een samenwerking van deSingel en deFilharmonie genieten de steun van de Vlaamse Gemeenschap, de stad en de provincie Antwerpen sponsors van deSingel zijn sponsors van deFilharmonie zijn deSingel internationaal Kunstcentrum Desguinlei 25 B-2018 Antwerpen T +32 (0)3 248 28 28 [email protected] www.desingel.be aanvang 11.30 uur vermoedelijk einde 22.00 uur alle concerten Blauwe Zaal lezing Rode Zaal teksten programmaboek Tom Janssens coördinatie programmaboek deSingel gelieve uw GSM uit te schakelen! Cd’s Bij elk concert worden cd’s te koop aangeboden door ’t KLAverVIER, Kasteeldreef 6, Schilde, 03 384 29 70 www.tklavervier.be Op twee locaties kunt u doorlopend iets drinken: de Foyer en de Vestiaire. Op twee locaties kunt u iets eten: Foyer • doorlopend van 11.00 uur tot 22.00 uur broodjes, soep, koude en warme snacks Refter Conservatorium (self service restaurant) • doorlopend van 12.00 uur tot 18.00 uur broodjes en koffie • doorlopend van 12.00 tot 18.00 uur diverse warme maaltijden, soep, slaatjes 11.30 uur Blauwe Zaal 17.00 uur Blauwe Zaal deFilharmonie olv. Philippe Herreweghe Studenten Conservatorium Antwerpen InhoUdstafEL Les préludes, Symfonisch gedicht nr 3 18’ (voorbereid door Levente Kende) Ce qu’on entend sur la montagne, Polina Chernova & Kiyotaka Izumi / Katrijn Simoens & Symfonisch gedicht nr 2 30’ John Gevaert piano 4-handig Lisztomanie / Lisztofobie............................................ 5 Von der Wiege bis zum Grabe, Zwei Episoden aus Lenaus Faust: Symfonisch gedicht nr 13 15’ Der nächtliche Zug 9’ Der Tanz in der Dorfschenke (Mephisto-Waltz nr 1) 10’ Van bravoureus tot bizar ............................................ 8 [Franz Liszt en de piano] 12.40 pauze Stephanie Proot & Yingjia Xue 2 piano’s La notte Réminiscences de Don Juan 15’ 14.00 uur Blauwe Zaal Steven Osborne piano De volkomen kapelmeester ...................................... 15 Steven Osborne piano Uit ‘Harmonies poétiques et religieuses’: [Franz Liszt en het orkest] Uit ‘Harmonies poétiques et religieuses’: VIII Miserere d’après Palestrina 3’ Les préludes I Invocation 7’ IX Andante lagrimoso 8’ Ce qu’on entend sur la montagne II Ave Maria 6’ X Cantique d’amour 6’ IV Pensées des morts 14’ Von der Wiege bis zum Grabe Studenten Conservatorium Antwerpen 18.00 uur pauze E(s)th(et)isch belang.................................................. 22 (voorbereid door Leo De Neve) Sander Geerts altviool . Yasuko Takahashi piano [Franz Liszt en de toekomstmuziek] Romance oubliée 4’ 18.30 uur Blauwe Zaal Am Grabe Richard Wagners Jos van Immerseel piano . Midori Seiler viool . Sergej Makcim Fernandez Samodaiev cello Istomin cello Liederen met en zonder woorden ........................... 26 Monica Florescu piano La notte 12’ [Franz Liszt en het lied] Elegie nr 2 5’ voor piano solo Strijkersensemble Conservatorium Antwerpen Epithalam zu Eduard Reményis Vermählungsfeier 5’ Déjà entendu ............................................................. 29 olv. Ivo Venkov voor viool en piano [Franz Liszt en de kamermuziek] Am Grabe Richard Wagners 4’ Romance oubliée Angelus! Prière aux anges gardiens 10’ La lugubre gondola 9’ voor cello en piano Elegie nr 2 Epithalam zu Eduard Reményis Vermählungsfeier 15.00 uur pauze Tristia (Vallée d’Obermann) 17’ La lugubre gondola voor pianotrio Tristia (Vallée d’Obermann) 15.30 uur Blauwe Zaal Midori Seiler bespeelt een E. Degani, Venetië ca. 1896. Sergej Istomin bespeelt een J. A. Laske, Praag 1803. Jos van Immerseel Steven Osborne piano Don Liszt, ou Le mariage de raison ......................... 33 speelt op een Erard ‘Modèle riche’ 212, Parijs 1897 Uit ‘Harmonies poétiques et religieuses’: [Franz Liszt en de opera] V Pater noster 3’ Réminiscences de Don Juan VI Hymne de l’Enfant à son réveil 7’ 19.15 uur pauze VII Funérailles 12’ Longlist ....................................................................... 36 Konrad Jarnot bariton . Hartmut Höll piano 19.30 uur Rode Zaal [Franz Liszt en de literatuur] Im Rhein, im schönen Strome (H. Heine) Lezing door Jos van Immerseel Eine Symphonie zu Dantes Divina Commedia Ich möchte hingehn (G. Herwegh) Der Du von dem Himmel bist (J.W. von Goethe) "Mein Klavier ist für mich, was dem Seemann seine Zwei Episoden aus Lenaus Faust (1ste versie) Fregatte - mehr noch! Es war ja bis jetzt mein Ich, meine de Sprache, mein Leben." Der Du von dem Himmel bist (2 versie) Bloed, zweet en tranen ............................................ 42 Vergiftet sind meine Lieder (H. Heine) Over de klavieren van Liszt en de ontwikkeling van zijn Schwebe, schwebe, blaues Auge (F.F. von Dingelstedt) klaviertechniek en -taal [Franz Liszt en de religie] Ihr Glocken von Marling (E. Kuh) Harmonies poétiques et religieuses Oh! quand je dors (V. Hugo) Angelus! Prière aux anges gardiens Blume und Duft (F. Hebbel) 20.15 uur pauze Die Lorelei (H. Heine) Liedteksten ................................................................ 48 20.30 uur Blauwe Zaal 16.40 uur pauze Steven Osborne piano Tentoonstelling & Museumparcours Uit ‘Harmonies poétiques et religieuses’: ‘Liszt in Antwerpen’ .................................................. 50 III Bénédiction de Dieu dans la solitude 17’ deFilharmonie & KoorAcademie & Persephone olv. Biografieën ................................................................. 52 Philippe Herreweghe Eine Symphonie zu Dantes Divina Commedia 48’ Bezettingslijsten ........................................................ 54 I Inferno II Purgatorio Franz Liszt. Schilderij van Henri Lehmann, 1839 Lisztomanie / Lisztofobie * * schrappen wat niet past Geniaal pianovirtuoos, aanbeden superster, ontsluiten. En als dat basismateriaal ontbreekt, moet je visionair componist, erudiet intellectueel, esthetisch ernaar op zoek gaan. Dat is met Liszt wel even anders. grensverlegger, revolutionair orkestrator, artistiek Omwille van zijn onnavolgbare faam en roem die hij militant, bevlogen pedagoog, geslepen entrepeneur, tijdens zijn leven genoot, vond er een volledige omkering onbaatzuchtig geldschieter, tolerant humanist, van dat ‘normale’ proces plaats. Overal waar hij kwam, schoonvader van Wagner, promotor van jong talent, verlangde het publiek naar literatuur over Liszt. En fulltime Europareiziger, gecultiveerd grandseigneur, zo waren er eerst de biografieën, de harde bewijzen onverzadigd minnaar, zelfverklaard zigeuner, gedroomd kwamen pas later.” Al in 1835 - Liszt was toen 24 jaar - romanfiguur, ascetisch priester, Hongaars nationalist, verscheen de eerste biografie over hem. Toen hij in 1886 hofkapelmeester van Weimar, romanticus in hart en stierf, was er al een kleine bibliotheek volgeschreven nieren, probaat arrangeur, getormenteerde ziel, geliefd met biografische schrijfsels, sleutelromans en pseudo- societyfiguur en ongetemd podiumbeest: in vergelijking wetenschappelijke essays. met Franz Liszts romantisch-contradictorische Liszts leven spreekt dan ook danig tot de verbeelding. veelzijdigheid is geen hyperbool te overtrokken. Binnen Héél kort samengevat kwam dat leven hier op neer. het negentiende-eeuwse kunstenaarspantheon is de Geboren in 1811 in het Hongaarse Raiding als zoon van figuur van deze in Hongarije geboren Franse Duitser een schapenhoeder (die als jongeman Joseph Haydn nog immers een fenomeen van formaat. Een onnavolgbare gekend had) trekt Liszt in 1820 naar Wenen om er bij reputatie die het resultaat is van ’s mans buitensporige Carl Czerny pianoles en bij Antonio Salieri compositie te impact, die tot ver buiten de grenzen van het louter volgen. In 1823 ontmoet het pianotalentje Beethoven, muzikale reikt. Liszt transformeerde zichzelf tot het die - zo de mythe wil - hem bij wijze van zegening een prototype van de zelfbewuste kunstenaar-musicus. natte zoen op het voorhoofd plaatste. Hetzelfde jaar Hij was een virtuoos pianist die een magnetische trekken vader en zoon naar Parijs, waar Liszt geweigerd aantrekkingskracht op zijn luisteraars uitoefende. wordt aan het conservatorium omdat hij buitenlander Tevens was hij de eerste moderne dirigent, die met is. ‘Le petit Litz’ - die inmiddels lesjes compositie krijgt veel verbeelding en ijver nieuwe klanken wist te van Ferdinando Paër - verovert echter al gauw Parijs met onttrekken aan het orkestapparaat. Niet in de laatste zijn pianistieke vingervlugheid. Na enkele tournees in plaats was diezelfde Liszt een van de meest gedurfde, Engeland, Frankrijk en Zwitserland sterft Liszts vader in intelligente en doortastende componisten van zijn 1827, waarop de knaap een kloosterleven wil beginnen. generatie. Maar er is meer: Liszt was een kunstenaar Een gefnuikte kalverliefde en een berg socioreligieuze die de paradox van de romantische tijdgeest perfect opvattingen later bevindt Liszt zich in het strijdgewoel aanvoelde, bespeelde en tartte. Hij begreep als geen van de Julirevolutie, die hem doet beseffen dat kunst en ander de vonkende spanning tussen introspectie en cultuur een vitaliserende rol kunnen spelen. Liszt besluit extravertie en droeg die niet enkel uit in zijn muziek of zijn pianostijl te verfijnen en ontpopt zich tot een van de zijn geschriften, maar ook in zijn gedrag, zijn levensstijl, meest spraakmakende klaviervirtuozen van zijn tijd. Tot zijn houding. Elk portret, elke levensschets van Liszt halverwege de jaren 1840 toert hij gans Europa rond. In wentelt zich dan ook noodgedwongen in superlatieven, 1844 maakt hij een einde aan zijn buitenechtelijke relatie elke naar nuchterheid strevende levensschets doet met de ongelukkig gehuwde gravin Marie d’Agoult onrecht aan ’s mans buitensporige levenswandel, elke (inmiddels moeder