ULUSLARARASI HAKEMLİ İLMİ ARAŞTIRMA DERGİSİ INTERNATIONAL REFEREED SCIENTIFIC RESEARCH JOURNAL ADEKSAM Gostivar Makedonya - Macedonia Yayın yılı/Year of publication: 11, Sayı/No: 22, Yıl/Year 2013/2 HİKMET Uluslararası Hakemli İlmi Araştırma Dergisi International Refereed Scientific Research Journal Owner of the journal in the name of ADEKSAM adına Sahibi: Tahsin İBRAHİM Editör - Editor in Chief Doç. Dr. Fadıl HOCA / Assoc. Prof. Dr. Fadil HOCA Editör Yardımcısı - Assist. Editor Doç. Dr. Mahmut ÇELİK / Assoc. Prof. Dr. Mahmut CELIK Yayın Kurulu - Editorial Board Doç. Dr. Hülya DAUT - SKUKA Doç. Dr. Aktan AGO Dr. Fatma HOCİN Dr. Mensur NUREDİN Dr. Fahriye EMGİLİ Mr.sci. Melahat ALİ Dr. Taner GÜÇLÜTÜRK Mr.sci. Tülay ÇAKO Bilim ve Hakem Kurulu - Science and Arbitral Board Prof. Dr. Yusuf HAMZAOĞLU (Makedonya / Macedonia) Prof. Dr. Numan ARUÇ (Makedonya / Macedonia) Prof. Dr. Muhammed Nur DOĞAN (Türkiye / Turkey) Prof. Dr. Necati DEMİR (Türkiye / Turkey) Prof. Dr. Oktay AHMED (Makedonya / Macedonia) Prof. Dr. Nazım İBRAHİM (Makedonya / Macedonia) Prof. Dr. Recai COŞKUN (Türkiye / Turkey) Doç./Assoc.Prof./ Dr. Melahat PARS (Türkiye / Turkey) Prof. Dr. Mirjana TEODOSİJEVIC (Sırbistan / Serbia) Prof. Dr. Ksenija AYKUT (Sırbistan / Serbia) Prof. Dr. Gazmend SHPUZA (Arnavutluk / Albania) Doç. /Assoc.Prof./ Dr. Lindita XHANARI (Arnavutluk / Albania) Prof. Dr. Kerima FİLAN (Bosna Hersek/BosniaHerzegovina) Doç. /Assoc.Prof./ Dr. Adnan KADRİÇ (Bosna Hersek/BosniaHerzegovina) Doç. /Assoc.Prof./ Dr. Tudora ARNAUT (Ukrayna / Ukrainian) Doç. /Assoc.Prof./ Dr. İrina DRİGA (Ukrayna / Ukrainian) Prof. Dr. Vugar SULTANZADE (Azerbaycan / Azerbaijan) Doç. /Assoc.Prof./ Dr.Mehseti İSMAİL (Azerbaycan / Azerbaijan) Sekreter/Tasarım - Secretary/Design: İlker ALİ Tercüme - Translation: Ayhan ŞABAN İrtibat - Contact: [email protected] / [email protected] web: www.hikmetdergisi.org / www.hikmetjournal.org . İçindekiler MAKEDONYA’NIN BİLGE ADAMI VE TÜRKOLOĞU PROF. DR. YUSUF HAMZAOĞLU’NUN ÖZGEÇMİŞİ VE ESERLERİ HAKKINDA Doç. Dr. Fadil HOCA ( 10 - 33 ) MAKEDONYA’LI EYÜP SABRİ BEY – AKGÖL Prof. Dr. Arif AGO ( 34 - 45 ) MAKBÛL-i ÂRIF: TÜRKÇE-BOŞNAKÇA SÖZLÜK VE OSMANLI TÜRK SÖZLÜKÇÜLÜĞÜ Prof. Dr. Kerima FİLAN ( 46 - 63 ) NOBEL ÖDÜLLÜ BALKAN ASILLI OLAN İVO ANDRİÇ’İN ÇOCUK HİKAYELERİ Prof. Dr. Violeta DİMOVA ( 64 - 73 ) “LOZAN GÖRÜŞMELERİNDE SIRP - HIRVAT - SLOVEN KRALLIĞI (YUGOSLAVYA)” Prof. Dr. Sevin ALİL ARSLAN ( 74 - 85 ) MAKEDONYA – İŞTİP TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ TARİHÇESİ Doç. Dr. Mahmut ÇELİK ( 86 - 95 ) DİNÎ MÛSİKÎ FORMU OLARAK MEVLİD VE MAKEDONYA’DA MEVLİD GELENEĞİ Yrd. Doç. Dr. Abas JAHJAI ( 96 - 105 ) MAKEDONYA MÜSLÜMANLARINDA ÇOCUK SAHİBİ OLMAYI TEMİNLE İLGİLİ İNANIŞLAR VE UYGULAMALAR Dr. Mensur NUREDİN ( 106 - 121 ) ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI STANDARTLARININ MAKEDONYA SİSTEMİNE UYUMU Dr. Abdülmecit NUREDİN ( 122 - 133 ) NECATİ ZEKERİYA`NIN LİRİK ŞİİRLERİNDE TASAVVUF ÇİZGİLERİ Mr. Tülay ÇAKO ( 134 - 147 ) ÖNCÜ (AVANGARD) EDEBİYAT AKIMI VE GENÇ KALEMLER Mr. Turan ÇELEBİ ( 148 - 157 ) 4 HİKMET 22 - Kasım - November 2013 Contents ABOUT THE BIOGRAPHY AND THE WORKS OF THE WISE TURKOLOGUE FROM MACEDONIA PROF. DR. YUSUF HAMZAOGLU Asst. Prof. Dr. Fadil HOCA ( 10 - 33 ) EYÜP SABRİ BEY – AKGÖL FROM MACEDONIA Prof. Dr. Arif Ago ( 34 - 45 ) MAKBÛL-i ÂRIF: TURKISH-BOSNIAN GLOSSARY AND OTTOMAN TURKISH LEXICOGRAPHY Prof. Dr. Kerima FİLAN ( 46 - 63 ) COLLECTION OF SHORT STORIES FOR CHILDREN BY THE BALKAN NOBEL LAUREATE IVO ANDRIC Prof. Dr. Violeta DİMOVA ( 64 - 73 ) SERBİAN - CROATIAN - SLOVENE KINGDOM (YUGOSLAVIA) IN LAUSANNE CONFERENCE Prof. Dr. Sevin ALİL ARSLAN ( 74 - 85 ) THE HISTORY OF THE DEPARTMENT OF TURKISH LANGUAGE AND LITERATURE IN MACEDONIA-STIP Asst. Prof. Dr. Mahmut CELIK ( 86 - 95 ) MEVLUD AS RELİGİONS MUSİC FORM AND TRADİTİON OF THE MEVLUD İN MACEDONİA Assoc. Prof. Dr. Abas JAHJAI ( 96 - 105 ) BELIEFS AND RITUALS WITH HAVING CHILDREN IN MACEDONIAN MUSLIMS Dr. Mensur NUREDİN ( 106 - 121 ) INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS STANDARDS COMPLIANCE SYSTEM OF MACEDONIA Dr. Abdülmecit NUREDİN ( 122 - 133 ) MYSTICAL ASPECTS IN THE LYRICAL POETRY OF NECATI ZEKERIYA Mr. Sci. Tülay ÇAKO ( 134 - 147 ) AVANGARD LITERARY MOVEMENT AND THE YOUNG PENS (GENÇ KALEMLER) Mr. Sci. Turan ÇELEBİ ( 148 - 157 ) 5 . BAŞ YAZI Makedonya’da Türkçe başta olmak üzere İngilizce’de makaleler yayınlayan ve Rumeli’deki Türk – İslam kültürü yanısıra, tarih, edebiyat ile sosyal ve iktisadi hayatla ilgili konuları ihtiva eden yegane uluslararası ilmi – araştırma dergisi olması hasebiyle, hakemli bir dergi hüviyetine sahip olan HİKMET dergisinin 22. sayısı elinizde bulunmaktadır. Değişik mahiyette ve farklı makaleleri içeren önemli bir dergi olarak HİKMET’in bu 22. sayısı ile Türk bilim kamuoyu yanısıra, uluslararası bilim kamuoyu karşısına da çıktığımızı memnuniyetle bildirmekteyiz. Bu sayıdan itibaren, HİKMET dergisinin Bilim ve Hakem Kurulu’na şimdiye kadar 5 değişik ülkeden bulunan üyelere iki değerli hocamız Azerbaycan’dan da katıldıklarını iftiharla bildirmekteyiz. Keza, geçen sayıdan itibaren dergimizin kapak sayfasında değişiklik yaparak yeni bir tasarım uygulamamızı devam ettiriyoruz. HİKMET dergisinin bu 22. sayısında başta yurtiçi (Makedonya) olmak üzere yurtdışından da (Türkiye, Bosna ve Hersek) gelen makaleleri yayınlamış bulunmaktayız. Yurtdışından HİKMET’e gönderilen makalelerin aslında yurtdışında HİKMET dergisine olan ilginin ve önemin bariz bir ispatı olsa gerek. Nitekim, HİKMET dergisinin Makedonya, Balkanlar, AB’nin değişik ülkelerine ve ABD’nin birkaç kütüphanesine gönderilmesi konusu, dergimizin uluslararası bir hüviyete ve boyuta kavuştuğunun önemli göstergelerinden biri oluğunu düşünüyoruz. Yavaş ancak sağlam adımlarla ilerleyen dergimize bundan böyle yurtiçi ve yurtdışından gönderilecek ve derginin kıstasları ile felsefesine uygun olan makalelerin yayınlanacağını ve HİKMET’in uluslararası boyutunun daha da genişleneceği kanaatindeyiz. Bilim ve Hakem Kurulu’nun yapmış olduğu titiz ve özeverili çalışmalarından dolayı HİKMET degisi adına şükranlarımızı bildiriyoruz. HİKMET dergisinin bu sayısında: Doç. Dr. Fadil HOCA’nın: MAKEDONYA’NIN BİLGE TÜRKOLOĞU PROF. DR. YUSUF HAMZAOĞLU’NUN ÖZGEÇMİŞİ VE ESERLERİ HAKKINDA, Prof. Dr. Arif AGO’nun; MAKEDONYA’LI EYÜP SABRİ BEY – AKGÖL 6 HİKMET 22 - Kasım - November 2013 (Ohri d. 1876 – ö. 1950 İstanbul), Prof. Dr. Kerima FİLAN’ın; MAKBÛL-i ÂRIF: TÜRKÇE-BOŞNAKÇA SÖZLÜK VE OSMANLI TÜRK SÖZLÜKÇÜLÜĞÜ, Prof. Dr. Violeta DİMOVA’nın; COLLECTION OF SHORT STORIES FOR CHILDREN BY THE BALKAN NOBEL LAUREATE IVO ANDRIC, Prof. Dr. Sevin ALİL ARSLAN’ın: “LOZAN GÖRÜŞMELERİNDE SIRP - HIRVAT - SLOVEN KRALLIĞI (YUGOSLAVYA)”, Doç. Dr. Mahmut ÇELİK’in: MAKEDONYA – İŞTİP TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ TARİHÇESİ, Yrd. Doç. Dr. Abas YAHYA’nın; DİNÎ MÛSİKÎ FORMU OLARAK MEVLİD VE MAKEDONYA’DA MEVLİD GELENEĞİ, Dr. Mensur NUREDİN’in: MAKEDONYA MÜSLÜMANLARINDA ÇOCUK SAHİBİ OLMAYI TEMİNLE İLGİLİ İNANIŞLAR VE UYGULAMALAR, Dr. Abdülmecit NUREDİN’in: INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS STANDARDS COMPLIANCE SYSTEM OF MACEDONIA, Mr. Tülay ÇAKO‘nun: NECATİ ZEKERİYA`NIN LİRİK ŞİİRLERİNDE TASAVVUF ÇİZGİLERİ, Mr. Turan ÇELEBİ ’nin: ÖNCÜ (AVANGARD) EDEBİYAT AKIMI VE GENÇ KALEMLER, adlı makaleler yer almaktadır. Değerli okuyucular, HİKMET dergisinin bu 22. sayısına ilmi makalelerini gönderme zahmetinde bulunan yurtiçi ve yurtdışındaki değerli hocalarımıza ve bu makalelerin değerlendirmelerini yapma gayretinde bulunan HİKMET dergisinin Bilim ve Hakem Kurlu’nun değerli üyelerine, HİKMET dergisi ve ADEKSAM adına saygı ve şükranlarımızı bildirir, keza, HİKMET dergisinin teknik ve tasarım konuları konusunun hazırlanmasında hizmeti geçen herkese teşekkür eder ve HİKMET dergisinin 23. sayısı ile karşınıza çıkıncaya dek hepiniz Allah’a emanet olun. Kasım, 2013 Gostivar Editör: Makedonya Doç. Dr. Fadıl HOCA 7 . EDITORIAL Turkish in Macedonia and Rumelia mainly publishes articles in English, as well as the Turkish-Islamic culture, literature and issues related to social and economic life, such as that containing the sole journal, peer-reviewed journal of scientific research HIKMET 22th magazines with the there are number of hands. This 22th number, nature and the different articles in different magazines, including the Turkish science is an important addition to the public, in front of the international scientific community welcomed this report of the produced. We wish to inform you that the international scientific journal HIKMET, already present members from 5 different countries in the Scientific Board, starting from this edition and added two eminent professors from Azerbaijan. HIKMET journal, this 22th particularly in the number of domestic (Macedonia), including from abroad (Turkey, Bosna and Herzegovina) have published articles from. HIKMET articles submitted from abroad and the importance of attention to the fact abroad will have an interest in our journal. Indeed, the journal HIKMET, Macedonia and the Balkans in different countries of the EU and the U.S. sent a few library identity and size of the journal has been brought into an international think it is one of the important indicators. Hereinafter referred to as the slow but solid steps forward, our journal will be sent home and abroad, and the articles will be published in accordance with our criteria, and even more believe will expend that the international dimension of HIKMET. In this issue of the journal HIKMET: Asst. Prof. Fadil HOCA; ABOUT THE BIOGRAPHY AND THE WORKS OF THE WISE TURKOLOGUE FROM MACEDONIA PROF. DR. YUSUF 8 HİKMET 22 - Kasım - November 2013 HAMZAOGLU, Prof. Dr. Arif AGO; EYÜP SABRİ BEY – AKGÖL