NOVEMBER 2017 - NUMMER 32 INHOUD 1. Van de voorzitter 2. Winkelen in Prins Alexander, deel 2 5. Boek ‘Betwist bestuur’ 8. Heel Zuid-Holland bakt 9. Wonen aan de Ringvaartweg 10. Prinsen Polder Parade 12. Colofon AGENDA Er zijn momenteel geen agendaberichten. Blijf op de hoogte en volg ons op facebook. Maarten Hogenkamp geeft uitleg bij Gemaal De Lage Bemaling in Oosterflank. www.facebook.com/HVPrinsAlexander VAN DE VOORZITTER Het is al weer enige tijd geleden - april Een beangstigende video toonde de HVPA 2017 om precies te zijn - dat u als lid gevolgen van een mogelijke dijkdoor- De Historische Vereniging Prins Alexander of belangstellende van de HVPA onze braak bij het Boerengat in Rotterdam doet onderzoek naar de geschiedenis van Nieuwsbrief ontving: nummer 31. Die Kralingen. In juni 2017 volgde nog de Prins Alexanderpolder, zijn bewoners tijdspanne betekende niet dat we niets een workshop voor genodigden rond en bedrijvigheid. te melden hadden, maar had deels te het thema ‘De Polder en het Water, E-mail: [email protected] maken met ons programma in mei en 150 Jaar Prins Alexanderpolder’, waar Website: www.hvpa.nl juni, dat we in samenwerking met de onder andere creatieve historische Facebook: @HVPrinsAlexander Stichting Hart voor Prins Alexander thematiseringen van het Alexanderplein Twitter: @HistVerPA samenstelden rond het 150-jarig de revue passeerden. bestaan van de Prins Alexanderpolder. Toen was het al snel zomervakantie, Er was eerst een geanimeerde fietstocht waarna het bestuur van de vereniging rond het thema water onder leiding van druk was met alle voorbereidingen Maarten Hogenkamp, beleidsmede- voor de Prinsen Polder Parade in werker van het Hoogheemraadschap het Prinsenpark in een van de laatste Schieland en Krimpenerwaard (HHSK). (mooie) weekenden van september. Al Die fietstocht leidde ons uiteindelijk met al drukke tijden. Geen excuus voor naar het enigszins verborgen maar het zo lang uitblijven van een nieuwe uiteindelijk bijzonder belangrijke Nieuwsbrief, wel een verklaring. - althans voor de Alexanderpolder - Overigens heeft uw voorzitter bijzonder mr. P.D. Kleij gemaal aan de Bermweg genoten van de Prinsen Polder Parade. in Nieuwerkerk aan den IJssel, met Ik heb de route met de vijf locaties een plezierige nazit in restaurant en vijf korte voorstellingen vier keer de Roode Leeuw in Capelle aan mogen lopen en ik kan u zeggen dat den IJssel. Vervolgens waren er, in elke voorstelling elke keer weer een hetzelfde kader, op een avond bij feest was dankzij de energie en betrok- Eneco World aan de Marten Meesweg, kenheid van de acteurs. Veel gelachen diverse causerieën, onder ander door ook! Voor de vereniging was het project dijkgraaf Hans Oosters van het HHSK. in zekere zin een waagstuk, omdat de vorm waarin we onze verhalen over de en participerende instanties en locaties! documentatiemateriaal over de Prins Prins Alexanderpolder wilden vertellen Honderdvijftig jaar Prins Alexander- Alexanderpolder geschonken. We zijn nieuw was voor het gebied. Voor wat polder; tien jaar HVPA. Jubilea dus. dat materiaal op dit moment aan het betreft het budget was het ook verreweg Al eerder hebben we als bestuur uitzoeken en op een gegeven moment het meest ambitieuze project van de van de HVPA gezegd dat we ons moet het deel gaan uitmaken van het HVPA tot nu toe, met een bedrag van verenigingsjubileum niet alleen willen archief van de HVPA en daarmee van circa 17.000 euro. Maar wat mij betreft gebruiken voor viering, maar ook voor het cultureel erfgoed van de Prins was het zowel creatief als zakelijk een reflectie en een vooruitblik. In dat Alexanderpolder. In het afgelopen succes. Originele locaties - alle vijf - , kader organiseren we in november een half jaar ben ik, door de causerieën, leuke reacties ter plekke, enthousiaste bijeenkomst met een klankbordgroep. de Parade, en de ‘keldervondsten’ van mensen, mooie verhalen. En een Mocht u daar deel van willen uitmaken, Ineke Tirion, nog meer dan voorheen overduidelijke boodschap: de Prins laat u dat ons dan zo snel mogelijk gaan beseffen dat het erfgoed van de Alexanderpolder is een cultuur-his- weten. Daarnaast zijn we als vereniging Prins Alexanderpolder een podium en torische eenheid met een fascinerend nog steeds op zoek naar een geschikte permanente plek verdient. Hopelijk verleden, een dynamisch heden en archief- en werkruimte. Ook daarvoor ergens in de toekomst in het hart van een onbepaalde toekomst. Al met al staan we open voor suggesties en het gebied. En komt daar dan ook een hebben zo’n 175 mensen in het project ideeën. HVPA-erelid Ineke Tirion- standbeeld van Prins Alexander te geparticipeerd, waarvan circa 140 Beijerinck heeft de vereniging na haar staan? We gaan het zien! betalende bezoekers. Langs deze weg verhuizing, afgelopen zomer naar nogmaals dank aan alle medewerkers Wassenaar, veel interessant archief- en Onno de Wit WINKELEN IN PRINS ALEXANDER, DEEL 2 In HVPA-Nieuwsbrief nummer 31 van april dit jaar heeft u kunnen lezen over de ideeën van Lotte Stam-Beese, architecte, stedenbouwkundige en vooral ontwerpster van de wijken Het Lage Land en Ommoord ten aanzien van de noodzakelijke wijkvoorzieningen. Daartoe behoorden uiteraard de winkelcentra. De bewoners van de nieuwbouwwijken moesten zich voor hun eerste levensbehoeften kunnen richten op de directe woonomgeving. De beide wijken zouden een interne ringweg krijgen waaraan drie winkelcentra zouden komen te liggen, een wijkwinkelcentrum met een breed assortiment en twee buurtwinkelcentra voor de dagelijkse boodschappen. In Het Lage Land was de uitvoering zoals in de plannen opgenomen. Toen Het Lage Land langzamerhand haar voltooiing naderde, was in 1965 al begonnen met de aanleg van de wijk Ommoord. In deze wijk kwam de ringweg bestaande uit President Rooseveltweg, Martin Luther Kingweg, President Wilsonweg en John Mottweg, waaraan dus de winkelcentra moesten komen. Wim Heistek geopend. Een supermarkt, bloemen- tot een Rotterdamse woonwijk met handel, apotheek en een filiaal van de althans één van de noodzakelijkste Voor de eerste bewoners van Ommoord Spaarbank Rotterdam, dat was het. voorzieningen, een winkelcentrum. waren er nog geen winkels, ze waren Weliswaar gelegen aan de ringweg Het is er sinds vandaag, aan de Nieuwe aangewezen op bakkers, melkboeren maar gezien het aantal winkels wel Ommoordseweg, pal tegenover het en groenteboeren die aan huis hun pro- heel erg klein om zelfs maar te kunnen grote complex van eendere eengezins- ducten trachtten te slijten. Ook deed de spreken van een buurtwinkelcentrum. huisjes. Hoe bescheiden van omvang rijdende supermarkt, beter bekend als Enkele andere voorzieningen, zoals dit Ommoordse winkelcentrumpje ook “de man van de SRV” zijn intrede. Hij een postkantoor, werden vooralsnog in nog is, de huisvrouwen en huisvaders stopte in iedere straat en verwelkomde houten noodgebouwen ondergebracht. kunnen er voor van alles en nog wat de bewoners in zijn wagen. Evenals Toch werd het kleine centrum door de terecht”. in Het Lage Land werd het gebrek aan pers, in mooie volzinnen, enthousiast echte winkels door de huisvrouw steeds begroet: “Ommoord is van de ene dag Hesseplaats meer als uiterst vervelend ervaren. op de andere van een nog vrij lukrake De bewoners van de zich snel uitbrei- Het zou tot 20 november 1968 duren verzameling van hoge flatgebouwen, dende wijk waren echter geenszins voor aan de Nieuwe Ommoordseweg temidden van blubber en nog middel- tevreden met die paar winkels. Op een een paar winkels konden worden eeuws geplaveide straten, geworden drukbezochte bijeenkomst op 2 HVPA Nieuwsbrief 32| november 2017 het westelijk deel van Ommoord werd gevraagd wat zij het meest misten, was dat een winkelcentrum in hun deel van de wijk. Bij de paar winkels aan de Nieuwe Ommoordseweg miste men teveel noodzakelijke artikelen en de Hesseplaats was toch wel wat ver weg, vooral als men niet over eigen vervoer kon beschikken en met zware bood- schappentassen moest zeulen. In januari 1973 kwam van de gemeente het ver- lossende woord, aan de Hertzweg was een stuk grond van 1.125 vierkante meter gereserveerd. De gemeente was zich bewust van de noodzaak, want beloofde dat als niet snel met de bouw Markt Ommoord. kon worden begonnen er een noodves- tiging zou komen ten noorden van de 21 januari 1969 in de houten noodkerk Hemingwayplaats, kreeg het later de Hertzplaats. aan de Stresemannplaats verlangde naam Groot Ommoord, weer later werd Het zou toch nog duren tot eind 1975/ men, wellicht beter gezegd eiste men, het winkelcentrum Ommoord-Oost en begin 1976 voor de winkels gereed naast onder andere meer mogelijkheden tenslotte Hesseplaats. waren en de krant van 12 januari voor recreatie en betere verbindingen De eerste winkels openden in december 1976 jubelde in een grote kop IN met het centrum van Rotterdam, ook 1970 met als speciale happening op OMMOORD IS ALLES TE KOOP meer winkels. Plannen waren er wel, 18 december de opening van grammo- en vervolgde met een verslag: “In de uitvoering duurde wat langer. Maar foonplatenzaak Disk. De opening daar Ommoord wordt het leven steeds dan, op 14 oktober 1969 was het werd, onder muziek van Land of Hope plezieriger. Wanneer eind maart het eindelijk zover, de eerste paal voor and Glory, verricht door de destijds winkelcentrum Ommoord-West (bij de een winkelcentrum aan de Hesseplaats zeer bekende Engelse zangeres Vera Max Planckplaats) is voltooid, zullen ging de grond in. De Havenloods: Lynn, in de oorlog bekend geworden de meeste boodschappen vlak bij huis “Met het nieuwe winkelcentrum in het als Sweetheart of the Forces. Van de gedaan kunnen worden. Ondanks dat de vooruitzicht ziet de toekomst er voor opening van dit centrum pikten andere Hesseplaats al een fors winkelcentrum de Ommoordse huisvrouwen weer winkelcentra een graantje mee, zowel was voor Ommoord, klonk nog wat vrolijker uit.” Een redelijk groot in Ommoord als Het Lage Land moch- steeds de klacht dat je voor een klosje centrum, gelegen aan de ringweg en ten ze eenmalig op zaterdagavond tot garen helemaal naar de stad moest. vanwege het brede assortiment zeker half tien open blijven.