BIULETYN LATO 2014 POLECANE IMPREZY CYKLICZNE Turystyka kajakowa Szlak Melchiora Wańkowicza Szlak kajakowy rzeki Nidki „Kajakiem przez tunel” – między jeziorami Ublik Mały i Ublik Wielki Mini przewodnik po plażach regionu Wyprawa w dzikie i nieznane miejsca Puszczy Piskiej Questy Wieża ciśnień w Piszu Wykopaliska w Gminie Piecki Trochę kultury Przepisy na rybkę • Śluza w Guziance – wybudowana w roku 1879. Szero- kość wrót śluzy wynosi 7,5 m, natomiast długość ko- mory wynosi 44 m i utrzymuje 2-3 metrową różnicę poziomu wody. Wrota śluzy otwierane są napędem Kajakiem przez tunel elektrycznym. Stanowi bardzo ważny węzeł komunika- cyjny na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. między jeziorami Ublik • Leśniczówka Pranie – muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Miejsce upamiętnia poetę, który kil- Mały i Ublik Wielki kukrotnie bywał tu u ówczesnego leśniczego, w latach 1950-1953. W sezonie turystycznym są tu organizowa- ne ciekawe wieczory poetyckie i koncerty poezji śpie- wanej w celu przypomnienia osoby Poety. Wyprawa rozpoczyna się od brzegu jeziora Ublik Mały, któ- re przez miejscowych nazywane jest „Zielonym” lub „Szma- • Pisz – Kościół św. Jana Chrzciciela z wieżą pochodzą- ragdowym Jeziorkiem”. Przy jego porośniętych lasem brze- cą z 1694 r.; neogotycki Ratusz z 1900 r.; pozostałości gach znajduje się wiele źródeł. Największe z nich, położone Turystyka kajakowa – dawnego zamku krzyżackiego, Kamienna Baba w pobliżu pola biwakowego, posiada właściwości lecznicze. • Warto zwrócić uwagę na powstałe na trasie szlaku Malownicza trasa kajakowa prowadzi przez kilkudziesię- questy – nową formę turystyki. Polega ona na tworze- ciometrowy tunel łączący jeziora Ublik Mały i Ublik Wiel- szlak kajakowy niu nieoznakowanych szlaków turystycznych, nawiązu- ki. Tuż po wpłynięciu na drugie z jezior można podziwiać je do gier patrolowych, gier miejskich oraz podchodów. położony w pobliskiej wsi dziewiętnastowieczny dwór, w którym dziś mieści się hotel. Wieś Ublik to jedno z naj- Więcej o questach w na str. 5. Melchiora Wańkowicza spokojniejszych oraz najbardziej malowniczych miejsc w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. Nieopodal hotelu znajduje się cmentarz ewangelicki z bramą w stylu neo- Szlak kajakowy Melchiora Wańkowicza został wyznaczo- Trasa szlaku gotyckim. W pobliżu można odwiedzić galerię rękodzieła ny przez samego pisarza. W 1935 r. odbył on wraz z córką Trasa: Spychowo – Jezioro Zdróżno – Jezioro Liplik – Jezioro Mokre – Manufaktura Górecka. Moniką podróż po Warmii i Mazurach. Prezentowaną trasę Rzeka Krutynia – Wojnowo – Ukta – Jezioro Gardyńskie – Rzeka Czarna przemierzyli kajakiem, który nazwali „Kuwaka”. Owocem – Jezioro Bełdany – Jezioro Guzianka – Ruciane-Nida – Jezioro Nidzkie – Jezioro Wiartel – Pisz – Rzeka Pisa – Dobry Las – Nowogród tej wyprawy był reportaż „Na tropach Smętka”, w którym Manufaktura Górecka Wańkowicz opisał życie mieszkańców regionu. Przez długi Dystans 188 km Pracownia ceramiczna Manufaktura Górecka znajduje się we wsi Ublik, czas pozostawał on jedynym utworem dotyczącym Mazur między jeziorami Ublik Wielki oraz Ublik Mały. Galeria rękodzieła znajdu- i Mazurów – ich podejścia do życia, wierzeń, a także specy- je się nad samym jeziorem, a okolica zachęca do wycieczek pieszych bądź ficznego, polsko-niemieckiego języka. rowerowych. W ofercie galerii znaleźć można ręcznie malowaną ceramikę Ważnym punktem na Szlaku Wańkowicza jest Pisz, gdzie (m. in. talerze, patery, misy, miseczki, podstawki pod naczynia, kubki itp.), kafle, biżuterię (m.in. ręcznie malowane korale, korale ceramiczne), torby, znajduje się jedyny w Polsce pomnik tego Mistrza Repor- Szlak kajakowy czapki, obrazki, itp. Wszystko robione jest ręcznie, ceramika wypalana jest tażu. Postawiony został przez wdzięcznych mieszkańców w piecu, co nadaje jej niepowtarzalny charakter. W 2012 r. Manufaktura miasta w 75. rocznicę wydania książki. Monument składa Górecka z Ublika otrzymała statuetkę w kategorii „Najlepszy Produkt i Usługa się z dwóch części, z których jedna znajduje się na nabrzeżu rzeki Nidki Warmi i Mazur” – Kafle Mazurskie. rzeki Pisy przy parku, natomiast druga na brzegu przy bul- Ublik 11, tel. +48 602297077, www.manufakturagorecka.pl warze nadrzecznym. Atrakcje turystyczne na szlaku: Nidka to wprawdzie mała, ale fascynująca i zupełnie jesz- Dalsza trasa prowadzi przez pięknie położone i najgłębsze • Wojnowo – cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia Matki Bo- cze nieodkryta przez turystów rzeka, łącząca Ruciane Nidę w gminie Orzysz jezioro Buwełno. Po drodze mija się wieś żej zbudowana na wzór drewnianych świątyń z central- z Wygrynami. Szlak ten nie należy do najłatwiejszych, m.in. Cierzpięty. nej Rosji; Godny uwagi jest położony nad jeziorem Duź ze względu na leżące w wielu miejscach w poprzek rzeki drze- Klasztor Staroobrzędowców wybudowany w poł. XIX w. wa (w większości ścięte przez bobry), czy konieczność prze- noszenia kajaków, co jednak nadaje smaczku całej wyprawie. Bunkry pod Cierzpiętami • Ukta – warto zobaczyć tu światowej klasy dzieło – rene- Na jego pokonanie trzeba przeznaczyć około 4-5 godzin. sansowy obraz znajdujący się w neogotyckim kościele Trasa spływu jest niezwykle malownicza. Można podziwiać Gmina Orzysz skrywa w sobie wiele tajemnic, również tych pochodzących Podwyższenia Krzyża z 1845 r., przedstawiający scenę m.in. wyspy trzcinowe, olchy, topole, potężne sosny i dęby, opłakiwania Chrystusa przed złożeniem Go do grobu. z już odległych czasów drugiej wojny światowej. Wśród nich znajduje się a także bobry, perkozy, kormorany, bunkry z czasów II woj- bunkier Orzysz, zbudowany w gęstym borze, podzielonym licznymi okopami • Bartlewo – „Galindia” skansen Galindów, restauracja ny światowej. Szczegółowy opis trasy znajduje się na stronie: pod Cierzpiętami. To kompleks bunkrów, zawierający kilka schronów, z któ- i hotel. Wystrój wnętrz i zagospodarowanie terenu na- www.lotmp.pl. rych każdy posiada inny parametr. Różnią się przede wszystkim liczbą wejść, wiązują do dawnej kultury Galindów. Na życzenie tury- pomieszczeń, wylotów. Każdy zbudowany jest z żelbetonu i posiada grube, stów inscenizowane są obrzędy oraz zajęcia Galindów, kilkumetrowe ściany. m.in. napady rabunkowe na przejeżdżających autoka- rem turystów. Trasa szlaku: Trasa: Ruciane-Nida – Dybówek I – Wygryny/Borek – Jezioro Wygryńskie – Zatoka Wygryńska/Jez. Bełdany – Wygryny Zalecany start: Ruciane-Nida, ul. Gałczyńskiego 2a (dogodny parking przy Zespole Szkół Samorządowych i boisku sportowym „Orlik”) Dystans: 14,3 km Wypożyczalnie kajaków: ABC Aktywny Wypoczynek Ukta, tel. +48 691290961 Kajaki Centrum Ukta, tel. +48 87 4257340 NEMO – baza kajakowa Ukta, tel. +48 697215277 „Szuwarek” – kajaki Ukta 68/2, tel. +48 691290961 Czarter jachtów Iznota, tel. +48 87 4236312 Ośrodek Turystyki Wodnej Ruciane-Nida, Al. Wczasów 17, tel. +48 87 423 10 12 Jacht Serwis „Pod Dębem” Ruciane-Nida, tel. +48 87 4236621, +48 601840658 NBP Guzianka Ruciane-Nida, ul. Guzianka 7, tel. +48 87 4240600 Villa Plaza Ruciane-Nida, ul. Wiejska 35a, tel. +48 509504907 2 W okolicach rozciąga się rezerwat przyrody Nietlickie Ba- gna. Położony jest on między jeziorami Niegocin i Śniar- dwy. Bagna Nietlickie wchodzą w skład sieci Natura 2000. Jest to obecnie największe i najlepiej zachowane torfowisko Wypożyczalnie kajaków: niskie w tym rejonie. To teren chroniony także jako obszar Panorama Uwe Nowe Guty – tel. +48 507037414, +48 87 4238773 specjalnej ochrony ptaków. Bagna Nietlickie są jednym z nielicznych dużych obszarów bagiennych na Warmii i Ma- Hotel Park Ublik – tel. +48 509188880, +48 87 4237419 zurach, które przetrwały do naszych czasów. Zbigniew Wandachowicz – tel. +48 501439165 Gospodarstwo Agroturystyczne „Święty Spokój” Tuchlin – +48 880358187; Kolejną atrakcją na trasie jest dwukilometrowy transport +48 889261102 lądowy kajaków na odcinku pomiędzy jeziorami Buwełno Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Orzyszu – tel. +48 87 4230186 i Tyrkło. Jezioro Tyrkło jest bardzo spokojne i mało uczęsz- czane przez żeglarzy mimo, iż łączy się ze Śniardwami. Na brzegu obu akwenów leży Okartowo. To bardzo atrakcyjna Wiele obiektów posiada w ofercie dla swoich gości sprzęt turystyczny. Warto turystycznie mazurska wieś, w której warto zobaczyć wiej- bezpośrednio skontaktować się z danym miejscem w sprawie dostępności kajaków. Baza noclegowa i kontakt do poszczególnych obiektów dostępny jest ski kościółek z kamienia polnego zbudowany w 1799 r. na w zakładce Turystyka na stronie internetowej www.orzysz.pl. starych fundamentach świątyni krzyżackiej z 1500 r. Około 2,5 km od Okartowa znajduje się wysoki kopiec, z którego roz- ciąga się rozległy widok na jeziora Śniardwy i Tyrkło. Jest to średniowieczne, najprawdopodobniej staropruskie, grodzisko. Galeria Mazurska W Tuchlinie – małej wiosce leżącej między Mikołajkami a Orzyszem, mieści się Galeria Mazurska. Jest to nie tylko sklep, ale także miejsce spotkań z arty- stami, właścicielami warsztatów i manufaktur oraz z ich dziełami i wyroba- mi. W Galerii znaleźć można nawiązanie do mazurskiej przeszłości: reprinty starych map okolic, pocztówek i zdjęć. Można tu zakupić kolorowe zabawki z drewna, gliniane naczynia użytkowe i ozdobne, wiklinę i tradycyjne kafle, ręcznie wytwarzaną biżuterię, serwety, zazdrostki, ozdobne poduszki, torby i torebki, czapki, rzeźby, grafiki, malowane drewno i wiele innych przedmio- tów. Na jeziorze Śniardwy, zwanym Mazurskim Morzem, można zakończyć wyprawę kajakiem lub w tym miejscu rozpocząć kolejną, która na pewno będzie równie ciekawą przygodą. Innych wrażeń dostarcza wjazd (lub wejście) na taras wido- kowy, choć i tu można podejrzeć