PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY DOLSK NA LATA 2004 ÷÷÷ 2007 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2008 ÷÷÷ 2011 1 SPIS TRE ŚCI 1. WST ĘP .......................................................................................................................... 4 1.1 WPROWADZENIE ....................................................................................................4 1.2 PODSTAWA OPRACOWANIA ....................................................................................4 1.3 GŁÓWNE ZAŁO ŻENIA PROGRAMU ............................................................................5 1.4 CEL PROGRAMU .....................................................................................................5 1.5 ZAWARTO ŚĆ PROGRAMU ........................................................................................5 2. CHARAKTERYSTYKA I OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH ORAZ TECHNICZNEJ INFRASTRUKTURY OCHRONY ŚRODOWISKA. ...................................................................................... 6 2.1 KRAJOBRAZ , KLIMAT I FORMY U ŻYTKOWANIA TERENU ...........................................6 2.2 ZASOBY I RÓ ŻNORODNO ŚĆ PRZYRODNICZA OBSZARU GMINY ...................................9 2.2.1 Zasoby wodne.................................................................................................9 2.2.2 Zasoby le śne.................................................................................................10 2.2.3 Zasoby surowców naturalnych......................................................................11 2.3 TECHNICZNA INFRASTRUKTURA OCHRONY ŚRODOWISKA ......................................11 2.3.1 Zaopatrzenie w wod ę ....................................................................................11 2.3.2 Kanalizacja i oczyszczanie ścieków...............................................................13 2.3.3 Składowiska odpadów stałych i ich utylizacja ...............................................13 2.3.4 Urz ądzenia ochrony powietrza......................................................................15 2.4 ANALIZA SWOT..................................................................................................16 2.4.1 Czynniki wewn ętrzne.....................................................................................16 2.4.2 Czynniki zewn ętrzne......................................................................................20 2.5 OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA I ZASOBÓW NATURALNYCH . ................22 3. STAN I ZAGRO ŻENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO GMINY............. 23 3.1 ZANIECZYSZCZENIA WÓD .....................................................................................23 3.2 ZANIECZYSZCZENIA POWIERZCHNI ZIEMI ..............................................................24 3.3 ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA ...........................................................................25 3.4 INNE ZAGRO ŻENIA ŚRODOWISKA ..........................................................................25 4. ZAMIERZENIA W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA DOTYCZ ĄCE GMINY........................................................................................................................ 26 5. ZAŁO ŻENIA WYJ ŚCIOWE PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ............. 29 5.1 ANALIZA OBOWI ĄZUJ ĄCEGO STANU PRAWNEGO ...................................................29 5.1.1 Wprowadzenie ..............................................................................................29 5.1.2 Prawodawstwo w zakresie ochrony środowiska i jego dostosowanie.............32 do wymogów Unii Europejskiej.....................................................................32 5.1.3 Konwencje i porozumienia mi ędzynarodowe.................................................33 5.1.4 Programy sektorowe i regionalne .................................................................33 5.1.5 Krajowe uwarunkowania prawne w zakresie ochrony środowiska ................34 5.2 STAN I KIERUNKI ROZWOJU GOSPODARCZEGO .......................................................38 5.3 ZAŁO ŻENIA POLITYKI EKOLOGICZNEJ W ODNIESIENIU DO GMINY ...........................45 5.3.1 Wprowadzenie ..............................................................................................45 5.3.2 Kierunki działa ń strategicznych oraz główne zadania do realizacji: .............46 6. CELE EKOLOGICZNE I STRATEGIE ICH REALIZACJI................................... 47 2 6.1 WPROWADZENIE ..................................................................................................47 6.2. CELE EKOLOGICZNE DO 2011 ROKU WRAZ Z KIERUNKAMI DZIAŁA Ń .......................48 6.3 CELE EKOLOGICZNE DO 2007 ROKU I PLAN OPERACYJNY DO 2007 ROKU ................65 7. HARMONOGRAM REALIZACJI PRZEDSI ĘWZI ĘĆ I URUCHAMIANIA ŚRODKÓW FINANSOWYCH .................................................................................. 75 8. WYTYCZNE DO SPORZ ĄDZANIA GMINNYCH PROGRAMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA .......................................................................................................... 80 8.1 ZASADY OGÓLNE .................................................................................................80 8.2 LIMITY KRAJOWE UJ ĘTE W „II POLITYCE EKOLOGICZNEJ PA ŃSTWA ” ......................82 8.3 PODZIAŁ LIMITÓW KRAJOWYCH NA LIMITY WOJEWÓDZKIE I POWIATOWE ...............83 8.4 ŹRÓDŁA INFORMACJI WYMAGANE PRZY SPORZ ĄDZANIU PROGRAMÓW GMINNYCH ...........................................................................................................84 8.5 PROGRAMY REGIONALNE I LOKALNE NA S ĄSIEDNICH OBSZARACH .........................85 9. MONITORING I ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM, W TYM PROGRAMEM . 86 9.1 MONITORING STANU ŚRODOWISKA .......................................................................86 9.2 MONITORING POLITYKI EKOLOGICZNEJ .................................................................86 9.3 ZARZ ĄDZANIE PROGRAMEM .................................................................................87 9.4 HARMONOGRAM WERYFIKACJI CELÓW I KIERUNKÓW DZIAŁA Ń ORAZ TERMINÓW PRZYGOTOWYWANIA RAPORTÓW Z WYKONANIA PROGRAMÓW ............87 9.5 EDUKACJA EKOLOGICZNA ....................................................................................88 9.6 UPOWSZECHNIANIE INFORMACJI O STANIE ŚRODOWISKA I WYKONANIU PROGRAMU..........................................................................................................89 10. PI ŚMIENNICTWO I MATERIAŁY WYKORZYSTANE DO OPRACOWANIA PROGRAMU .............................................................................................................. 91 3 1. WST ĘP 1.1 Wprowadzenie Program ochrony środowiska ma za zadanie pomoc w rozwi ązywaniu istniej ących problemów, a tak że przeciwdziała ć zagro żeniom które mog ą pojawi ć si ę w przyszło ści. „Program ochrony środowiska Gminy Dolsk” jest zarówno długoterminowym planem strategicznym do 2011 r., jak te ż planem wdro żeniowym na lata 2003-2007. W my śl art. 10 Ustawy o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw z dnia 27 lipca 2001r. (Dz.U. z 2001r. Nr 100, poz. 1 085) niniejszy program ochrony środowiska został opracowany zgodnie z polityk ą ekologiczn ą pa ństwa. Wdro żenie programu umo żliwi osi ągni ęcie celów zało żonych w tej polityce oraz realizacj ę zasad, a tak że stworzenie i funkcjonowanie na analizowanym obszarze zintegrowanego zespołu instalacji i urz ądze ń słu żą cych ochronie środowiska naturalnego, spełniaj ącego wymagania okre ślone w nowych przepisach o ochronie środowiska. 1.2 Podstawa opracowania Podstaw ą opracowania jest umowa zawarta przez Spółk ę EKO-EFEKT z Urz ędem Gminy w Dolsku. Podstawa prawna opracowania Opracowanie niniejszego programu ochrony środowiska wynika z: ◊ art. 10 Ustawy z dnia 27 lipca 2001r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 2001r. Nr 100, poz. 1 085) - nakładaj ącego na gmin ę obowi ązek opracowania ww. programu do dnia 30 czerwca 2004 r. Programy s ą opracowywane na szczeblu gminnym. Projekt gminnego programu ochrony środowiska uchwala Rada Gminy. 4 1.3 Główne zało żenia programu W zwi ązku z tym, że istnieje ścisła zale żno ść pomi ędzy stanem środowiska, jako ści ą jego poszczególnych komponentów i rozwojem gospodarczym regionu, w programie zaprezentowano: ⇒ podej ście sektorowe, w odniesieniu do analizy aktualnego stanu środowiska oraz monitorowania jego przyszłych zmian, ⇒ podej ście integralne, dotycz ące okre ślenia działa ń niezb ędnych do realizacji w dziedzinie ochrony środowiska, zwi ązanych z głównymi kierunkami rozwoju gminy. 1.4 Cel programu Program ochrony środowiska daje wytyczne dla formułowania polityki ochrony środowiska w regionie. Zawarte w nim zadania pozwol ą zapewni ć odpowiednie warunki życia mieszka ńców przy zakładanym rozwoju gospodarczym. Długoterminowy cel programu sformułowany został nast ępuj ąco: Harmonijny, zrównowa żony rozwój gminy, w którym wymagania ochrony środowiska maj ą nie tylko istotny wpływ na przyszły charakter regionu, ale równie ż wspieraj ą jego rozwój gospodarczy. 1.5 Zawarto ść programu Opracowanie obejmuje zakresem: ⇒ okre ślenie aktualnego stanu środowiska w gminie, ⇒ prognozowane zmiany w zakresie ochrony środowiska, ⇒ działania zmierzaj ące do poprawy sytuacji w zakresie ochrony środowiska, ⇒ okre ślenie instrumentów finansowych słu żą cych realizacji zamierzonych celów, ⇒ system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów. 5 2. CHARAKTERYSTYKA I OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA, ZASOBÓW