L A P O R A N A K H I R K P E O M LAPORAN AKHIR KEMASKINI BANCI P A U S L PENDUDUK DAN PERUMAHAN K A T I I N O Population and Housing Census Update Final Report I N B A A N N D C H I O P 2016 U E S N I N D G U C D E U N S K U D S A U N P D P A T E E R U F I N M A A L H R A E P N O R ( K T B ( K P B P P ) P 2 ) JABATAN PERANGKAAN DEPARTMENT OF STATISTICS 0 2 JABATAN PERANCANGAN DAN KEMAJUAN EKONOMI (JPKE) DEPARTMENT OF ECONOMIC PLANNING AND DEVELOPMENT (DEPD) 0 1 KEMENTERIAN KEWANGAN DAN EKONOMI MINISTRY OF FINANCE AND ECONOMY 1 6 NEGARA BRUNEI DARUSSALAM BRUNEI DARUSSALAM 6 Kata Pengantar Kerajaan Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam melalui Jabatan Perancangan dan Kemajuan Ekonomi (JPKE) telah mengendalikan Kemaskini Banci Penduduk dan Perumahan (KBPP) 2016 bermula dari bulan Mei hingga September 2016. Laporan Kemaskini Banci Penduduk dan Perumahan (KBPP) 2016 ini memaparkan data akhir mengenai bilangan dan ciri-ciri utama demografi penduduk, isirumah dan unit perumahan di Negara Brunei Darussalam pada tahun 2016. Oleh itu data ini menggantikan data dalam Laporan Awal KBPP 2016 yang telah dikeluarkan pada Oktober 2017. Saya berharap penerbitan ini akan dapat memenuhi keperluan pelbagai pengguna di negara ini bagi maksud perancangan, penyelidikan, penyediaan dasar dan sebagai bahan rujukan awam. Saya sukacita merakamkan setinggi-tinggi penghargaan kepada kementerian-kementerian, jabatan-jabatan dan sektor swasta yang telah memberikan bantuan dan kerjasama kepada Jabatan ini semasa kemaskini banci dijalankan. Seterusnya saya juga sukacita mengucapkan ribuan terima kasih kepada rakyat dan penduduk di negara ini atas kerjasama dalam memberikan maklumat yang dikehendaki kepada pegawai-pegawai banci yang terlibat. Saya yakin hasil KBPP 2016 ini akan memberikan perangkaan yang komprehensif dan berguna bagi perancangan sosio-ekonomi negara. HAJAH MARIAH BINTI HAJI YAHYA Pengarah Perangkaan Jabatan Perancangan dan Kemajuan Ekonomi Kementerian Kewangan dan Ekonomi Negara Brunei Darussalam Disember 2018 i Foreward The Government of His Majesty the Sultan and Yang Di-Pertuan of Brunei Darussalam, through the Department of Economic Planning and Development (JPKE) has conducted the Population and Housing Census Update (KBPP) 2016 starting from May to September 2016. This Report of the Population and Housing Census Update (KBPP) 2016 presents the final data on the number and key demographic characteristics of the population, households and housing units of Brunei Darussalam in 2016. Therefore, this supersedes the data in the Preliminary Report KBPP 2011 released in October 2017. I hope this publication will meet the needs of various users for the purposes of planning, policy- making and researches, as well as for public reference. I would like to record my great appreciation to the ministries, departments and the private sector for their support and cooperation to this department during the census update. I would also like to thank all citizens and residents in the country for their cooperation in providing the information to the census officers. I am confident that the KBPP 2016 results will provide comprehensive and useful statistics for the use of socio-economic planning of the country. HAJAH MARIAH BINTI HAJI YAHYA Director of Statistics Department of Economic Planning and Development Ministry of Finance and Economy Negara Brunei Darussalam December 2018 ii Isi Kandungan Contents MukaSurat Page Kata Pengantar i Foreward ii Isi Kandungan Contents iii - iv Senarai Jadual - Jadual List of Tables v - vii Senarai Carta - Carta List of Figures viii Ringkasan Eksekutif 1 - 3 Executive Summary 43 - 45 1 Saiz dan Struktur Penduduk Population Size and Structure 1.1 Saiz dan Pertumbuhan Penduduk 4 Population Size and Growth 46 1.2 Taraf Penduduk 6 Residential Status 48 1.3 Taburan Geografi dan Kepadatan 7 Geographic Distribution and Density 49 1.4 Penduduk Bandar 8 Urban Population 50 1.5 Taburan Umur 10 Age Distribution 52 1.6 Bangsa 14 Race 56 1.7 Ugama 15 Religion 57 | iii MukaSurat Page 2 Isirumah dan Perumahan Household and Housing 2.1 Saiz dan Komposisi Isirumah 16 Household Size and Composition 58 2.2 Perumahan 20 Housing 62 3 Taburan Geografi Penduduk Population Geographic Distribution 3.1 Pertumbuhan Penduduk mengikut Mukim di Daerah Brunei 23 Muara, 2011-2016 Population Growth by Mukim in Brunei Muara District, 2011- 65 2016 3.2 Pertumbuhan Penduduk mengikut Mukim di Daerah Belait, 25 2011-2016 Population Growth by Mukim in Belait District, 2011-2016 67 3.3 Pertumbuhan Penduduk mengikut Mukim di Daerah Tutong, 26 2011-2016 Population Growth by Mukim in Tutong District, 2011-2016 68 3.4 Pertumbuhan Penduduk mengikut Mukim di Daerah 27 Temburong, 2011-2016 Population Growth by Mukim in Temburong District, 2011- 69 2016 3.5 Pertumbuhan Penduduk mengikut Kampung, 2011-2016 27 Population Growth by Kampung, 2011-2016 69 3.6 Nisbah Jantina mengikut Kampung 29 Sex Ratio by Kampung 71 3.7 Taraf Penduduk mengikut Kampung 31 Residential Status by Kampung 73 3.8 Taburan Umur mengikut Kampung 34 Age Distribution by Kampung 76 4 Nota Teknikal 38 Technical Notes 80 5 Konsep dan Definisi 39 - 42 Concepts and Definitions 81 - 84 JADUAL-JADUAL LAMPIRAN 85 - 374 | iv Senarai Jadual - Jadual List of Tables MukaSurat No. Tajuk/Title Page 1.1 Saiz dan Pertumbuhan Penduduk, 1971 - 2016, Negara Brunei 4 Darussalam Population Size and Growth, 1971 - 2016, Brunei Darussalam 46 1.2 Penduduk mengikut Jantina, 1971 - 2016, Negara Brunei Darussalam 5 Population by Sex, 1971 - 2016, Brunei Darussalam 47 1.3 Penduduk mengikut Taraf Penduduk, 1971 - 2016, Negara Brunei 6 Darussalam Population by Residential Status, 1971 - 2016, Brunei Darussalam 48 1.4 Penduduk mengikut Daerah, 1971 – 2016, Negara Brunei Darussalam 7 Population by Districts, 1971 - 2016, Brunei Darussalam 49 1.5 Kepadatan Penduduk mengikut Daerah, 1971 – 2016, Negara Brunei 8 Darussalam Population Density by Districts, 1971 - 2016, Brunei Darussalam 50 1.6 Penduduk Bandar dan Luar-Bandar, 1971 - 2016, Negara Brunei 9 Darussalam Urban and Rural Population, 1971 - 2016, Brunei Darussalam 51 1.7 Penduduk mengikut Kumpulan Umur, Taraf Penduduk dan Jantina, 10 2011 dan 2016, Negara Brunei Darussalam Population by Age Group, Residential Status and Sex, 2011 and 2016, 52 Brunei Darussalam 1.8 Umur Penengah Penduduk mengikut Taraf Penduduk, 1981 - 2016, 13 Negara Brunei Darussalam Median Age of the Population by Residential Status, 1981 - 2016, 55 Brunei Darussalam 1.9 Penduduk mengikut Bangsa, 1971 - 2016, Negara Brunei Darussalam 14 Population by Race, 1971 - 2016, Brunei Darussalam 56 | v MukaSurat No. Tajuk/Title Page 1.10 Penduduk mengikut Ugama, 1971 - 2016, Negara Brunei Darussalam 15 Population by Religion, 1971 - 2016, Brunei Darussalam 57 2.1 Jumlah Isirumah, Penduduk dan Saiz Isirumah, 1971 - 2016, Negara 17 Brunei Darussalam Number of Household, Population and Household Size, 1971-2016, 59 Brunei Darussalam 2.2 Jumlah Isirumah dan Saiz Isirumah mengikut Daerah, 2011 dan 2016, 17 Negara Brunei Darussalam Number of Household and Household Size by District, 2011 and 2016, 59 Brunei Darussalam 2.3 Jumlah Isirumah dan Saiz Isirumah mengikut Taraf Penduduk, 1991- 18 2016, Negara Brunei Darussalam Number of Household and Household Size by Residential Status, 1991- 60 2016, Brunei Darussalam 2.4 Taburan Isirumah mengikut Saiz dan Taraf Penduduk, 1991-2016, 19 Negara Brunei Darussalam Distribution of Household by Size and Residential Status, 1991-2016, 61 Brunei Darussalam 2.5 Jumlah Tempat Kediaman Didiami, Isirumah dan Penduduk, 1971- 20 2016, Negara Brunei Darussalam Number of Occupied Living Quarters, Households and Population, 62 1971-2016, Brunei Darussalam 2.6 Jumlah Tempat Kediaman yang Didiami mengikut Daerah, 1971- 21 2016, Negara Brunei Darussalam Number of Occupied Living Quarters by District, 1971-2016, 63 Brunei Darussalam 2.7 Jumlah Tempat Kediaman yang Didiami mengikut Jenis dan Dearah, 22 1991-2016, Negara Brunei Darussalam Number of Occupied Living Quarters by Type and District, 1991-2016, 64 Brunei Darussalam | vi MukaSurat No. Tajuk/Title Page 3.1 Penduduk mengikut Mukim – Daerah Brunei Muara, 2011-2016, 24 Negara Brunei Darussalam Population by Mukim – Brunei Muara District, 2011-2016, Brunei 66 Darussalam 3.2 Penduduk mengikut Mukim – Daerah Belait, 2011-2016, 25 Negara Brunei Darussalam Population by Mukim – Belait District, 2011-2016, Brunei Darussalam 67 3.3 Penduduk mengikut Mukim – Daerah Tutong, 2011-2016, 26 Negara Brunei Darussalam Population by Mukim – Tutong District, 2011-2016, Brunei Darussalam 68 3.4 Penduduk mengikut Mukim – Daerah Temburong, 2011-2016, 27 Negara Brunei Darussalam Population by Mukim – Temburong District, 2011-2016, Brunei 69 Darussalam | vii Senarai Carta - Carta List of Figures MukaSurat No. Tajuk/Title Page 1.1 Piramid Penduduk mengikut Kumpulan Umur dan Jantina 2011 dan 12 2016 Population Pyramid by Age Group and Sex, 2011 and 2016 54 1.2 Piramid Penduduk mengikut Kumpulan Umur, Jantina dan Taraf 12 Penduduk 2016 Population Pyramid by Age Group, Sex and Residential Status 2016 54 3.1 Kadar Pertumbuhan Penduduk Tahunan Purata mengikut Kampung, 28 2011-2016, Negara Brunei Darussalam Average Annual Population Growth Rate by Kampung, 2011-2016, 70 Brunei Darussalam 3.2 Nisbah Jantina mengikut Kampung, 2016, Negara Brunei Darussalam 30 Sex Ratio by Kampung, 2016, Brunei Darussalam 72 3.3 Penduduk Tempatan (Rakyat Brunei dan Penduduk Tetap) mengikut 32 Kampung, 2016, Negara Brunei Darussalam