meerjarenplan 2020–2025 MEERJARENPLAN 2020-2025 STRATEGISCHE NOTA • Inleiding 7 • Strategische nota (prioritaire beleidsdoelstellingen en actieplannen) 29 • Doelstellingenboom: overzicht van alle beleidsdoelstellingen, actieplannen en acties 63 FINANCIËLE NOTA • Schema M1 – het financieel doelstellingenplan 85 • Schema M2 – de staat van het financieel evenwicht 93 • Schema M3 – het overzicht van de kredieten 95 TOELICHTINGEN • Schema T1 – overzicht ontvangsten en uitgaven naar functionele aard 99 • Schema T2 – overzicht ontvangsten en uitgaven naar economische aard 103 • Schema T3 – de investeringsprojecten 109 • Schema T4 – evolutie van de financiële schulden 139 • Overzicht van de financiële risico’s 141 • Verwijzing naar de plaats waar alle documentatie beschikbaar is 143 • Beschrijving van de gekozen grondslagen en assumpties voor de opmaak van het meerjarenplan 145 DOCUMENTATIE • Link naar detailoverzicht van alle beleidsdoelstellingen met bijhorende actieplannen en acties 149 • Overzicht per boekjaar van de toegestane werkings- en investeringssubsidies 151 • Per beleidsdomein een overzicht van de beleidsvelden die er deel van • Uitmaken 161 • Overzicht van de verbonden entiteiten 165 • Overzicht van de personeelsinzet 167 • Overzicht van de jaarlijkse opbrengst van elke door het bestuur geheven belastingsoort 171 • Samenvatting per beleidsitem per jaar 173 • Detail investeringsbudget per beleidsdoelstelling 185 • De omgevingsanalyse 199 3 Strategische nota Inleiding op het Meerjarenplan 2020–2025 7 8 Woord vooraf Ambitieus aan de slag met de nieuwe realiteit is het credo van het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen. We willen over alle beleidsdomeinen heen een frisse wind door de organisatie laten waaien. Als overheid willen we uitblinken in wat we doen en zijn we niet te beroerd om gedurfde beslissingen te nemen. We focussen op die zaken waar de Provincie een meerwaarde betekent: bovenlokale taken- behartiging, ondersteunende taken op verzoek van andere overheden en initiatieven met het oog op gebiedsgerichte samenwerking tussen besturen in een regio. De Provincie is een belangrijke partner van steden en gemeenten. Ons meerjarenplan zet in op acht speerpunten: onderwijs, economie, integraal waterbeleid, toerisme, mobiliteit, klimaat, ruimte en recreatiedomeinen. Deze speerpunten schetsen de prioriteiten van ons beleid. Deze beknopte inleidende tekst biedt een inkijk in onze ambities, doelstellingen en initiatieven aan de hand van negen thematische onderdelen. De deputatie stelt u graag het meerjarenplan 2020–2025 voor. De deputatie van Oost-Vlaanderen Kurt Moens · wnd. voorzitter, Leentje Grillaert, Riet Gillis, Annemie Charlier · gedeputeerden Albert De Smet, provinciegriffier 9 Ondernemen Economie en Internationale samenwerking Om Oost-Vlaanderen als innovatieve kennisregio verder te versterken, vertrekken we vanuit de slimme specialisatiestrategie. De afgebakende clusters zijn de aanjagers voor onze provinciale economische ecosystemen. Binnen deze clusters nemen we verscheidene initiatieven op vlak van netwerking, infrastructuur, internationalisering en cofinanciering of deelname aan projecten. Transversaal zetten we sterk in op twee thema’s: de transitie naar een circulaire economie en het sociaal ondernemerschap. Dit doen we onder andere door het ondersteunen van initiatieven die streven naar de reductie van CO2-uitstoot van bedrijven zoals Smart Delta Resources, maar ook organisaties die nieuwe sociale en circulaire bedrijfsmodellen promoten zoals De Punt. Ook de lokale economie krijgt onze volledige aandacht. Zo blijven we lokale besturen inspireren en ondersteunen bij de ontwikkeling van hun kernversterkend beleid. Daarbij wordt het aspect van de lokale ruimtelijke economie verder uitgewerkt, onder andere via een domeinoverschrijdende aanpak van de baanwinkels en handelsvestigingsbeleid. De ruggengraat van ons economisch beleid wordt gevormd door het Informatiecentrum Economie. Deze studiedienst zal verder uitgebouwd worden als aanspreekpunt voor iedereen die op zoek is naar economische informatie uit de provincie. Om onze bedrijven te doen groeien is er nood aan ruimte en voldoende gekwalificeerd personeel. Daarom zetten we in op doordacht gebruik van de beschikbare bedrijfsruimtes en -gronden, maar ook op de ontwikkeling van een provinciaal arbeidsmarktbeleid. Hierbij zal er extra aandacht gaan naar personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Voor de uitwerking van het economisch beleid werkt de Provincie nauw samen met de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) en de Economische Raad voor Oost- Vlaanderen (EROV). Door een nauwere en goed afgebakende samenwerking met deze actoren verhogen we de efficiëntie en de slagkracht. Europese en grensoverschrijdende samenwerking Als streekmotor en streekbestuur vervullen we een schakelfunctie tussen Europa en Oost-Vlaamse lokale besturen, publieke en private organisaties en burgers. De Europese Unie stelt financiële middelen ter beschikking via de verschillende Europese fondsen. Deze zorgen door het stimuleren van innovatie en ondernemerschap voor duurzame economische groei, bestrijding van de klimaatsverandering en werkgelegenheid. Vanuit de grote jarenlange opgebouwde expertise, staan we vanuit een volwaardig Europaloket klaar om initiatiefnemers te sensibiliseren en bij te staan in de uitwerking, participatie en uitvoering van hun projecten. Omwille van de vele raakvlakken tussen Europese en provinciale beleidsopties spelen we als cofinancier voluit in op dit Europees beleid en creëren we kansen en hefbomen die de Oost-Vlaamse topprioriteiten verwezenlijken en de speerpuntclusters versterken. Voor de interne provinciale diensten staat de Europacel in voor toeleiding en financiële begeleiding. 10 Het Informatiepunt Europa Direct vormt een lokale schakel tussen burgers en de EU. We blijven dé brug tussen elke Oost-Vlaming en Europa door de verdere uitbouw van het interactief inloopcentrum en de (participatieve) organisatie van vormingen en activiteiten. Naast de Europese samenwerking zetten we heel sterk in op grensoverschrijdende samen- werking. Met Nederland bestaan er intensieve structurele samenwerkingsverbanden die bijdragen aan de sociaal-economische ontwikkeling: Euregio Scheldemond sinds 1989 en de Vlaams-Nederlandse Delta sinds 2011. Vanuit een faciliterende en/of aanjagersrol besteden alle betrokken actoren blijvend aandacht aan grenswerking en het wegwerken van de grensknelpunten. Ook het North Sea Port District krijgt definitief vorm. Mondiale solidariteit We blijven inzetten op mondiale solidariteit en dragen op die manier wereldwijd bij tot duurzame ontwikkeling in het kader van Agenda 2030. We realiseren mondiale solidariteit via structurele samenwerking met drie regio’s: de Cordillera-regio (Filipijnen), Province du Sud (Rwanda) en de provincie Esmeraldas (Ecuador). We koppelen Oost-Vlaamse actoren aan actoren in de partnerregio’s om daar ons beleid te versterken. In het kader van de exit-strategie uit Ecuador streven we naar een maximale verankering van de bereikte resultaten. Daarnaast ondersteunen we via advies, vorming en subsidies Oost-Vlaamse particuliere initiatieven, lokale besturen en ngo’s actief in landen in ontwikkeling. In 2020 geven we een extra impuls aan de Oost-Vlaamse diaspora-federaties om via vorming, uitwisseling en een éénmalige subsidie hun capaciteit m.b.t. ontwikkelingssamenwerking te versterken. In de eigen provincie zetten we lokale besturen en Oost-Vlaamse actoren aan tot kwalitatief mondiaal beleid en duurzaam handelen. We stemmen steeds af met VVSG. Daarnaast ondersteunen we lokale besturen via een subsidiereglement en creëren we een digitaal uitwisselingsplatform. Voor educatieve en sensibiliserende materialen rond mondiale solidariteit en wereld burger- schap kan men terecht in ons documentatiecentrum. Ook intern streven we naar maximale afstemming en samenwerking met het oog op mondiale solidariteit en duurzame ontwikkeling. We leggen als FairTradeProvincie de lat hoger en werken samen voor meer duurzame consumptie en aankopen. 11 Landbouw, Platteland en Dierenwelzijn De land- en tuinbouw is een belangrijke economische sector in de Provincie en de motor van het voedselsysteem. We denken mee na over toekomstig (ruimtelijk) beleid en houden hierbij rekening met actuele uitdagingen en kansen. Ondernemers bieden we een globaal pakket aan ondersteuning op vlak van agrarisch bouwen en landschappelijke inkleding. We werken een kader uit voor de herbestemming van vrijkomende bedrijfszetels en tonen concrete voorbeelden. De land- en tuinbouwers zijn leveranciers van ecosysteemdiensten en nemen tal van nieuwe functies op, vaak op vraag van de maatschappij. We ondersteunen deze diversiteit en verbreding in de land- en tuinbouw door betoelaging van organisaties en projecten of door eigen initiatieven, onder meer op vlak van korte keten. We brengen de milieu-inspanningen van de sector in beeld en stimuleren land- bouwers om mee te bouwen aan een kwaliteitsvol en klimaatgezond landschap, mede door de implementatie van de best beschikbare technieken. Een belangrijke uitdaging voor de sector vormt de impact van het wijzigend klimaat, waarbij we zowel maat- regelen rond adaptatie als mitigatie bekijken. Met de provinciale proefcentra voor aardappelen, groenten en sierteelt werken we aan kennis voor en innovatie in de sector. Als sierteeltprovincie bouwen we mee aan slimme logistieke netwerken in de sierteelt. We organiseren of ondersteunen imagoversterkende initiatieven die bijdragen tot een goed ondernemersklimaat en