Gebiedsplan 2020 Geuzenveld, Slotermeer 2 In dit gebiedsplan leest u aan welke onderwerpen uit de gebiedsagenda Geuzenveld, Slotermeer 2019-2022 het gemeentebestuur in 2020 extra aandacht geeft en wat de gemeente daaraan samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties gaat doen. Inhoud Inleiding 3 Gebiedsagenda prioriteiten 5 Focusopgave 1: Meer kansen en perspectief voor onze kwetsbare jeugd in de ontwikkelbuurten 7 Focusopgave 2: Meer aandacht en kansen voor kwetsbare bewoners, specifiek kwetsbare vrouwen, in de ontwikkelbuurten 11 Focusopgave 3: Verbeteren kwaliteit en waardering openbare ruimte in de ontwikkelbuurten 14 Focusopgave 4: Samen het veiligheidsgevoel verbeteren 18 Focusopgave 5: Een bruisend en verbeterd Plein '40-'45 21 Focusopgave 6: Beter recreëren in én het verbinden van de groengebieden 24 3 Inleiding Aanleiding De gemeente Amsterdam werkt vanuit opgaven, kansen en signalen in de gebieden, wijken en buurten in een stadsdeel. In de gebiedsplannen voor 2020 brengen we meer focus aan dan in gebiedsplannen in vorige jaren, door per gebied maximaal zes integrale focusopgaven op te nemen. Dat zijn dit jaar de belangrijkste opgaven in het gebied, de echte ‘plus’ voor het gebied waarmee we het verschil maken en maatwerk leveren in de vorm van uitvoeringsafspraken met onze (interne én externe) samenwerkingspartners, naast de reguliere activiteiten en de stedelijke programma’s. Een focusopgave heeft een integrale aanpak en vaak een langere (meerjarige) uitvoering. De focusopgaven leveren ook een bijdrage aan de realisatie van de ambities uit de op het coalitieakkoord gebaseerde uitvoeringsagenda (zie ook volg.amsterdam.nl voor de online uitvoeringsagenda). Bestuurlijke onderbouwing focusopgaven Geuzenveld, Slotermeer is een gebied met een grote vernieuwingsopgave. Er is in de zes ontwikkelbuurten, die samen bijna het gehele gebied omvatten, sprake van een grote fysieke én sociale opgave. Het komende jaar pakken we deze opgaven integraal op zodat er buurten ontstaan waar bewoners óók mee profiteren van de groei en ambities in Amsterdam. Een groot deel van de bewoners van Geuzenveld, Slotermeer heeft een kwetsbare sociaaleconomische status. Onze aandacht op het gebied van kansengelijkheid gaat het komende jaar in het bijzonder uit naar kwetsbare jeugd en kwetsbare vrouwen. Om onze jeugd meer kansen te bieden investeren we in talentontwikkeling en in het verbeteren van een gezonde leefstijl. Bij kwetsbare bewoners, en in het bijzonder kwetsbare vrouwen, richten we ons op het verbeteren van de taalvaardigheid als eerste stap om mee te kunnen doen in de samenleving. Veiligheid is ook voor het komende jaar een aandachtspunt in het gebied. Door spanningen kunnen bewoners zich onveiliger voelen waardoor ze minder snel het contact aangaan met andere groepen of elkaar vermijden. Daarom gaan we in 2020 aan de slag om meer om meer ontmoeting en begrip te faciliteren. Fysieke verbeteringen in het gebied spelen de komende jaren een belangrijke rol, met name in ontwikkelbuurten. We knappen de openbare ruimte op: meer groen, meer speelplekken en minder overlast door afval. Daarnaast intensiveren en versnellen we de verbetering van plein '40-'45 door fysieke aanpassingen én door het versterken van de betrokkenheid van bewoners en ondernemers bij he plein. Tenslotte hebben we oog voor het vele groen in het gebied en zetten we ons in om het Eendrachtspark en het Gerbrandypark te verbeteren. 4 Totstandkoming gebiedsplan Bewoners, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties weten goed wat er leeft op straat of in de buurt. Zij willen misschien best veel zelf doen om de stad te verbeteren. De gemeente Amsterdam speelt daar graag op in; samen doen wat de stad nodig heeft. Dat noemen we gebiedsgericht werken. Door goed naar elkaar te luisteren en door samen te werken. Eerst onderzoeken we wat er nodig is in een gebied. Daarna kijken we wie wil en kan meewerken aan de aanpak. Sinds 2015 geven we ook in Nieuw-West vorm aan gebiedsgericht werken met een breed en uitgebreid participatietraject om de verhalen van de straat op te halen. In 2019 zijn er het hele jaar door op verschillende manieren gesprekken gevoerd met onder andere bewoners, ondernemers, professionals van de straat, ambtenaren, docenten, vrijwilligers en stadsdeelcommissieleden. Het doel van deze gesprekken was om van elkaar te leren: wat vinden al deze mensen belangrijk in hun leef- of werkomgeving? Wat vinden zij mooi, waar maken zij zich zorgen over en welke kansen zien zij voor hun directe omgeving en voor Nieuw-West? Niet alleen de gebiedsteams zijn deze gesprekken aangegaan. Ook andere ambtenaren, professionals en zelfs bewoners en ondernemers hebben meegedaan als interviewer. Hierdoor zijn de gebiedsagenda’s en gebiedsplannen een resultaat van een gezamenlijke inspanning. Bij het komen tot het gebiedsplan is uiteraard ook goed gekeken naar het coalitieakkoord Amsterdam 2018 ‘Een nieuwe lente een nieuw geluid’ en de uitvoeringsagenda 2019. In de uitvoeringsagenda 2019 staat de eerste uitwerking van het beleid dat in het coalitieakkoord is afgesproken. Al deze informatie bij elkaar – de verhalen van de straat, de al bekende (buurt)informatie en de afspraken uit het coalitieakkoord en de gebiedsagenda 2019-2022 – hebben geleid tot het gebiedsplan 2020. Samenvatting Het gebiedsplan Geuzenveld, Slotermeer beschrijft de focusopgaven die in 2020 een bijdrage leveren aan de zes prioriteiten voor de periode 2019-2022. Voor alle focusopgaven geldt dat de uitvoering van de activiteiten in samenwerkingen of in co-creatie gebeurt met bewoners, ondernemers, zelforganisaties en andere (wijk)partners. Zo hebben de inwoners van Amsterdam meer zeggenschap over hun directe omgeving, de wijk en het gebied. Het gebiedsplan 2020 bestaat uit de volgende focusopgaven: Meer kansen en perspectief voor onze kwetsbare jeugd in de ontwikkelbuurten Meer aandacht en kansen voor kwetsbare bewoners, specifiek kwetsbare vrouwen, in de ontwikkelbuurten Verbeteren kwaliteit en waardering openbare ruimte in de ontwikkelbuurten Samen het veiligheidsgevoel verbeteren Een bruisend en verbeterd Plein '40-'45 Beter recreëren in én het verbinden van de groengebieden 5 Gebiedsagenda prioriteiten Prioriteit 1: In 2022 heeft onze kwetsbare jeugd meer kansen Er wonen veel jongeren in Geuzenveld, Slotermeer: 24% van de bewoners is jonger dan 18 jaar. Ongeveer een kwart van de jongeren groeit hier op in relatieve armoede in een minimumhuishouden. De jeugd in dit gebied presteert vaak lager in het onderwijs. Dat is een teken van kansenongelijkheid: jongeren in dit gebied blijven achter vanwege factoren waar zij geen grip op hebben. Wij streven naar een gebied waar alle jongeren de mogelijkheden hebben om veilig op te groeien en hun talenten te ontdekken ondanks de omgeving waarin ze opgroeien. Prioriteit 2: In 2022 is er een betere taalvaardigheid, minder armoede en een betere gezondheid Geuzenveld, Slotermeer heeft veel bewoners met matige taalvaardigheden, veel armoede en een slechte gezondheid. Een groot deel van de bewoners (40%) is laaggeletterd. Zij vinden het moeilijk de Nederlandse taal begrijpend te lezen en te spreken. Ook hebben veel bewoners problemen met digitalisering omdat zij digitale vaardigheden missen. Meer dan een kwart van de bewoners heeft een laag inkomen en is laagopgeleid (versus 16% in Amsterdam). Daarnaast heeft ruim de helft van de bewoners obesitas of overgewicht en bewegen ze te weinig. Tot slot geven veel bewoners (16%) aan zich zeer ernstig eenzaam te voelen. Deze problemen hangen mogelijk met elkaar samen. Dit kan er voor zorgen dat zij minder kansen hebben om goed mee te kunnen doen in de samenleving. Prioriteit 3: In 2022 voelen bewoners zich veiliger in de buurt Een groot aantal bewoners in Geuzenveld, Slotermeer hebben een gevoel van onveiligheid, terwijl dit niet altijd met de objectieve veiligheid overeenkomt. Het gebied kent nog wel woninginbraken, overlast en overvallen, maar deze zijn de afgelopen jaren sterk gedaald. Het gevoel van onveiligheid blijft echter al jaren onverminderd hoog. Zo voelt 41% van de bewoners zich wel eens onveilig in de buurt versus 27% in Amsterdam. Daarom ligt de focus op het verbeteren van het subjectieve gevoel van onveiligheid. Prioriteit 4: In 2022 heeft duurzame buurtvernieuwing geleid tot meer perspectief op prettig en toekomstbestendig wonen Buurtvernieuwing, de renovatie dan wel sloop en nieuwbouw van woningen, stond lang op een lager pitje in Geuzenveld, Slotermeer. De laatste jaren is er op dit vlak echter weer volop beweging. Bewoners willen graag dat de woonkwaliteit van de woningen en de openbare ruimte in hun buurt verbetert. We zijn extra 6 gericht op duurzaamheid en het realiseren van aardgasvrije woningen in de Lodewijk van Deysselbuurt en Couperusbuurt. Binnen de gebiedsontwikkeling hebben we aandacht voor de winkelpleinen in Geuzenveld, Slotermeer. Wat betreft aanbod en aantrekkelijkheid worden die niet door alle bewoners even goed gewaardeerd. We investeren in de buurteconomie en gaan samen met bewoners, ondernemers en vastgoedeigenaren de winkelgebieden versterken. Daarnaast investeren we in de kwaliteit en kwantiteit van maatschappelijke voorzieningen om kwetsbare bewoners beter te ondersteunen. Bij deze buurtvernieuwing is participatie en bewoners betrokkenheid een belangrijk doel. Een wijk in transitie brengt bewoners in beweging, maar geeft ook onzekerheid. Door bewoners bij de ideeën te betrekken willen wij de bewoners mee laten ontwerpen bij het ontwerpen van hun toekomstige buurt. Prioriteit