Zał. nr 1 do uchwały nr XLI/392/10 z dnia 25 stycznia 2010 r. AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA dla Gminy Ozimek Opracował: mgr in Ŝ. Hubert Plita Opole, listopad 2008 r. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla gminy Ozimek Spis tre ści Rozdział I. WST ĘP ...............................................................................................................3 I.1. Przedmiot i cel opracowania ............................................................................................... 3 I.2. Zakres i metodyka wykonania opracowania ..................................................................... 3 Rozdział II. CHARAKTERYSTYKA GMINY OZIMEK ........................................................... 4 Rozdział III. OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA........................................... 17 I.3. Wody powierzchniowe i podziemne ................................................................................. 17 I.4. Gospodarka odpadami ....................................................................................................... 18 I.5. Powietrze atmosferyczne ................................................................................................... 18 I.6. Klimat akustyczny ............................................................................................................... 20 I.7. Promieniowanie elektromagnetyczne .............................................................................. 22 I.8. Ochrona przyrody.................................................................................................................. 22 I.9. Powa Ŝne awarie, bezpiecze ństwo chemiczne i biologiczne oraz kl ęski Ŝywiołowe . 29 Rozdział IV. CELE, PRIORYTETY I ZADANIA OCHRONY ŚRODOWISKA W GMINIE OZIMEK................................................................................................................. 30 I.10. Ochrona gleb i powierzchni ziemi ..................................................................................... 30 I.11. Gospodarka wodno-ściekowa ........................................................................................... 31 I.12. Gospodarka odpadami ....................................................................................................... 33 I.13. Ochrona powietrza atmosferycznego .............................................................................. 33 I.14. Ochrona przed hałasem ..................................................................................................... 35 I.15. Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym ............................................. 36 I.16. Ochrona przyrody ................................................................................................................ 37 I.17. Ochrona przed skutkami powa Ŝnych awarii oraz bezpiecze ństwo chemiczne i biologiczne ........................................................................................................................... 38 I.18. Edukacja ekologiczna ......................................................................................................... 39 Rozdział V. PROGRAM WYKONAWCZY........................................................................... 41 I.19. Instytucje odpowiedzialne .................................................................................................. 41 I.20. Narz ędzia realizacji programu ........................................................................................... 41 I.21. Źródła finansowania ............................................................................................................ 45 I.22. Harmonogram rzeczowo-finansowy wdra Ŝania programu ........................................... 52 I.23. Monitoring i ocena realizacji programu ............................................................................ 62 2 ATMOTERM S.A., listopad 2008 r. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla gminy Ozimek Rozdział I. WST ĘP I.1. Przedmiot i cel opracowania Przedmiotem opracowania jest aktualizacja programu ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla Gminy Ozimek. Niniejszy program został sporz ądzony jako realizacja obowi ązków gminy wynikaj ących z zapisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. nr 25, poz. 150, z pó źn.zm.) oraz ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity: Dz. U. z 2007 r. nr 39, poz. 251, z pó źn.zm.), dotycz ących sporz ądzania gminnych programów ochrony środowiska oraz gminnych planów gospodarki odpadami. Dokumenty te słu Ŝą realizacji polityki ekologicznej pa ństwa na szczeblu lokalnym. Przyj ęte w programie priorytety oraz zadania Gminy Ozimek słu Ŝyć b ędą realizacji obowi ązuj ących wymogów ustawowych w dziedzinie ochrony środowiska, zasad wynikaj ących z programów rz ądowych, zasad zrównowa Ŝonego rozwoju Polski oraz innych dokumentów strategicznych w gminie. Efektem realizacji programu b ędzie poprawa stanu środowiska oraz wdro Ŝenie efektywnego zarz ądzania środowiskiem w gminie. I.2. Zakres i metodyka wykonania opracowania Zakres opracowania spełnia wymagania okre ślone w przepisach ustawy Prawo ochrony środowiska. Program obejmuje działania gminy na najbli Ŝsze cztery lata, tj. 2008 - 2011 oraz obejmuj ące w perspektywie kolejne cztery lata, tj. 2012 – 2015. Tre ść programu jest zgodna z obowi ązuj ącymi przepisami prawa, programami rz ądowymi z zakresu ochrony środowiska oraz odpowiednich dokumentów programowych rangi regionalnej i lokalnej. Aktualizacja programu zawiera ogóln ą charakterystyk ę gminy oraz charakterystyk ę i ocen ę aktualnego stanu środowiska, sporz ądzon ą na podstawie inwentaryzacji i analizy zagadnie ń zwi ązanych z ochroną środowiska w gminie Ozimek. Analiz ę przeprowadzono w oparciu o: - informacje uzyskane bezpo średnio z gminy, - studium zebranych materiałów wej ściowych, - dost ępne wyniki monitoringu środowiska, Opracowanie okre śla cele, priorytety i zadania ochrony środowiska w zakresie: ochrony gleb i powierzchni ziemi, gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami, ochrony powietrza atmosferycznego, ochrony przed hałasem i promieniowaniem elektromagnetycznym, ochrony przyrody, ochrony przed skutkami powa Ŝnych awarii oraz edukacji ekologicznej. Zało Ŝone cele podzielono na cele krótkoterminowe, do realizacji w 3 ATMOTERM S.A., listopad 2008 r. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla gminy Ozimek latach 2008 – 2011 oraz średnioterminowe, do realizacji w perspektywie kolejnych czterech lat, czyli do roku 2015. Podstaw ą formułowania celów i priorytetów były wyniki przeprowadzonej analizy stanu środowiska oraz identyfikacja potrzeb gminy w zakresie ochrony środowiska. Przy formułowaniu priorytetów i celów ekologicznych kierowano si ę wytycznymi zawartymi w obowi ązuj ących przepisach prawa polskiego, obowi ązuj ących dokumentów rz ądowych oraz innych dokumentów strategicznych. Opracowanie zawiera program wykonawczy, tj. okre śla: instytucje odpowiedzialne za realizacj ę programu, narz ędzia realizacji programu, źródła jego finansowania, harmonogram rzeczowo-finansowy wdra Ŝania programu oraz procedury kontroli realizacji programu. Rozdział II. CHARAKTERYSTYKA GMINY OZIMEK Ogólna charakterystyka. Poło Ŝenie administracyjne Gminy Gmina Ozimek le Ŝy w środkowo- wschodniej cz ęś ci województwa opolskiego, w granicach administracyjnych powiatu opolskiego. W skład gminy wchodz ą: miasto Ozimek oraz sołectwa: Antoniów, Biestrzynnik, Chobie, Dylaki, Grodziec, Jedlice, Krasiejów, Krzy Ŝowa Dolina, Mnichus, Nowa Schodnia, Pustków, Schodnia i Szczedrzyk. Od północy gmina Ozimek graniczy z gminami Turawa i Z ębowice, od wschodu z gminami Dobrodzie ń i Kolonowskie, od południa z gminami Strzelce Opolskie i Izbicko oraz od zachodu z gmina Chrz ąstowice. Poło Ŝenie geograficzne, rze źba terenu, krajobraz Według regionalizacji fizyczno – geograficznej J. Kondrackiego (2000) obszar gminy wchodzi w skład nast ępuj ących jednostek fizyczno – geograficznych: Podprowincja - 318 Niziny Środkowopolskie Makroregion - 318.5. Nizina Śląska Mezoregion – 318.57 – Równina Opolska Według regionalizacji fizyczno – geograficznej sporz ądzonej przez K. Dubel dla dawnego powiatu opolskiego (1969, 1970) na obszarze gminy, w obr ębie mezoregionu Równiny Opolskiej wydzieli ć mo Ŝna ni Ŝsz ą jednostk ę mikroregionaln ą - Mikroregion 319.572 – Dolin ę Małej Panwi. Pod wzgl ędem typologicznym krajobrazów naturalnych Polski J. Kondrackiego (1978) na obszarze gminy wydzieli ć mo Ŝna 1 klas ę, 2 typy i 3 gatunki krajobrazu, natomiast wg typologii opracowanej przez Rychlinga, na terenie gminy Ozimek wyró Ŝni ć mo Ŝna 2 klasy, 4 4 ATMOTERM S.A., listopad 2008 r. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla gminy Ozimek typy i 4 gatunki krajobrazu naturalnego. Podstawowa charakterystyka typów krajobrazowych i ich rozmieszczenie na terenie gminy przedstawiono w tabeli 2.1. Tabela 2.1. Typy krajobrazu naturalnego wg Kondrackiego (1978). Lp Typologia i charakterystyka Lokalizacja na terenie . gminy 1 Klasa: Krajobrazy nizinne Środkowa cz ęść gminy Typ: Doliny i równiny Ozimek – terasy akumulacyjne nadzalewowe rzeki Mała Gatunek: Terasy z wydmami Panew i Libawy Gleby: Bielicowe i brunatne Ro ślinno ść potencjalna: Lasy, bory 2 Klasa: Krajobrazy nizinne Dna dolin rzecznych: Małej Typ: Doliny i równiny Panwi, Libawy, Jemielnicy akumulacyjne Gatunek: Dna dolinne Gleby: Mady Ro ślinno ść potencjalna: Ł ęgi, olsy 3 Klasa: Krajobrazy nizinne Pozostały obszar gminy na Typ: Krajobrazy staroglacjalne północ i południe od Doliny Gatunek: