürmesi ...................................................................................................................... 67 Aliyun ve Dehran’la mücadelesi .................................................................................................... 68 Hapse düşmesi ............................................................................................................................. 69 Firdevs’i katletmesi ...................................................................................................................... 70 Calut ve Harut’la mücadelesi ........................................................................................................ 70 Bahtiyar’ı öldürmesi ..................................................................................................................... 71 Malatya savunması ....................................................................................................................... 72 Rum’a gitmesi ve esir olması ......................................................................................................... 73 Zindandan kurtulması .................................................................................................................. 74 Saka suretine girmesi .................................................................................................................... 76 Malatya’ya dönüşü ....................................................................................................................... 77 Zehirlenmesi ............................................................................................................................... 78 Ukbe’nin yalanını ortaya çıkarması ................................................................................................ 79 Ukbe’yi öldürmesi ........................................................................................................................ 80 Hindistan yolculuğu ..................................................................................................................... 81 Ketayun ile macerası..................................................................................................................... 83 Esatur’la mücadelesi ..................................................................................................................... 84 Abdülvehhâb Gazi’yi kurtarması ................................................................................................... 84 Kaf Dağı’na gitmesi ..................................................................................................................... 87 Babek’le mücadelesi ..................................................................................................................... 88 Rad Cadı İle Macerası .................................................................................................................. 89 Hakem’i Katletmesi ..................................................................................................................... 90 Son gazası ................................................................................................................................... 91 4. Bölüm KÜLLİYESİ Kabrinin bulunuşu ....................................................................................................................... 92 Türbesinin yapılması .................................................................................................................... 93 Makamları ................................................................................................................................... 96 Battal Gazi Külliyesi .................................................................................................................... 97 Bektaşilik ve Battal Gazi ............................................................................................................ 103 5. Bölüm EDEBİYATTA BATTAL GAZİ Battalnâme ................................................................................................................................ 107 Battalnâme’den bölümler ............................................................................................................ 111 Halk şiirinde Battal Gazi ............................................................................................................ 119 Battal Gazi’ye adanan şiirler ....................................................................................................... 120 Roman ve hikâyelerde