Muziek Symfonieorkest van de Munt . Lothar Zagrosek Francesconi, Debussy, Messiaen dinsdag 21 november 2000 Symfonie – Seizoen 2000-2001 Symfonieorkest van de Munt . Lothar Zagrosek Francesconi, Debussy, Messiaen dinsdag 21 november 2000 Symfonieorkest van de Munt . Antonio Pappano Tabea Zimmermann . Christian Tetzlaff Hindemith, Ligeti, Mozart woensdag 21 februari 2001 Rotterdams Philharmonisch Orkest . Alexander Lie- breich . Frank Peter Zimmermann Elgar, Brahms zaterdag 10 maart 2001 Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen . Lothar Zagrosek . Nina Warren . David Wakeham Reger, von Zemlinsky vrijdag 27 april 2001 Budapest Festival Orchestra . Ivan Fischer . Petra Lang . Jorma Silvasti van Beethoven, Mahler zondag 20 mei 2001 Rotterdams Philharmonisch Orkest . Daniel Harding . Sjef Douwes Haydn, Rihm, Nielsen zondag 27 mei 2001 Symfonieorkest van de Munt Lothar Zagrosek muzikale leiding Luca Francesconi Wanderer per grande orchestra 10’ Claude Debussy Le Martyre de Saint-Sébastien. Fragments symphoniques 20’ • nr 1 La Cour de Lys Prélude: Lent, doux et soutenu – expressif • nr 2 Danse extatique et Final du 1er acte Assez animé (sourdement agité) • nr 3 La Passion Lent • nr 4 Le Bon Pasteur Sombre et lent pauze Olivier Messiaen Chronochromie pour grand orchestre 22’ • Introduction: Très modéré • Strophe I: Bien modéré • Antistrophe I: Un peu vif • Strophe II: Bien modéré • Antistrophe II: Un peu vif • Epôde: Modéré • Coda: Un peu vif begin concert 20.00 uur pauze omstreeks 20.40 uur einde omstreeks 21.30 uur inleiding door Gert Haelterman . 19.15 uur . Foyer tekst programmaboekje de Munt coördinatie programmaboekje deSingel druk programmaboekje Tegendruk gelieve uw GSM uit te schakelen! Luca Francesconi Wanderer per grande orchestra (1998-99) Wanderung, een verkenning, reis, zoektocht, niet noodzakelijk ook met een terugkeer. Wat voor de romantici een aanvoelen was, een individuele levens- keuze van de artiest als Wanderer, als reiziger zonder welbepaald doel, heeft niet alleen zijn verlengstuk gevonden in onze ten einde lopende eeuw, maar werd de positie van iedereen. Nu we de postmoderne, romantische iconografi e, armtierig en banaal, goed en wel achter ons hebben gelaten, is de Wanderung een wrede metafoor van de situatie van de moderne mens, beroofd van alle zekerheden. Wanderer voor orkest is tevens een muzikale reis naar de kern van de kleuren en atmosferen van de opera die ik thans componeer en die het onder meer precies over een fantastische reis heeft naar de grensgebieden van de wereld. Hoewel het stuk zuiver symfonisch is, is het toch ook theatraal: de materie leeft en hervindt haar wezensgrond enkel en alleen in de muziek, maar men voelt een zekere herkenbaarheid of thematiek van expressieve fi guren en kleuren die lijken te verwijzen naar de plaatsen en tijden van handeling van een dramatisch verhaal. Zonder vastbepaalde instrumenten en coördinaten, zijn we van- daag op zoek naar ijkpunten in een ingewikkeld, rijk en onherberg- zaam gebied. Een gevaarlijke maar boeiende tocht. Bevrijd van tempels en ideologieën bevragen we nogmaals de mens. Vanuit de achtergrond van de perceptie, op de drempel van het bewustzijn, duiken op een fascinerende wijze mechanismen en geestesgesteldheden op die sterk lijken op de exacte werkingslo- gica van de perceptie en de organisatie van de gedachte; misschien The white Cliffs at Rügen © C. D. Friedrich zijn het constanten die aan de basis liggen van de grote machine. Luca Francesconi werd in 1956 geboren in Milaan. Hij studeerde In weerwil van de cultuur lijkt de natuur haar aanwezigheid op wel- piano aan het Conservatorium van Milaan en daarna compositie bij bepaalde terreinen te willen bevestigen. Azio Corghi (Boston), Karlheinz Stockhausen (Rome) en Luciano De sonatevorm bijvoorbeeld is geen absoluut kader maar incar- Berio (Tanglewood). In 1990 stichtte hij in Milaan de AGON Acus- neert op voorbeeldige wijze een dialectische conceptie die een tico Informatica Musica Studio, een onderzoeks- en productiecen- basisstructuur is van de menselijke geest, van de Grieken tot op trum voor nieuwe technologieën in muziek. vandaag. Het betreft een algemene categorie, een modus operandi Hij kreeg voor zijn werk veel internationale erkenning: de Prix Aosta die gekoppeld is aan een dynamische opvatting van de tijd, een tijd (1983), Gaudeamus (1984), Martin Codax (1985), Guido D’Arezzo die voortdurend in beweging is: een actieve positie ten opzichte van (1985) en de New Music Composer’s Competition (1987). In 1988 de wereld, een typisch westerse positie. werd hij bekroond met de Stipendien Preis en in 1990 met de Kra- Dit dialectisch vermogen is een krachtig analytisch en synthetisch nichsteiner Musikpreis van Darmstadt. In 1994 ontving hij de Sie- instrument dat ook vandaag nog gebruikt wordt, zonder dat we mens-prijs (München) voor zijn œuvre en datzelfde jaar werd zijn nood hebben aan historische verwijzingen naar het verleden. Ballata del Rovescio del Mondo, een radiowerk gebaseerd op tek- De keerzijde van de perceptie is daarentegen een cyclische tijdsop- sten van Umberto Fiori, bekroond met de Prix Italia. vatting, een contemplatieve, niet-historische tijdsopvatting die Hij werd uitgenodigd als gastprofessor compositie aan de Conser- lange tijd de utopie was van de avant-garde van de jongste decen- vatoria van Rotterdam, van Straatsburg, aan de Académie d’été van nia. het IRCAM in Parijs, van de Young Nordic Music in Scandinavië, aan Vandaag, aan het einde van een chaotische maar zeer rijke eeuw, de McGill University in Montreal en in de Munt. kunnen we vanuit ons gezichtspunt een bevoorrechte blik over Diverse instellingen wijdden reeds programma’s aan zijn werk: de onze schouders werpen. Rotterdamse Kunststichting, de Biënnale van Venetië, het Mid- De reis gaat verder: het is aan ons om enkel de meest noodzakelijke delburg Festival, het Nederlands Blazers Ensemble, Antwerpen ’93, bagage mee te nemen, de onmisbare maar lichte bagage die ons de Ars Musica, Festival Archipel, Festival Musica Strasbourg, Festival coördinaten kan verschaffen voor de tocht voorbij de Herculeszui- Akiyocsidai in Japan, Freon in Rome en Milano Musica. len van het derde millennium. Luca Francesconi schreef meer dan vijftig werken voor diverse uit- Luca Francesconi Milaan, 10 februari 1999 voerders en ensembles, van solist tot groot orkest. Het merendeel werd geschreven in opdracht van de belangrijkste Europese muziek- en radioinstellingen. We vermelden drie strijkkwartetten, twee concerto’s voor hobo, verschillende stukken voor solist en ensemble of voor solist en orkest zoals Riti Neurali (voor viool), Les Barricades Mystérieuses (voor fl uit), Islands (voor piano), Trama Straatsburg in 2001 en daar gedirigeerd door Peter Eötvös; een (voor saxofoon en klarinet) en A Fuoco (voor gitaar). compositie voor het Ensemble InterContemporain en een andere Hij componeerde ook elektronische zangmuziek zoals Etymo, een voor het New Londen Choir ter gelegenheid van het festival van werk voor sopraan, kamerorkest en elektronische apparatuur in Huddersfi eld. opdracht van het IRCAM en Sirene/Gespenster, een heidens orato- Vanuit zijn interesse voor nieuwe technologieën plant hij in samen- rium voor vier vrouwenkoren, slagwerk, koperblazers en elektroni- werking met verschillende Europese operahuizen een nieuwe sche apparatuur in opdracht van en in coproductie met de WDR, video-opera voor het Città della Musica te Rome en voor het festi- het Ensemble ASKO, de SDR, de VARA Matinées, het IRCAM en de val van Straatsburg. AGON Studio. Verder componeerde hij ook werken voor blaasin- Luca Francesconi werkt regelmatig met beroemde uitvoerders en strumenten waaronder een kwintet (Attesa), een octet (Aria), een ensembles zoals het Arditti Kwartet, Jean-Yves Artaud, Riccardo instrumentale suite uit L’Orfeo van Monteverdi en een groot werk Chailly, Diego Masson, het Ensemble InterContemporain, de Lon- voor vijf fanfarekorpsen (Mittel). We vermelden nog Suite 1984, don Sinfonietta, het Ensemble AKSO, het Nieuw Ensemble, het een soort polyfonie van talen voor symfonisch orkest, jazzkwartet Ensemble Modern, het Ensemble Contrechamps, het Nouvel en Guinees percussie-ensemble; vier radiotheaterstukken voor de Ensemble Moderne en het Nederlands Blazers Ensemble. RAI; een kameropera en een opera in twee bedrijven (Scene, 1985) Luca Francesconi is momenteel orkestdirigent en doceert composi- gebaseerd op teksten van de dichter Umberto Fiori, de video-opera tie aan het Conservatorium van Milaan. Striáz (1996) gebaseerd op beelden van Studio Azzuro, het Con- certo Apocalittico per Grilli, Margherite, Blatta e Orchestra naar een Uit een interview met Luca Francesconi tekst van Stefano Blenni en de recente compositie Wanderer in “De generatie voor de onze hield halt op de drempel van een nieuwe syn- opdracht van het Filharmonisch Orkest van la Scala, gecreëerd tactische idee, en er bleef een enorme synthesearbeid nog onverricht. onder leiding van Riccardo Muti. Een van hen stippelde een bepaalde route uit, liet ons belangrijke weg- In samenwerking met Umberto Fiori componeert Luca Francesconi wijzers. Nu moeten we alles grondig herdenken en vastberaden het momenteel een nieuwe opera, Ballata, gebaseerd op The Rime of enorm rijke potentieel dat voor ons werd uitgewerkt, fi lteren en voor the Ancient Mariner van Coleridge in opdracht van de Munt. De expressieve doeleinden aanwenden.” Dit schreef Luca Francesconi in de creatie van deze opera zal plaatsvinden in 2002, in een regie van jaren 1982-1992. Wat is er in de jaren daarop veranderd? Achim