Advies ter voorbereiding van het Amsterdamse Kunstenplan OM 2021-2024 DE STILTE HEEN 2 INHOUDSOPGAVE ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INHOUDSOPGAVE 3 INLEIDING 7 Cultuursector en corona 9 Aanvragen Amsterdam Bis 2021-2024 - overzicht 11 Toelichting werkwijze van de beoordeling 13 Beoordelingscriteria 14 Diversiteit en inclusie 15 Cultureel vastgoed 18 Fair practice 20 AMSTERDAM BIS 2021-2024 23 Amsterdam Bis op naam 25 Amsterdam Bis op functie 26 Financiën 31 Prioriteiten 32 Tussentijdse evaluaties 36 Advies Amsterdam Bis 2021-2024 - overzicht 37 ADVIEZEN 39 BEELDENDE KUNSTEN EN DIGITALE CULTUUR Functie 4 de Appel 41 CBK Zuidoost 48 Framer Framed 55 W139 61 Functie 7 Waag 68 NEMO Science Museum 75 Next Nature Network 81 ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INHOUDSOPGAVE 4 DANS Op naam Het Nationale Ballet 88 Functie 2 ICK Amsterdam 97 LeineRoebana 105 Nicole Beutler Projects 112 Functie 3 ISH 120 FILM EN MEDIA Op naam Eye Filmmuseum 128 IDFA 135 LETTEREN EN DEBAT Op naam De Balie 144 Functie 8 Pakhuis de Zwijger 152 Imagine IC 160 Functie 5 SLAA 167 ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INHOUDSOPGAVE 5 MUSEA, ERFGOED EN MONUMENTEN Op naam Amsterdam Museum 175 Foam 183 Stedelijk Museum Amsterdam 190 MUZIEK EN MUZIEKTHEATER Op naam BIMHUIS 200 Het Concertgebouw 206 Koninklijk Concertgebouworkest 213 Melkweg 220 Muziekgebouw aan ’t IJ 226 Paradiso 232 Functie 9 Amsterdam Sinfonietta 239 Asko|Schönberg 245 Cappella Amsterdam 251 Nederlands Blazers Ensemble 257 PODIA Op naam Bijlmer Parktheater 264 Holland Festival 270 de Meervaart 277 Podium Mozaïek 284 Tolhuistuin 291 Functie 6 Nowhere 294 de Vrolijkheid 300 ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INHOUDSOPGAVE 6 THEATER Op naam Frascati 306 Internationaal Theater Amsterdam 312 de Toneelmakerij 321 Functie 1 Likeminds 329 ROSE stories 336 George & Eran Producties 343 Orkater 350 PodiumPartners 357 RIGHTABOUTNOW INC. 364 Silbersee 371 Urban Myth 377 AMSTERDAMSE KUNSTRAAD Samenstelling bestuur en preadviserende commissies 384 COLOFON 388 ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INHOUDSOPGAVE 7 INLEIDING ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INLEIDING 8 Amsterdam was tot voor kort een bruisende stad vol dagjesmen- sen en toeristen die samen met de Amsterdammers gretig gebruikmaakten van het rijke aanbod van kunst en cultuur. Half maart raakte de sector door de maatregelen rond de coronapandemie van de ene op de andere dag in een krimpscenario. De focus is verlegd naar de noodzaak van de 1,5- meternorm, de dromen hebben plaats moeten maken voor de vraag wat er op korte en lange termijn überhaupt mogelijk en haalbaar is. Realiteit is dat veel culturele instellingen in een onzekere situatie verkeren en een aantal van hen dreigt om te vallen. De plannen zijn ingediend in een tijd die helaas ver weg lijkt van de wereld waarin wij nu leven. De aanvragen laten een sector zien met vertrouwen in de toekomst; bijna alle instellingen stippel- den een groeiscenario voor zichzelf uit. De Amsterdamse Kunstraad had graag over de aanvragen voor de Amsterdam Bis 2021-2024 een advies gepresenteerd dat een baken van hoop in moeilijke tijden was geweest, maar de geringe beschikbare middelen voor het kunstenplan vormen een realiteit waar de kunstraad niet omheen kan. De verwachtingen die zijn gewekt in de Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2021-2024, waarin staat dat er ‘8,1 miljoen euro wordt toegevoegd aan de Amsterdam Bis’, doen anders vermoeden, maar geven een veel te rooskleurig beeld. In de financiële pa- ragraaf gaan wij nader in op de achterliggende cijfers. Er is nog geen half miljoen euro extra besteedbaar. De kunstraad is van mening dat er structureel te weinig geld is voor de gesubsidieerde cultuur in de stad. Het budget is al jaren ontoe- reikend. In de aanloop naar de vorige gemeenteraadsverkiezingen heeft de kunstraad de politieke partijen erop gewezen dat er 40 miljoen euro toegevoegd zou moeten worden aan de begroting voor Kunst en Cultuur.1 Tegelijkertijd legt het college van B en W veel ambitie aan de dag, voor- al op het vlak van diversiteit en inclusie, maar ook als het gaat om eerlijk belonen. In het coalitieakkoord is 5 miljoen euro extra uitgetrokken voor het hele kunstenplan. Van dit geld is 1,4 miljoen euro gereserveerd voor de Amsterdam Bis. Tegelijkertijd hebben de instellingen in de huidige A-Bis 1 Advies Culturele vanaf 2019 te maken met het feit dat het college van B en W bij wijze van Investerings- bezuiniging besloten heeft geen nominale verhoging op de subsidies uit te rekening, 1 november 2017. keren. ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INLEIDING 9 Alleen in het jaar 2020 is sprake van een incidentele indexatie van 0,9%. Vanaf 2021 zouden de instellingen dus weer terugvallen op hun subsi- diebudget van 2019, ware het niet dat het totaalbedrag op advies van de kunstraad in de nieuwe kunstenplanperiode anders tussen de instellingen in de Amsterdam Bis wordt verdeeld. In totaal werd er door de 21 instellingen die in de periode 2021- 2024 op naam in de Amsterdam –Bis zijn opgenomen, € 77.255.876 aange- vraagd. Op dit moment ontvangen zij samen € 68.722.916 subsidie per jaar. Door de 28 overige instellingen die in aanmerking willen komen voor een functieplek in de Amsterdam Bis is €12.197.690 aangevraagd. In totaal is er dus voor € 89.453.566 aangevraagd, terwijl er € 73.541.903 te verdelen is. De kunstraad heeft ervoor gekozen om de aanvragen te beoorde- len zoals ze (voor de crisis) zijn ingediend. Hiermee betoont de kunstraad respect voor de gedegen ondernemingsplannen die voor de komende vier jaar zijn ingediend. De kunstraad heeft de plannen op hun waarde beoor- deeld en stelt het gemeentebestuur in staat om besluitvorming over de Amsterdam Bis voor het zomerreces af te ronden. Dit advies is net als voor- gaande kunstenplanadviezen gebaseerd op de criteria in de Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2021-2024, waarbij de artistieke kwaliteiten van instellin- gen vooropstaan. Er is door de kunstraad dus niet gekeken, wie er het eerst en/of het hardst geraakt wordt door de coronacrisis. Over steunmaatre- gelen voor instellingen in de Amsterdam Bis heeft de kunstraad separaat geadviseerd.2 Cultuursector en corona De noodzaak de kunsten en de creatieve sector van Amsterdam overeind te houden, is een nieuwe uitdaging voor de stad. De kunstraad heeft geadviseerd een Amsterdamse Bank voor het Behoud van Kunst en Cultuur (ABBKC) in te richten en is achter de schermen bezig met de reali- satie van dit plan. De burgemeester en de wethouder voor Kunst en Cultuur 2 Op 13 maart verscheen hebben het idee omarmd en het Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK) Advies Coronacrisis in de culturele sector en Amsterdamse Culturele Instellingen (ACI) zijn partner in de gedachte- en op 14 mei Advies vorming en uitwerking. De kunstraad kijkt breder dan de gesubsidieerde Stichting ABBKC, zie www.kunstraad.nl cultuur en vraagt nadrukkelijk aandacht voor de positie van de makers en ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INLEIDING 10 de zelfstandige (podium)kunstenaars. 60% van de werkenden in de cul- turele sector bestaat uit zelfstandigen. Een groot deel van hen woont in Amsterdam. Generieke steunmaatregelen uit de eerste maanden van de cri- sis moeten worden opgevolgd door maatoplossingen per instelling. De kunstraad realiseert zich dat niet alles op dezelfde voet verder zal kunnen gaan. In de jaren na de bezuinigingen op cultuur door het eerste kabinet Rutte, zijn de instellingen aangespoord met goed cultureel ondernemer- schap meer eigen inkomsten binnen te halen. Het wegvallen van de eigen inkomsten door de coronamaatregelen komt hierdoor veel harder aan. Gemiddeld zijn de instellingen in het kunstenplan voor 50% gesubsidi- eerd, de overige 50% verdienen zij aan de kassa of, voor een kleiner aan- deel, door sponsoring. De instellingen met de hoogste eigen inkomsten en het kleinste eigen vermogen zijn het meest kwetsbaar in deze situatie. Maar de effecten van de coronacrisis zijn over de gehele linie voelbaar en verstrekkend. In de bijlage bij dit kunstenplanadvies presenteert de kunstraad een webmagazine over de actuele stand van zaken in de kunsten en de creatieve industrie in Amsterdam. Via een rondgang langs grote, middel- grote en kleine instellingen in diverse disciplines, proberen wij een realis- tisch beeld te schetsen van de nood en van het weerstandsvermogen van de sector. Zie https://hoenuverder.kunstraad.nl. ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INLEIDING 11 Aanvragen Amsterdam Bis 2021-2024 Huidig 2019 Gevraagd Beeldende Kunsten en Digitale Cultuur de Appel € 437.986 € 475.000 CBK Zuidoost € 678.422 € 800.940 Waag € 131.433 € 800.000 Framer Framed € 42.058 € 325.000 W139 € 304.923 € 375.000 NEMO Science Museum n.v.t. € 490.000 Next Nature Network n.v.t. € 300.000 Dans Het Nationale Ballet € 11.824.739 € 12.502.664 ICK Amsterdam € 693.970 € 1.050.000 LeineRoebana € 168.233 € 400.000 Nicole Beutler Projects € 173.491 € 400.000 ISH € 189.262 € 343.000 Film en Media Eye Filmmuseum € 168.012 € 330.000 IDFA € 630.882 € 886.560 Letteren en Debat De Balie € 699.521 € 1.050.000 SLAA € 236.579 € 274.000 Pakhuis de Zwijger n.v.t. € 700.000 Imagine IC € 331.210 € 530.000 Musea, Erfgoed en Monumenten Amsterdam Museum € 8.477.228 € 9.127.229 Foam € 902.161 € 1.398.000 Stedelijk Museum Amsterdam € 12.714.544 € 14.229.386 ADVIES AMSTERDAM BIS, KUNSTENPLAN 2021-2024 INLEIDING 12 Muziek en Muziektheater BIMHUIS € 1.051.469 € 1.299.263 Het Concertgebouw € 1.061.889 € 1.375.000 Koninklijk Concertgebouworkest € 6.421.363 € 6.809.000 Melkweg € 977.858 € 1.090.000 Muziekgebouw aan ’t IJ € 2.902.054 € 3.200.000 Paradiso € 683.771 € 1.089.925 Amsterdam Sinfonietta € 256.556 € 300.000 Asko|Schönberg € 185.257 € 300.000 Cappella Amsterdam € 78.860 € 129.750 Nederlands Blazers Ensemble € 210.292 € 235.000 Podia Bijlmer Parktheater € 1.450.603 € 1.803.958 Holland Festival € 820.146 € 897.750 de Meervaart € 2.789.085 € 3.821.000 Podium Mozaïek € 797.015 € 1.793.213 Tolhuistuin € 578.308 € 840.000 Nowhere € 262.865 € 455.000 de Vrolijkheid n.v.t.