Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Strategia Rozwoju Gminy Stoczek Łukowski na lata 2015 – 2020 (z perspektywą do 2022 r.) Załącznik do Uchwały Nr VIII/41/2015 Rady Gminy Stoczek Łukowski z dnia 28 maja 2015 r. Projekt: „Razem jesteśmy najsilniejsi – wdrożenie modelu współpracy w 6 gminach powiatu łukowskiego” o numerze POKL.05.04.02-00- G69/13, realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V – Dobre rządzenie, Działanie 5.4. Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie 5.4.2. Rozwój dialogu obywatelskiego 1 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt: „Razem jesteśmy najsilniejsi – wdrożenie modelu współpracy w 6 gminach powiatu łukowskiego” o numerze POKL.05.04.02-00- G69/13, realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V – Dobre rządzenie, Działanie 5.4. Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie 5.4.2. Rozwój dialogu obywatelskiego 2 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Spis treści I. WSTĘP ............................................................................................................................... 5 II. PROCES WYPRACOWANIA STRATEGII .......................................................................... 6 1. 2.1 Przebieg procesu wypracowania Strategii ......................................................... 8 III. DIAGNOZA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA GMINY STOCZEK ŁUKOWSKI ................ 10 2. 3.1 Przestrzeń, środowisko, zasoby kulturowe i historyczne ................................. 10 3.1.1 Zasoby historyczne i kulturowe.............................................................................. 12 3.1.2 Opis zasobów naturalnych ..................................................................................... 46 3. 3.2 Sfera społeczna .................................................................................................. 58 3.2.1 Demografia ............................................................................................................ 58 3.2.2 Rynek pracy ............................................................................................................. 61 3.2.3 Poziom aktywności społecznej ............................................................................... 66 4. 3.3 Sfera gospodarcza ............................................................................................. 69 3.3.1 Rolnictwo ................................................................................................................ 69 3.3.2 Przedsiębiorczość ................................................................................................... 70 5. 3.4 Infrastruktura techniczna ................................................................................ 77 3.4.1 Infrastruktura komunikacyjna .............................................................................. 77 3.4.2 Infrastruktura sieciowa i telekomunikacja. .......................................................... 83 3.4.3 Infrastruktura wodociągowo-kanalizacyjna i ochrony środowiska. ................... 87 6. 3.5 Infrastruktura społeczna .................................................................................. 91 3.5.1 Edukacja .................................................................................................................. 91 3.5.2 Infrastruktura sportowa i turystyka ...................................................................... 96 3.5.2 Infrastruktura sportowo-rekreacyjna ................................................................... 97 3.5.3 Infrastruktura kultury ............................................................................................ 99 3.5.4 Bezpieczeństwo publiczne .................................................................................... 102 3.5.5 Ochrona zdrowia. ................................................................................................. 106 3.5.6 Opieka społeczna .................................................................................................. 108 7. 3.6 Zarządzanie ..................................................................................................... 111 3.6.1 Struktura i Dokumenty strategiczne ................................................................... 111 3.6.2 Promocja ............................................................................................................... 112 3.6.3 Gospodarka finansami gminy............................................................................... 113 Projekt: „Razem jesteśmy najsilniejsi – wdrożenie modelu współpracy w 6 gminach powiatu łukowskiego” o numerze POKL.05.04.02-00- G69/13, realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V – Dobre rządzenie, Działanie 5.4. Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie 5.4.2. Rozwój dialogu obywatelskiego 3 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 3.6.4 Gospodarka finansami gminy............................................................................... 114 IV. Analiza SWOT ............................................................................................................. 118 V. PERSPEKTYWY ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO .................................... 127 8. 5.1 Misja i wizja Gminy Stoczek Łukowski ............................................................ 127 9. 5.2 Strategiczny Program Rozwoju ...................................................................... 129 VI. SPÓJNOŚĆ STRATEGII Z DOKUMENTAMI WYŻSZEGO RZĘDU .............................. 134 VII. WDRAŻANIE STRATEGII ........................................................................................... 143 10. 7.1 Instrumenty wdrażania Strategii .................................................................. 143 11. 7.2 Prognoza finansowania Strategii .................................................................. 144 VIII. MONITORING STRATEGII ......................................................................................... 151 Bibliografia ............................................................................................................................. 159 Załącznik 1. Wieloletni Plan Inwestycyjny ......................................................................... 161 Projekt: „Razem jesteśmy najsilniejsi – wdrożenie modelu współpracy w 6 gminach powiatu łukowskiego” o numerze POKL.05.04.02-00- G69/13, realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V – Dobre rządzenie, Działanie 5.4. Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie 5.4.2. Rozwój dialogu obywatelskiego 4 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego I. WSTĘP Strategia Rozwoju Gminy Stoczek Łukowski na lata 2015-2020 (z perspektywą do 2022 r.) jest kluczowym elementem planowania rozwoju lokalnego. Dokument ten stanowił będzie narzędzie do właściwego wyboru długofalowych celów, ustalania programów do realizacji zadań, ale przede wszystkim narzędzie stymulowania rozwoju gminy. Konieczność aktualizacji Strategii Rozwoju Gminy wynika z nieustannie zmieniających się warunków wewnętrznych i zewnętrznych, które wymagają wprowadzenia nowego spojrzenia na zasoby gminy oraz gospodarowania nimi w taki sposób, aby gmina mogła się rozwijać, wpisując jednocześnie najistotniejsze trendy w koncepcję wypracowaną na wyższych szczeblach zarządzania rozwojem. Strategia Rozwoju Gminy Stoczek Łukowski na lata 2015- 2020 (z perspektywą do 2022 r.) kładzie nacisk na zrównoważony rozwój gminy, bazujący na zintegrowaniu polityki środowiskowej, gospodarczej, przestrzennej i społeczno- kulturowej. Konstrukcję dokumentu Strategii oparto na partycypacyjno-eksperckim modelu budowy planów strategicznych jednostek samorządu terytorialnego, w pełni oddającym oczekiwania krajowych oraz unijnych instytucji odpowiedzialnych za rozwój terytorialny w Polsce. Główne przesłanki budowy Strategii Rozwoju Gminy Stoczek Łukowski to: 1. Zmieniająca się sytuacja gospodarcza i społeczna wewnątrz gminy, jak i w jej otoczeniu – reagowanie na nowe warunki rozwojowe; 2. Nowe i zaktualizowane dokumenty strategiczne szczebla wspólnotowego, krajowego i regionalnego – spójność z ich priorytetami; 3. Nowy paradygmat polityki regionalnej; 4. Oparcie systemu realizacji polityki regionalnej o zasadę wieloszczeblowego zarządzania procesami rozwojowymi – strategia wspólnoty lokalnej; 5. Nowy okres programowania funduszy Unii Europejskiej na lata 2014-2020; 6. Stworzenie podstaw dla endogenicznego rozwoju w nowym wymiarze polityki spójności UE po 2020 roku. W systemie zarządzania polityką rozwoju na poziomie gminy , Strategia pełni kluczową rolę – jako generalny plan postępowania władz samorządu gminnego, ale również jako Projekt: „Razem jesteśmy najsilniejsi – wdrożenie modelu współpracy w 6 gminach powiatu łukowskiego” o numerze POKL.05.04.02-00- G69/13, realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V – Dobre rządzenie, Działanie 5.4. Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie 5.4.2. Rozwój dialogu obywatelskiego 5 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego narzędzie współpracy z innymi partnerami samorządowymi, prywatnymi i pozarządowymi. Tworzenie partnerstw na etapie realizacji poszczególnych kierunków interwencji niniejszej Strategii będzie miało kluczowe znaczenie dla pozyskiwania zewnętrznych