Portefeuille J. Nieuwenburg Nota van B&W Auteurs A. Jansen, J. Stork, J. Bakker Telefoon 5113661, 5113540 E-mail: [email protected] SO/PM Reg.nr. 2007 / 233632 Te kopiëren: A Onderwerp B&W-vergadering van 29 januari 2008 Resultaten Tunnelstudie Zuidtangent 2007 Bestuurlijke context De eindrapportage van de haalbaarheidsstudie voor een lange ondergrondse verbinding voor de Zuidtangent in Haarlem is gereed (bijlage A). De onderliggende rapportages liggen ter inzage. De raad heeft in december 2006 medewerking toegezegd aan deze door de provincie in 2007 uitgevoerde haalbaarheidsstudie (233 / 2006). In de eindrapportage wordt geconcludeerd dat een ondergrondse verbinding voor de Zuidtangent in Haarlem haalbaar is, en dat een oplossingsrichting vanaf de Schipholweg, via het Houtplein en het centrum naar het NS-station hiervoor het meest doelmatig en kansrijk is. De verbinding is over de hele lengte ondergronds waardoor een forse verbetering optreedt van de kwaliteit van het (hoogwaardig) openbaar vervoer: de reistijd binnen de gemeente Haarlem wordt aanzienlijk bekort, terwijl betrouwbaarheid en comfort sterk verbeteren. Met aanvullende maatregelen kan het aantal busritten door de stad fors afnemen. Stadslijnen voor de lokale vervoerbehoefte blijven uiteraard in stand en worden waar nodig aangevuld. Er wordt bovendien geanticipeerd op toekomstige ontwikkelingen (als: aanleg tweede terminal Schiphol, Zuidas) en is het in de toekomst mogelijk om de verbinding te verlengen in noordelijke richting (Velsen / IJmuiden), alsmede aansluiting te zoeken op het hoogwaardig openbaar vervoer in de regio Amsterdam (Noord/Zuidlijn in het bijzonder). Thans wordt gevraagd in te stemmen met de conclusie uit de eindrapportage. Om te komen tot de daadwerkelijke aanleg van een tunnel dient op een aantal onderdelen een nadere uitwerking plaats te vinden. Thans wordt gevraagd om opdracht te geven deze vervolgstappen te zetten. De opdracht vindt plaats aan de stuurgroep ‘Tunnelstudie Zuidtangent’ waarin de gemeente vertegenwoordigd is door wethouder Nieuwenburg. De stuurgroep wordt gevraagd in het voorjaar van 2009 een vervolgbesluit voor te leggen. De nota betreft geen aanlegbesluit maar een besluit tot verder onderzoek van de voorkeursvariant (vervolgstap). Met andere woorden, het betreft hier géén 'go / no-go' beslissing voor een tunnel. Raadsparagraaf: De nota is kaderstellend, het betreft een mogelijk substantiële ontwikkeling als onderdeel van een strategische visie over de stad. B&W-besluit: 1. Het college stemt in met de conclusie uit de eindrapportage van de Tunnelstudie dat een onder- grondse verbinding voor de Zuidtangent in Haarlem maatschappelijk, ruimtelijk, vervoerskundig en technisch haalbaar is, en dat de oplossingsrichting vanaf de Schipholweg, via het Houtplein en het centrum naar het NS-station hiervoor het meest doelmatig en kansrijk is (voorkeursvariant); 2. Het college stelt de raad voor, middels de stuurgroep 'Tunnelstudie Zuidtangent', deel te nemen aan een door de provincie uit te voeren vervolgstudie ter uitwerking van de voorkeursvariant. Onderdeel hiervan zijn in ieder geval een nadere uitwerking van de oplossingsrichting, een haalbare business case, regionale afspraken en een heldere taak- en risicoverdeling tussen betrokken publieke partijen en te betrekken private partijen; 3. Het college stelt de raad voor de provincie te verzoeken het initiatief te nemen voor de vervolgstudie en tevens de financiële middelen voor de vervolgstudie beschikbaar te stellen. 4. Het besluit heeft voor de gemeente geen financiële consequenties. 5. De betrokkenen ontvangen daags na besluitvorming informatie over dit besluit; de portefeuillehouder geeft perstoelichting 6. Het raadsstuk wordt voorgelegd aan de gemeenteraad, nadat de commissie Beheer hierover een advies heeft uitgebracht. Eindrapportage Tunnelstudie Haalbaarheid van een ondergrondse verbinding voor de Zuidtangent in Haarlem STATION RAAKS GROTE MARKT VERWULFT ZOMERKADE PELTENBURG HOUTPLEIN 023 Eindrapportage, vastgesteld 20 december 2007 Opdrachtgever: stuurgroep Tunnelstudie: Provincie Noord-Holland, Gemeente Haarlem opgesteld door: APPM Management Consultants 22 december 2007 π Inhoudsopgave 5.1.2 Secundaire brandpunten 21 5.1.3 Overige potentiële brandpunten 21 5.2 Mogelijke tracés 22 Inleiding 03 6. Onderzoeksresultaten 25 1. Vraagstelling, doel en resultaat 05 6.1 Verkeer en vervoer 26 1.1 Doel en resultaat 06 6.2 Economische ontwikkeling 28 1.2 Leeswijzer eindrapportage 06 6.3 Techniek, inpassing en bouwwijze 29 6.4 Milieu, veiligheid en archeologie 31 2. Procesbeschrijving 07 6.5 Kosten 31 2.1 Tunnelstudie in drie fases 08 6.6 Planologisch-juridische implicaties 32 2.2 Werkwijze 08 6.6.1 Bestemmingsplan 32 2.3 Fase I, het basisdocument 08 6.6.2 Vergunningen 32 2.4 Fase II, haalbare oplossingsrichtingen 09 6.6.3 Bouwen onder privaat eigendom 32 2.4.1 Atelier I: scenario’s voor hoogwaardig OV 09 6.6.4 Milieueffectrapportage 32 2.4.2 Atelier II: brandpunten en mogelijke tracés 09 2.5 Fase III, de meest kansrijke oplossingsrichting 10 7. Meest kansrijke oplossingsrichting 33 2.5.1 Onderzoek naar de effecten 10 7.1 Overwegingen Schalkwijk/Schipholweg 34 2.5.2 Atelier III 10 7.2 Overwegingen ten zuiden van het centrum 34 2.6 Positionering van de tunnelstudie 10 7.3 Overwegingen bij de passage van het centrum 35 7.4 Overwegingen bij het stationsgebied 35 3. Naar een regionaal HOV-netwerk 11 7.5 Conclusie 35 3.1 Bereikbaarheid Randstad onder druk 12 3.2 Haarlem-IJmond: geen regionaal netwerk 12 8. Hoe verder: de Planfase 37 3.3 HOV-netwerk 2030 12 8.1 Uitwerking voorkeursoplossingsrichting 38 8.2 Business case 38 4. Haarlem: onmisbare schakel in de regio 15 8.3 Uitwerking taak- en risicoverdeling 38 4.1 De regiofunctie van Haarlem 16 8.4 Conditionering 39 4.2 Doorstroming stagneert 16 8.5 Behouden en vergroten van het draagvlak 39 4.3 Haarlem bereikbaar 17 Colofon 42 5. Oplossingsrichtingen en varianten 19 Bijlagen 43 5.1 Brandpunten van ontwikkeling 20 5.1.1 Primaire brandpunten 20 02 Inleiding kunst, de Haarlemse humanisten, de oprichting van tal van rede- rijkerskamers, sociëteiten en genootschappen, de aanwezigheid en het uitzonderlijke niveau van musea, monumenten en culturele voorzieningen, de aanleg van Nederlands eerste spoorlijn en de talrijke literatoren en schrijvers uit de 19e en de 20e eeuw geven Haarlem een prominente plek in de vaderlandse geschiedenis en ons nationaal erfgoed. Is dat alles geschiedenis of zijn er ook nieuwe ambities voor de toekomst? Van welvarende en gedistingeerde burgermansstad, wordt Haarlem meer en meer een bekoorlijke, maar bescheiden provinciestad aan de rand van de Randstad, terwijl de omlig- gende gemeenten groeien als kool. Grote projecten komen niet Voor u ligt de eindrapportage van de Tunnelstudie Zuidtangent of moeizaam van de grond en nieuwe investeringen in de stad, Haarlem. Dit is het eindproduct van de haalbaarheidstudie naar de infrastructuur en het maatschappelijk leven staan onder druk. een lange ondergrondse verbinding voor de Zuidtangent in Haar- Redenen genoeg om nieuwe kansen te creëren en daarmee de lem en dient als basis voor politiek-bestuurlijke besluitvorming. functie van Haarlem als centrumstad voor de komende tijd veilig De afgelopen maanden hebben de provincie Noord-Holland en te stellen. Stilstand is immers achteruitgang. de gemeente Haarlem intensief samengewerkt, ondersteund De ervaringen tijdens de Tunnelstudie zijn in dit licht herkenbaar. door APPM Management Consultants, om tot dit resultaat te Enerzijds is er de trots op de stad en alle mooie dingen die er komen. Niet minder belangrijk is dat in deze korte tijd daarnaast te vinden zijn, anderzijds lijkt er in eerste instantie schroom te verschillende deskundigen, bewoners, ondernemers, belangen- zijn om nog eens flink aan de slag te gaan. Onze ervaring is, dat groepen en marktpartijen een grote bijdrage hebben geleverd wanneer de tijd genomen wordt om het gesprek aan te gaan, er aan de Tunnelstudie. Daarnaast hebben specialisten hun oordeel juist veel oog voor kwaliteit en kansen blijkt te zijn, mits nieuwe over de scenario’s, oplossingsrichtingen en varianten neergelegd ontwikkelingen goed worden ingepast in de stad en het ook echt in een reeks onderzoeken, die als bijlage bij deze eindrapportage wat oplevert. Daarmee wordt bevestigd dat we te maken hebben beschikbaar zijn. met een overbrugbare tegenstelling, want volgens veel betrokken De scherpte in de gesprekken en discussies in de ateliers maken partijen zijn de aantrekkelijkheid en de vitaliteit van de stad juist duidelijk dat we met een bijzondere stad en betrokken profes- gebaat bij een doordachte visie op de toekomst en strategische sionals en bewoners te maken hebben. Ook de projectteamleden ingrepen die de structuur en bestaande kwaliteiten van Haarlem die dat nog niet waren, zijn de afgelopen maanden een beetje behouden en verder versterken. Het enthousiasme en het draag- Haarlemmer geworden. Wat maakt Haarlem zo bijzonder? vlak bij betrokken partijen bij de Tunnelstudie is daarvan het Haarlem heeft een roemrijke historie. De prachtig bewaarde bewijs π historische binnenstad is hiervan het meest in het oog springende voorbeeld, maar er is meer. Ook de introductie van de boekdruk- 04 1. Vraagstelling, doel en resultaat In het voorjaar van 2007 heeft de provincie Noord-Holland het Met de voorliggende eindrapportage wordt dit advies gegeven. initiatief genomen om een studie te verrichten naar een lange on- Kort gezegd geeft deze rapportage inzicht in de voorwaarden dergrondse verbinding voor