TARSUS TİCARET VE SANAYİ ODASI STRATEJİK PLAN (2018 - 2021) İletişim Merkezi: +90 (324) 613 55 50 - 51 - 52 -53 Faks : +90 (324) 613 55 54 Web Sayfası :www.tarsustso.org.tr E-Posta : [email protected] İletişim Adresi: Şehitkerim Mahallesi 3416 Sk.No:39/201-Tarsus/MERSİN 1 Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nın Çok Değerli Üyeleri ve Paydaşları; 1879 yılında kurulan ve 140’ıncı yılını büyük bir coşku ve heyecanla kutladığımız bu süreç içinde, ekonomimizdeki gelişmeleri, üyelerimizin gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını, sizlerin düşünce ve önerilerini dikkate alarak hazırlamış olduğumuz 2018- 2021 Stratejik Planımızı gurur ve heyecanla sunuyoruz. Stratejik Plan çalışmasını, kurumsal süreklilik ilkeleri içerisinde hedefleri büyütme ve yenileme fırsatı olarak görüyor ve dönem içerisindeki programlarımızı bu çerçevede oluşturuyoruz. Aynı zamanda Stratejik Plan çalışmamızda, çağdaş ve şeffaf yönetim anlayışı doğrultusunda belirlediğimiz vizyona ulaşmak için, Odamızın gücünün en üst noktaya çıkarılmasını amaçlıyoruz. Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası, kimliği, kültürü, kişilere göre değişmeyen güçlü ilke ve öncelikleri, sürekli öğrenme, yenilenme ve ilerleme çabası içerisinde olan bir kurumdur. Ülke genelinde ve yerelde son dönemlerde yaşanan sorunlar, tüm sektörlerde gözle görülen durgunluklar, bir bütün olarak ele alındığında ister istemez her alanda bir değişim ve atılım çabasını gerekli kılmaktadır. Bu noktada Odamızın kurulması yönünde önemli çaba sarf ettiği Tarsus Organize Sanayi Bölgesi ile yine ilçemizin sınırları içerisinde kurulacak olan Mersin Agropark büyük önem arz etmektedir. Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nın ve ilçenin güçlü yanları ve ortaya çıkan fırsatları değerlendirmek, zayıf yönlerimizi ve tehditleri ise bertaraf ederek avantaja çevirmeye yönelik olarak hazırlanan Stratejik Planın Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nın kentin ekonomik kalkınmasındaki lider ve öncü kuruluş olması sorumluluğundan kaynaklanmaktadır. Stratejik Plan çalışmalarımıza katkı sağlayan Yönetim Kurulu, Meclis, Komitelerimiz ve tüm üyelerimiz ile paydaşlarımız ve Odamız personeline teşekkürlerimi sunarım. Saygılarımla. H.Ruhi KOÇAK Yönetim Kurulu Başkanı 2 İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM MEVCUT DURUM 4 Giriş 5 Stratejik Plan Hazırlama Yöntemi ve Dayanağı 6 Tarihçe 7 Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizleri 10 Tarsus'ta Kurum İçi ve Çevre Analizi 13 Tarsus’un Nüfusu ve Coğrafi Yönü 19 Ekonomik Durum 21 Tarsus'un Temel Sorunları 27 Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası tarihçesi 28 Organizasyon Şeması 29 Personel Durumu 30 Donanım ve Yazılım Durumu 32 Odamızın Üyesi, Temsilcisi ve İştirakçisi Olduğu Kuruluşlar 34 Projelerimiz 35 2. BÖLÜM MİSYON, VİZYON VE POLİTİKALAR 40 Kurumsal Yapının Stratejik Amaçları ve Hedefleri 44 3. BÖLÜM MALİ DURUM 49 Maliyet Tablosu 63 4. BÖLÜM İZLEME VE DEĞERLENDİRME 64 3 1. Bölüm Mevcut Durum 4 GİRİŞ Ülkemizde, kamu mali yönetiminin iyileştirilmesi ve mali saydamlığa dayalı bir yönetim sisteminin geliştirilmesi amacıyla hazırlanan ve 24.12.2003 tarihinde yürürlüğe giren 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile kamu kurumlarına “Stratejik Plan” yapma yükümlülüğü getirilmiştir. Stratejik Planlamaya ilişkin hükümler ise ancak 01.01.2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 24 Aralık 2005 tarihinde yayımlanan 5436 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve 26 Mayıs 2006 tarihli “Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” referans metinler olarak kabul edilir. Kanun, kamuda stratejik yönetimin temel taşlarından olan stratejik planlama uygulamasının yasal altyapısını oluşturmuş ve kamu kurumlarına stratejik plan hazırlama, planları doğrultusunda yıllık performans programı oluşturma, programın/stratejik planın başarısını, gerçekleşmelerini tespit etme ve sonuçlarını faaliyet raporlarında kamuoyu ile paylaşma zorunluluğunu getirmiştir. Stratejik planlama, misyon ve temel değerlerden hareketle geleceğe yönelik bir vizyon oluşturma ve bu vizyona uygun amaç ve hedefler belirleme, gelişmeleri izleme ve değerlendirme sürecidir. Stratejik planın hazırlık sürecinde öncelikle, durum analizi yapılmış, dünyada ve Türkiye’de Ticaret ve Sanayi Odaları ele alınmış, Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nın Ulusal Ticaret ve Sanayi Odaları içerisindeki misyonu ve bu misyonu yerine getirirken karşılaştığı sorunlar analiz edilmiştir. Ayrıca, tüm paydaş beklenti ve önerileri, ulusal ve uluslararası ihtiyaçlar ve Türkiye-Avrupa Birliği (AB) ilişkileri göz önünde bulundurulmuş ve Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nı bugünkü konumundan daha ileri bir seviyeye gelebilmesini hedefleyen doğru stratejiler oluşturulmaya çalışılmış, benimsenen temel değerler çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve vizyon oluşturulmuş, stratejik amaç ve ölçülebilir hedefler tespit edilmiştir. 5 STRATEJİK PLAN HAZIRLAMA YÖNTEMİ VE DAYANAĞI Tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nın Stratejik Planı’nın temel dayanağını 2016 tarihi itibariyle güncelleştirilmiş olan “Odalar ve Borsalar için Akreditasyon Kılavuzu” ve ekleri oluşturur. Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nın Stratejik Planını değerlendirecek olan kurum ise üst birlik olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği organı Akreditasyon Kuruludur. TOBB’nin 04.06.2018 günlü 8540 sayılı yazısına istinaden; Akreditasyon Sistemi çalışmalarının takip edilmesi, Stratejik Plan hazırlanması, hedeflerinin izlenmesi ve sonuçlarının değerlendirilmesi amacıyla Oda Yönetim Kurulu’nun 04.09.2019 tarih 76/76 sayılı toplantısında; H.Ruhi Koçak : Yönetim Kurulu Başkanı Arzu Yıldız : Meclis Başkan Yardımcısı Fuat Togo : Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ali Ukav : Genel Sekreter Rasim Sarı : Genel Sekreter Yardımcısı Nermin Ateş : Akreditasyon Sorumlusu ve Kalite Yönetim Temsilcisi’nden oluşan bir “Stratejik Planlama Kurulu’’ kurulmuştur. Stratejik Planlama Kurulu tarafından yapılan“Mevcut Durum Analizi” ile Oda’nın hizmet - faaliyet analizi, doküman analizi, projelerin sonuçları ve ekonomik değerlendirmeler incelenmiştir. Ayrıca iç çevre analizi çerçevesinde kurumun güçlü ve zayıf yanları ile fırsatlar ve tehditleri araştırılmış olup SWOT Analizi yapılmıştır. SWOT Analizi ile birlikte ulusal ve uluslararası boyutta politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik gelişmeler gündeme getirilmiştir. Üyelere ve paydaşlara “Memnuniyet Anket Formu” uygulanmış, çıkan sonuçlarla Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nın gelişme alanları belirlenmiştir. Ayrıca süreçlerin hedefleri belirlenmiş ve bu Stratejik Plan sonuçları içinde kullanılmıştır. Her ay yapılan personel toplantıları ve planlanmış düzenlemelerle gerçekleştirilen “Yönetimin Gözden Geçirmesi’’ ile Stratejik Planın geliştirilebileceği, kalite ve akreditasyon gerekliliklerinin hayata geçebileceği ve kurumsallaşmanın sağlanacağı gibi konular hakkında bilinç yaratılmaya çalışılmıştır. Mevcut durum analizinden sonra Stratejik Plan hazırlama kısmına geçilmiş ve Stratejik Planlama Kurulu’nun görüş ve önerileri dikkate alınarak, kurumsal anlamda Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nın Misyon, Vizyon ve Kalite Politikası güncellenerek yeniden belirlenmiştir. Çalışmalar sonunda ortaya çıkan 4 ana başlık “Gelişim Yönleri” olarak tespit edilmiş ve sırasıyla “Stratejik Amaçlar ve Hedefler, Faaliyetler ve Performans Göstergeleri” bu gelişim yönlerine uygun olarak belirlenmiştir. Son olarak Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nın Misyon, Vizyon ve İlkeleri ile Stratejik Amaçları ve eylemlerini gerçekleştirmek için gereksinim duyduğu finansal kaynaklara ve kaynakların nerelerden karşılanacağına ilişkin bilgileri içeren maliyetlendirme de plan içinde düzenlenmiştir. 6 TARİHÇE Tarsus dünyanın en eski yerleşim yerlerinden biridir. Kentin kimler tarafından ne zaman kurulduğu kesin olarak belli değildir. Ancak Gözlükule Höyüğünde yapılan kazı çalışmaları sonucunda, insanlığın yerleşik düzene geçtikleri ilkçağ olan Neolitik Çağa(M.Ö.5000) ait kalıntılar bulunması,kentin gerçekten de çok eski tarihlerde var olduğunu göstermektedir. Bereketli topraklara sahip Çukurova’da her türlü ziraatın yapılması ve sanayi hammaddesi olan ürünlerin bolluğu, Tarsus sanayisinin gelişmesine kaynaklık eden en önemli faktör olmuştur. 1800’lü yılların ikinci yarısında, bölgedeki potansiyelin öteden beri farkında olan yabancı ülkeler pamuğun ilk işleme biçimi olan çırçır fabrikasını açmıştır. 1863 yılında Gont isimli İngiliz tüccar, Tarsus, Adana ve Mersin’de birer çırçır fabrikası kurmuştur. Osmanlı döneminde, sanayi kuruluşlarının büyük çoğunluğunun İstanbul’da, küçük bir kısmının da kıyı şeridinde olması, Tarsus’taki tezgâh ve fabrikaların ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. 1868 tarihli Osmanlı Sannamesi’nde, Tarsus’ta iki çırçır işletmesi, 50 akmişe (kumaş işletme tezgahı) 3 basmahane 12 ma’sere, 1 un fabrikası, 11 değirmen, 7 boyahane, 1 bedesten, 9 han, 3 mağaza ve 830 dükkan olduğu belirtilmiştir. Türkiye’nin ilk ticaret odası 1879 yılında Tarsus’ta kurulmuştur. Türkiye’de ilk elektrik Tarsus’ta üretilmiştir. Yine ilk beyaz çimento fabrikası Tarsus’ta açılmıştır.1920’de Tarsus’ta 100 TL. sermayeli Tarsus Konserve Osmanlı A.Ş. kurulmuştur. Yaklaşık 7000 yıllık bir geçmişe sahip olan Tarsus’ta çok önemli ve önemli olduğu kadar da ilginç olaylar cereyan etmiştir. Bunlardan bazıları şöyle sıralanabilir: İnsanlığın ilki olduğuna inanılan Hz. Adem Peygamberin oğlu Şit A.S.’nin makamı Tarsus’tadır. Kuran-ı Kerim’de iki ayrı surenin muhatabı olan Lokman Peygamber, Eshab-ı Kehf ve antik çağın en büyük filozofu Aristo Tarsus’ta yaşamıştır. Dünyanın ilk ticaret yolu olarak