Potrawa Charakterystyka potrawy KUCHNIA ŚLĄSKA żur śląski (żurek) zupa przyrządzana na bazie zakwasu z razowej mąki żytniej mająca charakterystyczny kwaśny smak, gotowana na białej kiełbasie lub na wędzonce wodzionka, zupa przyrządzana z czerstwego chleba, czosnku wodzianka oraz tłuszczu zwierzęcego; składniki, po rozdrobnieniu, zalewane są wrzątkiem, a następnie całość jest doprawiana solą siemieniotka zupa z nasion siemienia (konopi) podawana z gotowaną na sypko kaszą tatarczaną (odmiana kaszy gryczanej); jedno z dań wigilijnych moczka zupa piernikowa; potrawa przygotowywana na Boże Narodzenie; składniki: specjalnego rodzaju piernik, bakalie i duża ilość ciemnego piwa, w którym moczy się składniki rolada przygotowywana przez zawinięcie farszu w kawałek mięsa wołowego; składniki farszu: boczek, kiełbasa, ogórek kiszony, cebula oraz czerstwa skórka chleba; często spożywana z modrą kapustą oraz kluskami śląskimi buchty inaczej kluski na parze, podawane z słodkim sosem lub z mięsem gołąbki jarskie w gołąbkach jarskich w miejsce ryżu i mięsa używa się tartych ziemniaków karminadle małe, najczęściej okrągłe i lekko spłaszczone kotlety przygotowywane z mielonego mięsa wieprzowego lub wieprzowo-wołowego, ale również szczególnie dawniej z mięsa króliczego z dodatkiem jarzyn krupniok wyrób wędliniarski z kaszy i krwi oraz podrobów: (kaszanka) wątroby, płuc, skórek wieprzowych, tłuszczu, z dodatkiem przypraw (cebula, majeranek, pieprz) żymlok wędlina podrobowa, wyglądem przypominająca (bułczanka) kiełbaskę, a konsystencją kaszankę - od której różni się dodatkiem miąższu bułki zamiast kaszy kluski śląskie kluski białe, rodzaj klusek ziemniaczanych przygotowanych z gotowanych ziemniaków i mąki, formowane w spłaszczone kulki z wgłębieniem, gotowane w osolonym wrzątku kluski czarne kluski przygotowywane z surowych i gotowanych ziemniaków, formowane w spłaszczone kulki z wgłębieniem, gotowane w osolonym wrzątku modra kapusta gotowana kapusta czerwona z dodatkiem winnych jabłek, cebuli, rodzynek, goździków i niewielkiej ilości masła lub smalcu; przyprawiona cukrem i solą, a po ugotowaniu – dodatkowo octem makówki podstawowe składniki: mak, bułki kanapkowe lub sucharki, mleko lub woda, miód lub cukier oraz bakalie; namoczone pieczywo układa się warstwami na przemian z masą makową; potrawa wigilijna szpajza deser przygotowywany z jajek kurzych z dodatkiem różnych składniki, np. sok z cytryny, kakao, galaretka, ozdabiany owocami lub kokosem hekele sałatka śledziowa - potrawa sporządzana na zimno z wymoczonego i pokrojonego śledzia oraz ugotowanego jajka, ogórka kiszonego, cebuli, z dodatkiem pieprzu i musztardy, najczęściej podawana z pieczywem hauskyjza ser wytwarzany z dojrzałego (zgliwiałego) twarogu (ser domowy, ser z mleka krowiego z dodatkiem żółtek jaj; w zgliwiały, ser zależności od wilgotności twarogu, ilości użytego smażony) masła i żółtek ser może mieć konsystencję pomazankową lub półtwardą, charakteryzuje się ostrym smakiem i żółtawą barwą racuchy opolskie placki smażone na patelni, zawierające cebulę, która nadaje im aromatu i smaku .