The Ways of Philosophy The Ways of Philosophy Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) The Ways of Philosophy Książki Source: domena publiczna. Link to the lesson You will learn you will get to know the principles of the Positivist philosophy you will discuss the views of the greatest philosophers of Positivism you will explain the terms: utilitarianism, empirism, emancipation, atomism, evolution, liberalism Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie abstraktu Exercise 1 Remember the philosophical principles of the Romancism era. The Positivist philosophy came into being in the 40s of the nineteenth century thanks to the Frenchman Auguste Comte and the Englishman John Stuart Mill. Positivism bloomed between 1860 and 1880, supported by the writings of English Herbert Spencer and Frenchman Hippolyte Taine. The development of Positivism was accompanied by the development of exact sciences (such as the invention of the steam engine or the telegraph) and natural sciences (e.g. the works of Charles Darwin: “On the Origin of Species” and „The Descent of Man”). Those sciences had a strong influence on philosophy and on the humanities. Poland had no real Positivist philosophy to speak of; it did, however, play a great role as the era’s typical way of thinking, evaluating phenomena, predicting future outcomes, and formulating programmes. Exercise 2 Read the excerpt of Auguste Comte’s wring. Pay aenon to the stages of the development of philosophical thought described by the philosopher. Auguste Comte Auguste Comte “ Metoda pozytywna w Source: Jean-Pierre Dalbéra, licencja: CC BY 2.0. szesnastu wykładach ISTOTA I ZNACZENIE METODY POZYTYWNEJ […] każda dziedzina naszej wiedzy przechodzi kolejno przez trzy stadia teoretyczne: stadium teologiczne albo fikcyjne, stadium metafizyczne albo abstrakcyjne, stadium naukowe albo pozytywne. Innymi słowy, umysł ludzki posługuje się kolejno w każdym swym badaniu trzema metodami filozofowania, które różnią się między sobą, a nawet przeciwstawiają się sobie: zrazu metodą teologiczną, w dalszym ciągu metodą metafizyczną i wreszcie metodą pozytywną. Pierwsza jest punktem wyjścia inteligencji, trzecia jej stanem stałym i ostatecznym; przeznaczeniem drugiej jest służyć za przejście. W stadium teologicznym umysł ludzki, skierowując swe badania na wewnętrzną naturę rzeczy, na pierwsze przyczyny i przyczyny celowe wszystkich oddziaływań, którym podlega, jednym słowem, dążąc do poznania absolutnego, przedstawia sobie zjawiska, jako będące wytworem działania czynników nadprzyrodzonych, mniej lub bardziej licznych, których interwencja tłumaczy wszystkie pozorne anomalie wszechświata. W stadium metafizycznym, które jest jedynie modyfikacją pierwszego, czynniki nadprzyrodzone są zastąpione przez siły abstrakcyjne, czyli byty, które mają przysługiwać rozmaitym przedmiotom występującym w świecie i uważanym za zdolne do wywoływania wszystkich dostrzeżonych zjawisk: wyjaśnianie tych zjawisk polega wówczas na wyznaczaniu dla każdego odpowiedniego bytu. W stadium pozytywnym, wreszcie, uznajemy za niemożliwe uzyskiwanie pojęć absolutnych; wyrzekamy się badania pochodzenia i przeznaczenia wszechświata oraz poznawania wewnętrznych przyczyn zjawisk; usiłujemy natomiast wykrywać ich prawa, to znaczy ich stosunki, następstwa i podobieństwa, posługując się łącznie rozumowaniem i obserwacją. Tłumaczenie faktów staje się jedynie ustalaniem związków pomiędzy poszczególnymi zjawiskami i pewnymi faktami ogólnymi, których ilość dzięki postępowi nauk dąży do zmniejszania się. System teologiczny osiągnął najwyższą doskonałość wówczas, gdy zastąpił różnorodne czynności licznych niezależnych od siebie bóstw przez opatrznościowe działanie jedynej istoty. Ostatni wyraz systemu metafizycznego stanowi koncepcja zastępująca różnorodne byty przez jeden tylko byt ogólny, naturę, uważaną za źródło wszystkich zjawisk. Doskonałość systemu pozytywnego stanowiłoby przedstawienie wszystkich zjawisk jako poszczególnych przypadków jednego, ogólnego faktu, takiego, jak fakt ciążenia powszechnego. Ewolucja ta może być zresztą potwierdzona przez rozwój osobniczej inteligencji. [...] Czyż każdy z nas nie przypomina sobie tego, że w dzieciństwie był teologiem, w młodości –metafizykiem, a w wieku dojrzałym – fizykiem? […] W swym stanie pierwotnym umysł ludzki nie mógł myśleć w taki sposób. Z jednej strony każda pozytywna teoria musi się opierać na obserwacjach; z drugiej – umysł nasz potrzebuje teorii, aby móc się oddać obserwacjom. Jeśli zjawisk nie powiążemy z pewnymi zasadami, to nie będziemy mogli łączyć naszych obserwacji, a nawet nie zdołamy ich zapamiętać. Obecnie będę mógł z łatwością określić naturę filozofii pozytywnej. Filozofia ta uważa wszystkie zjawiska za podporządkowane niezmiennym prawom. Za daremne uznaje poszukiwanie przyczyn czy to pierwszych, czy celowych. W wyjaśnieniach pozytywnych nie wskazuje się na przyczyny tworzące zjawiska, analizuje się okoliczności, w jakich się wytwarzają, i łączy się je, jedne z drugimi, stosunkiem następstwa i podobieństwa. Source: Auguste Comte, Metoda pozytywna w szesnastu wykładach. Exercise 3 Take a brief test regarding the philosophical observaons of Comte. Mark the correct words or expressions. In the text below, the synonym of the word “posive” is: correctlogicalscienficreal Point to the correct order in which human thought developed: theological stage, posive stage, metaphysical stage. theological stage, psychological stage, posive stage. theological stage, posive stage, psychological stage. theological stage, metaphysical stage, posive stage. In the theological stage: the human mind achieved perfecon the human mind had the potenal to ask quesons the human mind looked for connecons between fact and phenomena the development ended. The Posivist philosophy asked about: reasonsaimsconneconsessence. At the posive stage, it could not be determined: whether God existed or notwhat processes caused minerals to formwhat was the law of gravitywhat was the influence of the Moon on Earth. Read about the most important Positivism philosophers. Exercise 4 Are you familiar with the main philosophical views of Posivism? Test your knowledge! An ideology stang that the highest value is liberty., The view stang that nothing subject to development is immutable; it is subject to changes., A philosophical view stang that the highest form of good is one’s or society’s usefulness., A doctrine stang that knowledge is obtained through experience and sensual smuli., The liberaon and endowing with full rights of a person or a social group., The assumpon that the world consists of indivisible elements called atoms (in the modern mes: elementary parcles) Those elements remain in constant movement; their concentraon makes things come into being, and their falling apart causes things to die. ullitarianism empirism liberalism emancipaon atomism evoluon Keywords positivism, philosophy, utilitarianism, empirism, emancipation, atomism, evolution, liberalism Glossary ulitarianism Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: utilitarianism utylitaryzm empirism Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: empirism empiryzm emancipaon Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: emancipation emancypacja atomism Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: atomism atomizm evoluon Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: evolution ewolucja liberalism Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: liberalism liberalizm theological Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: theological teologiczny metaphysical Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: metaphysical metafizyczny perfecon Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: perfection perfekcja the law of gravity Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: the law of gravity prawo grawitacji Lesson plan (Polish) Tytuł: Filozoficzne drogi Opracowanie scenariusza: Monika Spławska‐Murmyło Temat zajęć: Filozoficzne drogi. Grupa docelowa: Uczniowie klasy II liceum lub technikum. Podstawa programowa I. Kształcenie literackie i kulturowe. 1. Czytanie utworów literackich. Uczeń: 9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji; 14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej; 15) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny; 16) rozpoznaje obecne w utworach literackich wartości uniwersalne i narodowe; określa ich rolę i związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania własnego systemu wartości. 2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń: 8) analizuje strukturę tekstu: odczytuje jego sens, główną myśl, sposób prowadzenia wywodu oraz argumentację; 9) rozpoznaje specyfikę tekstów publicystycznych (artykuł, felieton, reportaż), retorycznych (przemówienie, laudacja, homilia), popularnonaukowych i naukowych (rozprawa); wśród tekstów prasowych rozróżnia wiadomość i komentarz; rozpoznaje środki językowe i ich funkcje zastosowane w tekstach; odczytuje informacje i przekazy jawne i ukryte; rozróżnia odpowiedzi właściwe i unikowe; 6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki.