44e jaargang, nummer 170, maart jaargang,44e 2015 nummer 170, 47e jaargang, december nummer 2018 47e 185, 170185 Ekko Vermeulen gegrepen door industrieel erfgoed Poolse schilder logeerde een week in De Bleeke Dood Jacintha Mandjes: ik voel me thuis bij de vereniging 4 9 12 16 Niet meer zeuren De Wereld van Windmolens Gaat dat lukken op korte termijn? Waarom is niet het enige plan dat benutt en we de concentrati es cultuurschatt en momenteel wordt ontwikkeld die er al zijn in Zaanstad niet beter? op de Zaanse Schans. Neem nu Westzaan. Daar staan prachti ge molens, Zelf is de Sti chti ng Zaanse waaronder de enige nog werkende papierwind- Schans druk bezig met het molen in de wereld. Het interieur van 22 28 32 38 groeibestendig maken van De Schoolmeester is al 400 jaar onveranderd en Nederlands derde grote toeristenatt racti e. als het aan de molenaar ligt, blijft dat nog Dat wil zeggen dat de Schans in 2030 minimaal minstens 400 jaar zo. Even verderop in Westzaan drie miljoen bezoekers moet kunnen tref je een beschermd dorpsgezicht dat kan 47e jaargang, december nummer 2018 47e 185, accommoderen. wedijveren met de Lagedijk in Zaandijk. Het Inhoud Hoe? Dat wordt vastgelegd in een strategische stralende middelpunt daarvan is natuurlijk het visie waarin momenteel de laatste punten en prachti ge Reghthuys waarvan in heel Zaanstad 3 Voorwoord: Niet meer zeuren komma’s worden aangebracht. Het zou natuurlijk geen tweede is. Maar de mooiste verborgen 4 Zaanse politi ek geïnformeerd over beter zijn als een deel van al die extra bezoekers schat van het Zaanse dorp is misschien wel de Wereld van Windmolens naar een ander stuk Zaanstad zou gaan in Zuidervermaning. Zelfs de kleine groepjes toe- 9 Column: Zwaar werk plaats van naar de Schans. Bijvoorbeeld naar risten die weleens door Westzaan fi etsen (met 10 Ontheemde molen: De Goede Hoop de overige drie door de gemeente aangewezen helm) laten de mooiste van alle vermaningen 12 De Zoeker en Poolse schilder Szczerepan Skorupka hotspots. Dan moeten die natuurlijk wel iets links liggen. Of rechts als je vanaf het Reghthuys 16 Opgravingen oliemolen De Vrijheid meer bieden dan ze nu doen. De opgeleukte komt. Daarom stel ik voor om Westzaan aan te 185 19 Nieuwe leden 3e kwartaal 2018 gracht in het centrum van Zaandam blijkt in wijzen als vijfde hotspot van Zaanstad. Alles is 20 Nieuws van het Molenmuseum ieder geval niet voldoende om veel toeristen al klaar, het enige wat nog moet gebeuren is de 22 De Paauw uniek in de wereld uit Amsterdam te trekken en de plannen om aanleg van een parkeerterrein. Maar, hoor ik 27 Agenda de Burcht vol te bouwen met appartementen- veel mensen al zeggen, de relati eve rust maakt 28 Vrijwilligerster Jacintha Mandjes gebouwen geven ook al niet veel hoop. Ook de Westzaan juist zo aantrekkelijk. 31 Kerstpuzzel Zaanbocht wordt met een paar nieuwe hippe Ja, misschien hebben die mensen wel gelijk en 32 Mijn molen: De Paauw winkels niet bezocht door grote stromen bezoekers. moeten we Westzaan laten zoals het is. Maar 36 Korte berichten En op het Hembrugterrein is potenti e maar dan dan moeten we ook niet meer zeuren over de 38 Rondje molens moet eerst Hotel de Vrede en de verbinding met drukte op de Zaanse Schans. 41 Verenigingsinfo / Colofon Amsterdam-Noord gereed zijn. Ed Pielkenrood, hoofdredacteur Bij de foto: In NOS Nieuwsuur van zaterdag 17 november zei molenaar Sjors van Leeuwen over de ‘Sinterklaastraditi e’: “Alles verandert. Daarvoor moeten we de ti jd nemen en soms ook water bij de wijn doen. Dat heet polderen.” In ieder geval bleef de nati onale intocht van de goedheiligman in Zaanstad zonder noemenswaardige incidenten en was de tv-uitzending één grote reclamespot voor onze stad én de molens. www.zaanschemolen.nl voor het allerlaatste nieuws Wereld van Windmolens in fasen gerealiseerd Zaanse politiek laat zich informeren Het is meer dan een jaar geleden dat Zo is het ook met de verhuizing van het Maar van uitstel van de plannen voor landje De conclusie daaruit is dat men bestuurlijk De Zaansche Molen villa Kalverliefde aankocht Molenmuseum naar de Zaanse Schans en met De Haan komt zeker geen afstel. Ook voor het achter de plannen staat voor de verhuizing van als nieuwe locati e voor het Molenmuseum. de realisati e van de Wereld van Windmolens. tweede grote project, als onderdeel van de het Molenmuseum naar de locati e Kalverliefde Hoe staat het nu met de verhuisplannen? Naast de fi nanciering van dit alles zijn er tal van Wereld van Windmolens, worden reeds plannen en voor de verkoop van het huidige museum- En hoe gaat het met de ontwikkeling van de prakti sche, ambtelijke en politi eke hobbels te gemaakt. Bij de informati ebijeenkomst voor gebouw in Koog aan de Zaan, waarbij de Wereld van Windmolens, waarin de molens aan nemen. Achter de schermen wordt daaraan raadsleden werden veel vragen gesteld en werd opbrengst hiervan geheel voor de verhuizing de Kalverringdijk en het nieuw in te richten druk gewerkt door de vereniging. positi ef meegedacht over de realisati e van de naar en verbouwing c.q. inrichti ng van het Molenmuseum een eenheid vormen? Wereld van Windmolens. Verbazing was er over museum op de Zaanse Schans is bestemd. De vereniging organiseerde eind september een Focus op Kalverliefde het feit dat er nog geen bestemmingswijziging bijeenkomst om de raadsleden van Zaanstad te De focus ligt voor De Zaansche Molen vooralsnog is voor de Kalverliefde, van wonen naar cultuur, Informati ebijeenkomst informeren. Slechts vier van de twaalf parti jen op villa Kalverliefde. De ontwikkeling van landje noch voor het huidige Molenmuseum, van Tijdens de bijeenkomst werd verder uitvoerig uit in de Gemeenteraad waren vertegenwoordigd. De Haan is wat naar achteren geschoven omdat cultuur naar wonen. De aanwezige parti jen de doeken gedaan dat de Wereld van Windmolens Is er wel politi ek draagvlak voor de ambiti euze de vereniging niet twee megaprojecten tegelijk beloofden hierover vragen te stellen in de Raad, begint bij een informati ecentrum waarin de plannen van De Zaansche Molen? kan behappen. Het eerste project is bovendien hetgeen inmiddels is gebeurd. Ook de antwoorden bezoekers via een korte audiovisuele presentati e Keulen en Aken zijn niet op één dag gebouwd. al verder in de ontwikkeling dan het tweede. hierop van het College van B&W zijn al gegeven. worden voorbereid op een bezoek aan de molens. 4 5 Welke verschillende molens gaan zij zien en Het Rad van Avontuur heeft een uitgebreide Wat vindt de politiek? Bovendien zijn alle partijen enthousiast over welke rol speelden die molens in de zeventiende schuur van twee verdiepingen, gecombineerd Vertegenwoordigers van Rosa, de PvdA, de VVD de plannen voor de herbouw van Het Rad van eeuw in het eerste industriegebied van Europa? met een grote platting (dak van de schuur) en Democratisch Zaanstad (DZ) waren aanwezig Avontuur, een nieuw soort molen op de Zaanse Dit informatiecentrum wordt ondergebracht in waarop veel mensen gelijktijdig van het uitzicht bij de bijeenkomst. Zij gaven aan dat zij de Schans, zij het dat er ook kanttekeningen worden een replica van Het Rad van Avontuur, die als kunnen genieten. bijeenkomst nuttig vinden en dat zij vaker ge- geplaatst. De grote schuur moet wel passen op cacaomolen wordt teruggebouwd. Als de bezoekers meer willen weten over de informeerd zouden willen worden. Uit navraag landje De Haan zonder dat deze detoneert met Het Rad begon zijn bestaan ooit als oliemolen industriemolens langs de Zaan, worden zij in het bij de afwezige partijen bleek geen desinteresse de bebouwing in de omgeving. Anderen geven maar werd in zijn nadagen cacaomolen. Er is in informatiecentrum alvast getipt over het maar vooral praktische problemen van de toch aan dat de financiering van de herbouw, naast de Zaanstreek geen cacaomolen meer, terwijl Molenmuseum dat aan het einde van de al overbelaste fractieleden waardoor zij niet die van de Kalverliefde, wel eens heel moeilijk dat product voor de ontwikkeling van dit gebied Kalverringdijk ligt. aanwezig konden zijn. Alle partijen geven aan zou kunnen worden. Vrijwel alle partijen vinden zo belangrijk is gebleken. En het is een mooie Zo kunnen bezoekers een weloverwogen keuze dat zij de Wereld van Windmolens een belang- dat de ontwikkeling van de plek moet plaats- kans om samen met het cacaolab Zaans Gedaan maken welke molens zij gaan bekijken en of zij al rijke ontwikkeling voor Zaanstad en de Zaanse vinden in goed overleg met de andere partijen het complete verhaal te vertellen. dan niet het Molenmuseum zullen bezoeken. Schans vinden. op de Schans. Verbouwing Kalverliefde Bij de bijeenkomst benadrukte voorzitter André Drost dat De Zaansche Molen de claim op landje De Haan vasthoudt, ook na aankoop van de Kalverliefde, en dat de vereniging Het Rad van Avontuur als een onverbrekelijk onderdeel ziet van de Wereld van Windmolens. Het terrein herstelt bovendien een historische situatie, want er heeft altijd een molen gestaan, te weten De Haan met pal naast hem De Grootvorst. Plannen voor de herbouw zullen wel gefaseerd plaatsvinden en niet op korte termijn. Op dit moment wordt de verbouwing en inrichting van de Kalverliefde voorbereid. Er komt een eigentijdse presentatie van het verhaal van het huidige Molenmuseum waarbij meer aandacht zal komen voor de sociale kant van het werken op molens in vorige eeuwen. Het Molenpanorama krijgt een prominente plaats, er komt een filmzaal met 50 stoelen en er wordt een studiezaal ingericht. Bovenal wordt gekeken naar een logische verbinding tussen de molens (buitencollectie) en het museum (binnencollectie). Het streven is om het nieuwe Molenmuseum op 17 maart 2020 te openen, als de vereniging 95 jaar wordt. Ed Pielkenrood 6 7 Column Zwaar werk Dit is alweer mijn laatste column voor de ti jden zelf de arbeidsomstandigheden DWindbrief over het werk in de molens.