The Study on fishing and resource management of bony fisheries within Southern Caspian Sea Item Type Report Authors Abdolmalaki, Shahram; Taghavi, S.A.; Motalebi, A.A.; Sharif Rohani, M.; Ghasemi, S.; Parafkandeh Haghighi, F.; Fazli, H.; Vahabnejad, A.; Ghaninejad, D.; Karimi, D.; Rahmati, M.; Daryanabard, R.; Bandani, G.A.; Talebzadeh, S.A.; Akhoondi, M. Publisher Iranian Fisheries Science Research Institute Download date 30/09/2021 16:11:40 Link to Item http://hdl.handle.net/1834/13405 وزارت ﺟﻬﺎد ﻛﺸﺎورزي ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﻳﺞﻛ ﺸﺎورزي ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﻴﻼﺗﻲ ﻛﺸﻮر – ﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه آﺑﺰي ﭘﺮوري آﺑﻬﺎي داﺧﻠﻲ ﻋﻨﻮان : : ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻴﺪ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ذﺧﺎﻳﺮ ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ در ﺣﻮﺿﻪ ﺟﻨﻮﺑﻲ درﻳﺎي ﺧﺰر ﻣﺠﺮي : : ﺷﻬﺮام ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﻜﻲ ﺷﻤﺎره ﺛﺒﺖ 43144 وزارت ﺟﻬﺎد ﻛﺸﺎورزي ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﻳﭻ ﻛﺸﺎورزي ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﻴﻼﺗﻲ ﻛﺸﻮر ﻋﻨﻮان ﭘﺮوژه : ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻴﺪ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ذﺧﺎﻳﺮ ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ در ﺣﻮﺿﻪ ﺟﻨﻮﺑﻲ درﻳﺎي ﺧﺰر ﺷﻤﺎره ﻣﺼﻮب ﭘﺮوژه : 89049 - 8903 -12 -12 -14 ﻧﺎ م و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻧﮕﺎرﻧﺪه / ﻧﮕﺎرﻧﺪﮔﺎن : ﺷﻬﺮام ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﻜﻲ ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺠﺮي ﻣﺴﺌﻮل ( اﺧﺘﺼﺎص ﺑﻪ ﭘﺮوژه ﻫﺎ و ﻃﺮﺣﻬﺎي ﻣﻠﻲ و ﻣﺸﺘﺮك دارد ) : - - ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺠﺮي / ﻣﺠﺮﻳﺎن : ﺷﻬﺮام ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﻜﻲ ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻫﻤﻜﺎر( ان ) : ﺳﻴﺪ اﻣﻴﻦ اﷲ ﺗﻘﻮي - ﻋﺒﺎﺳﻌﻠﻲ ﻣﻄﻠﺒﻲ – ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺷﺮﻳﻒ روﺣﺎﻧﻲ – ﻣﺨﺘﺎر آﺧﻮﻧﺪي – ﺳﻴﺪ ﻋﺒﺎس ﻃﺎﻟﺐ زاده - ﺷﻬﺮام ﻗﺎﺳﻤﻲ - ﺣﺴﻦ ﻓﻀﻠﻲ - آرزو وﻫﺎب ﻧﮋاد – داود ﻏﻨﻲ ﻧﮋاد - داﻳﻮش ﻛﺮﻳﻤﻲ - ﻓﺮخ ﭘﺮاﻓﻜﻨﺪه - ﻣﺮاﺣﻢ رﺣﻤﺘﻲ - رﺿﺎ درﻳﺎﻧﺒﺮد - ﻏﻼﻣﻌﻠﻲ ﺑﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺸﺎور( ان ) : - - ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻧﺎﻇﺮ( ان ) : ﻓﺮﻫﺎد ﻛﻴﻤﺮام ﻣﺤﻞ اﺟﺮا : اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﺗﺎرﻳﺦ ﺷﺮوع : /1/5 89 ﻣﺪت اﺟﺮا : 2 ﺳﺎل و 3 ﻣﺎه ﻧﺎﺷﺮ : ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﻴﻼﺗﻲ ﻛﺸﻮر ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺘﺸﺎر : ﺳﺎل1393 ﺣﻖ ﭼﺎپ ﺑﺮاي ﻣﺆﻟﻒ ﻣﺤﻔﻮظ اﺳﺖ . ﻧﻘﻞ ﻣﻄﺎﻟﺐ ، ﺗﺼﺎوﻳﺮ ، ﺟﺪاول ، ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎ و ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﻣﺄﺧﺬ ﺑﻼﻣﺎﻧﻊ اﺳﺖ . « ﺳﻮاﺑﻖ ﻃﺮح ﻳﺎ ﭘﺮوژه و ﻣﺠﺮي ﻣﺴﺌﻮل / ﻣﺠﺮي » » ﭘﺮوژه : ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻴﺪ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ذﺧﺎﻳﺮ ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ در ﺣﻮﺿﻪ ﺟﻨﻮﺑﻲ درﻳﺎي ﺧﺰر ﻛﺪ ﻣﺼﻮب : -89049 14-12-12-8903 ﺷﻤﺎره ﺛﺒﺖ ( ﻓﺮوﺳﺖ ) : 43144 ﺗﺎرﻳﺦ : /4/4 92 ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﺟﺮاﻳﻲ ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﺷﻬﺮام ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﻜﻲ داراي ﻣﺪرك ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ دﻛﺘﺮي در رﺷ ﺘﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ درﻳﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ . ﭘﺮوژه ﺗﻮﺳﻂ داوران ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺑﺨﺶ ﺑﻴﻮﻟـﻮژي و ارزﻳـﺎﺑﻲ ذﺧـﺎﻳﺮ آﺑﺰﻳـﺎ ن در ﺗﺎرﻳﺦ /3/1 92 ﻣﻮرد ارزﻳـﺎﺑﻲ و ﺑـﺎ ﻧﻤـﺮه /3 18 و رﺗﺒـﻪ ﻋـﺎﻟﻲ ﺗﺄﻳﻴـﺪ ﮔﺮدﻳﺪ . در زﻣﺎن اﺟﺮاي ﭘﺮوژه، ﻣﺠﺮي در : : ﺳﺘﺎد ﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه █ ﻣﺮﻛﺰ اﻳﺴﺘﮕ ﺎه ﺑﺎ ﺳﻤﺖ ﻣﺴﺌﻮل ﺑﺨﺶ ﺑﻴﻮﻟﻮژي و ارزﻳﺎﺑﻲ ذﺧﺎﻳﺮ درﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه آﺑﺰي ﭘـﺮوري آﺑﻬـﺎي داﺧﻠﻲ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮده اﺳﺖ . ﻋﻨﻮان « ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺪرﺟﺎت » ﺻﻔﺤﻪ ﭼﻜﻴﺪه ................................ ................................ ................................ ................................ .................... 1 1 -1 ﻣﻘﺪﻣﻪ ................................ ................................ ................................ ................................ ............... 2 -2 ﻣﻮاد و روﺷﻬﺎ ................................ ................................ ................................ ................................ .... 5 -2-1 ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﺪوﻳﻦ اﻫﺪاف و ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﺷﻴﻼت ................................ ................ 7 7 -3 ﻧﺘﺎﻳﺞ ................................ ................................ ................................ ................................ .................. 9 -3-1 ﻣﺎﻫﻲ ﺳﻔﻴﺪ ................................ ................................ ................................ ................................ 9 -3-2 ﻣﺎﻫﻲ ﻛﭙﻮر ................................ ................................ ................................ ................................ 21 -3-3 ﻣﺎﻫﻲ ﻛﻠﻤﻪ ................................ ................................ ................................ ............................... 25 -3-4 ﻣﺎﻫﻲ ﺳﻴﺎه ﻛﻮﻟﻲ ................................ ................................ ................................ ....................... 31 -3-5 ﻣﺎﻫﻲ ﺷﺎه ﻛﻮﻟﻲ ................................ ................................ ................................ ........................ 34 -3-6 ﻣﺎﻫﻲ ﻣﺎش ................................ ................................ ................................ ................................ 37 -3-7 ﺳﺲ ﻣﺎﻫﻲ ﺑﺰرگ ﺳﺮ ................................ ................................ ................................ ................ 42 -3-8 ﻣﺎﻫﻲ ﺳﻴﻢ ................................ ................................ ................................ ................................ 45 -3-9 ﻛﻔﺎل ﻣﺎﻫﻴﺎن ................................ ................................ ................................ .............................. 49 10-3- ﻛ ﻔﺎل ﻃﻼﻳﻲ ................................ ................................ ................................ ........................... 55 11-3- ﻛﻔﺎل ﭘﻮزه ﺑﺎرﻳﻚ ................................ ................................ ................................ ................... 61 12-3- ﻣﺎﻫﻲ ﺳﻮف ................................ ................................ ................................ ............................ 65 13-3- ﻣﺎﻫﻲ آزاد ................................ ................................ ................................ ............................... 71 14-3- ﺷﮓ ﻣﺎﻫﻴﺎن ................................ ................................ ................................ ............................ 74 15-3- ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ روﻧﺪ ﺻﻴﺪ ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﻃﻲ 10 ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ................................ .............. 87 16-3- ﺗﻼش ﺻﻴﺎدي ................................ ................................ ................................ ........................ 90 17-3- ﺻﻴﺪ در واﺣﺪ ﺗﻼش ................................ ................................ ................................ .............. 91 ٤- ﺑﺤﺚ ................................ ................................ ................................ .................................... ٩٥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ................................ ................................ ................................ ................................ ........................ 104 ﭼﻜﻴﺪه اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ................................ ................................ ................................ ................................ ....... 111 و ذ هن ا ا در .../ ١ ﭼﻜﻴﺪه ﻃﺮح ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻴﺪ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻫﻴﮕﻴﺮي در ﺣﻮزه ﺟﻨﻮﺑﻲ درﻳﺎي ﺧﺰر ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻗﺮارداد ﻓﻴﻤﺎﺑﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎن ﺷﻴﻼت اﻳﺮان و ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺷﻴﻼت اﻳﺮان ﻛﻪ در ﺳﺎل 1389 ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﺷﺪه اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ . در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﻴﻤﺎﻳﺸﻲ، ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اي وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮد ﺻﻴﺪ، ﺑﻴﻮﻟﻮژي ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨ ﻮاﻧﻲ در ﺳﻮاﺣﻞ اﻳﺮاﻧﻲ درﻳﺎي ﺧﺰر ﻣﻮرد رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ . ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﻴﻂ دروﻧﻲ و ﺑﻴﺮوﻧﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﺷﻴﻼت در ﺧﺼﻮص ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ . ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺤﻠﻴﻞ SWOT وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮد ﺷﻴﻼت و ﻣﺎﻫﻴﮕﻴﺮي ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ . ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ راﻫﺒﺮد ﻫ ﺎ در ﺧﺼﻮص ﺣﻔﺎﻇﺖ و ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي رود ﻛﻮچ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎﻫﻲ ﺳﻔﻴﺪ ، ﻛﭙﻮر ، ﻛﻠﻤﻪ ، ﺳﻴﻢ و ... ﺑﺎزﺳﺎزي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﺨﻤﺮﻳﺰي اﻳﻦ ﻣﺎﻫﻴﺎن در رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﺗﺎﻻب ﻫﺎي ﺳﺎﺣﻠﻲ و ﺑﺨﺼﻮص ﺗﺎﻻب اﻧﺰﻟﻲ اﺳﺖ . اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ در ﺻﻮرت ﺗﺤﻘﻖ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺣﻴﺎء ذﺧﺎﻳﺮ و ﺑﻬﺒﻮد ﺗﻨﻮع ژ ﻧﺘﻴﻜﻲ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ در ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ و رﻫﺎﻛﺮد ﺑﭽﻪ ﻣﺎﻫﻴﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ . در ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎزﺳﺎزي ذﺧﺎﻳﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ از ﻣﻴﺰان ﺻﻴﺪ اﻧﺪﻛﻲ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ ، از ﻃﺮﻳﻖ رﻫﺎﻛﺮد اﻧﺒﻮه ﺑﭽﻪ ﻣﺎﻫﻴﺎن ﺣﻔﻆ ﮔﺮدﻳﺪه و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻴﻔﻲ ﺷﺪن آن ﺑﺮرﺳﻴﻬﺎي ﻻزم اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد. ﻛﻠﻴﺪواژه ﻫﺎ: ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ – ﭘﺮاﻛﻨﺶ - ذﺧﺎﻳﺮ – زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ - ﺳﻮاﺣﻞ ﺟﻨﻮﺑﻲ ﺧﺰر ٢ / ارش ح ه -1 ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﻴﺰان ﺻﻴﺪ ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ درﻳﺎي ﺧﺰر در آﺑﻬﺎي اﻳﺮاﻧﻲ درﻳﺎي ﺧﺰر ﻃﻲ دﻫﻪ ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺪﻟﻴﻞ ﺻﻴﺪ ﺑﻲ روﻳﻪ و ﺧﺎرج از اﻧﺪازه ﻣﺎﻫﻴ ﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﻛﺖ اﻳﺮان و ﺷﻮروي ، ﭘﺎﻳﻴﻦ رﻓﺘﻦ ﺳﻄﺢ آب درﻳﺎي ﺧﺰر ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه رواج ﻛﺸﺖ ﺑﺮﻧﺞ و اﺳﺘﻔﺎده از آب رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاي آﺑﻴﺎري ﻣﺰارع و از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺤﻠﻬﺎي ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﻦ ﻣﺎﻫﻴﺎن در رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﺗﺎﻻﺑﻬﺎي ﺳﺎﺣﻠﻲ و ﻣﺨﺘﻞ ﺷﺪن ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺸ ﺪت آﺳﻴﺐ دﻳﺪ و ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﺑﻌﻀﻲ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺗﺎ آﺳﺘﺎﻧﻪ اﻧﻘﺮاض ﭘﻴﺶ رﻓﺘﻨﺪ . ﺷﺪت ﺻﻴﺪ ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﺑﺤﺪي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﻋﺮض ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻛﻞ ذﺧﻴﺮه ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪ و ﻣﻴﺰان ﺻﻴﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ و از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺎﻫﻲ ﺳﻴﻢ و ﺳﻮف از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺻﻴﺪ ﺗﻦ ﺑﺤﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ رﺳﻴﺪ ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ ﻣﻴﺰان ﺻﻴﺪ ﻣﺎ ﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ از 9565 ﺗﻦ در ﺳﺎل 1310 ﺑﻪ 4398 ﺗﻦ در ﺳﺎل 1330 و 437 ﺗﻦ در ﺳﺎل 1340 رﺳﻴﺪ . ﻃﻲ دﻫﻪ ﻫﺎي 30 ، 40 و 50 اﻳﻦ ﺳﺪه ذﺧﺎﻳﺮ ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ رودﻛﻮچ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ، ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻧﻴﺰ از ﺑﺎﺑﺖ ﺗﻐﺬﻳﻪ و رﺷﺪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺪ و ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را داﺷﺘﻪ و روﻧﺪ ﻛﺎﻫﺸﻲ ﺷﺪﻳﺪي را ﻧﺸﺎن داد ( ﺳﺎدﻻﻳﻒ و ﻫﻤﻜﺎران ، 1965 ; ﭘﻴﺮي و ﻫﻤﻜﺎران ، 1378 ) . ﻃﻲ دﻫﻪ ﻫﺎي 40 و 50 ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻤﺪه ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ را دو ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻔﺎل ﻃﻼﻳﻲ و ﭘﻮزه ﺑﺎرﻳﻚ ﺗﺸﻜﻴﻞ داد . در ﺳﺎل 1350 از ﻣﻘﺪار 1862 ﺗﻦ ﻣﻘﺪار ﺻﻴﺪ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ، 1260 ﺗﻦ ( 68 % ) آن را ﻛﻔﺎل ﻣﺎﻫﻴﺎن ﺗﺸﻜﻴﻞ داد ( ﭘﻴﺮي و ﻫﻤﻜﺎران ، 1378 ) . در ﻣﺠﻤﻮع ذﺧﺎﻳﺮ ﻛﻔﺎل ﻣﺎﻫﻴﺎن درﻳﺎي ﺧﺰر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﮔﻮ ﻧﻪ ﻫﺎ ي ﻣﺎﻫﻴﺎن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻛﻤﺘﺮي اﺳﺖ و ﻋﺪم واﺑﺴﺘﮕﻲ اﻳﻦ ﻣﺎﻫﻴﺎن ﺑﻪ آب ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﻗﺪرت ﺳﺎزش آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ از دﻻﻳﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻓﻮق ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ( ﻏﻨﻲ ﻧﮋاد و ﻫﻤﻜﺎران ، 1380 ) ) ﺗﻨﻮع ﮔﻮﻧﻪ اي ﺻﻴﺪ ﻃﻲ دﻫﻪ ﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات زﻳﺎدي ﻧﻤﻮده اﺳﺖ . ﭼﺮا ﻛﻪ ﺳﻬﻢ ﻣﺎﻫﻲ ﺳﻔﻴﺪ از ﻛﻞ ﺻﻴﺪ از 31.8 درﺻﺪ در دﻫﻪ اول اﻳﻦ ﺳﺪه ﺑﻪ 55.1 درﺻﺪ در دﻫﻪ 70 رﺳﻴﺪه اﺳﺖ و اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻬﻢ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻃﻲ اﻳﻦ ﻣﺪت ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻧﺎﺑﻮ. دي ذﺧﺎﻳﺮ آﻧﻬﺎ ﻛﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻫﻤﻴﻦ اﻣﺮ ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ ﻣﺎﻫﻴﺎن را در ﺳﻮاﺣﻞ اﻳﺮاﻧﻲ درﻳﺎي ﺧﺰر ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار داده اﺳﺖ ( ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﻜﻲ ، 1379 ) . ﺻﻴﺪ و ﺻﻴﺎدي ﻣﻨﺠﺮ ﺑـﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻨـﻮع ﺟـﻮاﻣﻊ ﻣـﺎﻫﻴـﺎن و ﺑـﻲ ﻣﻬـﺮﮔـﺎن در ﺷﻤـﺎل ﺷـﺮﻗـﻲ اﻗﻴـﺎﻧـﻮس اﻃﻠﺲ ﺷـﺪه اﺳﺖ ( Jennings and Reynolds,2000 ) . ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻲ رﺷﺪ ﻛﻪ در درﻳﺎي ﺧﺰر ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻨﻮع ﮔﻮﻧﻪ اي ﻧﺎﺷﻲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮده ﭼﺮاﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ، ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺑﺎ دﺧﺎﻟﺖ اﻧﺴﺎن ، داراي اﺛﺮات ﻣﻌﻜﻮﺳﻲ ﺑﺮ روي ﺗﻨﻮع اﺳﺖ ( Pullen , 1997 ) . ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از ﻳﻚ ﮔﻮﻧﻪ ﻗﻄﻌﺎ ﺑﺮ روي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ي دﻳﮕﺮ از ﻃﺮﻳﻖ ﺻﻴﺪ ﺗﺼﺎدﻓﻲ و ﻳﺎ ﺑﺎ اﺛﺮ ﺑﺮ زﻧﺠﻴﺮه ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺮاواﻧﻲ ﺷﻜﺎر و ﺷﻜﺎرﭼﻲ ﻳﺎ رﻗﻴﺒﺎن دﻳﮕﺮ ، ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺮ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻣﻴﺎن ﮔﻮﻧﻪ و ذ هن ا ا در .../ ٣ ﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺷﺪه و ﺗﻮازن ﻃﺒﻴﻌﻲ