Llechi a Llafur

Llechi a Llafur

Papur Bro Dyffryn Ogwen Rhifyn 479 . Gorffennaf 2017 . 50C Llechi a Llafur r Orffennaf y cyntaf fe Roberts Emyr Llun: orymdeithiodd mintai A o drigolion ardal Bethesda i Gastell y Penrhyn, mewn gorymdaith oedd yn rhan o waith artistiaid preswyl yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Walker & Bromwich. Cynllun oedd hwn a fyddai’n cludo hanes llawn y chwarel i galon y castell ei hun, a hynny am y tro cyntaf. Dywedodd yr artistiaid ei bod yn hen bryd trafod hanes a phwysigrwydd yr anghydfod diwydiannol hwyaf yn hanes Prydain, un a chwalodd gymunedau ac a newidiodd yr ardal - am byth. Roedd y parhau’n rhan o’n hetifeddiaeth cydnabod effaith y Streic Fawr ac emosiwn” a gafwyd cerddwyr yn ail-droedio’r daith yn y Dyffryn, gyda rhai, hyd ar yr ardal, a rhoi presenoldeb ddechrau’r mis. gymerodd y chwarelwyr dros heddiw, yn methu meddwl cadarn i’r hanes,oedd, cyn ganrif yn ôl i leisio’u pryderon a’u am gamu dros y rhiniog hyn, yn absennol o’r castell Y daith hanfodlonrwydd ynghylch telerau mawreddog sy’n cynrychioli un o ei hun. Ymgynghorodd yr Dechreuodd yr orymdaith yn ac amodau gwaith yr Arglwydd ddiwydiannau mwyaf llewyrchus artistiaid Walker & Bromwich Ysgol Dyffryn Ogwen, gyda Penrhyn. Yn goron ar y cyfan a dadleuol y ganrif ddiwethaf. â thrigiolion y fro, gan ofyn pherfformiad gan ddisgyblion roedd seremoni dadorchudio Ond, roedd yr Ymddiriedolaeth am unrhyw wybodaeth oedd yr ysgol a Chôr y Penrhyn, ac cerflun oedd, yn ôl yr artisitiaid, Genedlaethol yn awyddus i geisio gan bobl am y streic, ac am anerchiad gan Rhys Trimble. yn “cyfleu’r chwerwder a’r adfer y sefyllfa, a phenllanw eu syniadau ynghylch sut y Gorymdeithiwyd hyd furiau’r dioddefaint a achosodd yr gweledigaeth oedd y cynllun hwn. dylid coffau’r digwyddiad castell, cyn cludo’r cerflun Arglwydd Penrhyn i chwarelwyr y Nid i ddileu hanes, nac ychwaith a naddodd nid yn unig y trwy byrth y castell, i’w gartref fro,a’u teuluoedd” yn ystod cyfnod ei ail-ysgrifennu. Y bwriad oedd llechweddau gleision, ond ein newydd yn y brif neuadd. y Streic Fawr rhwng 1900-1903. coffau’r hanes yn gyflawn. hunaniaeth ni fel pobl yr ardal. Yno cafwyd perfformiadau Ymateb Walker & Bromwich gan Gôr Meibion y Penrhyn a Creithiau Gweithdai i hyn oll oedd y “digwyddiad pherfformiad gan Rhys Trimble Y mae creithiau’r streic yn Y bwriad cychwynnol oedd mawreddog llawn cerddoriaeth o ddarn a gomisiynwyd yn benodol ar gyfer yr achlysur. Yn nannedd miniocaf y Streic, fe gydiodd ewyllys trigolion y Dyffryn yn rhywbeth y tu hwnt Clwb Crawia i eiriau. Rhyw ruddin prin, rhyw mwy ar dudalen 16-17 ddycnwch penderfynol, rhyw styfnigrwydd heintus. Oedd wir, roedd rhywbeth arbennig iawn am y bobl a alwai’r ardal hon yn gartref iddynt bryd hynny. Ac y mae hynny’n wir hyd heddiw. Rhywbeth ydyw y dylai pawb ei drysori. Bob un ohonom. Mwy o luniau ar dudalen 20 2 Llais Ogwan | Gorffennaf | 2017 Panel Golygyddol Golygydd y mis Derfel Roberts Dyddiadur y Dyffryn 600965 Golygwyd rhifyn y mis hwn gan Gorffennaf [email protected] Lowri Roberts 22 “Folk Devils” a D.J. Rhys Mwyn. Ieuan Wyn Neuadd Ogwen am 7.30. 600297 Y golygydd ym mis Medi fydd [email protected] Derfel Roberts, Llys Artro, Awst Lowri Roberts 84 Ffordd Carneddi, Bethesda, LL57 3SG. 12 Marchnad Ogwen. Neuadd Ogwen. 600490 01248 600965 9.30 – 1.00. [email protected] Ebost: [email protected] 25 Meic Stevens a gwesteion. Neuadd Ogwen am 8.00. Dewi Llewelyn Siôn 30 Clwb Llanllechid 07940 905181 Pob deunydd i law erbyn [email protected] dydd Mercher, 30 Awst Medi Fiona Cadwaladr Owen os gwelwch yn dda. 07 Sefydliad y Merched Carneddi. 601592 Plygu nos Iau, 14 Medi yng Dr. Huw John Hughes. Cefnfaes [email protected] Nghanolfan Cefnfaes am 6.45. am 7.00 Neville Hughes Cyhoeddir gan 09 Marchnad Ogwen. Neuadd Ogwen, 600853 9.30 – 1.00. Bwyllgor Llais Ogwan @Llais_Ogwan [email protected] 09 Bore Coffi NSPCC. Caffi Coed y Dewi A Morgan Brenin. 10.00 – 12.00 Cysodwyd gan Elgan Griffiths, 602440 14 Plygu Llais Ogwan. Cefnfaes 6.45. [email protected] [email protected] 16 Bore Coffi Clwb camera. Cefnfaes. 01970 627916 10.00 – 12.00. Trystan Pritchard Argraffwyd gan y Lolfa 07402 373444 23 Bore Coffi Capel Jerusalem. [email protected] Cefnfaes. 10.00 – 12.00. Walter a Menai Williams Nid yw pwyllgor Llais Ogwan na’r panel 601167 Hydref golygyddol o angenrheidrwydd yn cytuno 04 Theatr Bara Caws. “Dim Byd Ynni”. [email protected] â phob barn a fynegir gan ein cyfranwyr. Neuadd Ogwen am 7.30 Orina Pritchard 20 Noson yng ngwmni Welsh 01248 602119 Whisperer – Clwb Criced am 8yb [email protected] Mae Llais Ogwan ar werth Rhodri Llŷr Evans yn y siopau isod yn Nyffryn Ogwen: 07713 865452 Dyffryn Ogwen [email protected] Londis, Bethesda Archebu Siop Ogwen, Bethesda Swyddogion trwy’r Cig Ogwen, Bethesda post Cadeirydd: Tesco Express, Bethesda Dewi A Morgan, Park Villa, SPAR, Bethesda Lôn Newydd Coetmor, Siop y Post, Rachub Gwledydd Prydain - £20 Bethesda, Gwynedd Ewrop - £30 LL57 3DT 602440 Bangor Gweddill y Byd - £40 [email protected] Siop Forest Siop Menai Owen G. Jones, 1 Erw Las, Bethesda, Trefnydd hysbysebion: Gwynedd LL57 3NN Siop Ysbyty Gwynedd Neville Hughes, 14 Pant, [email protected] 01248 600184 Bethesda LL57 3PA Caernarfon 600853 Palas Print [email protected] Porthaethwy Ysgrifennydd: Awen Menai Gareth Llwyd, Talgarnedd, Rhiwlas 3 Sgwâr Buddug, Bethesda Garej Beran LL57 3AH 601415 [email protected] Llais Ogwan ar CD Trysorydd: Godfrey Northam, 4 Llwyn Gellir cael copi trwy gysylltu â Bryn yn Bedw, Rachub, Llanllechid swyddfa’r deillion, Bangor LL57 3EZ 600872 01248 353604 [email protected] Os gwyddoch am rywun sy’n cael trafferth â’i olwg, ac a hoffai dderbyn Y Llais drwy’r post: copi o’r Llais ar CD bob mis, cysylltwch Owen G Jones, 1 Erw Las, ag un o’r canlynol: Bethesda, Gwynedd Gareth Llwyd 601415 LL57 3NN 600184 Neville Hughes 600853 [email protected] Llais Ogwan | Gorffennaf | 2017 3 Rhoddion i’r Llais Partneriaeth Ogwen yn £50.00 Er cof am John Owen Roberts, Allt Pen y Bryn oddi Dathlu Gŵyl Gwenllian wrth y teulu. (Cywiriad: NID £30.00 fel yr adroddwyd yn Dros benwythnos Mehefin 16 /17eg cafwyd Cymru, trigolion Dyffryn Ogwen a rhai o rhifyn Mehefin.) dau ddigwyddiad i goffau’r Dywysoges ychydig bellach i ffwrdd – ymgasglu ym Gwenllian. maes parcio gwaelod Pant Dreiniog yn £10.00 Wynn ac Eurwen Williams, Ar nos Wener Mehefin 16eg daeth tyrfa barod am her, sef esgyn i gopa Carnedd Tyddyn Dicwm, Pont y Pandy. luosog iawn i’r Douglas i wrando ar ddarlith Gwenllïan. Roedd cacen ffrwythau ddwys o gan y Prifardd Ieuan Wyn ar “Gwenllian y ddarlith Ieuan Wyn am hanes y Dywysoges £5.00 Di-enw. Dywysoges Goll” – bu’n rhaid cario cadeiriau Gwenllïan dal i droelli ym meddyliau a stoliau ychwanegol i ‘stafell y ddarlith a nifer ohonom, wedi’r noson flaenorol yn y £5.50 Mair a Meirion, 41 Abercaseg, hyd yn oed wedyn roedd pobl yn sefyll yn y Douglas. Bethesda. drws i wrando! Roedd rhai ohonom eisoes yn ‘nabod ein Cafwyd darlith wirioneddol ysgubol gilydd yn iawn ond roedd hen ddigon o £10.00 Er cof annwyl am Joan M gan Ieuan. Llwyddodd i wau dyddiadau sgwrsio p’un ai’n gydnabod ai peidio wrth Morris, 38 Adwy’r Nant, a digwyddiadau allweddol yn hanes i ni ddringo’r llechweddau. A ninnau’n a fuasai’n 75 mlwydd oed ar 26 Gwenllian, ei thad Llywelyn (Ein Llyw Olaf) cydgerdded dan awyr digwmwl cawsom Gorffennaf, oddi wrth Meirion, a’i mam Eleanor De Montford a fu farw ar ei y chwa o awel braf cyntaf wrth i ni frigo Alison, Verna a’r holl wyrion a genedigaeth, ei ewyrthr Dafydd, sef brawd ysgwydd Y Garth ac yn wir roedd yn ddigon wyresau. Llywelyn, a’i saith cyfneither a dau gefnder braf wrth i ni ymlwybro, ar ôl ein hoe paned yn un stori ddiddorol, er yn ddirdynnol o ar ben Gyrn Wigau, heibio’r Drosgl a Bera £30.00 Er cof am dad, John Williams greulon ar adegau. Daeth â’r hanes i derfyn Bach. (Broadway), oddi wrth Joan a’r trwy ein hatgoffa am frad a arweiniodd Yn naturiol roedd dipyn o ddisgwyliad teulu. at lofruddiaeth Llywelyn, dienyddiad wrth i ni nesáu at y copa ond roedd yn rhaid Dafydd a charchariad y plant am eu hoes, cytuno gydag un aelod, mymryn o ‘swigen’ Diolch yn fawr. gan gynnwys Gwenllian a oedd ychydig ddirodres yng nghanol mwclis copaon y fisoedd oed yn cael ei chyrchu i leiandy Carneddau yw Carnedd Gwenllïan – neu Sempringham ble bu fyw am 54 mlynedd Garnedd Uchaf fel y’i henwid gynt – o bell. hyd ei marwolaeth yn 1337. Er mwyn sicrhau bod digon o danwydd yn y Clwb Cyfeillion Dangosodd Ieuan sut y bu i’r Brenin tanc i fynd am y copa, dyma stopio am ginio Edward 1af ddefnyddio yr union dactegau islaw’r Aryg a rhai ohonom yn sôn nad yw’r Llais Ogwan rhyfela a’r un dulliau o arteithio a chosbi a pentwr trawiadol yma o gerrig yma’n cael Gwobrau Gorffennaf ddioddefodd y Cymry yn eu goresgyniad hanner digon o sylw ag y mae’n haeddu. £30.00 (143) Joy Evans, Llwyn Onn, ganddo rai blynyddoedd yn ddiweddarach Gyda bwyd yn ein boliau aethom i’r copa Talybont. wrth oresgyn yr Albanwyr dan arweiniad yn ddigon handi a dyma ni’n eistedd yn £20.00 (111) Gwen Davies, William Wallace.

View Full Text

Details

  • File Type
    pdf
  • Upload Time
    -
  • Content Languages
    English
  • Upload User
    Anonymous/Not logged-in
  • File Pages
    32 Page
  • File Size
    -

Download

Channel Download Status
Express Download Enable

Copyright

We respect the copyrights and intellectual property rights of all users. All uploaded documents are either original works of the uploader or authorized works of the rightful owners.

  • Not to be reproduced or distributed without explicit permission.
  • Not used for commercial purposes outside of approved use cases.
  • Not used to infringe on the rights of the original creators.
  • If you believe any content infringes your copyright, please contact us immediately.

Support

For help with questions, suggestions, or problems, please contact us