Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wydział Prawa i Administracji 16 Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko–Mazurskiego w Olsztynie 2 Andrzej Sylwestrzak KOMITET REDAKCYJNY Ma³gorzata Szwejkowska (redaktor naczelna) Robert Dziembowski (zastêpca) Beata Kêdzierska (sekretarz) RADA NAUKOWA Bronis³aw Sitek, Stanis³aw Pikulski, Jaros³aw Dobkowski, Piotr Majer, Agnieszka Góra-B³aszczykowska, Sebastiano Tafaro, Egidijus Jarasiunas, Pavol Kubièek, Jaime Bonet ADRES REDAKCJI Wydzia³ Prawa i Administracji UWM 10-702 Olsztyn, ul. Warszawska 98 tel. 89 524 64 31, fax 89 535 15 97 REDAKCJA NAUKOWA Dagmara Barañska Kamila Naumowicz REDAKCJA WYDAWNICZA El¿bieta Pietraszkiewicz PROJEKT OK£ADKI Maria Fafiñska Lista recenzentów zostanie zamieszczona w ostatnim numerze danego roku PL ISSN 1644-0412 © Copyright by Wydawnictwo UWM Olsztyn 2012 Wydawnictwo UWM ul. Jana Heweliusza 14, 10-718 Olsztyn tel. 89 523 36 61, fax 89 523 34 38 www.uwm.edu.pl/wydawnictwo/ e-mail: [email protected] Nak³ad: 100 egz.; ark. wyd. 23,4; ark. druk. 20 Druk: Zak³ad Poligraficzny UWM w Olsztynie, zam. nr 411 Filozofia suwerennoci i sprawiedliwoci Bodinusa 3 Spis treci S³owo wstêpne ............................................................................................................... 5 Zuzana Adameová, Public law agreements between private subjects in the Czech Republic and Slovakia (Umowy publicznoprawne pomiêdzy prywatnymi podmiotami w Czechach i na S³owacji) ............................................ 7 Ewa Bieniek, Legal consequences of emancipation by marriage (Prawne konsekwencje emancypacji przez ma³¿eñstwo) ...................................................... 17 Gabriela Halíøová, Maternity leave and the related legal questions (Urlop macierzyñski i kwestie prawne z tym zwi¹zane) ................................................... 33 Klára Hamu¾áková, The analysis of the models of judicial control of administrative bodies acts in the Czech Republic (Analiza modeli kontroli s¹dowej aktów organów administracyjnych w Czechach) ............................................................. 45 Irina Izarova, About city planning law (O planowaniu przestrzennym) ................. 53 Duan Korgo, Súèasná trestnoprávna úprava boja s terorizmom v Slovenskej Republike (Current treatment in criminal law to combat terrorism in the Slovak Republic) .......................................................................................... 61 Ewa Kosior, Wp³yw prowadzenia dzia³alnoci gospodarczej przez ma³¿onka na ekonomiczne podstawy funkcjonowania rodziny w prawie polskim (Impact of the economic activity of the spouse on the family functioning in Polish law) ..... 71 Justyna Krzywkowska, Ma³¿eñstwo zwi¹zkiem na ca³e ¿ycie (Marriage as a relationship for the whole life) ............................................................................ 87 Dorota Lis-Staranowicz, Constitutionalisation of political changes in Poland during the years 19892011 (Konstytucjonalizacja zmian politycznych w Polsce w latach 19892011) ................................................................................ 99 Nadezda Ljubojev, Child abuse within a family (Maltretowanie dzieci w rodzinie) ..............................................................................................................117 Lucia Madleòáková, Práva rodièù vs. práva dìtí. Kam a sahá výhrada svìdomí? (Parents rights vs. rights of children) ................................................................... 129 Stanislav Mráz, Monosti obmedzenia ¾udských práv v rámci boja proti medzinárodnému terorizmu (The possibility of limiting human rights in the international fight against terrorism) ........................................................ 139 Kamila Naumowicz, Prawo pe³noletniego dziecka do utrzymania w praktyce s¹dów w³oskich (Adult childs right to maintenance in the practice of Italian courts) ..................................................................................................................... 155 Polina Nesterenko, Comparative analysis of Ukrainian and European law on the foundations (Analiza porównawcza fundamentów prawa ukraiñskiego i prawa europejskiego) ........................................................................................... 165 Katarzyna Piecha, Wolnoæ prasy a rozpowszechnienie informacji o pope³nieniu czynów niedozwolonych w wietle standardów ochrony praw cz³owieka (Freedom of the press and the dissemination of information about the commission of criminal act in the light of human rights standards) ...................................... 173 4 Spis treci Pawe³ Romaniuk, The right to social control administration as an inalienable human right (Prawo do spo³ecznej kontroli administracji jako niezbywalne prawo cz³owieka) ................................................................................................... 193 Maciej Rzewuski, Notarial testament in Europe (Testament notarialny w Europie) .............................................................................................................. 205 Tereza Skarková, Affirmative action in the United States versus positive action in the European Union comparative analysis (Akcja afirmatywna w Stanach Zjednoczonych kontra pozytywne dzia³ania w Unii Europejskiej analiza porównawcza) ......................................................................................... 211 Jacek Sobczak, Ksenia Kakareko, Prezydent w systemie politycznym Bia³orusi (President in the political system of Belarus) ....................................................... 227 Jaros³aw Szczechowicz, Consumer protection in the light of Directive 2008/122/EC of 14th January 2009 on the protection of consumers in respect of certain aspects of timeshare, long-term holiday product, resale and exchange contracts (Ochrona konsumenta w wietle dyrektywy 2008/122/EC z 14 stycznia 2009 roku w sprawie ochrony konsumentów w odniesieniu do niektórych aspektów umów timeshare, umów o d³ugoterminowy produkt wakacyjny, umów odsprzeda¿y oraz wymiany) .................................................... 247 Krystyna Szczechowicz, Bogna Or³owska-Zieliñska, Chosen aspects of the protection of private communication in legal systems and the influence of the European Court of Human Rights jurisdiction on their formation by the application of procedural telephone interception (Wybrane aspekty ochrony prywatnej komunikacji w systemach prawnych, a tak¿e wp³yw jurysdykcji Europejskiego Trybuna³u Praw Cz³owieka na ich powstawanie poprzez stosowanie pods³uchu telefonicznego)...................................................... 265 Alicja Wojciechowska, Insurance mediation in the light of European law (Porednictwo ubezpieczeniowe w wietle prawa europejskiego) ......................... 281 Aryna Yuryna, The types of corporations in the legislation of the Ukraine, France, Germany and the USA basic items (Rodzaje korporacji w ustawodawstwie Ukrainy, Francji, Niemiec i USA podstawowe zagadnienia)............................ 291 Monika A. Ziniewicz, Op³ata adiacencka w Polsce i Niemczech (Adjacent fee in Poland and Germany) ....................................................................................... 297 S³owo wstêpne Czynnoæ porównywania towarzyszy cz³owiekowi od momentu wiado- mego poznawania otaczaj¹cego go wiata. Jest wynikiem nie tylko jego zdol- noci poznawczych, ale przede wszystkim konsekwencj¹ istnienia ró¿norod- nych form substancji (bytów) i przypad³oci (cech). Poznanie to najczêciej ma charakter spontaniczny, przypadkowy, a w rezultacie nie prowadzi do konstruktywnych wniosków czy systematyzacji rzeczywistoci. Tym bowiem zajmuje siê nauka w ró¿nych dziedzinach i obszarach problemowych. Mo¿na zatem mówiæ o metodzie porównawczej w naukach medycznych, przyrodni- czych czy ekonomicznych. W naukach prawnych natomiast porównuje siê systemy prawne, rodziny prawa, instytucje prawne, a tak¿e pojêcia i ich znaczenie. Wa¿ne, by okreliæ wczeniej cel porównywania. W potocznym rozumieniu komparatystyka prawna kojarzy siê z poszuki- waniem lepszych rozwi¹zañ celem wdro¿enia ich do rodzimego systemu prawnego. Tymczasem jej podstawow¹ funkcj¹ jest funkcja poznawcza, która pozwala na wychwycenie istniej¹cych podobieñstw i ró¿nic bez koniecznoci szukania wspólnego mianownika. Metoda komparatystyki porównawczej nie ma bowiem prowadziæ do stworzenia systemu prawa porównawczego. Tako- we istnieje wy³¹cznie w obszarze prawa miêdzynarodowego. W badaniach komparatystycznych winno siê d¹¿yæ do wychwycenia funkcji, jakie w danym systemie spe³niaj¹ instytucje prawne, pojêcia prawne czy konkretne rozwi¹- zania. Takie rozumienie badañ komparatystycznych pozwala na lepsze funk- cjonowanie w globalizuj¹cym siê wiecie zarówno jednostkom, jak i przedsiê- biorcom. Wydzia³ Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmiñsko-Mazurskiego w Olsztynie przy wspó³pracy wydzia³ów prawa ze S³owacji, w szczególnoci z Uniwersytetu M. Bela w Bañskiej Bystrzycy, oraz pod patronatem prof. Ch. v. Bara z Uniwersytetu w Osnabrück w 2011 r. rozpocz¹³ organizacjê serii konferencji powiêconych badaniom komparatystycznym. Celem tego przedsiêwziêcia jest stworzenie miêdzynarodowej grupy badaczy z Europy rodkowo-Wschodniej oraz wypracowanie przedmiotu i metod badawczych na nastêpne lata. Udzia³ w pierwszym takim spotkaniu zg³osi³o ponad stu 6 S³owo wstêpne prawników z piêciu pañstw: Polski, S³owacji, Czech, Niemiec i Ukrainy. Przy- jêto doæ szerok¹ formu³ê tematyczn¹, tak aby jak najwiêksza liczba naukow- ców mog³a wzi¹æ udzia³ w konferencji. Usprawiedliwieniem dla takiego roz- wi¹zania