PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, MELINDWR, TIRYMYNACH, TREFEURIG A’R BORTH PRIS 75c | Rhif 417 | Mawrth 2019 Sengl Cadair newydd arall i Cofio Dias Ffion t.6 Judith t.17t.11 t.14 t.15 Cystadlu Adfer Yn dilyn anterth storom fis Mawrth 2018 a’r difrod achoswyd i’r Llwybr Llên yn Llanfihangel Genau’r-glyn, mae’r gwaith yn parhau i adfer y llwybr. Daeth Elin Jones AC a Ben Lake AS i arsylwi’r gwaith clirio oedd yn digwydd yn wirfoddol drwy gydweithrediad cwmni coed lleol Arbcore, ac i drafod y ffordd ymlaen er Dychwelodd Fferm Ffactor i’r teledu… ac mae y nawfed gyfres yn un mwyn adfer y llwybr troed wahanol iawn! Mae y gyfres wedi dychwelyd i safle Llysfasi Coleg gwerthfawr yma. Yn y llun Cambria, ger Rhuthun, ac am y tro cyntaf yn hanes y rhaglen bydd gwelir criw Arbcore (Tristan, deuddeg o wynebau adnabyddus Cymru yn camu allan o’u heels Stuart, Kez a Laurence). Y ac mewn i’r wellies. Mae’r sêr wedi eu rhannu’n bedwar tîm Dyma lleill yn y lluniau yw Ben aelodau’r tim glas – Lisa Angharad, Wil ‘Hendreseifion’ Evans a Lake, Elin Jones, Geraint Dewi Pws. Ifan Jones Evans yw’ cyflwynydd a‘r beirniaid yw Caryl Williams a Mr Roger Haggar). Gruffydd Roberts a Richard Tudor. Llun: BBC Cymru Llun: Rhys Tanat, Llandre, Elin, Ioan a Mari -pedwar gohebydd ifanc o Ysgol Penweddig fu’n cadw cwmni i Sioe Frecwast Dafydd a Caryl ar Radio Cymru 2 ar Enillwyr yr Urdd yn Disneyland Paris - gweler tudalen 7. ddiwrnod Gohebydd Ifanc y BBC - Mawrth 6ed. Buont yn gofyn cwestiynau i Ben Lake AS. Y Tincer | Mawrth 2019 | 417 dyddiadurdyddiadur Sefydlwyd Medi 1977 Aelod o Fforwm Papurau Bro Ceredigion Rhifyn Ebrill – Deunydd i law: Ebrill 5 Dyddiad cyhoeddi: Ebrill 17 ISSN 0963-925X MAWRTH 22 -23 Nos Wener a Dydd EBRILL 12 Dydd Gwener Ysgolion Sadwrn Eisteddfod Gadeiriol Penrhyn- Ceredigion yn cau am wyliau’r Pasg GOLYGYDD – Ceris Gruffudd coch yn Neuadd y Penrhyn, Penrhyn- Rhos Helyg, 23 Maesyrefail, Penrhyn-coch coch EBRILL 17 Nos Fercher Gareth John ( 828017 | [email protected] TEIPYDD – Iona Bailey Bale a Theatrau RhCT yn cyflwyno Dau CYSODYDD – Elgan Griffiths (627916 MAWRTH 27 Nos Fercher Sioe Ffasiwn (Jim Cartwright) am 7.30 £12 (£10) GADEIRYDD Y TINCER – Richard Owen Ysgol Penweddig, am 7.00 yn Neuadd 31 Glan Ceulan, Penrhyn-coch ( 820168 Ysgol Penweddig, Dillad gan Cactws, EBRILL 21 Nos Sul y Pasg Teyrnged IS-GADEIRYDD A THREFNYDD CYFEILLION – Closet a M&Co, tocynnau: oedolion £5, i Tina Turner gan Pauline Kaytanua Bethan Bebb plant £3, gan gynnwys caws a gwin/ Wood yng Nghlwb Pêl-droed Penrhyn- Penpistyll, Cwmbrwyno, Goginan ( 880228 YSGRIFENNYDD – Anwen Pierce diod ysgafn. Elw tuag at Gymdeithas coch am 8.00. Yr elw i Larch/Arch Noa, 3 Bryn Meillion, Bow Street ( 828337 Athrawon a Rhieni Penweddig ac Uned Gancr Plant Caerdydd TRYSORYDD – Hedydd Cunningham Eisteddfod Ceredigion 2020. Tocynnau Tyddyn-Pen-y-Gaer, Llandre, Aberystwyth ar werth yn Siop Inc. EBRILL 29 Dydd Llun 29 Dosbarth ( 820652 [email protected] Lingotot arbennig i godi arian at HYSBYSEBION – Cysyllter â’r Trysorydd MAWRTH 30 Dydd Sadwrn Ffair Eisteddfod Genedlaethol 2020 yn hen lyfrau Cymraeg a Chymreig Neuadd Rhydypennau, Bow Street, o TASG Y TINCER – Anwen Pierce Cymdeithas Bob Owen ym Morlan, 1:30-2:30 yp TREFNYDD GWERTHIANT – Lila Piette Aberystwyth o 10.00 y bore tan 4 y Llys Hedd, Bow Street ( 820223 prynhawn EBRILL 30 Dydd Mawrth Ysgolion Ceredigion yn ailagor ar ôl gwyliau’r Pasg TINCER TRWY’R POST – Nos Sadwrn Cofiwch droi Edryd ac Euros Edwards, 33 Maes Afallen MAWRTH 30 Bow Street yr awr ymlaen heno! MAI 4 Nos Sadwrn Aduniad Ysgol Gyfun Penweddig 1976-1981/83 Yn Llety Parc, ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL MAWRTH 31 Pnawn Sul yn Neuadd am 7.00 Manylion cyswllt: Nigel Roberts Mrs Beti Daniel y Penrhyn, Penrhyn-coch Marchnad 07964846097 Ruth Jên : ruthjen@ Glyn Rheidol ( 880 691 Sul y Mamau o 3.30-6.30 Ceir mwy o btinternet.com Y BORTH – Grace Bailey, Pencarreg, fanylion ar dudalen Facebook PATRASA Stryd Fawr, Y Borth ( 871462 MAI 7 Nos Fawrth Gŵyl Ddrama BOW STREET EBRILL 6-7 Dyddiau Sadwrn a Sul Gogledd Ceredigion yn Neuadd y Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro ( 828 102 Twrnament Pêl-droed Penrhyn-coch. Penrhyn, Penrhyn-coch am 7.30 - Doli Lynn Phillips, 1 Cae’r Odyn ( 820 908 Grwpiau oedran – dan 6, 8, 9, 11, 12,14; Micstiyrs – Adolff; Llanystumdwy - Pry Anwen Pierce, 3 Bryn Meillion ( 828 337 merched dan 11, 12. Am fwy o fanylion Yn Y Pren; Licris Olsorts - Y Fainc Maria Owen, Gerddi Gleision ( 822074 cysylltwch â [email protected] CAPEL BANGOR / PEN-LLWYN MAI 23 Nos Iau Datganiad Organ CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI EBRILL 7 Nos Sul Ffeinal Côr Cymru gan Tudur Jones FRCO,Tywyn, yn Eirian Hughes, Lluest Fach ( 880 335 yng Nghanolfan y Celfyddydau Seion, Stryd y Popty, Aberystwyth Elwyna Davies, Tyncwm ( 880 275 am 7.00 o’r gloch. Tocynnau’n £5 oddi Dei Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch EBRILL 11 Nos Iau Hefin Jones – wrth Rhiannon neu Ann (01970 ( 623 660 Heddwas a’i gi Merched y Wawr 615409 / 626987) neu wrth y drws ar DÔL-Y-BONT Penrhyn-coch yn Neuadd y Penrhyn y noson. Holl elw’r noson yn mynd Mrs Llinos Evans – Dôlwerdd ( 871 615 am 7.30 at Apêl Madagascar. DOLAU Mrs Margaret Rees – Seintwar ( 828 309 GOGINAN Mrs Bethan Bebb Penpistyll, Cwmbrwyno ( 880 228 LLANDRE Cyhoeddir y Tincer yn fisol o Fedi i Mehefin gan Bwyllgor y Tincer. Argreffir gan Mrs Nans Morgan y Lolfa, Tal-y-bont. Nid yw’r Pwyllgor o angenrheidrwydd yn cytuno ag unrhyw Dolgwiail, Llandre ( 828 487 PENRHYN-COCH farn a fynegir yn y papur hwn. Dylid cyfeirio unrhyw newyddion i’ch gohebydd lleol neu i’r Golygydd, ac unrhyw lythyr neu ddatganiad i’r wasg i’r Golygydd. Mairwen Jones – 7 Tan-y-berth ( 820 642 TREFEURIG Y mae pawb sy’n ymwneud â’r Tincer yn gwneud hynny’n wirfoddol ac yn ddi- Mrs Edwina Davies dâl er budd y gymuned leol. Nhw fel unigolion sy’n derbyn pob risg a chyfrifoldeb Darren Villa, Pen-bont Rhydybeddau ( 828 296 (cyfreithiol ac fel arall) gan dderbyn mai ar y telerau hynny y maent yn cyfrannu at y papur a’i ddosbarthiad. 2 Y Tincer | Mawrth 2019 | 417 CYFEILLION Y TINCER Dyma fanylion enillwyr Cyfeillion y Tincer mis Chwefror 2019 30 MLYNEDD YN OL £25 (Rhif 16 ) Brenda Jones, Glynteg, Bow Street £15 (Rhif 273 ) Cari Jenkins, Cwmbwa, Penrhyn-coch £10 (Rhif 146 ) Ann Jones, Trem y Ddôl, Bow Street Fe dynnwyd y rhifau buddugol gan aelodau o’r tîm dosbarthu yn festri Bethlehem, Llandre pnawn Mercher Chwefror 20. Rhoddion Cydnabyddir yn ddiolchgar y rhoddion isod. Croesewir pob cyfraniad boed gan unigolyn, gymdeithas neu gyngor. Dathlu cawl a chân yn Neuadd Rhydypennau (o Dincer Mawrth 1989) Cyngor Cymuned Tirymynach £500 Cyngor Cymuned Trefeurig. £250 Cyngor Cymuned y Borth £100 Cronfa Eleri 2018 Nifer ceisiadau: 14 ôl Ysgol Tal-y-bont; Clwb Pêl-droed Bow STORFA CANOLBARTH CYMRU Nifer a gefnogwyd: 13 Street; Cyngor Cymuned Genau’r -gyn; Cais uchaf: £7,855 Ysgol Gymunedol Tal-y-bont; Cylch Cais isaf: £350 Meithrin Trefeurig; Maes Chwarae Tal-y- Cefnogaeth uchaf: £5,000 bont; Eglwys St Pedr Elerch: Capel y Garn Storfa Cartref a Busnes Cefnogaeth isaf: £200 Rhydypennau. Cyfanswm y gronfa: £19,267 Ystafelloedd storio ar gyfer Gweithgareddau a gefnogwyd: Cylch Gŵyl Offerynnol yr Urdd eich anghenion Meithrin Tal-y-bont; Ysgoldy Bethlehem Llongyfarchiadau i’r canlynol o ddalgylch Monitro Diogelwch 24 Awr Llandre; Gwefan Trefeurig; Clwb Ieuenctid y Tincer fydd yn cynrychioli Ceredigion Wedi ei wresogi Tal-y-bont; Neuadd y Penrhyn; Clwb ar yn Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd yng Nghaerdydd, Bocses a ‘bubblewrap’ ar lein Unawd pres Bl 7-9 1 Betsan Downes, www.boxshopsupplies.co.uk Penrhyn-coch (Ysgol Penweddig) Unawd gitâr Bl 7-9 1 Dyfri ap Ioan Trefnwyr Angladdau Cunningham, Llandre (Adran Aberystwyth) Lluniau: Ffotograffiaeth Elen Williams Elen Ffotograffiaeth Lluniau: Ffôn: 01654 703592 C T Evans Heol Y Doll, Machynlleth, SY20 8BQ Gwasanaeth Angladdol www.midwalesstorage.co.uk Teuluol Cyflawn, wedi ei arwain yn bersonol gydag Y Tincer drwy’r Post urddas. Capel Gorffwys Mae gan y Tincer drefnyddion newydd i’r Preifat, Gwasanaeth gwasanaeth Y Tincer drwy’r Post. O hyn ymlaen y brodyr Edryd ac Euros Evans Dydd a Nos. (33 Maes Afallen, Bow Street SY25 5BL) fydd yng ngofal y gwasanaeth – diolch 01970 820013 iddynt am gytuno. Magwyd y brodyr ym [email protected] Methesda, Gwynedd ond mae cysylltiadau teuluol ganddynt â Than-y-groes, Brongenau, Ceredigion a Bow Street. Gellir tanysgrifio Llandre, i’w dderbyn trwy’r post am £18 y flwyddyn (£7 drwy ebost)– mae prisiau uwch os am Aberystwyth ei dderbyn dramor. Pob hwyl iddynt ar y SY24 5BS gwaith. 3 Y Tincer | Mawrth 2019 | 417 Cofiwch WASPI gefnogi Mae 5,000 o fenywod yng Ngheredigion a hawl i ni dderbyn o leiaf deng mlynedd o rybudd eich anwyd yn y 1950au wedi colli hyd at chwe o newidiadau mor arwyddocaol â rhai hyn. Yn blynedd o Bensiwn y Wladwriaeth – sef yr hyn y pen draw, bydd yr Ombwdsmon Seneddol a busnesau y maent wedi bod yn talu ar hyd y blynyddoedd Gwasanaeth Iechyd yn penderfynu ar y cwynion lleol trwy’r cyfraniadau Yswiriant Gwladol. Daw hyn. Maent bellach wedi cael eu gohirio tan yr hyn yn sgil Deddfau Pensiynau 1995 a 2011, a Adolygiad Barnwrol. gododd yr Oed Pensiwn Gwladol o 60 i 66. Mae llythyrau templed ar gael ar Yn 2009 anfonwyd rhai llythyrau gan wefan cenedlaethol WASPI https://www.