zo 03 jun 2018 15.00 Concertzaal BBC SCOTTISH SYMPHONY ORCHESTRA Elgars hits Biografieën Uitvoerders & programma Het BBC Scottish Symphony Orchestra (UK) werd in 1935 opgericht en heeft sinds 2006 Glasgow’s City Hall als uitvalsbasis. 14.15 Inleiding door Francis Maes Edward Elgar (1857-1934) Het orkest fungeert als Schotlands Enigmavariaties, opus 36 (1899) omroeporkest voor BBC Radio 3, BBC — • Thema Radio Scotland, BBC Television en online. Cellist Nicolas Altstaedt (DE) studeerde • Variatie 1: C. A. E. (The Composer’s Wife) Nieuwe muziek en het sociaal engagement in Berlijn bij Boris Pergamenschikow en BBC Scottish Symphony Orchestra: orkest • Variatie 2: H. D. S. - P. (Hew David wordt hoog in het vaandel gedragen. Het Eberhard Feltz. In 2012 volgde hij Gidon Martyn Brabbins: dirigent Steuart – Powell) orkest is regelmatig te gast tijdens de Kremer op als artistiek directeur van Nicolas Altstaedt: cello • Variatie 3: R. B. T. (Richard BBC Proms en het Edinburgh International het Internationales Kammermusikfest Baxter Townshend) Festival en werd onderscheiden met de Lockenhaus. In 2015 nam hij de fakkel over — • Variatie 4: W. M. B. (William Meath Baker) Royal Philharmonic Society Award en vier van Adam Fischer als artistiek directeur • Variatie 5: R. P. A. (Richard Gramophone Awards. van de ÖsterreichischUngarische Haydn Richard Wagner (1813-1883) Penrose Arnold) Philharmonie. Daarnaast trad hij op met Tannhäuser Ouverture, WWV70 (1842-1845) • Variatie 6: Ysobel (Isabel Fitton) orkesten als de Wiener Philharmoniker, • Variatie 7: Troyte (Troyte Griffith) Martyn Brabbins (UK) is een van de het Tonhalle Orchester Zürich, het Edward Elgar (1857-1934) • Variatie 8: W. N. (Winifred Norbury) toonaangevende en meest veelzijdige Tchaikovsky Symphony Orchestra en het Celloconcerto in e, opus 85 (1919) • Variatie 9: Nimrod (A. J. Jaeger) Britse dirigenten van zijn generatie en Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra • Adagio – Moderato • Variatie 10: Intermezzo: was tot 2015 eerste gastdirigent van onder leiding van Sir Roger Norrington, • Lento – Allegro molto Dorabella (Dora Penny) deFilharmonie. Als een stuwende kracht Vladimir Asjkenazi, Sir Neville Marriner, • Adagio • Variatie 11: G. R. S. (George in het Britse muzieklandschap stond Vladimir Fedoseyev, Andrea Marcon • Allegro – Moderato – Allegro, ma non Robertson Sinclair) hij de voorbije jaren voor bijna alle en Gustavo Dudamel. Hij speelde op de troppo – Poco più lento – Adagio • Variatie 12: B. G. N. (Basil G. Nevinson) 03 JUN 2018 BIOGRAFIEËN belangrijke Britse orkesten en hij is een grootste internationale podia en nam deel • Variatie 13: Romanza: *** favoriet op de BBC Proms. Brabbins is aan toonaangevende festivals, en dat niet pauze (Lady Mary Lygon) ook een graag geziene gast bij orkesten alleen solo, maar ook in samenspel met • Variatie 14: Finale: E. D. U. (The Composer) wereldwijd en was onder andere Associate artiesten als Janine Jansen, Vilde Frang, Principal Conductor van het BBC Scottish Antoine Tamestit en het Quatuor Ébène. Symphony Orchestra en chef-dirigent van De rijke discografie van Altstaedt omvat de Nagoya Philharmonic. Hij heeft zo’n uitvoeringen van vioolconcerto’s van 120 cd’s opgenomen en zijn uitgebreide onder anderen Haydn, Schumann, Ligeti, discografie omvat zowel romantisch Shostakovich en Weinberg. als hedendaags repertoire. Brabbins is muziekdirecteur van de Huddersfield Choral Society en gastprofessor directie aan het Royal College of Music. Dit concert wordt opgenomen door de BBC en uitgezonden op maandag 9 juli 2018 om 20 uur tijdens ‘Klara Live’. Bedankt voor het vermijden van storende geluiden, ook tussen de delen. Uw applaus krijgt kleur dankzij de bloemen van Bloemblad. ORKESTRAAL — 02 — • Ouverture uit Wagners grootse Britannia rules symbolische opera Tannhäuser • Elgars weemoedige Celloconcerto: geschreven na WO I en na gezondheidsproblemen van de componist Richard Wagner componeerde Tannhäuser • Elgars Enigmavariaties zijn een ontwikkelen, dat nergens openlijk wordt van 1842 tot 1845. Omwille van de première mysterieuze reeks variaties, gespeeld, alleen gesuggereerd. Hiermee in Dresden in 1845 spreken we van de telkens geënt op een persoon moesten analytici en commentatoren het Dresden Versie. Later bracht hij ingrijpende stellen. De meest plausibele theorie tot nu wijzigingen aan voor een productie in toe is van Hans Westgeest. Hij toont aan Parijs in 1861. De partituur corrigeerde dat het thema de contouren bezit van de hij nogmaals in 1875 voor een uitvoering ‘Elgar verklaarde 1857 tot 1934, maar zijn creatieve periode melodie uit het tweede deel van Beethovens in Wenen. Ondanks de verschillen met beperkte zich van 1899 tot 1919. Twee Sonate pathétique. De verwantschap is de muziek die in Parijs heeft geklonken zelf dat er meesterwerken omkaderen zijn productieve inderdaad aantoonbaar en de connectie spreken we van de Parijse Versie. Nog fase: de Enigmavariaties uit 1899 en het met de anekdote over Augustus Jaeger was Wagner niet tevreden. Kort voor zijn een donkere Celloconcerto uit 1919. maakt het verband geloofwaardig. overlijden bekende hij dat hij de wereld Desondanks blijft het enigma bestaan. De nog altijd een definitieve Tannhäuser kant aan zijn Variaties op een origineel thema is de compositie heeft geen oplossing nodig om verschuldigd was. oorspronkelijke titel van de Enigmavariaties. effectief te zijn als een van de krachtigste Wagner componeerde de opera onder Enigmavariaties zat, De populaire titel is afgeleid van het orkestcomposities uit het fin de siècle. de indruk van de vele legenden rondom die onuitgesproken opschrift Enigma dat Elgar toevoegde het kasteel Wartburg in Thüringen. Zo aan de eerste maten van het thema. De Met het Celloconcerto van 1919 nam Elgar gaat er een legende over de minnezanger moest blijven.’ veertien variaties die op het thema volgen afscheid van zijn creatieve periode met Tannhäuser die op de Hörselberg de godin hebben allemaal een specifiek karakter. een diep-nostalgische compositie. De Venus ontmoet. Wagner combineerde de De componist verklaarde hen als muzikale elegie van het eerste deel zet de toon voor vertelling met de verhalenschat over de portretten van zijn vrienden. Zo is de eerste het hele werk. De weemoedige toon wordt 03 JUN 2018 zangerswedstrijd op de Wartburg tot een Tannhäuser in de opera Venus bezingt als variatie gewijd aan Alice, Elgars echtgenote. vaak gehoord als een antwoord op de 03 JUN 2018 symbolisch drama over de tegenstelling bron van het schone, en de herdersknaap De meest tot de verbeelding sprekende oorlog, maar kan ook een reflectie zijn op tussen zinnelijkheid en geestelijke liefde. haar roemt om de vruchtbaarheid die ze in variatie is nummer 9 (adagio), bijgenaamd de gezondheidsproblemen die Elgar in 1918 Het bijzondere karakter van de opera ligt de natuur brengt, zo verklaarde Wagner de Nimrod. De geportretteerde was Augustus onderging. Met een desastreuze première in het suggestieve gebruik van poëtische uitkomst van de ouverture als de synthese J. Jaeger. Hij was uitgever bij de firma maakte het concerto niet meteen een grote symbolen, zoals Venus, de Gratiën, de tussen beide principes. Het pelgrimskoor Novello. Jaeger was een bijzondere steun indruk op het publiek. sirenen, de herdersknaap, de pelgrim, de zingt opgezweept door de stuwende voor Elgars creativiteit. De titel Nimrod is De eenvoud en de elegische toon van minnezanger, dag en nacht, de gang van de begeleiding van de violen: ‘dit is de jubel een allusie op de naam Jaeger – Duits voor het openingsdeel bepalen de bijzondere seizoenen, de avondster … van de uit de vloek van het profane bevrijde jager. Nimrod is een personage uit het Oude atmosfeer van het concerto in zijn geheel. In zijn muziek gaf Wagner de vele symbolen Venusberg zelf, die we vernemen bij het Testament die ‘de machtige jager voor de Het wervelende tweede deel vormt een een precieze muzikale identiteit. De geestelijke gezang … de beide gescheiden Heer’ wordt genoemd. tijdelijke onderbreking van de nostalgische belangrijkste bracht hij samen in de elementen, geest en zintuiglijkheid, God Over de variatie zou Elgar hebben verklaard geest. In het diepgevoelige adagio wordt de ouverture. In de Dresden Versie begint en en natuur, omarmen elkaar tot de heilige dat ze verwijst naar de Sonate pathétique toon lyrisch en diepzinnig. In de exuberante eindigt de ouverture met het pelgrimskoor, verenigende kus van de liefde.’ van Beethoven. Jaeger zou het thema finale keert de muziek uiteindelijk terug dat zo de muziek van de Venusberg ooit voor Elgar hebben gezongen om hem naar de atmosfeer van de aanvang. Eerst omkadert. In de Parijse Versie maakt de Edward Elgar was de centrale componist aan te sporen Beethoven als rolmodel vertraagt het tempo om plaats te maken herneming van het pelgrimskoor plaats in Engeland tijdens het fin de siècle. Zijn te nemen voor de ontwikkeling van zijn voor een terugkeer naar de geest van voor de muziek van het bacchanaal muziek vertegenwoordigt de culturele eigen creativiteit. het adagio. Nadat de muziek haast tot waarmee de productie in Parijs opende. waarden van de late Victoriaanse tijd Over de oplossing van het enigma doen stilstand is gekomen, herneemt de solist de en de regering van Edward VII. Toch was veel hypothesen de ronde. Waarom zou openingsmaten van het concerto. Eens de De opera en de ouverture gaan over Elgar een buitenstaander. Omwille van zijn Elgar het thema zo hebben genoemd? Zelf cirkel van de vormgeving helemaal rond is de tegenstelling tussen de zinnelijke en eenvoudige afkomst