Uroczysta inauguracja POLSKO-CZESKIEGO Wydawca:Wydawca: WYDAWNICTWO WydaWnictW ZIEMIAo Ziemia K£ODZKA, KłodZK SPCzSa, SPCzS i OKiS i OKiS Indeks:indeks: 383 864, 383 ISSN 864, 1234-9208iSSn 1234-9208 ROKU KULTURALNEGO 2012 Luty/Únor/FebruaryLuty/Únor/Februar 2011 2012 Nr Nr 200 212 20.03.2012, godz. 11.00, Zamek Książ Przedsiębiorstwo „Zamek Książ” w Wałbrzychu Sp. z o.o., ul. Piastów Śląskich 1, Wałbrzych Koncert zespołu Michelangelo Ensemble Filharmonii Sudeckiej: Zdenek Fibich – Poemat; Wolfgang Amadeusz Mozart – Eine Kleine Nachtmusik, część I Allegro; Fryderyk Chopin – Preludium op. 28 nr 4; Luigi Boccherini – Menuet; Leo Delibes – Duet Kwiatów z opery „Lakme”; Anton Dvorăk – Taniec Słowiański nr 8; Mieczysław Karłowicz – Zasmu- conej; Anton Dvorăk – Humoreska; Stanisław Moniuszko – Finał z I Kwartetu Smyczkowego d-moll; Andrzej Kurylewicz – Temat z filmu „Polskie Drogi” Otwarcie wystawy pn. Szlak do wolności Organizatorzy: Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Ziemi Kłodzkiej, Stowarzyszenie Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka, Polsko-Czeskie Towarzystwo Naukowe, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu, Urząd Miasta Wałbrzycha, Przedsiębiorstwo Zamek Książ Honorowy patronat: Arkadiusz Ignasiak – Konsul Honorowy Republiki Czeskiej we Wrocławiu, Petr Mrkývka – Konsul Honorowy RP w Brnie, Jerzy Pokój – Przewodniczący Sejmiku Województwa Dolnośląskiego, Rafał Jurkowlaniec – Marszałek Województwa Dolnośląskiego, Roman Szełemej – Prezydent Wałbrzycha informacja na: www.okis.pl TAURON Ekoenergia z siedzibą w Jeleniej Górze - to wiodący producent energii zielonej w Polsce. Spółka wytwarza energię z wody i wiatru. TWÓRCZAEksploatuje 35 elektrowni wodnych, NATURA położonych na ziemi dolnośląskiej, ENERGII opolskiej oraz w Małopolsce. Posiada farmę wiatrową na terenie Opolszczyzny. TAURON Ekoenergia wchodzi w skład holdingu TAURON Polska Energia. www.tauron-ekoenergia.pl www.tauron-ekoenergia.pl Ziemia Kłodzka nr 212 3 Spis treści Obsah Inhaltsverzeichnis Dr hab. Maciej Szymczyk Muzeum Papiernictwa Dr hab. Maciej Szymczyk- Muzeum papírenství Dr hab. Maciej Szymczyk Papiermuseum im Präsidentenpalast s. 4 w Pałacu Prezydenckim str. 4 v prezidentském paláci s. 5 Dr hab. Maciej Szymczyk Muzeum papírenství Dr hab. Maciej Szymczyk Muzeum papírenství Ks. prof. ndzw. dr hab. Tadeusz Fitych - Malá vlast v prezidentském paláci s. 5 v prezidentském paláci str. 5 - Kladsko a jeho mariánská poutní místa s. 6 Dr hab. Maciej Szymczyk Papiermuseum Dr hab. Maciej Szymczyk Papiermuseum Agnieszka Czapowska-Lewandowska, im Präsidentenpalast s. 5 im Präsidentenpalast str. 5 Franciszek Piszczek - Spolek přátel Krosnowic s. 11 Ks. prof. ndzw. dr hab. Tadeusz Fitych Heimat Ks. prof. ndzw. dr hab. Tadeusz Fitych Mała Ojczyzna - Romuald Piela - Měl cara v rodině s. 13 – GLATZER LAND UND SEINE MARIENHEILIGTÜMER s. 6 ZIEMIA KŁODZKA I JEJ SANKTUARIA MARYJNE str. 6 Lesław Koćwin - Turistika v Kladsku Agnieszka Czapowska-Lewandowska, Franciszek Piszczek Agnieszka Czapowska-Lewandowska, Franciszek Piszczek – tradice i rituál s. 14 Freundeskreis von Krosnowice (Rengersdorf) s. 11 Towarzystwo Miłośników Krosnowic str. 11 Julian Golak - Od nenávisti ke spolupráci Romuald Piela Hatte einen Zaren in der Familie s. 13 Romuald Piela Miał Cara w rodzinie str. 13 a přátelství s. 19 Lesław Koćwin Touristik im Glatzer Land Lesław Koćwin Turystyka na Ziemi Kłodzkiej Krzeszów – Evropská perla baroka s. 21 – Tradition und Ritual s. 14 – tradycja i rytuał str. 14 Ks. Sebastian Bardas - Poslání katolické církve Julian Golak Vom Hass zur Zusammenarbeit und Freundschaft s. 19 Julian Golak Vom Hass zur Zusammenarbeit v rozvoji dnešní kultury s. 22 GRÜSSAU – EUROPÄISCHE PERLE DES BAROCKS s. 21 und Freundschaft str. 19 Maja Dzierżyńska - Dopisy s kladskou růží v pozadí s. 24 Ks. Sebastian Bardas Mission der katholischen Kirche in KRZESZÓW – EUROPEJSKA PERŁA BAROKU str. 21 Ryszard Grzelakowski - Příspěvky k dějinám der Entwicklung der heutigen Kultur s. 22 Ks. Sebastian Bardas Posłannictwo Kościoła a tajemstvím dusznických hřbitovů (II) s. 25 Maja Dzierżyńska BRIEFE MIT DER GLATZER ROSE katolickiego w rozwoju dzisiejszej kultury str. 22 Blahoslavený P. Gerhard Hirschfelder IM HINTERGRUND s. 24 Maja Dzierżyńska LISTY Z KŁODZKĄ RÓŻĄ W TLE str. 24 - Křížová cesta s. 27 Ryszard Grzelakowski Beiträge zur Geschichte und zu Ryszard Grzelakowski Przyczynki do dziejów „Od Dunaje, Vltavy a Visly. Medailéři a jejich díla. Geheimnissen der Bad Reinerzer Friedhöfe (T. II) s. 25 i tajemnic dusznickich cmentarzy (cz. II) str. 25 10. ročník výstavy” s. 33 Seliggesprochener Kaplan Gerhard Hirschfelder błogosławiony ks. Gerhard Hirschfelder - Výstava fotografií Tomasze Wolaka „Dolní Slezsko - Kreuzweg s. 27 Droga Krzyżowa str. 27 plné historie” s. 33 „VON DER DONAU, MOLDAU UND WEICHSEL HER. „ZNAD DUNAJU, WEŁTAWY I WISŁY.MEDALIERZY MEDAILLENKÜNSTLER UND IHRE WERKE“ Výstava „Mýtus a melancholie” s. 34 I ICH DZIEŁA10 EDYCJA WYSTAWY” str. 33 10. EDITION DER AUSSTELLUNG. s. 33 15. Mezinárodní filmový festival ZOOM s. 34 WYSTAWA FOTOGRAFII TOMASZA WOLAKA Fotoausstellung von TOMASZ WOLAK Recitál Edyty Geppert s. 35 „DOLNY ŚLĄSK PEŁEN HISTORII” str. 33 ”NIEDERSCHLESIEN VOLLER GESCHICHTE” s. 33 XXIII. Setkání s jachtařskými písněmi a folkovou WYSTAWA „MIT I MELANCHOLIA” str. 34 AUSSTELLUNG „MYTHOS UND MELANCHOLIE” s. 34 hudbou „Jachtařské písně ve Vratislavi 2012” s. 35 15. MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL FILMOWY 15. INTERNATIONALR WINTERFESTIVAL „ZOOM” s. 34 „ZOOM” str. 34 Představení „Scénář pro tři herce” s. 35 AUFTRITT VON EDYTA GEPPERT s. 35 XXIII BEGEGNUNG MIT DEM SEGELLIED UND DER RECITAL EDYTY GEPPERT str. 35 Výstava Jana Tarasina „Ve stínu avantgardy” s. 36 VOLKSMUSIK „SZANTY IN WROCŁAW 2012” s. 35 XXIII SPOTKANIE Z PIOSENKĄ ŻEGLARSKĄ Recitál Michala Bajora „Od Piaf ke Garou” s. 36 THEATERVORSTELLUNG „SZENARIO FÜR DREI I MUZYKĄ FOLK„SZANTY WE WROCŁAWIU 2012” str. 35 Paweł Sendecki - Chráněná krajinná oblast SCHAUSPIELER” s. 35 SPEKTAKL „SCENARIUSZ DLA TRZECH AKTORÓW” str. 35 Dolina Baryczy s. 37 AUSSTELLUNG VON JAN TARASIN „IM SCHATTEN WYSTAWA JANA TARASINA DER AVANTGARDE” s. 36 „W CIENIU AWANGARDY” str. 36 AUFTRITT VON MICHAŁ BAJOR „VON PIAF RECITAL MICHAŁA BAJORA „OD PIAF DO GAROU” str. 36 BIS GAROU” s. 36 Paweł Sendecki PARK KRAJOBRAZOWY Paweł Sendecki LANDSCHAFTSPARK „DOLINA BYSTRZYCY” str. 37 „WEISSTRITZTAL” s. 37 Wydawca/nakladatel/herausgeber: Redaktor Naczelny/Šéfredaktor/Chefredakteur: Regionalny miesiêcznik transgraniczny Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Ziemi Kłodzkiej Teresa Bazała. Wydawnictwo Ziemia Kłodzka 57-400 Nowa Ruda, ul. Boh.Getta 4, Redakcja/redakce/redaktion: Arkadiusz Balcerzak, tel./fax +48 74 8725308, [email protected] Helmut Dohnalek (red. czeska), Joanna Golak, Julian Współwydawcy/spolunakladatelé/mitherausgeber: Golak, Ryszard Grzelakowski, Josef Krám (red. REGIONALNY Miesięcznik TRANSGRANICZNY. Ukazuje się od 1989 r. Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka, czeska), Elisabeth Kynast-Schmidt (red. niemiecka), Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu 57-400 Nowa Ruda, ul. Boh. Getta 4 Warcisław Martynowski, Petr Neuman (red. czeska), tel./fax 74 872 53 08 Czasopismo Ziemia Kłodzka” jest dofinansowane e-mail: [email protected] przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego www.dolnyslask.pl Irena Rogowska, Jacek Suchodolski, Horst Ulbrich Nakład/náklad/auflage: 2000 egz/kopie/exemplare (red. niemiecka), Horst Wolf (red. niemiecka), www.ziemia.klodzka.com Druk/tisk/druck: Usługi Poligraficzne Bogdan Kokot Alicja Zaboronek. vel Ko kociński, 57-400 Nowa Ruda, ul. A. Krajowej 15. Na okładce/na obálce/titelbild: Przygotowanie DTP/příprava DTP/ Redakcja zastrzega sobie prawo skrótów i adiustacji dostarczonych materiałów – nie zamówionych nie zwraca. vorbereitung DTP: Sławomir Kamieniarz. Redakce si vyhrazuje právo na zkratky a adjustace Rynek w Wałbrzychu dodaných materiálů – neobjednané nevrací. Tłumaczenia/překlady/Übersetzung: Die Redaktion behält sich das Recht vor, die zugeschickten Irena Rogowska, Horst Ulbrich, Petr Neuman, foto: Sławomir Kamieniarz Texte zu kürzen und zu korrigieren – unbestellte Texte werden Joanna Golak, Katarzyna Rima Katbeh nicht zurückgeschickt. 4 Ziemia Kłodzka nr 212 Dr hab. Maciej Szymczyk MUZEUM PAPIERNICTWA W PałACU PREZYDENCKIM 2 lutego 2012 r. w Pałacu watorzy Zabytków Andrzej Ku- 7 obiektów m.in. Hala Stulecia przemysłowych polichromie Prezydenckim w Warszawie od- bik, szefowa wałbrzyskiej dele- we Wrocławiu, wrocławska sta- oraz współczesną – bardzo była się uroczystość wręczenia gatury Urzędu Ochrony Zabyt- rówka, bazylika w Krzeszowie, bogatą działalność edukacyj- Rozporządzenia Prezydenta ków Barbara Obelinda-Nowak, twierdza w Srebrnej Górze. ną muzeum, stanowiącą kon- Rzeczypospolitej Polskiej na- poprzednia dyrektor muzeum Procedura o zaliczenie tynuację pierwotnych funkcji dającego dusznickiej papierni Bożena Schweizer-Makowska dusznickiej papierni do grupy papierni. status pomnika historii. Z rąk oraz za-ca dyrektora Joanna Se- pomników historii została uru- Dusznicki młyn papierniczy Prezydenta Bronisława Komo- redyńska. chomiona na wniosek dyrekto- jest pierwszym zabytkiem w Po- rowskiego dokument odebrał Według polskiego prawa ra muzeum. Decyzja o nadaniu wiecie Kłodzkim, który zyskał Marszałek Województwa Dol- pomnik historii jest najwyższą młynowi tego statusu zapadła w skali kraju tak wysoką rangę. nośląskiego Rafał Jurkowlaniec formą ochrony konserwator- m.in. dzięki temu, że obiekt Fakt, że nasze zabytki zaczyna- (muzeum jest marszałkowską skiej zabytków o szczególnej jest jedynym w Polsce i jednym ją być zaliczane do najcenniej- instytucją