STUDIUM UWARUNKOWAÑ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DWIKOZY UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNGO STYCZE Ń 2003 ŒWIÊTOKRZYSKIE BIURO ROZWOJU REGIONALNEGO 25-516 Kielce, Al. IX Wieków Kielc 3, tel. (041) 342-17-80, fax. (041) 344-40-87, e-mail [email protected] Opracowano w Świ ętokrzyskim Biurze Rozwoju Regionalnego w Kielcach Dyrektor Biura mgr in ż. Krzysztof Domagała Zespół autorski w składzie: mgr in ż. arch. Ryszard Nagórny — główny projektant — nr upr. urban. 701/88 mgr in ż. arch. Katarzyna Bieniek-Kaszy ńska — projektant mgr Agnieszka Przygodzka — środowisko przyrodnicze mgr in ż. Edmund Augustyniak — rolnictwo, le śnictwo mgr in ż. Marian Olech — komunikacja, infrastruktura techniczna mgr in ż. arch. Karol Skuza — osadnictwo, opracowanie graficzne mgr Andrzej Sikora — turystyka, opracowanie komputerowe mgr in ż. Andrzej Michno — infrastruktura techniczna mgr in ż. Jolanta Florczyk — geologia, surowce mineralne tech. Maria Gr ębowska — demografia, rynek pracy, mieszkalnictwo tech. Ewa Tatarek — opracowanie inwentaryzacyjne i graficzne tech. Włodzimierz Bednarczyk — opracowanie graficzne Zał ącznik nr do Uchwały Nr Rady Gminy w Dwikozach z dnia „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dwikozy” SPIS TRE ŚCI I. WPROWADZENIE ............................................................................................ 6 1. Podstawa prawna i zakres opracowania studium ............................................... 7 2. Metoda i forma opracowania studium ................................................................. 8 3. Dotychczasowy tok opracowania studium ........................................................... 8 4. Materiały wej ściowe ............................................................................................... 9 II. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE ..................................................... 10 1. Uwarunkowania wynikaj ące z „Planu zagospodarowania przestrzennego województwa świ ętokrzyskiego ............................................................................ 10 2. Uwarunkowania wynikaj ące z usytuowania gminy w strukturach ponadlokalnych ...................................................................................................... 12 3. Uwarunkowania wynikaj ące ze strategii rozwoju gminy .................................. 13 III. UWARUNKOWANIA WEWN ĘTRZNE ................................................. 18 1. Charakterystyka poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego gminy ........................................................................................... 18 1.1. Poło żenie i opis ogólny terenu bada ń .............................................................. 18 1.2. Rze źba terenu ................................................................................................... 18 1.3. Budowa geologiczna gminy ............................................................................ 19 1.4. Charakterystyka gruntów dla budownictwa .................................................... 20 1.5. Surowce mineralne .......................................................................................... 20 1.6. Charakterystyka warunków wodnych .............................................................. 22 1.6.1. Wody powierzchniowe ........................................................................... 22 1.6.2. Wody podziemne .................................................................................... 24 1.6.3. Zagro żenie powodziowe ......................................................................... 25 1.7. Charakterystyka warunków glebowych ........................................................... 27 1.8. Warunki klimatyczne ....................................................................................... 28 1.8.1. Klimat ..................................................................................................... 28 1.8.2. Warunki topoklimatyczne ...................................................................... 29 1.9. Jako ść powietrza atmosferycznego i zagro żenie hałasem ............................... 30 1.10. Flora i fauna ................................................................................................... 32 1.10.1. Charakterystyka szaty ro ślinnej ............................................................ 32 1.10.2. Świat zwierz ąt ...................................................................................... 35 1.11. Prawna ochrona przyrody .............................................................................. 36 1.11.1. Istniej ące formy ochrony przyrody ..................................................... 36 Opracowanie: Świ ętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego — 2003 rok 3 „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dwikozy” 1.11.2. Warunki wła ściwego zagospodarowania obszarów chronionych oraz cennych przyrodniczo ................................................................. 39 1.12. Funkcjonowanie środowiska przyrodniczego ............................................... 41 1.12.1. Obszar gminy na tle systemu przyrodniczego ..................................... 41 1.13. Zagro żenia środowiska przyrodniczego ........................................................ 42 1.14. Uwarunkowania przyrodnicze rozwoju gminy ............................................. 44 2. Dziedzictwo kulturowe ......................................................................................... 46 2.1. Rys historyczny ............................................................................................... 46 2.2. Herb gminy Dwikozy ...................................................................................... 50 2.3. Dobra kultury .................................................................................................. 51 2.3.1. Architektura sakralna ............................................................................ 51 2.3.2. Cmentarze znajduj ące si ę w ewidencji konserwatorskiej ..................... 55 2.3.3. Architektura świecka ............................................................................. 56 2.3.4. Archeologia ........................................................................................... 57 2.3.5. Historyczne postacie zwi ązane z obszarem gminy ............................... 58 2.3.6. Miejsca pami ęci narodowej ................................................................... 60 2.3.7. Podsumowanie ....................................................................................... 61 2.3.8. Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu środowiska kulturowego ........... 62 2.3.9. Wykaz obiektów i zespołów zabytkowych ............................................ 63 3. Osadnictwo ............................................................................................................ 69 3.1. Historyczne uwarunkowania rozwoju ............................................................. 69 3.2. System osadniczy gminy ................................................................................. 70 4. Funkcja rolnicza .................................................................................................... 71 4.1. Podstawowe dane charakteryzuj ące rolnicz ą przestrze ń produkcyjn ą gminy na tle województwa .......................................................................................... 71 4.2. Ogólna ocena warunków przyrodniczo-glebowych ......................................... 72 4.3. Warunki agrarne i demograficzne w rolnictwie .............................................. 74 4.4. Uwarunkowania wynikaj ące z prawa własno ści gruntów ............................... 75 4.5. Uwarunkowania wynikaj ące ze struktury i rozmieszczenia zabudowy rolniczej ........................................................................................................... 75 4.6. Główne kierunki specjalizacji rolnictwa ......................................................... 76 4.7. Uwarunkowania rozwoju rolnictwa wynikaj ące z akcesji Polski do UE ........ 77 5. Zagospodarowanie turystyczne ........................................................................... 78 6. Le śnictwo ............................................................................................................... 80 6.1. Uwarunkowania wynikaj ące z analizy zagro żeń środowiska le śnego ........... 80 7. Uwarunkowania społeczno-ekonomiczne .......................................................... 81 7.1. Demografia ..................................................................................................... 81 7.1.1. Sytuacja demograficzna gminy Dwikozy na tle powiatu sandomierskiego i gmin s ąsiednich ........................................................ 81 7.1.2. Sytuacja demograficzna wewn ątrz gminy ............................................. 86 7.2. Mieszkalnictwo ............................................................................................... 98 7.2.1. Zasoby mieszkaniowe ........................................................................... 98 7.3. Infrastruktura ekonomiczna ............................................................................ 104 7.3.1. Zatrudnienie i bezrobocie ..................................................................... 104 7.3.2. Podmioty gospodarcze .......................................................................... 109 7.3.3. Rzemiosło, produkcja i pozostałe usługi ............................................... 113 4 Opracowanie: Świ ętokrzyskie Biuro