STRANDSUPPLETIE KNOKKE Verzoek tot ontheffing van de MER-plicht COLOFON Opdracht: Verzoek tot MER-ontheffing voor de strandsuppletie te Knokke Opdrachtgever: Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust Afdeling Kust Vrijhavenstraat 3 8400 Oostende Opdrachthouder: Antea Belgium nv Roderveldlaan 1 2600 Antwerpen T : +32(0)3 221 55 00 F : +32 (0)3 221 55 01 www.anteagroup.be BTW: BE 414.321.939 RPR Antwerpen 0414.321.939 IBAN: BE81 4062 0904 6124 BIC: KREDBEBB Antea Group is gecertificeerd volgens ISO9001 Identificatienummer: 2262943005/scl Datum: status / revisie: Januari 2018 ontwerp Vrijgave: Cedric Vervaet, Contract Manager Controle: Sofie Claerbout, MER-deskundige Projectmedewerkers: Sofie Claerbout, adviseur Sandrien Brouckaert, adviseur Antea Belgium nv 2018 Zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Antea Group mag geen enkel onderdeel of uittreksel uit deze tekst worden weergegeven of in een elektronische databank worden gevoegd, noch gefotokopieerd of op een andere manier vermenigvuldigd. INHOUD DEEL 1 RAPPORT................................................................................................... 5 1 INLEIDING.................................................................................................................. 6 1.1 AANLEIDING......................................................................................................................... 6 1.2 TOETSING AAN DE MER-PLICHT .............................................................................................. 6 1.3 VERZOEK TOT ONTHEFFING: PROCEDURE EN DOELSTELLING.......................................................... 6 1.4 INITIATIEFNEMER .................................................................................................................. 7 2 PROJECTBESCHRIJVING.................................................................................................. 8 2.1 RUIMTELIJKE SITUERING ......................................................................................................... 8 2.2 VERANTWOORDING............................................................................................................... 8 2.3 BESCHRIJVING VAN HET PROJECT ............................................................................................. 8 2.4 RELEVANTE ALTERNATIEVEN ................................................................................................. 12 2.5 ADMINISTRATIEVE VOORGESCHIEDENIS................................................................................... 12 3 JURIDISCHE EN BELEIDSMATIGE RANDVOORWAARDEN ........................................................ 13 4 OVERZICHT VAN MOGELIJKE EFFECTEN EN GRENSOVERSCHRIJDENDE EFFECTEN .......................... 26 5 BESCHRIJVING VAN DE BESTAANDE SITUATIE, EFFECTEN EN MAATREGELEN............................... 28 5.1 BODEM EN WATER .............................................................................................................. 28 5.2 BIODIVERSITEIT................................................................................................................... 39 5.3 LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED EN ARCHEOLOGIE............................................................ 50 5.4 MENS – SOCIAAL ORGANISATORISCHE ASPECTEN...................................................................... 60 6 EINDCONCLUSIE ........................................................................................................ 67 DEEL 2 BIJLAGEN................................................................................................. 68 1 PASSENDE BEOORDELING ............................................................................................ 69 1.1 ALGEMEEN ........................................................................................................................ 69 1.2 BEOORDELINGS- EN TOETSINGSCRITERIA ................................................................................. 71 1.3 ANALYSE VOORKOMENDE NATURA 2000-GEBIEDEN................................................................. 74 1.4 INSTANDHOUDINGSDOELSTELLINGEN...................................................................................... 77 1.5 EFFECTEN OP DE NATURA 2000-GEBIEDEN ............................................................................. 79 1.6 DUIDING CUMULATIEVE EFFECTEN OP SPECIALE BESCHERMINGSZONES ........................................ 80 1.7 VOORGESTELDE COMPENSERENDE MAATREGELEN .................................................................... 81 1.8 CONCLUSIE PASSENDE BEOORDELING..................................................................................... 81 2262943005 –OHD strandsuppletie Knokke 3 van 81 TABELLEN Tabel 3-1: juridische en beleidsmatige randvoorwaarden al dan niet van toepassing op het project(gebied) en studiegebied 14 Tabel 4-1: Overzicht ingreep-effect relaties (mogelijke en te onderzoeken effecten) 27 Tabel 5-1: berekende golfoverslagdebieten per suppletieontwerp, inclusief onzekerheidsmarge thv de SWASH-rekenmethodiek 37 FIGUREN Figuur 2-1: aanduiding van het projectgebied (rood) op de topokaart 8 Figuur 2-2: XBeach profiel 190 bij uiteindelijke suppletieontwerp (1/41 en 1/41 met 1/15 onder TAW) 10 Figuur 2-3: ruimtelijke verdeling van het volume zand 10 Figuur 2-4: kustsectie Heist-Zwin met indicatie van kustvakken (rood) en locatie van de extra onderhoudsbehoefte (magenta) 11 Figuur 3-1: (Herziening) PRUP "Strand end dijk Konkke-Heist" (Bron: www.west-vlaanderen.be) Met geel: overgangsgebied recreatie-natuur; oranje: centrumgebied voor dagrecreatie 25 Figuur 5-1: aandachtszones in Knokke-Zoute 31 Figuur 5-2: erosie-sedimentatie kaart na 1/1000 conditie, huidige situatie (bron: Arcadis) 34 Figuur 5-3: erosie-sedimentatie kaart na 1/1000 conditie, suppletieontwerp – minimaal veiligheidsprofiel 35 Figuur 5-4: erosie-sedimentatie kaart na 1/1000 conditie, suppletieontwerp -veiligheidsbuffer met 1/15 talud onder TAW 35 Figuur 5-5: ligging van het projectgebied taz de nabij gelegen Natura 2000-gebieden 42 Figuur 5-6: aanduiding van het projectgebied tav de aanwezige VEN-gebieden, natuurreservaten en RAMSAR-gebieden.44 Figuur 5-7: aanduiding van het projectgebied ten aanzien van de CAI 57 Figuur 5-8: Wrakken gelegen ter hoogte van het projectgebied (wrakkendatabank, afdeling Kust) 58 Figuur 2-1: Afbakening van het projectgebied (rood) t.a.v. de voorkomende Natura 2000-gebieden 70 Figuur 2-2: Indicatieve situering van het projectgebied (groen) t.a.v. de mariene SBZ’s 71 Figuur 2-3: voorkomende habitattypes in de omgeving van het projectgebied - overzicht 74 Figuur 2-4: voorkomende habitattypes in de omgeving van het projectgebied – detail west 75 Figuur 2-5: voorkomende habitattypes in de omgeving van het projectgebied – detail oost 75 2262943005 –OHD strandsuppletie Knokke 4 van 81 DEEL 1 RAPPORT 2262943005 –OHD strandsuppletie Knokke 5 van 81 1 Inleiding 1.1 Aanleiding Onderhavig project heeft tot doel uitvoering te geven aan een onderdeel van het Masterplan Kustveiligheid. Dit Masterplan heeft als doel de veiligheid tegen overstroming door de zee langsheen de gehele Vlaamse kust te verzekeren en werd goedgekeurd door de Vlaamse regering op 10 juni 2011. De maatregelen van het Masterplan Kustveiligheid bieden minimaal bescherming tegen een stormvloed met een terugkeerperiode van 1000 jaar. Hierbij wordt eveneens de verwachte zeespiegelrijzing tot in het jaar 2050 in rekening gebracht. Het Masterplan Kustveiligheid stelt een reeks maatregelen voor die erop gericht zijn in de zwakke zones de zeewering te versterken en te verbeteren om zo de veiligheid van de Vlaamse kust bij 1000- jarige stormen te garanderen. Eén van de maatregelen is het toepassen van een strandsuppletie te Knokke-Heist (Duinbergen, Knokke-aan-Zee en het Zoute) (sectie224-245). Voor de opmaak van dit verzoek tot ontheffing van de MER-plicht werd vertrokken van het plan-MER1 voor het Geïntegreerd Kustveiligheidsplan waarbij de effecten van de verschillende alternatieve maatregelen voor alle geselecteerde aandachtszones langs de Vlaamse kust reeds werden besproken. Daar waar nodig en mogelijk wordt in dit verzoek tot ontheffing dieper ingegaan op deze effectbespreking. 1.2 Toetsing aan de MER-plicht De lijst van MER-plichtige activiteiten is opgenomen in het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 (BS 17/02/2005). In dit besluit worden de projecten opgedeeld in Bijlage I-projecten (MER altijd vereist) en Bijlage II-projecten (ontheffing van MER-plicht mogelijk na gemotiveerd verzoek) en bijlage III-projecten. Voorliggend project valt onder de hiernavolgende categorie van projecten: Bijlage II.10 n) kustwerken om erosie te bestrijden en maritieme werken die de kust kunnen wijzigen door aanleg van onder meer dijken, pieren, havenhoofden, havendammen en andere kustverdedi- gingswerken, met uitzondering van instandhoudings-, herstel- of onderhoudswerken Deze categorie van projecten behoort tot de bijlage II-projecten. Dit wil zeggen dat deze projecten MER-plichtig zijn, maar dat voor deze projecten een gemotiveerd verzoek tot ontheffing van de MER- plicht kan worden ingediend, volgens artikel 4.3.2 §2 en §3 van het decreet. Dit is de procedure die gevolgd wordt bij onderhavig project. 1.3 Verzoek tot ontheffing: procedure en doelstelling De beslissing om dit project van de MER-plicht te ontheffen kan door de bevoegde administratie worden genomen wanneer zij, op basis van de informatie in dit verzoek tot ontheffing, besluit dat het voorgenomen project geen aanzienlijke gevolgen kan hebben