Investeringsagenda toekomstbestendige bedrijventerreinen Noord-Veluwe versie: 1.0 - september 2020 Contactgemeente: Nunspeet Inhoud Leeswijzer 3 Aanleiding 3 Inleiding 4 1. Positionering investeringsagenda 5 1.1. Investeren in de breedte 5 1.2. Opbouwen vanuit bedrijventerreinen 5 1.3. Samenwerking bij investeringsagenda 5 2. Uitwerkingsopgaven investeringsagenda toekomstbestendige 7 bedrijventerreinen Noord-Veluwe 2.1. Duurzaamheid 7 2.2. Mobiliteit 8 2.3. Bedrijven(terreinen) en ruimtegebruik: inzetten op kwaliteit 8 2.4. Onderwijs en arbeidsmarkt 9 2.5. Gebiedsgericht werken 9 2.6. Focus op grote bedrijventerreinen 9 2.6.1. Lorentz Harderwijk 9 2.6.2. Bedrijvenpark H2O (Hattemerbroek) 11 3. Plannen gemeenten 13 4. Uitwerking 15 Bijlagen INVESTERINGSAGENDA BEDRIJVENTERREINEN NOORD-VELUWE 2 Leeswijzer De Noord-Veluwse gemeenten en de provincie Gelderland hebben afgesproken dat de gemeenten als concretisering van het Regionaal Programma Werklocaties een regionale investeringsagenda bedrijventerreinen maken. Hiermee wordt het partnerschap tussen gemeenten en provincie verder ingevuld. In deze agenda geven gemeenten aan met welke projecten ze tot 2024 aan de slag willen om hun bedrijventerreinen toekomstbestendig te maken. De investeringsagenda wordt voor 1 oktober 2020 aangeboden aan Gedeputeerde Staten. In de tabellen (pagina’s 13-14) zijn de kosten van de plannen per gemeente/(sub)regio verwerkt. In bijlage 2 worden deze plannen nader toegelicht in een factsheet per project. Aanleiding Bedrijventerreinen zijn belangrijk voor ondernemingen en daarmee voor het vestigingsklimaat en de werkgelegenheid. Terreinen moeten zo zijn ingericht dat bedrijven er nu en in de toekomst goed kunnen ondernemen. Bedrijventerreinen spelen ook een belangrijke rol bij het behalen van de doelen voor energietransitie, circulariteit en klimaatadaptie. Oftewel voor een duurzame toekomst. De Noord-Veluwse gemeenten streven samen met ondernemers naar een integrale en gebiedsgerichte aanpak op bedrijventerreinen. Voor de aanpak is de samenwerking met provincie Gelderland belangrijk, met name waar het kennis, regelgeving en financiële ondersteuning betreft. De Noord-Veluwse gemeenten willen blijven bevorderen dat bedrijventerreinen zich aanpassen aan de wijzigende omstandigheden, in het bijzonder voor vitaliteit en toekomstbestendigheid. Eerder lag de rol van de gemeenten vooral bij de fysieke aspecten en het beheer van de openbare ruimte. De gemeenten willen nu nadrukkelijker inzetten op kwaliteit. Duurzaamheid is daarbij het sleutelwoord op diverse fronten. Variërend van economie, sociaal, energie en klimaat tot bereikbaarheid en ruimtelijke kwaliteit. Hierbij wordt de setting van maatschappelijke opgaven met concurrerende ruimteclaims niet uit het oog verloren. Het gaat dus om toekomstbestendigheid in brede zin. 3 INVESTERINGSAGENDA BEDRIJVENTERREINEN NOORD-VELUWE Inleiding In het Regionaal Programma Werklocaties 2019 (RPW) hebben de Noord-Veluwse gemeenten en de provincie Gelderland het gezamenlijk beleid voor de programmering en de planning van bedrijventerreinen vastgelegd. In de te onderscheiden subregio’s Noord en West werken gemeenten samen in een Regionaal Afstemmingsoverleg Bedrijventerreinen. De inzet op kwaliteit is de belangrijkste afspraak in het Regionaal Programma Werklocaties. Voor de invulling van de kwaliteitsambities is afgesproken een investeringsagenda te maken (RPW pag. 12). In deze agenda staan de plannen voor herstructurering (traditionele aanpak) en verduurzaming (ook naar aanleiding van de kwalitatieve analyse/ RPW bijlage 1). De plannen gaan een bijdrage leveren aan de toekomstbestendigheid van bedrijventerreinen op de Noord-Veluwe. Deze investeringsagenda is voor de gemeenten inventariserend en agenderend ook voor het partnerschap met de provincie. De uitwerking is vooral lokaal. In de uitwerking is er een directe koppeling met de ambities voor bijvoorbeeld duurzame mobiliteit en de CO2- en stikstof- reductie. De uitwerking van deze ambities is niet in deze investeringsagenda opgenomen. Die uitwerking inclusief de monitoring gebeurt ook voor bedrijventerreinen binnen het desbetreffende beleid. INVESTERINGSAGENDA BEDRIJVENTERREINEN NOORD-VELUWE 4 1. Positionering investeringsagenda 1.1. Investeren in de breedte Het is onze ambitie om bedrijventerreinen toekomstbestendig(er) te maken en te verduurzamen. Dit willen we doen met doelmatig en actueel ruimtegebruik. Investeren in toekomstbestendige bedrijventerreinen gaat over investeren in de breedte, waarbij kennis, regelgeving en financiën de kernbegrippen zijn. Het fundament bestaat evenwel uit gezamenlijke ambities en vertrouwen. Uiteraard zijn hiervoor ook relaties cruciaal. Het gaat hierbij om: • De relaties op de bedrijventerreinen tussen ondernemers. • De relaties tussen gemeenten, waarbij op de Noord-Veluwe het subregionale niveau het meest effectief blijkt. • De relaties tussen overheden (gemeenten, provincie en aangrenzende regio’s). • De relaties met organisaties als VNO-NCW, OOST NL/Netherlands Foreign Investment Agency. Bij al deze relaties is een goede verhouding van de gemeenten met het bedrijfsleven van groot belang. Dat betekent een onverminderde inzet op het lokale accounthouderschap. De afgelopen twee jaar hebben de Noord-Veluwse gemeenten prima stappen gezet. Zowel in formatie als in de koppeling tussen accounthouderschap en economisch beleid. 1.2. Opbouwen vanuit bedrijventerreinen Als gemeenten ervaren we steeds meer dat een bedrijventerrein een goed niveau is om rechtstreeks zaken met ondernemers te bespreken en tot uitvoer te brengen. Zeker waar het gaat om fysieke maatregelen en investeringen. Dit niveau werkt uitstekend naast het lokale bedrijvenkringniveau en het regionale niveau. Vanuit organisatorisch en technisch oogpunt is een gebiedsaanpak met bedrijventerreinen handig. Een goed en waardevast bedrijventerrein is wat partijen (bedrijven, vastgoedeigenaren) bindt. Hier komen de belangen samen. Voor de brede aanpak willen we als gemeenten werken vanuit bedrijventerreinen en niet vanuit allerlei losse initiatieven. Denk hierbij aan thema’s als toekomstbestendigheid van het terrein, slimme en duurzame mobiliteit en de verbinding met onderwijs en arbeidsmarkt. Met de bundeling willen we de totale tijdsinvestering voor ondernemers beperken en de samenwerking op de bedrijventerreinen vergroten. We verwachten als gemeenten een positieve wisselwerking, waarbij gezamenlijke activiteiten en onderlinge binding centraal staan. Via het ondersteunen bij het beschikbaar maken van de benodigde kennis, het organiseren van het proces en het selecteren van de juiste uitvoerende partijen willen de gemeenten ondernemers ontzorgen. Met een effectieve collectieve aanpak voor bedrijventerreinen ontstaat er voor ondernemers een beter vestigingsklimaat. 1.3. Samenwerking bij investeringsagenda Voor de programmering van bedrijventerreinen is er afstemming tussen de acht Noord-Veluwse gemeenten en de provincie Gelderland. De basis voor deze samenwerking ligt in het Regionaal Programma Werklocaties Noord-Veluwe (RPW). Het RPW is in 2019 door de acht Noord-Veluwse gemeenten en Gedeputeerde Staten (GS) van de provincie Gelderland vastgesteld. Uit dit RPW komt nu de investeringsagenda van de samenwerkende gemeenten voort. Voor overige onderwerpen binnen het thema Economie werken de acht Noord-Veluwse gemeenten steeds minder samen op Noord- Veluwse schaal, maar zoeken ze de verbinding dichter bij huis in subregio’s en/of met buurgemeenten. Deze tendens naar twee regio’s heeft ook een uitwerking in het RPW (gezamenlijke ambitie, uitwerking in subregio’s) en in de investeringsagenda. Enerzijds is er De kop van de Veluwe met de gemeenten Hattem, Heerde, Oldebroek, Elburg en Nunspeet. Deze gemeenten maken ook onderdeel uit van de economische Regio Zwolle en werken ook op andere terreinen steeds meer met elkaar samen. Naast deze vijf noordelijke, zijn er de drie westelijke gemeenten: Ermelo, Harderwijk en Putten. Voor de samenwerking van de westelijke gemeenten is het onderzoek van belang dat Bureau Berenschot met ondersteuning van de provincie Gelderland is gestart naar de mogelijkheden van een gebiedsagenda voor Ermelo, Harderwijk en de Flevolandse gemeente Zeewolde. 5 INVESTERINGSAGENDA BEDRIJVENTERREINEN NOORD-VELUWE De provincie Gelderland heeft aangegeven niet vast te houden aan één regionale samenwerking op de Noord-Veluwe, maar ziet ook dat het werken in subregio’s zijn vruchten afwerpt. Het is vooral belangrijk dat er geen gemeenten ‘buiten de boot vallen’ zodat er witte vlekken ontstaan. Met een afgestemd RPW en investeringsagenda voldoen de Noord-Veluwse gemeenten aan deze wens. In de resterende maanden van 2020 bepalen de gemeenten hun standpunt hoe de ontwikkeling van bedrijventerreinenbeleid vanaf 2021 georganiseerd gaat worden. Deze Investeringsagenda Toekomstbestendige Bedrijventerreinen is zo opgezet dat het document eenvoudig kan worden aangepast aan de af te spreken regionale uitvoeringsstructuur. Het afgelopen jaar is binnen de gemeenten en subregio’s nagegaan wat nodig is voor toekomstbestendige bedrijventerreinen. Het RPW inclusief de kwalitatieve analyse (https://bit.ly/3jhxBTJ) vormt de basis. Deze investeringsagenda bevat de plannen waarmee gemeenten tot en met 2023 aan de slag willen. De uitvoering (besluitvorming) is een zaak van de afzonderlijke gemeenten en in voorkomende gevallen met hulp van provincie (advies, regelgeving en subsidie). INVESTERINGSAGENDA BEDRIJVENTERREINEN NOORD-VELUWE 6 2. Uitwerkingsopgaven investeringsagenda toe- komstbestendige