Afgiftekantoor: 9300 AALST MASSPOST - ERKENNINGSNUMMER P702003 aquarium 70 wereld 1947-2017 met o.a. Het zebravisje Levermos Ik werk in de Zoo Planaria bestrijden Epipedobates aff. hahneli Jaargang 70 Maandblad voor de aquarium-, Nummer 12 terrarium- en vijverliefhebber December 2017 BELGISCHE BOND voor AQUARIUM- en TERRARIUMHOUDERS vzw (BBAT) De oorsprong Onder impuls van de Antwerpse Verbroedering wordt op 10 april 1949 een eerste stichtings- vergadering gehouden in Antwerpen. Een 15-tal aquariumverenigingen besluit voortaan te gaan samenwerken onder de benaming: "BELGISCHE BOND VOOR AQUARIUM- en TERRARIUMHOUDERS", afgekort: BBAT. In datzelfde jaar voegen zich nog 12 andere clubs bij de bond. Op 2 oktober 1949 wordt een tweede stichtingsvergadering gehouden en wordt een eerste bestuur samengesteld. Er wordt besloten om een rechtsgeldige vzw te worden en in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 13 mei 1950 verschijnen de officiële statuten van de nieuwe organisatie. De doelstellingen De BBAT heeft tot doel de natuurlijke wetenschappen in het algemeen en de aquarium-, terrarium- vijverstudie in het bijzonder te verspreiden en te bevorderen door o.m. - de bestaande en eventueel nog op te richten verenigingen aangaande voormelde ma- terie te groeperen en administratief te coördineren. - hulp bij de oprichting van verenigingen. - uitgifte van een tijdschrift. - houden van voordrachten. - uitwisselen van ervaringen. - vormen van een bibliotheek en mediatheek ter beschikking van de verenigingen. - de aangesloten verenigingen te vertegenwoordigen in het buitenland. - inrichten van tentoonstellingen. - alle andere activiteiten die dit culturele en wetenschappelijk doel nastreven. Wat biedt U een BBAT - club? - GRATIS abonnement op het unieke NEDERLANDSTALIGE tijdschrift AQUARIUMWE- RELD - Veelal een eigen clubblad met directe informatie over het clubgebeuren - Maandelijkse vergaderingen met erkende sprekers, dia en film voordrachten, doe en praatavonden, contact met andere ervaren liefhebbers - Antwoord en oplossing bij aquarium- of terrariumproblemen - Een rijk voorziene en gespecialiseerde bibliotheek - Een boeiende clubuitstap naar een of ander aquaristisch gebeuren in binnen- of buiten- land - Tentoonstellingen - Een lidkaart die in vele gevallen recht geeft op belangrijke kortingen - BOVENAL: EEN VRIENDENSFEER! Wat vraagt uw club? - Een nederig lidgeld - Een natuurminnend hart ... Officieel Orgaan van de Belgische Bond voor Aquarium- en Terrariumhouders vzw. **************************************** aquarium REDACTIETEAM Freddy Haerens (Hoofdredactie) wereld Germain Leys, Patrick Loosveldt, Guido Lurquin, Gustaaf Suykerbuyk, Walter Van der Jeught, Romain Van Lysebettens Jaargang 70 - Nummer 12 - December 2017 ISSN 1372-6501 REDACTIE-ADRES BBAT-Aquariumwereld Beste lezer, de 70-ste jaargang van "Aquariumwereld" krijgt met Marktstraat 100 B-8510 Marke dit nummer zijn beloop. We brachten een grote verscheidenheid Tel. 056.22 19 77 aan onderwerpen en het deed deugd te horen dat het [email protected] themanummer juli-augustus, dat terug greep naar de beginjaren www.aquariumwereld.be van de aquaristiek, gesmaakt werd. Het redactieteam wenst jullie alvast een hobbyvol 2018 toe! ABONNEMENTEN 2018 BELGIE 24,00 EUR - CJP 15 EUR (gratis voor BBAT-leden) Het zebravisje, NEDERLAND vis voor het aquarium, vis voor de 35,00 EUR wetenschap te betalen op rekening AQUARIUMWERELD Gustaaf Suykerbuyk 402 Kamerstraat 10, 9255 Buggenhout IBAN BE95 4463 5878 5158 BIC KREDBEBB Een apart plantje... het levermos of Monoselenium te- LEDENADMINISTRATIE en nerum VERZENDING Jozef De Brandt Patrick Loosveldt 410 Pastoor Christiaensstraat 15 9290 Berlare, [email protected] PUBLICITEIT Ik? Ik werk in de Zoo! Werner Dossler 15 Augustusstraat 37b4 Wilfried Van der Elst 414 B-3690 Zutendaal Tel.0495.18.74.85 [email protected] Een onschadelijk middel om pla- LEDENVOORDEEL Ludo Jermei naria te bestrijden Runkersteenweg 33 Germain Leys 420 B-3500 Hasselt Tel.011.27.48.37 / 0496.36.95.96 [email protected] Mijn ervaringen met Epipedobates DRUKKERIJ aff. hahneli De Hauwere Print Zeelsebaan 83 Gerard Schouw 424 9200 Dendermonde BBAT - INFO 432 OMSLAG: Ik werk in de Zoo! Foto: Wilfried Van der Elst Verantwoordelijke uitgever: Freddy Haerens, Marktstraat 100, 8510 Marke © Gehele of gedeeltelijke overname van artikels of afbeeldingen zonder de schriftelijke toelating van de auteur en van de BBAT zijn verboden. aquarium 70/12 401 wereld Het zebravisje Vis voor het aquarium, vis voor de wetenschap Tekst: Gustaaf Suykerbuyk - KAV Barbus Foto’s: zoals vermeld Dit visje voorstellen aan de aquariaan is overbodig. Iedereen kent wel dit levendige en taaie diertje, een beginnersvisje bij uitstek dat de meesten onder ons ooit wel eens gehouden hebben. Wat niet iedereen weet, is dat deze vis een van de belangrijkste laboratoriumdieren is en al zeer veel heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van de wetenschap, vooral in de genetica en het kankeronderzoek. 402 70/12 aquarium wereld Boven: Danio rerio mannetje. (Foto: Jean Lambinon) Midden: Danio rerio vrouwtje. (Foto: Jean Lambinon) Links: Danio rerio zijn kleur is sterk afhankelijk van de omgeving. (Foto: Freddy Haerens) De wetenschappelijke naam Danio rerio is afgeleid uit een Bengaals dialect en zou zoiets betekenen als “klein visje uit het rijstveld”. In 2013 werd het door Kottelat onder- gebracht in het genus Brachydanio. Dit werd sindsdien door belangrijke auteurs niet gevolgd en de genus- naam Danio blijkt ondertussen terug correct. Dit mooie visje wordt in de natuur tot 6,4 cm groot, in het aquarium wordt zelden 4 cm gehaald. De levens- duur in het aquarium is redelijk: 2,5 à 3 jaar met recordvermeldingen tot zelfs 5,5 jaar. In de natuur wordt het visje slechts één jaar oud. Zowel de vrouwtjes als de manne- tjes hebben vijf horizontale blauwe strepen op een gele achtergrond. Aan deze De eerstbeschrijving gebeurde al in 1822 door gestreepte tekening danken zij trouwens hun Hamilton. Dit wil zeggen dat deze vis al bijna naam zebravisje. Mannetjes blijven wat kleiner 200 jaar is gekend. Zeer algemeen kan men en slanker, en kunnen wat feller kleuren tijdens stellen dat India, Pakistan en de omliggende de balts en de paring. De kleuring is sterk af- landen het leefgebied uitmaken, maar het is hankelijk van de omgeving. Bij een sterke be- niet zeker dat het visje daar overal effectief lichting, ook bij stress, verbleken de vissen. Dit voorkomt, er zijn zeer weinig recente gegevens komt omdat de donkere chromatophoren, de over te vinden. Dat is te verklaren omdat de kleurdragers, inkrimpen waardoor de kleurstof rerio nooit meer als wildvang wordt ingevoerd, minder verspreidt in de huid en de vissen ver- de kweek is veel goedkoper dan de wildvang, bleken. maar daardoor komen er ook geen recente ge- Zowel mannetjes als vrouwtjes hebben twee gevens meer binnen over de vindplaatsen. paar baarddraden. Een paar langere beneden Een grondige studie in 2007 gaf wel een goede aan de kaak (maximilliaire) en een paar nasale aanduiding voor hun natuurlijke levenswijze. De ter hoogte van de neusholtes. Een recente stu- volwassen vissen leven tijdens de droge maan- die in 2010, van Le Clair en Topczewski, toonde den in niet opdrogende riviertjes en stromen. aan dat deze baarddraden kunnen regenere- Daar houden ze zich op in de kalme, bescha- ren. Ze worden dan wel iets dikker en korter. duwde stukken. Tijdens de moessonregens Ze zijn ook doorschijnend, wat ze bijzonder ge- met de bijhorende overstromingen, trekken schikt maakt voor weefselonderzoek. ze naar tijdelijk ondergelopen plassen, onder- aquarium 70/12 403 wereld Tekst: Patrick Loosveldt – Wagtail Aalst Foto’s: zoals vermeld Een apart plantje: het levermos of Monosolenium tenerum Bij het uitwisselen van aquariumplanten onder liefhebbers komt er al eens per toeval een stukje mee van een andere plant. Denk maar aan eendenkroos, of het watervorkje, of een takje najas. Zo verging het ook met Monosolenium tenerum, een plantensoort die ik nooit bewust had ingebracht in het gezelschapsaquarium, maar die er plots zomaar groeide tussen de andere planten. Door dit speciale plantje de nodige aandacht te schenken, groeide het met veel geduld uit tot een mooie bos levermos. 410 70/12 aquarium wereld Monosolenium tenerum komt in de natuur ontstaat er een bolvormig kluwen, tot zowat vooral emers voor, dit wil zeggen boven water in 15 à 25 cm diameter. Het groeien stopt dan tropisch vochtige omstandigheden. We houden uiteraard niet, maar als dit nog groter wordt, dit levermos doorgaans onder water in het gaat het uit elkaar vallen. De bolvormige aquarium, maar het kan dus evengoed in een groeiwijze gaat niet drijven en blijft tegen de vochtig terrarium. Men heeft het gevonden in bodem. Echter, doordat er geen wortels zijn, Azië, meer bepaald in India, China, Taiwan en is het niet verankerd en ligt het gewoon los op Japan. Dat is dus een ruim verspreidingsgebied. de bodem. Als het levermos in het aquarium Volgens het plantenboek van Christel te groot wordt, kun je het snoeien. Of je kunt Kasselmann zijn onze aquariumexemplaren gewoon herbeginnen met een klein stukje van evenwel afkomstig van een import uit Taiwan de oorspronkelijke plant. in 2001. Dit levermos doet in het aquarium niet echt Levermossen vormen een aparte groep moeilijk wat betreft de waterparameters en kan binnen het plantenrijk. Ze hebben niet zoals de dus onder “gemakkelijke plant” gecatalogeerd klassieke planten de typische wortels, stengels worden. Mijn eigen ervaring is dat deze plant en bladeren, maar