SPORT I TURYSTYKA ŚRODKOWOEUROPEJSKIE CZASOPISMO NAUKOWE T. 3 NR 2 RADA NAUKOWA Ryszard ASIENKIEWICZ (Uniwersytet Zielonogórski) Diethelm BLECKING (Uniwersytet Albrechta i Ludwika we Fryburgu) Miroslav BOBRIK (Słowacki Uniwersytet Techniczny w Bratysławie) Valentin CONSTANTINOV (Uniwersytet Państwowy Tiraspol z siedzibą w Kiszyniowie) Tomáš DOHNAL (Uniwersytet Techniczny w Libercu) Elena GODINA (Rosyjski Państwowy Uniwersytet Wychowania Fizycznego, Sportu i Turystyki) Karol GÖRNER (Uniwersytet Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy) Wiktor Władimirowicz GRIGORIEWICZ (Grodzieński Państwowy Uniwersytet Medyczny) Michal JIŘÍ (Uniwersytet Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy) Tomasz JUREK (Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu) Jerzy KOSIEWICZ (Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie) Jurij LIANNOJ (Sumski Państwowy Uniwersytet Pedagogiczny im. Antona Makarenki) Wojciech LIPOŃSKI (Uniwersytet Szczeciński) Veaceslav MANOLACHI (Państwowy Uniwersytet Wychowania Fizycznego i Sportu w Kiszyniowie) Josef OBORNÝ (Uniwersytet Komeńskiego w Bratysławie) Andrzej PAWŁUCKI (Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu) Jurij PELEKH (Równieński Państwowy Uniwersytet Humanistyczny) Gertrud PFISTER (Uniwersytet Kopenhaski) Anatolij TSOS (Wschodnioeuropejski Narodowy Uniwersytet im. Łesi Ukrainki w Łucku) Marek WAIC (Uniwersytet Karola w Pradze) Klaudia ZUSKOVÁ (Uniwersytet Pavla Jozefa Šafárika w Koszycach) LISTA RECENZENTÓW dr hab. prof. AWF Jakub ADAMCZYK; dr hab. prof. PO Zbigniew BORYSIUK; dr prof. nadzw. Valentin CONSTANTINOV; prof. dr hab. Wojciech CYNARSKI; doc. PaedDr. Janka KANÁSOVÁ, PhD.; dr hab. prof. AWF Jolanta MOGIŁA-LISOWSKA; prof. dr hab. Leonard NOWAK; dr hab. prof. nadzw. Julia PAVLOVA; dr hab. prof. OSW Jerzy URNIAŻ; dr hab. prof. UJD Jacek WĄSIK; dr hab. prof. UAM Ryszard WRYK; prof. dr hab. Stanisław ZABORNIAK Nadesłane do redakcji artykuły są oceniane anonimowo przez dwóch Recenzentów UNIWERSYTET HUMANISTYCZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA DŁUGOSZA W CZĘSTOCHOWIE SPORT I TURYSTYKA ŚRODKOWOEUROPEJSKIE CZASOPISMO NAUKOWE TOM 3 NR 2 DAWNIEJ: PRACE NAUKOWE AKADEMII IM. JANA DŁUGOSZA W CZĘSTOCHOWIE. KULTURA FIZYCZNA Częstochowa 2020 Redaktor Naczelny Korekta Eligiusz MAŁOLEPSZY Piotr GOSPODAREK (język polski) Andrzej WĄTROBA (język angielski) Redaktorzy naukowi Teresa DROZDEK-MAŁOLEPSZA Redakcja techniczna Błażej CIEŚLIK Piotr GOSPODAREK Sekretarz redakcji Projekt okładki Arkadiusz PŁOMIŃSKI Sławomir SADOWSKI Redaktor statystyczny Paulina UCIEKLAK-JEŻ Redaktorzy językowi Dariusz JAWORSKI Andrzej WĄTROBA Koordynator zasobów internetowych Błażej CIEŚLIK PISMO RECENZOWANE Pierwotną wersją periodyku jest publikacja papierowa Strona internetowa czasopisma http://www.sit.ujd.edu.pl Czasopismo indeksowane w bazach: Agro, BazHum (Baza Czasopism Humanistycznych i Społecznych), CEJSH (The Central European Journal of Social Sciences and Humanities), DOAJ (Directory of Open Access Journals) ERIH PLUS (The European Index for the Humanities and the Social Sciences), Index Copernicus (IC Journals Master List), PBN (Polska Bibliografia Naukowa) © Copyright by Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie Częstochowa 2020 p-ISSN 2545-3211 e-ISSN 2657-4322 Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie 42-200 Częstochowa, ul. Waszyngtona 4/8 tel. (34) 378-43-29, faks (34) 378-43-19 www.ujd.edu.pl e-mail: [email protected] SPIS TREŚCI CONTENTS Wstęp ............................................................................................................ 7 CZĘŚĆ I DZIEJE KULTURY FIZYCZNEJ I TURYSTYKI W POLSCE I NA ŚWIECIE Lech JACZYNOWSKI Artefacts Commemorating the Battle of Varna in 1444 ........................ 11 Artefakty upamiętniające bitwę pod Warną w 1444 roku (Streszczenie) ................... 11 Michał SKALIK Zespołowe gry sportowe kobiet w działalności Akademickiego Związku Sportowego w Polsce w latach 1945–1989 ............................ 25 Women’s team sports in the activities of the University Sports Association in Poland in 1945–1989 (Abstract) .................................................................. 25 Radosław KOSAK Al-Saadi Gaddafi, the son of a dictator who wanted to be a football star .......................................................................................... 41 Al-Saadi Kaddafi – piłkarz, który chciał zawojować piłkarski świat (Streszczenie) ..... 41 CZĘŚĆ II TEORIA I METODYKA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I SPORTU Adrian DOBRZYCKI Przynależność organizacyjna, wiek oraz staż treningowy osób trenujących karate kyokushin a ranga najważniejszych czynności zawodowych trenera ............................................................................... 59 Organizational affiliation, age and training experience of people who train karate kyokushin and the rank of the most important professional activities of the coach (Abstract) ................................................................................................... 59 Ľudovít BENEDIK, Karol GÖRNER Psycho-Physiological Aspects in Karate Sports Preparation ................. 79 Aspekt psycho-fizjologiczny przygotowania sportowego w karate (Streszczenie) ....... 79 Fahrur ROZI, Hari SETIJONO, Nining Widyah KUSNANIK The Identification Model on Swimming Athletes Skill .......................... 91 Model identyfikacyjny dotyczący umiejętności pływackich (Streszczenie) ............... 91 CZĘŚĆ III TURYSTYKA I REKREACJA Anna OSTROWSKA-TRYZNO, Hanna NAŁĘCZ, Anna PAWLIKOWSKA-PIECHOTKA Sport and physical activity in the urban area – housing estate greens for three generations ............................................................................... 105 Sport i aktywność fizyczna w przestrzeni miasta – osiedlowe tereny zielone dla trzech pokoleń (Streszczenie) ..................................................................... 105 WSTĘP W 2020 r. czasopismo „Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe” ukazuje się trzeci rok. Jest kontynuacją czasopisma „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna”. W drugim te- gorocznym numerze zostały zaprezentowane prace Autorów z różnych ośrodków naukowych w Polsce i na świecie. Część I – Dzieje kultury fizycznej i turystyki w Polsce i na świecie – odnosi się do następującej tematyki: — artefakty upamiętniające bitwę pod Warną w 1444 r., — zespołowe gry sportowe kobiet w działalności Akademickiego Związku Sportowego w Polsce w latach 1945–1989, — Al-Saadi Kaddafi – piłkarz, który chciał zawojować piłkarski świat. W części II, zatytułowanej Teoria i metodyka wychowania fizycznego i sportu, przedstawiono trzy zagadnienia: — przynależność organizacyjna, wiek oraz staż treningowy osób trenujących karate kyokushin a ranga najważniejszych czynności zawodowych trenera, — aspekt psycho-fizjologiczny przygotowania sportowego w karate, — model identyfikacyjny dotyczący umiejętności pływackich. Część III czasopisma dotyczy problematyki turystyki i rekreacji. W tej części zamieszczono pracę dotyczącą sportu i aktywności fizycznej w przestrzeni miasta (osiedlowe tereny zielone dla trzech pokoleń). Pragnę złożyć serdeczne podziękowania Recenzentom za cenne i życzliwe uwagi, podnoszące wartość niniejszego periodyku. Dziękuję za współpracę Au- torom publikacji zamieszczonych w czasopiśmie naukowym. Jednocześnie wy- rażam nadzieję, że liczba Osób zainteresowanych publikowaniem własnych osią- gnięć naukowych w kolejnych wydaniach czasopisma „Sport i Turystyka. Środ- kowoeuropejskie Czasopismo Naukowe” się poszerzy. Eligiusz Małolepszy CZĘŚĆ I DZIEJE KULTURY FIZYCZNEJ I TURYSTYKI W POLSCE I NA ŚWIECIE UNIWERSYTET HUMANISTYCZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA DŁUGOSZA W CZĘSTOCHOWIE Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe 2020, t. 3, nr 2 http://dx.doi.org/10.16926/sit.2020.03.10 Lech JACZYNOWSKI* https://orcid.org/0000-0001-9984-9255 Artefacts Commemorating the Battle of Varna in 1444 Jak cytować [how to cite]: Jaczynowski L., Artefacts Commemorating the Battle of Varna in 1444, “Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe” 2020, t. 3, nr 2, p. 11–24. Artefakty upamiętniające bitwę pod Warną w 1444 roku Streszczenie Od czasu pamiętnej bitwy między koalicją wojsk chrześcijańskich a wojskami Imperium Osmańskiego upływa właśnie 575 lat. Przegrana chrześcijan przyniosła znaczące konsekwencje nie tylko dla Bułgarii, ale też dla Bizancjum i całej Europy. Wydarzenia te były wielokrotnie i na różne sposoby upamiętniane przez obie strony konfliktu. Celem niniejszej pracy jest usystematyzowanie wiedzy o artefaktach upamiętniających poległego tam polsko-węgierskiego króla Władysława III Warneńczyka oraz tysiące rycerzy obu walczących stron. Zastosowano obserwację uczestniczącą miejsc poświęconych pamięci o tych wydarzeniach, przeprowadzono wywiady z osobami chronią- cymi tę pamięć, przeanalizowano wiele rozpraw naukowych, opracowań popularnonaukowych i innych materiałów o charakterze informacyjnym poświęconych tej tematyce, zebrano dane o twór- cach dzieł traktujących o tej Bitwie Narodów, dążąc do stworzenia w miarę kompletnego opisu produktu marketingowego dla potrzeb turystyki kulturowej. Ponieważ wiele artefaktów upamięt- niających bitwę już nie istnieje lub istnieje w nieudokumentowanych legendach, oddzielono je (je- dynie o nich wspominając) od opisu tych, które istnieją i mogą być przedstawione zainteresowanym nimi turystom. Opisano tu więc w układzie chronologicznym tureckie pamiątki, bułgarskie, wę- gierskie i polskie artefakty oraz ich twórców. Słowa