SEJMIK WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Aktualizacja Programu Ochrony Powietrza dla strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej (strefa powiat gnie źnie ński) w województwie wielkopolskim Pozna ń, 2012 Aktualizacja Programu Ochrony Powietrza dla strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej (strefa powiat gnie źnie ński) w województwie wielkopolskim OPRACOWANIE DOFINANSOWANO Z WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W POZNANIU OPRACOWANIE WYKONANE PRZEZ: Biuro Studiów i Pomiarów Proekologicznych „EKOMETRIA” Sp. z o.o. 80-299 Gda ńsk, ul. Orfeusza 2 tel. (058) 301-42-53, fax (058) 301-42-52 Zespół autorski Biura Studiów i Pomiarów Proekologicznych „Ekometria” Sp. z o.o. Główny Projektant: Mariola Fijołek Małgorzata Paciorek Wojciech Trapp Maciej Paciorek Małgorzata Studzi ńska Dorota Kokot Agnieszka Bemka Daniel Kałdonek Prezes Zarz ądu: Wojciech Trapp 2 Aktualizacja Programu Ochrony Powietrza dla strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej (strefa powiat gnie źnie ński) w województwie wielkopolskim Spis tre ści 1. Cel, zakres, horyzont czasowy ...................................................................................................... 8 2. Podstawy prawne ........................................................................................................................... 9 3. Cz ęść opisowa .............................................................................................................................. 12 3.1. Charakterystyka strefy ........................................................................................................... 12 3.1.1. Poło żenie, ukształtowanie powierzchni ......................................................................... 12 3.1.2. Użytkowanie terenu, obszary chronione na mocy odr ębnych przepisów ...................... 13 3.2. Poziomy zanieczyszcze ń powietrza w strefie gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej na podstawie pomiarów ........................................................................................................................................... 17 3.2.1. Pomiary zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM 10 w strefie gnie źnie ńsko- wrzesi ńskiej w latach 2005-2009 .................................................................................................. 17 3.2.2. Pomiary zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM 10 w strefie gnie źnie ńsko- wrzesi ńskiej w 2010 roku .............................................................................................................. 18 3.2.3. Analiza przekrocze ń poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM 10 .................... 19 3.2.4. Analiza warunków meteorologicznych w dniach, w których wyst ąpiły wysokie warto ści st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 ...................................................................................... 20 3.3. Działania kierunkowe zmierzaj ące do przywrócenia standardów jako ści powietrza w zakresie pyłu PM 10 ............................................................................................................................ 24 3.4. Program Ograniczenia Niskiej Emisji ................................................................................... 26 3.5. Harmonogram rzeczowo-finansowy działa ń naprawczych zmierzaj ących do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM 10 .................................................................... 31 3.6. Termin realizacji Aktualizacji POP ....................................................................................... 49 3.7. Lista działa ń naprawczych mo żliwych do zastosowania, które nie zostały wytypowane do wdro żenia .......................................................................................................................................... 50 3.8. Działania naprawcze zapisane w Rozporz ądzeniu Nr 36/07 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 28 grudnia 2007 r. i ich realizacja ............................................................................................. 50 3.9. Środki słu żą ce ochronie wra żliwych grup ludno ści, w tym dzieci ........................................ 55 4. Zadania i ograniczenia wynikaj ące z realizacji Programu ...................................................... 57 4.1. Obowi ązki wynikaj ące z realizacji Programu ....................................................................... 57 4.2. Ograniczenia wynikaj ące z realizacji Programu ................................................................... 58 4.3. Monitoring realizacji Programu ............................................................................................ 60 4.4. Weryfikacja skuteczno ści działa ń naprawczych okre ślonych w Programach Ochrony Powietrza ........................................................................................................................................... 69 4.5. Analiza mo żliwo ści wdro żenia działa ń krótkoterminowych dla strefy gnie źnie ńsko- wrzesi ńskiej ....................................................................................................................................... 69 4.5.1. Podstawy prawne PDK .................................................................................................. 69 4.5.2. Organizacja systemu działa ń krótkoterminowych ......................................................... 72 4.5.3. Plan działa ń krótkoterminowych dla strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej w zakresie pyłu PM 10 74 4.5.4. Lista działa ń krótkoterminowych .................................................................................. 77 5. Uzasadnienie zakresu okre ślonych i ocenionych zagadnie ń .................................................... 78 5.1. Uwarunkowania wynikaj ące z dokumentów, planów i programów krajowych, wojewódzkich oraz miejscowych .............................................................................................................................. 78 5.1.1. Uwarunkowania zewn ętrzne wynikaj ące z polityki ekologicznej pa ństwa ................... 78 5.1.2. Uwarunkowania zewn ętrzne wynikaj ące z polityki ekologicznej województwa wielkopolskiego............................................................................................................................. 82 3 Aktualizacja Programu Ochrony Powietrza dla strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej (strefa powiat gnie źnie ński) w województwie wielkopolskim 5.1.3. Uwarunkowania wewn ętrzne wynikaj ące z prawa miejscowego .................................. 84 5.2. Powierzchnia strefy i ludno ść j ą zamieszkuj ąca.................................................................... 88 5.3. Warunki meteorologiczne w strefie gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej w 2010 r. maj ące wpływ na poziom substancji i wyniki uzyskiwane z modelowania ................................................................... 88 5.3.1. Pr ędko ść i kierunek wiatru ............................................................................................ 89 5.3.2. Temperatura powietrza .................................................................................................. 91 5.3.3. Opady atmosferyczne .................................................................................................... 92 5.3.4. Wilgotno ść wzgl ędna powietrza .................................................................................... 93 5.3.5. Klasy równowagi atmosfery .......................................................................................... 94 5.4. Wpływ substancji obj ętych Programem na środowisko i zdrowie ludzi ............................... 95 5.5. Charakterystyka techniczno - ekologiczna najwa żniejszych instalacji i urz ądze ń emituj ących pył zawieszony PM 10 na terenie strefy .............................................................................................. 96 5.5.1. Model emisji – sposób wyznaczania emisji pyłu .......................................................... 96 5.5.2. Bilans emisji napływowej pyłu PM 10 dla strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej w 2010 r. 99 5.5.2.1. Emisja ze źródeł wysokich i warunki brzegowe ..................................................... 100 5.5.2.2. Emisja punktowa pyłu zawieszonego PM 10 z pasa 30 km wokół strefy gnie źnie ńsko- wrzesi ńskiej .............................................................................................................................. 102 5.5.2.3. Emisja powierzchniowa pyłu zawieszonego PM 10 z pasa 30 km wokół strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej ........................................................................................................ 103 5.5.2.4. Emisja liniowa pyłu zawieszonego PM 10 z pasa 30 km wokół strefy gnie źnie ńsko- wrzesi ńskiej .............................................................................................................................. 104 5.5.2.5. Emisja z rolnictwa pyłu zawieszonego PM 10 z pasa 30 km wokół strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej ........................................................................................................ 106 5.5.3. Bilans emisji z terenu strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej w 2010 r. ............................. 108 5.5.3.1. Emisja punktowa pyłu zawieszonego PM 10 ze strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej ... 109 5.5.3.2. Emisja powierzchniowa pyłu zawieszonego PM 10 ze strefy gnie źnie ńsko- wrzesi ńskiej .............................................................................................................................. 111 5.5.3.3. Emisja liniowa pyłu zawieszonego PM 10 ze strefy gnie źnie ńsko-wrzesi ńskiej ...... 115 5.5.3.4.