Wody 79 3. CHARAKTERYSTYKA ROKU lodowe zaczęły stopniowo zanikać. W trzeciej dekadzie w HYDROLOGICZNEGO wyniku intensywnego topnienia pokrywy śnieżnej i opadów stan wody wzrósł do strefy stanów wysokich. Wzrostom Stany wody stanów wody towarzyszył całkowity zanik zjawisk lodo- W pierwszym miesiącu roku hydrologicznego 2006 tj. wych. Stany wody osiągnęły kulminację w dniach 30÷31 w listopadzie 2005, poziom wód w rzekach województwa marca. Na wielu wodowskazach zostały przekroczone stany małopolskiego układał się w strefie wody niskiej i średniej ostrzegawcze a nawet alarmowe (Wisła, Biała, dolna Raba, przy ogólnej tendencji opadania. Przez cały miesiąc obser- Skawinka i Uszwica). Największe przyrosty dobowe sta- wowano tylko niewielkie wahania stanów wody. Na poste- nów odnotowano w Proszówkach (o 240 cm) i Ciężkowi- runkach wodowskazowych Wisły, Skawy, Raby i Dunajcu cach (o 198 cm). W marcu zostały przekroczone maksy- poniżej Gołkowic zanotowano najniższe stany z wielolecia malne obserwowane stany na Wiśle (Smolice i Karsy) i dla półrocza zimowego. W kilku przypadkach temu eks- Białej (wszystkie posterunki). Wystąpił stan zagrożenia tremalnemu zjawisku towarzyszyło występowanie zjawisk powodziowego. lodowych, które pojawiły się w trzeciej dekadzie miesiąca W kwietniu stan wody układał się w strefie stanów wy- na Skawie, Rabie i Dunajcu, głównie w postaci lodu brze- sokich i średnich. W pierwszej połowie miesiąca trwał gowego i śryżu. spływ wód roztopowych i przeważał stan wysoki. Przekro- W grudniu 2005 r. stany wody w rzekach wojewódz- czenia stanów alarmowych notowano do 2 kwietnia, twa małopolskiego nadal układały się w strefie wody śred- ostrzegawczych do 6 kwietnia. W drugiej połowie miesiąca niej i niskiej, ale z tendencją wzrostu. Pod koniec pierwszej stan w rzekach obniżał się do strefy wody średniej, wyka- dekady obserwowano podwyższenie się poziomu stanów zując niewielkie wahania spowodowane opadami. wody spowodowane opadami. W połowie trzeciej dekady W maju poziom wody w rzekach województwa mało- podwyższenie stanów wody spowodowane było tworze- polskiego ulegał wahaniom z przewagą do opadania i ukła- niem się zjawisk lodowych (oprócz Wisły). Zjawiska te dał się głównie w strefie wody średniej i niskiej. W końcu występowały znacznie intensywniej niż w listopadzie, maja, po intensywnych opadach, nastąpiły wzrosty stanów, szczególnie w pierwszej i trzeciej dekadzie miesiąca. W lokalnie przekraczające stany wysokie, a nawet stany kilku profilach zanotowano najniższe obserwowane stany z ostrzegawcze (Niedziczanka i Biała). Największy przyrost wielolecia, które wystąpiły przy zjawiskach lodowych. dobowy stanów odnotowano na Białej w Grybowie (o W styczniu 2006 r. stany wody w rzekach wojewódz- 102 cm). twa małopolskiego układały się w strefie wody średniej i W czerwcu początkowo obserwowano stany w strefie niskiej. Na Wiśle była to na ogół tendencja spadkowa, na stanów wysokich, potem przy ogólnej tendencji do opada- Skawie, Rabie i Dunajcu wzrostowa. Wahania stanów wy- nia, w strefie stanów średnich, a nawet lokalnie niskich. wołane zostały rozwojem zjawisk lodowych na rzekach, W pierwszej dekadzie miesiąca, po intensywnych opa- czemu sprzyjały ujemne temperatury powietrza. Oprócz dach deszczu zanotowanych w ostatnich dniach maja, na śryżu i lodu brzegowego pojawiła się na rzekach pełna terenie województwa małopolskiego wystąpiły gwałtowne pokrywa lodowa. Pod koniec miesiąca, w paru przekrojach, wzrosty stanów wody, przekraczające strefę stanów wyso- doszło do przekroczeń stanów wysokich, spowodowanych kich. Wzrosty te były miejscami gwałtowne. Doszło do rozwojem zjawisk lodowych. licznych przekroczeń stanów ostrzegawczych (od 1 czerw- W lutym stan wody w rzekach województwa małopol- ca) i alarmowych (od 4 czerwca). Największe przyrosty skiego układał się początkowo w strefie wody średniej i dobowe stanów odnotowano na Dunajcu w Żabnie (o 420 niskiej, ale pod koniec miesiąca zostały przekroczone stany cm), na Białej w Ciężkowicach (o 390 cm) i na Wiśle w wysokie. Przez pierwsze dwie dekady obserwowano ten- Karsach (o 296 cm). Największe przekroczenie stanów dencję spadkową stanów wody. W trzeciej dekadzie na alarmowych zanotowano na Białej w Koszycach (o skutek piętrzenia wody przez lód i topnieniem pokrywy 248 cm). Po spływie wód opadowych i po przejściu kulmi- śnieżnej występowały wahania i okresowe wzrosty stanów nacji fali wezbraniowej stan rzek województwa małopol- wody, z lokalnym przekroczeniem stanów wysokich. Naj- skiego obniżał się przechodząc do strefy stanów średnich większe przyrosty zanotowano w Stradomce (72 cm) i w i niskich. Wzrosty stanów w drugiej i trzeciej dekadzie Szczucinie (62 cm). Dominującym zjawiskiem lodowym na miesiąca spowodowane były opadami. rzekach była pełna pokrywa lodowa. Woda na lodzie poja- W lipcu stany wody w rzekach układały się głównie w wiła się na Skawie, Rabie, dolnym Dunajcu, a zatory na strefie wody średniej i niskiej, tylko w pierwszej dekadzie Skawie i dolnym odcinku Dunajca. miesiąca w strefie wody wysokiej. W pierwszej i drugiej dekadzie marca stany wody w Na początku lipca, po intensywnych opadach deszczu, rzekach układały się w strefie wody średniej i niskiej, wy- zanotowanych w ostatnich dniach czerwca, wystąpiły gwał- kazując tendencję spadkową z niewielkimi wahaniami. W towne wzrosty stanów wody. Największe przyrosty dobowe trzeciej dekadzie miesiąca, w wyniku topnienia śniegu, stanów odnotowano na Dunajcu w Żabnie (o 360 cm), na stany podniosły się do poziomu stanów wysokich. Wiśle w Karsach (o 326 cm), na Białej w Ciężkowicach (o W pierwszej dekadzie marca na wielu rzekach, szcze- 298 cm). Zostały przekroczone stany ostrzegawcze (od gólnie na górskich odcinkach, dominowało pełne zlodzenie. 1 lipca). Stany alarmowe zostały nieznacznie przekroczone: W drugiej dekadzie, gdy temperatura wzrosła, zjawiska na Niedziczance w Niedzicy (o 30 cm) na Białej w Cięż- kowicach (o 10 cm), a na Stradomce został osiągnięty. Po 80 spływie wód opadowych i przejściu fali wezbraniowej stan – NQ – najniższy przepływ roczny wody, od drugiej dekady miesiąca, w wyniku długotrwałe- przy przepływach głównych II stopnia dla wielolecia go braku zasilania wodami opadowymi i intensywnego – WWQ – największy przepływ z wielolecia parowania, poziom wody opadał i pod koniec miesiąca – SWQ – średnia z największych przepływów rocznych w większości wodowskazów obserwowano stan niski i (WQ) z wielolecia średni. Na Rabie w Kasince Małej zaobserwowano stan – SSQ – średnia z przepływów średnich rocznych (SQ) z wody niższy od obserwowanego. wielolecia W sierpniu poziom wody w rzekach województwa ma- – SNQ – średnia z najmniejszych przepływów rocznych łopolskiego układał się głównie w strefie wody średniej i (NQ) z wielolecia niskiej przy ogólnej tendencji do opadania. Okresowo, po – NNQ – najmniejszy przepływ z wielolecia. opadach deszczu stany wody nieco się podwyższały, osią- gając lokalnie strefę stanów wysokich. Na Wiśle w Popę- O charakterze roku hydrologicznego oraz jego charak- dzynce został przekroczony najniższy obserwowany stan w terystyk, w porównaniu do lat wcześniejszych, świadczą półroczu letnim. miejsca jego charakterystyk w uporządkowanych szeregach We wrześniu stan wody w rzekach województwa ma- czasowych odpowiednich charakterystyk rocznych. Wyniki łopolskiego układał się głównie w strefie wody średniej i tych zestawień przedstawiono w tabeli 7. niskiej. W pierwszej połowie miesiąca, po intensywnych opadach wystąpiły wzrosty, lokalnie do strefy wody wyso- kiej. W drugiej połowie miesiąca stan wody na ogół obniżał Tabela 7. Porównanie roku hydrologicznego 2006 do lat poprzed- się. Najniższe obserwowane stany wody dla półrocza let- nich niego zostały przekroczone na Wieprzówce, Stradomce i Miejsce charakterystyki Dunajcu w Żabnie. w uporządkowanym Liczebność W październiku poziom wody w rzekach województwa L.p. Rzeka Wodowskaz szeregu czasowym małopolskiego układał się w strefie stanów niskich i śred- szeregu nich. Na ogół obserwowano stabilizację stanów z tendencją WQ SQ NQ spadkową. Niewielkie wzrosty zanotowano w ostatnich 1 Wisła Smolice 8 4 25 dniach miesiąca, po obfitych opadach deszczu. Najniższe obserwowane stany wody dla półrocza letniego zostały 2 Raba Proszówki 21 32 30 56 przekroczone lokalnie na Wiśle, Skawie, Rabie, Dunajcu. 3 Dunajec Żabno 11 25 45 56 Odpływ rzeczny Odpływ Wisły w okolicach Krakowa określono na Wartość przepływu maksymalnego w 2006 roku na podstawie wodowskazu Smolice, natomiast odpływ naj- Wiśle w Smolicach, na Rabie w Proszówkach i na Dunajcu większych małopolskich dopływów Wisły scharakteryzo- w Żabnie była znacznie niższa od najwyższego przepływu wano w oparciu o wodowskazy zlokalizowane w odcinkach notowanego w wieloleciu. ujściowych Raby (Proszówki) i Dunajca (Żabno). Charakte- Wartości przepływów średnich rocznych na Rabie i rystyka w ujściowym profilu Skawy w Zatorze w związku z Dunajcu były zbliżone wartości średnich rocznych prze- przebudową mostu (likwidacja wodowskazu) jest niemoż- pływów z wielolecia. liwa. Minimalne przepływy roczne w badanych profilach na Dla każdego wodowskazu zestawiono tabelarycznie i Wiśle, Rabie i Dunajcu były wyższe od najniższych prze- na wykresach półroczne i roczne przepływy charaktery- pływów z wielolecia. styczne (tabela 8 i rysunki 5-7). Wartości przepływów w analizowanych profilach wo- Występujące w nich oznaczenia to: dowskazowych są zbliżone lub nieco wyższe od wartości – przy przepływach głównych I stopnia dla roku hydro- średnich z wielolecia. logicznego: Podsumowując, rok hydrologiczny 2006 na obszarze