POZORIŠNE NOVINE ■ BROJ 200–201 ■ JANUAR–FEBRUAR 2017 ■ GODINA XXV ■ CENA 150 DINARA Intervju: MILENA DRAV Ić DUšAN KOVAčEV DUšAN Ić KA GL id STOJANOV SVETLANA BOJ Ić KOVIć Foto: Dalibor Danilović SAMOSTALNI UMETNICI U RALJAMA ZAKONA LAUREATI DOBRIčINOG PRSTENA KRATAK PREGLED VREMENA JUBILEJ NARODNOG POZORIŠTA NIš Ilustracija: Jugoslav Vlahović Hronika pozorišnih događaja, decembar 2016 – januar 2017 KIR JANJA, ELEKTRA, HIPNOZA JEDNE LJUBAVI... sti sa stanjem fakata. Svet nikad nije bio Vi- prijatelj Pingleovih, komički razigran, blen- še (posedovao više) a bio Manje (nikada živo- tavo naivan i šarmantan. Na Sceni „Raša Ana Tasić ta nije manje bilo).“ Plaović“ Narodnog pozorišta premijerno je U Kragujevcu je sredinom decembra odigrana Elektra Danila Kiša (1968), obra- premijerno odigran Sterijin Kir Janja u re- đena prema Euripidovoj tragediji, u režiji Ive Pozorišni decembar u Srbiji je počeo pre- žiji Dragane Varagić, koja je izuzetno zani- Milošević. Ona se odlučila da komad postavi mijerom Večitog mladoženje u Srpskom na- mljivo, neobično postavila ovaj komad, vizu- u univerzalnom obličju, ne posežući za nje- rodnom pozorištu, u režiji Darijana Mihajlo- elno vrlo upečatljivo, sa markantnim panto- nim značenjskim osavremenjivanjem. Kiš je vića, a u dramatizaciji Petra Grujičića koji je mimskim scenama. Igra je snažno obojena ovu tragediju posvetio Artou, imajući u vidu U agoniji, Beoart 2015 (foto: Nenad Petrović) radnju upadljivo modernizovao. Priča o pro- tragičkim crtama, a u vezi s tim rediteljka je njegovo ritualno pozorište surovosti. U pred- pasti bogate srpske trgovačke porodice Sofro- u najavi predstave otkrila: „Kir Janja je ko- stavi nema direktnih prikaza fizičkih brutal- ljudskim okolnostima ih vodi Džoni, gastar- U koprodukciji Pan teatra i Dečjeg kul- nija Kirića, zasnovana na sukobu generaci- mični lik, ali posle Egonovog i Ejdusovog Kir nosti, scene ubistava su stilizovane. Surovost bajter sa iskustvom. Ovi okviri su osnova za turnog centra realizovana je predstava o na- ja, izmeštena je iz mađarske Sentandreje u Janje u Narodnom pozorištu, ovaj tekst se ne je u samim likovima, u njihovoj nemogućno- urnebesno razigravanje problematike živo- silju nad ženama Sama je tražila, premijer- teksaški Sent Edrju. U nastavku decembar- može više čitati bez tragične note. To pripa- sti da oproste, da zakopaju prošlost i krenu ta u emigraciji, bavljenje temom prolazno- no izvedena na Maloj sceni Dečjeg kulturnog skog teatarskog života u Vojvodini u Narod- da i našem Kir Janji, ali u jednom drugači- dalje, konkretno i simbolički. sti i nostalgije prema domu, kao i na kritičko centra. Fragmentarne strukture, tekst pred- nom pozorištu u Subotici premijerno je izve- jem ključu.“ U decembru su i nezavisni projekti be- osvrtanje na našu nedavnu političku istoriju. stave je sačinjen od tekstova nekoliko pisa- dena urnebesna komedija 2 u 1 Britanca Re- I beogradski pozorišni život je tokom de- ogradskoj publici dali mnogo razloga za za- Glumci Predrag Ejdus, Boda Ninković i Irfan ca, Milana Markovića, Jasne Žmak, Brani- ja Kunija, jednog od najuspešnijih nasledni- cembra bio živ na temu izlaska novih pro- dovoljstvo. U produkciji „Beoarta 2015“, Mensur sa izuzetnom veštinom grade smeš- slave Ilić, Danijele Kulezić Vilson, Željka Hu- ka Žorža Fejdoa, a u režiji Petra Jovanovića. dukcija. U Zvezdara teatru je premijerno na Sceni „Raša Plaović“ je izvedena sjajna no-tužan svet ocvalih boraca za život. bača i Maje Pelević. Rediteljka Ksenija Kr- Njena radnja je zasnovana na farsičnim za- izveden dugo očekivani novi komad Duš- predstava U agoniji, prema tekstu Miroslava Posle novogodišnje pauze, sredinom ja- najski je u najavi rekla da ih je zanimalo glo- vrzlamama i višestrukim bračnim preljuba- ka Kovačevića Hipnoza jedne ljubavi. Reč Krleža, a u režiji i adaptaciji Ane Đorđević. nuara su se i pozorišta probudila iz zimskog balno nasilje nad ženama, zbog čega su temu ma, a u nju je uvedena i problematika laž- je o bajkovitoj melodramskoj groteski koja se Krležina društvena drama je bitno adaptira- sna. Drugi deo sezone je počeo premijerom posmatrale iz umetničkog, dokumentaristič- nog morala vladajućih političara s dvostru- prevashodno bavi problemom odlaska mla- na, iako je radnja ostala u epohi. U predstavi Magičnog popodneva na Sceni „Petar Kralj“ kog i statističkog ugla. Premijerno izvođenje kim standardima. Tako ispletena tematika dih ljudi iz zemlje. Radnja se dešava na na- pratimo tok drugog i trećeg čina, dok je prvi Ateljea 212. Predstava je nastala prema tek- je bilo kamerno i multimedijalno, publika je ljubavnih i političkih tokova ima i metaforič- puštenoj planinčugi, u nadrealno datim okol- u kojem se baron Lenbah ubija izostavljen. stu austrijskog pisca naturalističke provoka- sa tri strane posmatrala predanu igru glumi- ka značenja – prevare u brakovima politi- nostima preplavljujuće bede. Ljubomir Ban- Rasplet drame je takođe promenjen, ume- cije Volfganga Bauera čiji akteri provode vre- ca Branke Stojković, Olivere Viktorović Đu- čara su iskrivljeno ogledalo njihovog odno- dović je izvrsno prikazao protagonistu Ran- sto da ispali dva metka u sebe, kako je Kr- me u dosađivanju i glupiranju, odražavaju- rašković, Maje Mitić, Tijane Janković i Boja- sa prema društvu. Krajem decembra je u ta- ka, šumara zagledanog u zvezde, dobroćud- leža napisao, Laura ih ispaljuje u Križove- ći u tome njihovo stanje duha. U scenskom ne Đurašković. kođe subotičkom pozorištu „Kostolanji Deže“ nog zanesenjaka uverenog da će lepota spa- ca. Dok je kraj drame označavao simboličku tumačenju rediteljke Ane Grigorović (drama- Pozorišni januar u Beogradu je obeležilo premijeru imala predstava Kapitalizam – siti svet, po blagosti nalik Savi odžačaru iz nemogućnost promene poretka, kraj predsta- turgija Jelena Mijović), Bauerova radnja je i vanserijsko gostovanje Zagrebačkog kaza- geometrijskim redom izložen reditelja Zlatka Klaustrofobične komedije. ve ima suprotan smisao, razumemo ga kao vidno osavremenjena, uvedeni su detalji koji lišta mladih u Narodnom pozorištu, predsta- Pakovića. U osnovi radnje su migranti u Su- Pored premijere Kunijevog vodvilja u izraz pobune protiv društva zasnovanog na se direktno kritički odnose prema našim ak- ve Hinkeman reditelja Igora Vuka Torbice. botici koji, da bi preživeli, stvaraju kapitali- Subotici, u decembru je u Jugoslovenskom lažima. U produkciji „Yugoarta“, na sceni ze- tuelnim društvenim okolnostima. Prikaza- Polazeći od Tolerove ekspresionističke, an- stičku firmu za preradu pacova. O kontekstu dramskom pozorištu premijerno izveden i munskog pozorišta Carte Blanche, premijer- na je opšta potrošenost mogućnosti za akci- tiratne drame Hinkeman (1923), u saradnji koji je uticao na stvaranje predstave Paković vodvilj Kunijevog najvećeg uzora Žorža Fej- no je izvedena crna komedija Hor „bečkih“ ju, potpuna izgubljenost ideja vodilja, izumr- sa dramaturgom Katarinom Pejović, Torbica je u njenoj najavi rekao: „Ovo je najkomplek- doa Hotel „Slobodan promet“, u režiji Borisa dečaka, prema tekstu Miroljuba Nedovića, lost volje za promenama. Zatim je na sceni je izgradio strukturalno i značenjski slojevito snija tema koju sam obrađivao. Ovo je sistem Liješevića. Nesumnjivo čudan repertoarski u adaptaciji i režiji Irfana Mensura. Radnja Bitef teatra premijerno izvedeno Novo doba, i savremeno delo, spoj elemenata dramskog, u kojem mi živimo i umiremo, koji se name- potez ovog pozorišta doneo je upečatljivu igru ove inspirativne komedije se dešava u Beču, prema tekstu Vuka Boškovića, nastalom po fizičkog, kabaretskog, epskog teatra. Radnja će kao najbolji mogući sistem, kao sistem koji pojedinih glumaca. Nikola Đuričko je prota- u podrumčini bez prozora, sa jednim kreve- motivima knjige eseja Radnici i seljaci Vikto- je smeštena u kontekst izmučene Evrope, iz- omogućuje demokratiju i ljudska prava. Ova gonista Pingle, licemerni smušenjak, dok je tom koji na smenu koriste Vule i Aca, emi- ra Ivančića, u režiji Dina Mustafića, a u ko- među ratova, društva spektakla koje se za- surova teza je zapravo u totalnoj suprotno- Dragan Jovanović Matje, sporadično mucavi granti u godinama iz Srbije. Kroz život u ne- produkciji Bitef teatra i ArtHuba iz Sarajeva. bavlja uprkos svemu, čak i sopstvenim tra- Predstava je uzavrelo savremena, kroz fra- gedijama. Predstava je zaradila prezaslu- gmentarnu formu i preplitanje dva toka do- žene ovacije beogradske publike, izazivaju- gađaja na scenu se prosipaju aktuelne teme ći komentare da je obnovila poljuljanu veru snalaženja u paklenom procesu društvenih u moć pozorišta. tranzicija. Otvaraju se pitanja privatizacija A kada je reč o Narodnom pozorištu i lovljenja u mutnom, delovanja nedodirlji- u Beogradu, skoro pa beskrajna zavr- vih tajkuna, manipulacija političkog marke- zlama oko izbora upravnika je okonča- tinga, posleratnih trauma, kao i suočavanja na izborom Dejana Savića, či- sa aktuelnim prilivom emigranata u Evropu me je prekinuto četvorogodišnje i rezultujućim opštim haosom. v. d. stanje. Republika Srbija MINISTARSTVO KULTURE I INFORMISANJA Štampanje ovog broja Ludusa pomoglo je Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije Hinkeman, Zagrebačko kazalište mladih (foto: Vicencio) LUDUS PRETPLATITE SE NA LUDUS Prvi broj Ludusa objavljen je 5. novembra 1992. godine. Glavni i odgovorni urednik bio je Feliks Pašić, a članovi Uredništva: Svetlana Bojković, Broj računa: 200-2711270101033-28 • Udruženje dramskih umetnika Srbije Jelica Božović, Nebojša Bradić, Jovan Ćirilov, Ana Dapčević, Dejan Đurović (zamenik glavnog i odgovornog urednika), Maša Jeremić, Aleksandar