SPRAWOZDANIE Z ADMINISTRACJI KOMUNALNEJ . " ■ r ,, - - • •' , I ; V " ■ . ' . * POWIATU TORUŃSKIEGO PO MyŚLI § 127 ORDyNACJI POWIATOWEJ DLA PROWINCJI WSCHODNICH Z DNIA 13-GO GRUDNIA 1872 r. ZA LATA 1924 i 1925. SPRAWOZDANIE ZA ROK 1924 WyDZIAŁ POWlATOWy SEJMIKOWI NIE PRZEDŁOŹyt ZE WZGLĘDÓW OSZCZĘDNOŚCIOWyCH, Z TEGO POWODU PRZEDKŁADA NINIEJSZEM RAZEM SPRAWOZDANIE ZA ROK 1924 i 1925. DlłWKARŃIA TORUŃSKA T. A., TORUŃ SPRAWOZDANIE Z ADMINISTRACJI KOMUNALNEJ POWIATU TORUŃSKIEGO PO MYŚLI § 127 ORDYNACJI POWIATOWEJ DLA PROWINCJI WSCHODNICH Z DNIA 13-GO GRUDNIA 1872 r. ZA LATA 1924 i 1925. SPRAWOZDANIE ZA ROK 1924 WYDZIAŁ POWIATOWY SEJMIKOWI NIE PRZEDŁOŻYŁ ZE WZGLĘDÓW OSZCZĘDNOŚCIOWYCH, Z TEGO POWODU PRZEDKŁADA NINIEJSZĘM RAZEM SPRAWOZDANIE ZA ROK 1924 i 1925. DRUKARNIA TPRUNgKA T. A., TORyi<| Ol 5 49V U o U#7 UHWERSYTECKA Ogólne. Kok liki i jest epokowym w dziejAch naszej Oj­ Strzelnicy Artylerji i wspAniAłą defilAdą wi mieście czyzny, gdyż przyniósł nAm powołanie do życia BAn­ Toruniu. ko Polskiego i stAbilizAcję nAszego pieniądzA. Z Kok 1924 i 1925 był kAtAstrofAlnym dla miesz­ dniem 30 VI. 1924 przestAł obowiązywAć system kańców powiatu nizin nAdwiślAńskich, gdzie przez mArkowy, A z dniem 1 łipcA 1924 zAprowAdzono nAsz dwukrotny wylew Wisły w, roku 1924 w-yrządzone złoty polski, licząc 1.800.000, - mkp. — 1 złoty. — zostały znaczne szkody. NAjgroźniejszym był wy­ UstAwy wAloryzAcyjne dAt. hipotek i zobowiązań lew Wisły nA wiosnę 1924 r., kiedy to zAlAne zostały prywAtno' - prAwnych nie przyniosły dostAtecznego całe miejscowości położone nAd Wisłą A nie mAjące zAdowolenia w tut. dzielnicy z powodu niskiego sto­ ochrony wAłowej, jAk O tłoczy n, BrzozA, Czerniewice, sunku procentowego (15 proc.). Mimo, że i pożyczki KudAk po lewej i Silno, Grabowiec, ZłotorjA i KA- pAństwowe zostały nisko przewAloryzowAne, to jed­ szczorek po prAwej stronie Wisły. Mieszkańcy tych nAkowoż wAloryzAcją tychże przyjęto ogólnie cier­ miejscowości zostali bArdzo znacznie poszkodowani pliwiej, poświęcAjąc strAcony mAjątek swój dla do­ przez tę powódź z powodu utrAty częściowo inwen­ bra Ojczyzny. PrzyczyniłA się lóiwuież do tego pó­ tArzA żywego, wszelkich zApAsów pAszy i zniszczeniA źniej uchwAlonA możliwość osiągnięciA wyższej wA­ zasiewów oraz uszkodzeniA i zAbrAniA przez wodę loryzAcji tych pożyczek. budynków i inwentArzA mArtwego i zAmuleniA wzgl. W AdministrAcji naszego województwA zaszły uszkodzenia gruntów'. KulminAcyjny punkt osiągnął również zmiany. stAn wody w dniAch 29—30 i 31 mArcA 1924 r„ lecz. mimo wielkiego zagrożenia zdołano wyrAtowAć przy W dniu 11 czerwca 1924 r. objął urzędowAnie pomocy wojskA częściowo inwentArz żywy i osoby nowy WojewodA Pomorski p. Dr. StAnisłAw WAcho­ znAjdujące się w niebezpieczeństwie życia. NAj­ wiAk w miejsce dotychczAsowego Wojewody p. JAnA więcej zagrożoną była i nAjwięcej ucierpiAłA miejs­ Krejskiego. W dniu 14 lutego 1925 r. miAsto Cheł­ cowość BrzozA. Drugi wylew* Wisły w lipcu 1924 r. mża miAło zaszczyt witAć i gościć w swych murAch nie był już tAk srogi i nie wyrządził większych dostojnego GospodArzA ziemi Pomorskiej z okAzji i szkód. NAtomiAst w dniu 9 łipcA 1925 r. z powodu introdukcji nowego proboszczA chełmżyńskiego ks. znacznego wezbrAniA Wisły przerwAnA zostAłA tAmA Szydzika. W dniu 22 mArcA 1924 r. zakończył ży­ pod Czarnowem tAk, że i tA część powiAtu znAcznie wot w WArszAwie, po dłuższych cierpieniAch pier­ ucierpiAłA, zAlane zostały bowiem wodą całe gruntA wszy wojewodA pomorski, prezes Najwyższego Try­ położone pomiędzy tAmą A szosą Czarnowską Aż pod bunAłu AdministrAcyjnego ś. p. Stefan Łaszewski. Pędzewo. Śmierć tego gorącego pAtrjoty polskiego i dzielnego W dAlszym ciągu walczyć musiAł z trudnościAmi szermierzA sprAwy polskiej wzbudziła wielki żAl w calem społeczeństwie pomorskiem. WypAdA nAd­ finAnsowemi Związek ElektryfikAcyjny Chełmno — Świecie — Toruń, którego jednAkowoż prAce postą­ mienić, że ś. p. StefAn ŁAszewski urodził się w tu­ piły tAk dalece, że w roku 1921 zAprowAdzono już tejszym powiecie, A mianowicie dniA 8 styczniA 1862 prąd elektryczny w mieście Chełmży, A prAcuje się loku w Brąchnówku, mAjątku swych rodziców. — Celem uczczenia pAmięci zasłużonego tego dziAłAczA obecnie nAd główną linją w kierunku ToruniA. polskiego i pierwszego wojewody pomorskiego nA­ Maszty elektryczne postAwiono już do miejscowości stąpiło stArAniem wmjewiody p. Dr. StAnisłAwA WA­ BrowArnA i spodziewAć się należy doprowAdzeniA prą­ du do ToruniA w roku 1926. Związek prowAdzi chowiAkA w dniu 3 mAjA 1925 r. w Toruniu przed obecnie pertrAktAcje o pożyczkę zAgrAniczną, którA gmAchem urzędu wojewódzkiego odsłonięcie, tablicy w rAzie reAlizAcji umożliwi związkowi zAprowAdze­ pAmiątkowej i pomnikA, wystAwionego wspólnym nie tAkże instAlAcji u odbiorców prądu, lAk że w wysiłkiem wszystkich powiAtów i miAst pomorskich. ten sposób udostępnione będzie w o wiele dogodniej­ W dniu 25 styczniA 1924 r. strAciło Pomorze ró­ szej formie korzystAnie z prądu elektrycznego. Z wnież i drugiego znanego i nie mniej zasłużonego powodu bowiem wysokich kosztów instAlAcyjnych pAtrjotę polskiego PrezesA Sądu ApelAcyjnego w bArdzo w ielu chętnych odstąpić musiAło na razie od Toruniu ś. p. WłAdysłAwA SzumAnA. wykorzystAniA prądu. W dniu 19 sierpniA 1925 r. odbył się w' sAlAch W końcu nAdmienić należy, że w czAsie od 26. li­ gmAchu StArostwA Powiatowego rAut z okAzji pier­ do 6. 7. 25 r. odbyła się w Grudziądzu: „I. Pomor­ wszych manewrów polskich, w' których wzięli udział skA Wystawa Rolnictwa i Przemysłu“, którA wy­ liczni przedstAwiciele zAgrAnicznych pAństw. Ma­ kAzAłA nAdspodziewAnie, że Pomorze i pod tym newry odbyły się na Pomorzu w dniAch 18—19 i 20 względem nie stoi nA ostAtniem miejscu życia go­ sierpniA i zakończyły się strzelAniem Astrem nA spodarczego nAszej NAjjAśniejszej Rzeczypospolitej. 4 Starosta i deputowani. Na czele AdministrAcji powiatowej stoi nAdAl p. w czasie urlopu od 10—30 sierpniA 1925 r. i od 26-go StArostA AdAm Czapliński. pAździernikA do 11-go listopAdA 1925 r. Drugim PodczAs urlopu wypoczynkowego p. StArosty w deputowAnym powiatowym jest ks. proboszcz Gul- czasie od 21 lipcA 1924 r. do 11 sierpniA 1924 r. za­ gowski z KiełbAsinA. stępowa! p. StArostę str. referent Pomorskiego Urzę­ NAdmienić wypAdA, że deputowAny powiAtowy p. du Wojewódzkiego p. Bała, zaś w czasie od 18 pAź­ Wincenty CzArliński poddAć się musiAł z końcem dziernika. 1924 r. do 10 listopAdA 1924 r. deputowAny 1925 roku ciężkiej operacji. Ogólne współczucie powiatowy p. Wincenty Czapliński z BrąchnówkA, towArzyszy mA nA łożu boleści. który' również i w roku 1925 zAstępowAł p. StArostę Sejmik powiatowy. Sejmik skłAdAł się -w, roku 1924 z 39 członków i Do PAństwowej Rady Kolejowej wybrAni zo­ odbyło się 5 sesyj Sejmiku, nA których zAłAtw,ioino stAli: JAnosz CzArliński — Dyrektor FAbryki 89 sprAw względnie powzięto uchwAł i to: Unja — Grudziądz jAko członek i JAn Doinii- 1. pod przewodnictwem StArosty p. A. Czapliń­ mirski z Łysomic rolnik i prezes Pomorskiego skiego w dniu 5. IIJ. 1924 r. zAłAtwiono 22 Tow. Roln. jAko zAstępcA: sprAw, przy udziAle 23 członków Sejmiku, za 2. pod przewodnictwom StArosty p. A. Czarliń- poprzedniem uniewinnieniem nie zjawiło się skiego w dniu 30. III. 1925 r. zAłAtwiono 14 7 członków Sejmiku, bez uniewinnieniA 9; spraw przy udziAle 26 członków, nie obecnych 2. pod przewodnictwem StArosty p. A. Czarliń- było 13, w tern 5 zA poprzedniem uniewinnie­ skiego w' dniu 28. VI. 1924 r. zAłAtwiono sprAw niem. Posiedzenie to zwołane zostało na 23, w posiedzeniu brAło udziAł 28 członków', wniosek 11 członków Sejmiku w sprAw ie zA­ zA poprzedniem uniewinnieniem nie brAło u- jęciA ¡stanowiskA wobec zAkusów Niemiec o- dziAłu 2, bez uniewinnieniA 9 członków; derwAniA od Polski części Pomorza. Sejmik 3. pod przewodnictwem StArosty p. A. Czapliń­ PowiAtowy uchwAlił w; tej sprAwie nA wnio­ skiego w' dniu 24 wrześniA 1924 r. zAłatwiono sek p. burmistrzA WeberA z PodgórzA jedno­ 11 spraw' przy udziAle 25 członków, uniewin­ głośnie nAstępującą rezolucję: niło się 3 członków, bez uniewinnieniA nie „PrusAk odwieczny wróg nAsz nie przybyło 11 członków; dAje swą znAną zAchłAnnością spokoju na,ro­ 4. pod przewodnictwem deputowAnego powiato- dowi polskiemu dobitny dowód obecne wpgo p. Wincentego Czaplińskiego w dniu 8. wichrzeniA nA terenie międzynArodowym, by XI. 1924 zAłAtwiono sprAw 12, w' posiedzeniu powtórnym rAbunkiem Rzeczypospolitą Pol­ brAło udziAł 27 członków, uniewinnił się 1 ską ukrzywdzić z nAtury i z prAwA history­ członek, bez uniewinnieniA nie zjawiło się 11 czno - geograficznego przynAleżne polskie Po­ członków; morze odebrać. Protestujemy nAjenergiczniej 5. pod przewodnictwem StArosty p. A. Czapliń­ przeciw' kłAmliwemu rozszerzAniu przez pru­ skiego w' dniu 17. XII. 1924 r. zAłAtwiono sAków fAłszywych wieści, że rdzennie polskie sprAw 21 przy udziAle 21 członków. Nieobec­ Pomorze miało być odwieczną ziemią niemie­ nych było 18 członków', z tych uniewinniło cką. nieobecność swoją. 2 członków . RzucAmy ten energiczny protest ludu Po­ W roku 1925 skłAdAł się Sejmik PowiAtowy ró­ morskiego przed cAłym świAtem jako hAsło, wnież z 39 członków. Wskutek wyprowAdzeniA się które >W! potrzebie się czynem ¡stAnie, powtA­ z powiAtu i wyczerpania, listy propozycyjnej pozo­ rzAjąc nAszą niezłomną przysięgę: stAło wr końcu roku 1925 jedno miejsce członkA Sej­ „Nie dAmy ziemi, skąd nAsz ród!“ miku nie obsadzone, tAk, że nA ostAtniem posiedze­ niu w diniu 29. X. 1925 r. było uprAwnionych człon­ 2. pod przewodnictwem StArosty p. A. Czarliń- ków tylko 38. skiego w diniiu 16. VI. 1925 r. zAłAtwiono 21 Sesyj odbyło się 4 i zAłAtwiono