Gazetë mujore. Botues: Shoqata Bamirëse Islame Shkodër Viti III i botimit, Prill 2009 Nr. 24. Çmimi 20 lekë. www.gazetabesimtari.com; e-mail: [email protected] Kryeredaktor Selim Gokaj QQEVERISJAEVERISJA TTOLERANTEOLERANTE E PPERANDORISEERANDORISE OSMANEOSMANE NENE PALESTINEPALESTINE ë vitin 1514, sulltan Seli- mi mori Jerusalemin dhe zonën përreth tij dhe kë- shtu nisën 400 vitet e qe- verisjes osmane në Palesti- në.N Sikurse edhe në hapesirat e tjera te Pere- ndorise Osmane, kjo periudhë do t’i krijonte mundësinë Palestinës që të gëzonte paqe, stabilitet dhe të njihte bashkëjetesën har- monike të besimeve të ndryshme.Toleranca Islame vazhdoi në Perandorinë Osmane. Kisha, sinagoga dhe xhamia bashkëjetuan në paqe.Perandoria Osmane administrohej nën atë që njihej si “sistemi i kombit (mile- tit)”, ku tipari themelor i saj ishte që popujt lejoheshin të jetonin sipas besimeve të tyre edhe sipas sistemeve të veta ligjore. Të krish- terët dhe çifutët, të përshkruar si ‘Ithtarë të Librit’ në Kuran, gjetën tolerancë, siguri e liri në Perendorine Osmane.Arsyeja më e rëndësishme për këtë ishte qe, megjithëse Perandoria Osmane ishte një shtet Islamik e qeverisur nga myslimanët, ajo nuk dëshi- ronte t’i detyronte qytetarët e saj me forcë që të pranonin Islamin. Përkundrazi, shteti osman synonte të ofronte paqe e siguri për jomyslimanët dhe t’i qeveriste ata në një më- nyrë të tillë që ata të ndjeheshin të kënaqur me qeverisjen dhe drejtësinë Islamike.Shtete të tjera të mëdha të asaj kohe kishin mënyra qeverisjeje shumë të ashpra, shtypëse e jo- tolerante. Mbretëria e Spanjës nuk mund të toleronte ekzistencën e myslimanëve dhe të njëjtën mënyrë që kanë mbijetuar në botën ni. (Surja Nisa: 135)Allahu nuk ju ndalon një qeverisje të drejtë, tolerante dhe të më- çifutëve në gadishullin spanjoll dhe ushtroi arabe të gjitha pakicat e tjera nën Perandori- të bëni mirë dhe të mbani drejtësi me ata që shirshme në Lindjen e Mesme. Pax Ottoma- një dhunë të jashtëzakonshme ndaj këtyre në Osmane, me sistemin e miletit sepse kjo nuk ju luftuan për shkak të fesë, e as nuk ju na që përfundoi me tërheqjen e Perandorisë dy bashkësive. Në shumë vende të tjera ev- funksionoi shume mirë. Ajo që kishin ata dëbuan prej shtëpive tuaja; Allahu i do ata Osmane nga rajoni, nuk është zëvendësuar ropiane, çifutët ishin të shtypur vetëm për atëherë duket shumë më njerëzore nga kjo që që mbajnë drejtësinë. (Surja Mumtehinet: ende. Pas osmanlinjve, Lindja e Mesme, së shkak se ishin çifutë (për shembull, ata u kemi tani. (6)Arsyeja themelore për vend- 8)Është një frazë në politike që thotë: ‘push- pari kaloi në duart e kolonialisteve Evropian burgosën nëpër geto) dhe u bënë shpesh vik- osjen e qeverisjes tejet tolerante, të drejtë teti korruptohet, ndërsa pushteti i përkryer dhe më pas u bë cak i politikave pushtuese tima të masakrave masive (pogromeve). Të dhe humane ne Perandorisë Osmane dhe korruptohet plotësisht’’ Modeli i vetëm i dhe agresionit të Izraelit.Ekziston vetëm një krishterët nuk arrinin të shkonin mirë as me të shteteve tjera myslimane është se qeveri njerëzimit ku ‘ligji i korrupsionit’ nuk zen arsye themelore për konfliktin e tanishëm në njëri-tjetrin.: Luftërat mes protestantëve dhe te tilla udhëhiqeshin dhe udhehiqen sipas vend është i fese islame, sepse jane musli- Lindjen e Mesme: fakti se palët nuk duan katolikëve në shekujt XVI dhe XVII e shndë- Kuranit. Arsyeja për beshtetjen e drejtësisë manet ata qe i besuan me sinqeritet llahut të bëjnë paqe. Ajo çfarë Izraeli duhet të bëjë rruan Evropën në një pellg gjaku. Lufta 30 dhe të qytetërimit nga ana e Omerit, Sala- xh.sh.dhe pa frike e perqafuan fene islame. është që të veproj në përputhje me rezolutën vjeçare mes viteve 1618 dhe 1648 ishte paso- hudinit, sulltanëve osmane si dhe të shumë Tek muslimanet nuk u percaktuan normat OKB-së 242 dhe të tërhiqet në kufijtë e para jë e mosmarrëveshjeve katolike-protestante. sundimtarëve te tjere mysliman (e që sot kjo morale nga shoqeria e pushteti.. Në Kuran, 1967, dhe të njohë dhe garantoj të drejtat e Si rezultat i kësaj lufte, Evropa Qendrore pranohet edhe nga bota perëndimore), ishte Allahu xh.sh., Profetin David e solli si një popullit të Palestinës. Ajo që Palestina (dhe u shndërrua në fushëbeteje dhe vetëm në besimi i tyre i plotë tek urdherat e Zotit të shembull të këtij sundimtari ideal, me më- Arabët tjerë) duhej të bënin është që ti brak- Gjermani, u vra një e treta e popullsisë 15 shpallur në Kuran. Këto janë urdhrave të nyrën se si ai qeverisi edhe me ata të cilët e tisin synimin e tillë siç është “zbrazja e Iz- milionëshe.Në kushte të tilla, është e vërtet e cilat e ndërtuan bazën e pikëpamjes Islami- vunë në sprovë autoritetin e tij dhe në anën raelit në det” dhe ta pranojnë bashkëjetesën rëndësishme e pamohueshme se qeverisja os- ke të qeverisjes:Allahu ju urdhëron që t’u tjetër, mënyrën se si ai kërkoi falje nga Zoti me çifutët. Gjëja më e rëndësishme për të mane ishte tejet njerëzore. Shumë historianë jepni amanetin të zotëve të tyre dhe kur të me përulje të plotë. (Sure Sad: 24)Fakti se gjithë është që qëllimet e tyre mos ti ndotin dhe analiste politikë kanë tërhequr vëmend- gjykoni, ju urdhëron të gjykoni me të drejtë historia e Islamit është plot drejtësi, mëshirë, me veprime barbare të terrorizimit të civile- jen te ky fakt. Një nga ata është eksperti i mes njerëzve. Sa e mirë është kjo punë që ju thjeshtësi (përulje) dhe qeverisës të pjekur, ve.Shkurt, në mënyrë që të sigurohet paqja njohur i çështjeve të Lindjes së Mesme në këshillon. Allahu dëgjon dhe sheh si vepro- buron nga ky moral të cilin Zoti ia mëson në Lindje e Mesme, të dyja palët duhet të Universitetin Kolumbian, Eduard Said. Ai ni.(Surja Nisa : 58)O ju që besuat, vazhdi- myslimanëve në Kuran. Meqenëse një udhë- pajtohen të jenë të matura dhe tolerante dhe e ka prejardhjen nga një familje e krishterë misht të jeni dëshmues të drejtë për hir të heqës mysliman ia ka frikën Zotit, mundë- të bëjnë përpjekje të çiltra për të çlirohen nga prej Jerusalemi dhe merret me punë kërki- Allahut edhe nëse është kundër (interesit) sia që ai të korruptohet, të jetë kryelartë, apo racizmi çifutë (Zoinizmi) apo nga shoviniz- more në universitetet amerikane. Në një vetvetes suaj, kundër prindërve ose kundër mizor, nuk mund te ekzistoje. Natyrisht, mi Arab. Vizioni që nevojitet për këtë çështje intervistë për gazetën izraelite “Ha’aretz” të afërmeve, le të jetë ai (për të cilin dësh- udhëheqës që korruptohen dhe largohen nga është i fshehur në virtytet të cilat morali Is- ai rekomandoi “sistemin kombëtar osman”, mohet) pasanik ose varfanjak, pse Allahu di morali Islamik paraqiten në historinë e isla- lam i ka bekuar në Lindjen e Mesme shekuj nëse do të ndërtohet një paqe e qëndrueshme më mirë për ta. Mos ndiqni pra emocionin e mit, mirëpo numri dhe ndikimi i tyre është më parë. në Lindjen e Mesme. Ajo çfarë ai tha është t’i shmangeni drejtësisë. Nëse shtrembëroni shumë i vogël.Historia tregon se Islami ësh- Ervıs Isufaj se një pakicë çifute mund të mbijetojë në të ose tërhiqeni, Allahu plotësisht di çka puno- të i vetmi sistem besimi që mund të sigurojë BESIMTARI -2- Nr. 24 Prill 2009 Lidhjet historike të popullit shqiptar me popujt arabë idhjet historike ne mes popullit shqip- tar dhe popujve arabe datojne qe ne lidhjet e hershme fe- nikase-L ilire dhe u fuqizuan gjate periudhes, kur keto popuj paten pushtues te njejte si ishte pere- ndoria bizantine, ajo romake dhe perendoria e fuqishme turke. Ne perpjekje per te mbijetuar, shqip- taret dhe arabet luftuan per te fi- tuar pavaresine e tyre , objektiv te cilin ata e arriten. Duhet te kujtoj- me se nje grup i madh i atyre qe ishin rilindasit tane me te njohur, e zhvilluan aktivitetin e tyre duke qendruar ne vendet arabe. Filip Shiroka,Vaso Pasha Thimi Mitko dhe shume rilindas te tjere, gje- ten perkrahje nga popujt arabe te Egjiptit , Sirise, Libise, duke i sherbyer forcimit te lidhjeve te popullit shqiptar dhe te popujve arabe dhe duke u bere nje element i rendesishem per vazhdimesine e ketyre lidhjeve deri ne ditet tona. ne ata nivele ku ishte ne ata vite, arab shprehet se ne pranvere vije Xhuvani shkoi ne Egjipt ku mori Gjate luftrave, qe popujt arabe kur keto lidhje paten lulezuar ne dallandyshet si lajmetare pranve- informacione per Mehmet Ali Pa- bene kunder Perendorise Osmane mes te tyre.Nje politikan dhe mik re te cilat, pasi rrijne ne Shqiperi shen per te cilin botoi nje liber qe per te fituar pavaresine, u dalluan i huaj i Shqiperise u ka dhene nje disa muaj, ata largohen…, duke autori thote se duhet ta mbaje ne komandante shqiptare qe i udhe- keshille me vlere pushtetareve te treguar me kete detaj se ne vend- dore secili shqiptar.Sistemi komu- hoqen arabet ne keto beteja me sotem shqiptare ,duke u kujtuar et arabe Shqiperia dhe shqiptaret nist beri perpjekje te ruaje lidhjet sukses.Te njohur jane Mehmet Ali se per shqiptaret shtepia e tyre jane te njohurdhe te respektuar me vendet arabe, por duke e traj- Pasha,Rexhep Mati,Ibrahim Meh- eshte Evopa dhe se bashkepunimi historikisht. Miku i mire ne kohe tuar kete lidhje ne spektrin poli- met Ali Pasha te cilet, ne ushtrite me amerikanet eshte pozitiv per te veshtira njihet .Dhe shqiptaret i tik, sepse keto vende trajtohehin e tyre, paten edhe reparte te tera shqiptaret, por edhe vazhdimi i njohen arabet ne vitet e tranzIcio- si vende qe luftojne kolonializmin ushatrake me luftetare shqiptare.