Dukagjini "Nderi i Kombit" Botim Periodik i Shoqatës Atdhetare “Dukagjini”, Viti i XVI i botimit, nr. 189, Korrik 2019 Nr. Llog. UNIONBANK 510367047020112, Shkodër - Albania, Tel. 00355674001940, internet: www.shoqatadukagjini.com, Kryeredaktore: Suela Ndoja, Çmimi 30 lekë / 1.5 euro VJOLLCA E TREVESAT SHTROHEN ME SHQIPTARË DUKAGJiNIT Në familjen e biznesmenit Ndue Ftoni në 15-vjetorin e datëlindjes së djalit të tij Ishte nder i veçantë për mua që mora Jam rrite tue e adhurue si lule, mbimja pjesë në një datëlindje aq madhështore me e saj ka kenë nji nga dhuratat e natyrës qindra të ftuar dhe mes shumë personal- malsore, sa shendin e binte kjo lule mbas itetesh. dimnave të gjatë e të randë. Nuk kishte Biznesmeni i suksesshëm shqiptaro- ma knaqsi se me e pa ngjyrën e çiltë të amerikan me origjinë nga Dukagjini, saj, kur petalet i qeshnin në shpërthim kremtonte datëlindjen e djalit të tij, tanimë mbi tokën ku sapo ish dejë bora (shkri 15-vjeçar, Ronaldo Ftoni. Ai kishte zgjed- bora). E qeshun lulje si me kenë qeshje hur ta celebronte këtë festë në Atdhe, në njeri të lumtun, patravajê. Shpesh ma Shkodrën e tij mes miqëve, të afërmëve kujtojnë qeshjen e kesaj lulje do ftyra dhe dashamirëve, mes artistëve të nderuar njerezish këtu në Amerikë ku jetoj, disa shkodranë e jo vetëm, duke treguar kështu njerez që e di se i kanë qitë të tana ven- se festat tona shqiptare ruajnë traditat më dave, e s’kanë farë halli në ftyre të Tokës. të mira të popullit tonë dhe e tillë ishte kjo Malsorët e kanë njoftë si lule me kohë, festë, që për nga pjesëmarrja kishte për- njaq sa prej ngjyres së saj ia kanë dha- masat e një dasme të madhe. në edhe emnin njenës nga te shtatë 2 ngjyrat, asaj që në gjuhën e standarti- zueme i thonë “E Verdha” - malsoret i thone “E Lultë /-a”. E Lultë si kjo Lule që qeshet me tanë optimizmin e ngjyrës PROFESOR AHMET OSJA së vet…ka ardhë pranvera…gëzoni. Lulja quhet “Vjollca e Dukagjinit.” Pse e ka bash këtë emën!? 14 - MJESHTËR I MADH - 80 VITE JETË, PUNË, KRIJIMTARI Me datën 13 korrik 2019, në mjedi- set e hotel “ROZAFA” u bashkuan miq, dashamirës, të afërt të Profesor Ahmet OSJES. Një njeri i mirë, një agronom e një spe- cialist i bujqësisë shumë i njohur në të gjithë vendin e më gjerë, një figurë shumë e dashur për këdo që e ka njohur, për këdo me të cilin ka bashkëpunuar, për këdo me të cilin e kanë lidhur rrugët e jetës.3 HISTORIA E LUFTËS KUNDËR MALIT TË ZI E VITIT 1915, NJË MUNOMENT I GJALLË KUJTESE Prelë Milani: E dija se gjendej në dorëshkrim, u gëzova kur mësova se kishte hyrë në magje. Kishte kohë që prisja me interes të dilte nga “furra” e mora të ngrohtë dhe kapërdiva si urituri simiten me djathë. Ja fillova gjithë etje leximit, nuk ju ndava për një ditë e gjysmë, e putha me buzë kuq dhjetëra herë (nënvizimi me lapustil) dhe udhëtova 105 vite në kohën e shkuar. Historia e Luftës Kundër Malit Të Zi. (Kujtime të vitit 1915 e At Benardin Llupit), është një autorrëfim i vetëm dhe krejt veçantë i një regjisori, aktori, patrioti, trimi të pa epur, kleriku “mëkatar”. Ky burrë inteligjent me zemër të madhe, vjen mrekullisht si rrufepritës e kronikan i krahinës së Nikaj Merturit në një nga ngjarjet më dramatike te fillim shekullit të 20-të. 5 cmyk FESTIVE nr. 189, Korrik 2019 2 TREVESAT SHTROHEN ME SHQIPTARË Në familjen e biznesmenit Ndue Ftoni biznesmen dhe figurë e spikatur në mesin etar i Shoqatës Atdhetare “Malsia”, si dhe familje, e cila me të vërtetë është ndër në 15-vjetorin e datëlindjes së djalit të tij e njerëzve me të suksesshëm të atij vendi. shumë shaljanë, që Ndue Ftoni ka bash- të rrallat me të cilat mund të mburremi e Bujaria e tij rrezatoi dukshem në këjetuar për 10 vite në zonën e Mjedës themi se jemi shqiptar. Ishte nder i veçantë për mua që mora gëzimin që ndan me ne në këtë trevese dhe Gurit të Zi. Ndue Ftoni djali tu baftë plak i urtë e pjesë në një datëlindje aq madhështore të shtruar për familjar, të afërm, miq e Në këtë gëzim familjar nuk munguan fisnik si baba e hisja e tij tu baftë lagje. me qindra të ftuar dhe mes shumë person- të ftuar të nderuar me statuse të larta në asnjë nga ata më të nderuarit e fshatit Ty ta shtoftë Zoti bujarinë e mirësinë e alitetesh. fushën e artit e kulturës shqiptare si prof. Shosh, me të cilët Ndue Ftoni është lindur shpirtit tand e kurrë mos ta mungoftë! Biznesmeni i suksesshëm shq- Zoti mirëqenien! Këto ishin disa iptaro-amerikan me origjinë nga nga urimet tradicionale që i erdhën Dukagjini, kremtonte datëlindjen këtë mbrëmje nga të ftuarit çiftit e djalit të tij, tanimë 15-vjeçar, Ftoni dhe djaloshit Ronaldo Ftoni, Ronaldo Ftoni. Ai kishte zgjedhur i cili edhe pse ka lindur në SHBA, ta celebronte këtë festë në Atdhe, është bir i vërtetë dhe i denjë tërë- në Shkodrën e tij mes miqëve, të sisht shqiptar. afërmëve dhe dashamirëve, mes Në këtë mbrëmje e morën fjalën artistëve të nderuar shkodranë e jo shumë nga të ftuarit, por unë do të vetëm, duke treguar kështu se fes- veçoj tre prej tyre, Prof. Fadil Kra- tat tona shqiptare ruajnë traditat më ja “Mjeshtër i Madh”, autor i librit të mira të popullit tonë dhe e tillë “Guxo”, dedikuar Ndue Ftonit ishte kjo festë, që për nga pjesë- ndër të tjera, duke uruar Ronaldon marrja kishte përmasat e një dasme 15 vjeçar u shpreh: “Kam dëgjuar të madhe. se njëri nga Presidentët Amerikan Unë isha atje dhe e përjetova Xhorxh Uashington e ka pasur në- këtë festë me të gjitha detajet dhe nën shqiptare, malësore nga Malë- emocionet. sia e Madhe. Ti djalosh ke lindur Ndue Ftoni është një malësor në Amerikë, e pse jo edhe ti, të nga Dukagjini, i cili ka emigruar mos bëhesh një ditë President i në SHBA në vitin 1996 dhe atje Amerikës”. në sajë të këmbënguljes, vullnetit Drejtori i Pergjithshëm Qendra dhe aftësive të tia ka korrë sukses, e Artit dhe Kulturës Shqiptare Dr. duke u bërë një nga biznesmenët Minella Kureta “Mjeshtër i Madh” më të nderuar në Diasporën Shq- ndër të tjera tha: “Ndue Ftoni është iptare. Ndue Ftoni ka një kontribut biznesmen suksesi. Humanist dhe të jashtëzakonshëm edhe në zhvil- mbështetës i paqes sociale.Vep- limin, publikimin dhe ruajtjen e rimtar i shquar i vlerave liridashëse vlerave kombëtare kulturore dhe kombëtare dhe një sensibilizues e artistike. promovues shembullor i tyre.Vji- Për mua dhe gjithë të pranish- ues i denjë i virtuteve tradicionale. mit, pikërisht ardhja e tij familja- Artdashës dhe mbështetës, si dhe risht nga Amerika për të festuar sponsorizues nga më të rëndësish- datëlindjen e djalit të tij të vetëm mit i vlerave kulturore artistike në në Shqipëri, mes shqiptarësh është Shqipëri dhe në Bashkësinë Shq- dekorata më e nderuar që mund ta iptar të Diasporës”. vëmë në gjoksin e tij. Me humorin që e karakterizon, Salla madhështore e Art Center aktori i famshëm i Teatrit “Migje- “Blue Sky” ú bë trevesa që shtroi ni” Besnik Çinari “Mjeshtër i për miqt i zoti i shtëpisë Ndue Ftoni. Madh” iu drejtua të pranishmëve: Çdo gjë: mikëpritja, bujaria, kënga, “Unë kam qenë shumë e shumë vallja dhe urimet ishte shqiptare. herë në Amerikë, ku jam pritur me Dy flamuj madhështorë shqiptar respekt dhe nderime nga ky burrë dhe amerikan dekoronin sallën për që na ka mbledhur sonte. Kam të treguar lidhjet historike të dy njohur atje me dhjetra biznesme- kombeve. në, artistë, studiues e të tjerë, e të Me ka rastisur të marr pjesë në tjerë, por kam vënë re që shumica shumë trevesa e gëzime dhe gjithmonë Fadil Kraja, dramaturgu i shquar shqiptar, dhe rritur me ta. e fëmijëve të tyre nuk flasin ose kuptojnë kam përjetuar emocione të veçanta e që Drejtori i Pergjithshëm Qendra e Artit Nuk e fsheh dot mirënjohjen time ndaj shumë pak gjuhën shqipe dhe këtu bën nuk harrohen lehtë sado që ato janë pa- dhe Kulturës Shqiptare Dr. Minella kësaj familje pasi pak ditë më parë unë diferencën miku ynë Ndue Ftoni, i cili fund, me familjarë e miq të artit, ekranit Kureta «Mjeshtër i Madh», si dhe shumë isha i ftuar në shtëpinë e tij në Amerikë nuk është kujdesur vetëm për suksesin në e te fushave të ndryshme të jetës, por personalitete te tjera si Kryetari i Shoqatës bashkë me disa miq, ku pritja mori kupti- biznes, por për edukimin dhe formimin e emocioni i darkës familjare të shtruar nga «Dukagjini» në Shkodër Ndue Sanaj dhe min e një feste familjare. fëmijëve të tij si shqiptarë”. miku dhe dashamirësi i shqiptarëve Ndue ish Kryetari i Shoqates «Dukagjini» në Ishin disa orë të gëzueshme e të pa- Më pas Besa e mbylli me një batutë Ftoni do mbetet një trevese e veçantë në Amerikë Nikolin Shyti, Frrok Gjoni ish harrueshme për mua dhe miqt e mi. të urtë dhe me humor: “Por ta dish Ndue kuptimin e vërtetë të fjalës Bujari. Në deputet i PS, Gjon Marku nënkryetar i Dashamirsi, bujari, këngë e biseda përtej Ftoni se një burrë i mirë nuk mund të pamundësi për t’i pasur pranë të gjithë, Qarkut Shkodër, ish piloti i aviacionit dhe kënaqsive që zakonisht i bashkon shqip- jetë kurrë i mirë, pa pas një grua të mirë. ka ardhur enkas nga Amerika e Largët punonjës i gardës Ndue Doda, Nikolin tarët në mërgim.