REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA W ŁODZI Numer egzemplarza: 1 PROTOKÓŁ KONTROLI GOSPODARKI FINANSOWEJ I ZAMÓWIE Ń PUBLICZNYCH Jednostka kontrolowana: Gmina Strzelce Wielkie 28 grudnia 2012 roku Termin kontroli: – 12 marca 2013 rok Beata Tomkowska – inspektor Kontroluj ący kontroli, (imi ę, nazwisko, Monika Smug – inspektor stanowisko słu żbowe ): kontroli. Okres obj ęty kontrol ą 2011 – III kwartał 2012 roku WK 6010-2/80/2012 z dnia 19 Numer i data upowa żnienia: grudnia 2012 roku Uwaga! Protokół niniejszy podlega udost ępnieniu na zasadach okre ślonych w ustawie z dnia 6 wrze śnia 2001 roku o dost ępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz.1198), z ograniczeniami wynikaj ącymi z art.5 tej ustawy. PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE STRZELCE WIELKIE Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łód ź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 I. INFORMACJE WST ĘPNE DANE O JEDNOSTCE Gmina Strzelce Wielkie położona jest w powiecie pajęczańskim. Adres: Urząd Gminy w Strzelcach Wielkich ul. Częstochowska 14, 98-337 Strzelce Wielkie. Według danych ewidencji ludności na dzień 31 grudnia 2011 roku Gminę Strzelce Wielkie zamieszkiwały 4.742 osoby. Gmina swoim zasięgiem administracyjnym obejmuje 14 sołectw stanowiących jednostki pomocnicze Gminy. Są to sołectwa: Antonina, Dębowiec Mały, Dębowiec Wielki, Górki, Marzęcice, Pomiary, Skąpa, Strzelce Wielkie, Wiewiec, Wistka, Wola Jankowska, Wola Wiewiecka, Zamoście-Kolonia, Zamoście. Urząd Gminy Strzelce Wielkie jest zarejestrowany w systemie REGON i posiada nr statystyczny 000549246. W systemie Regon zarejestrowana została także Gmina Strzelce Wielkie, której nadano nr 151398646. Gmina jest podatnikiem podatku VAT, posiada numer identyfikacji podatkowej NIP 5080013940, nadany decyzją Urzędu Skarbowego w Pajęcznie z dnia 9 grudnia 2004 roku. Na podstawie decyzji Urzędu Skarbowego w Kłobucku z dnia 14 listopada 1996 roku został nadany numer identyfikacji podatkowej Urzędowi Gminy Strzelce Wielkie 574-14-87-630. Według stanu na dzień 31 grudnia 2011 roku liczba bezrobotnych na terenie Gminy Strzelce Wielkie wynosiła 223 osoby, w tym 107 kobiet. Przeprowadzana kontrola ma charakter kontroli kompleksowej. PODSTAWOWE WSKA ŹNIKI FINANSOWE W oparciu o dane wynikające ze sprawozdań: Rb-27S, Rb-28S, Rb-NDS, Rb-Z kontrolujące ustaliły następujące wskaźniki finansowe, które obrazują sytuację finansową Gminy Strzelce Wielkie: Rok Symbol i nazwa wska źnika 2009 2010 2011 Wska źniki bud żetowe WB1 Udział dochodów bie żą cych w dochodach ogółem 98,93% 66,46% 96,82% WB3 Udział nadwy żki operacyjnej w dochodach ogółem 4,16% -1,57% -0,44% WB4 Udział wydatków maj ątkowych w wydatkach ogółem 18,43% 36,76% 5,78% Obci ąż enie wydatków bie żą cych wydatkami na WB5 54,00% 54,30% 54,80% wynagrodzenia i pochodne od wynagrodze ń Udział nadwy żki operacyjnej i dochodów ze sprzeda ży WB6 4,36% -0,92% 0,32% maj ątku w dochodach ogółem WB7 Wska źnik samofinansowania 24,40% 80,82% 45,78% Wska źniki na mieszka ńca WL2 Nadwy żka operacyjna na mieszka ńca 91,29 zł -52,35 zł -10,47 zł WL3 Zobowi ązania ogółem na mieszka ńca 448,74 zł 653,42 zł 751,13 zł Zobowi ązania ogółem bez zobowi ąza ń na projekty unijne WL4 na mieszka ńca 448,74 zł 653,42 zł 751,13 zł _____________________________________________________ 2 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE STRZELCE WIELKIE Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łód ź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Wska źniki dla zobowi ąza ń WZ1 Udział zobowi ąza ń ogółem w dochodach ogółem 20,43% 19,65% 31,79% Zobowi ązania ogółem bez zobowi ąza ń na projekty unijne WZ2 w dochodach ogółem 20,43% 19,65% 31,79% WZ3 Obci ąż enie dochodów ogółem obsług ą zadłu żenia 3,54% 10,52% 13,60% Obci ąż enie dochodów ogółem obsług ą zadłu żenia bez rat WZ4 kapitałowych na projekty unijne 2,12% 10,52% 13,60% Obci ąż enie dochodów bie żą cych wydatkami bie żą cymi i WZ6 obsług ą zadłu żenia 99,06% 117,11% 113,32% Udział zobowi ąza ń wymagalnych w zobowi ązaniach WZ7 ogółem 0,01% 0,16% 0,03% WU Udział zobowi ąza ń wymagalnych wobec ZUS, 1 KRUS,NFZ w dochodach ogółem 0,00% 0,00% 0,00% WU Udział zobowi ąza ń wymagalnych wobec ZUS, 2 KRUS,NFZ w zobowi ązaniach ogółem 0,00% 0,00% 0,00% Nadwyżka operacyjna, czyli różnica między dochodami bieżącymi, a wydatkami bieżącymi wskazuje na potencjalne zdolności i możliwości jednostki do spłaty zobowiązań oraz do finansowania wydatków o charakterze inwestycyjnym. W 2009 roku wystąpiła nadwyżka operacyjna w wysokości 438.000,95 zł. Natomiast w roku 2010 i 2011 wystąpił ujemny wynik operacyjny czyli deficyt operacyjny, oznaczający że wydatki bieżące Gminy Strzelce Wielkie przekraczają jej możliwości finansowe. Deficyt operacyjny w 2010 roku w wysokości -249.642,25 zł (dochody bieżące 10.537.131,18 minus wydatki bieżące 10.786.773,43), a w 2011 roku w wysokości -49.663,31 zł (dochody bieżące 10.850.113,85 minus wydatki bieżące 10.899.777,16). Dochody bieżące w 2010 roku wzrosły w porównaniu do 2009 roku o 111.862,82 zł, natomiast wydatki bieżące w tym okresie wzrosły o 799.506,02 zł. To czy gmina wypracuje nadwyżkę operacyjną i w jakiej wysokości ma wpływ na poziom wskaźników WB3 , W B6, WB7 i WL2 . Wskaźnik W B3 Obrazuje udział nadwyżki operacyjnej w dochodach ogółem. Im wyższa jest wartość tego wskaźnika tym większe są możliwości inwestycyjne lub większa możliwość zwiększenia wydatków bieżących. W 2009 roku przedmiotowy wskaźnik wyniósł 4,16%, a w 2010 i 2011 roku stanowił wartości ujemne, odpowiednio -1,57% oraz -0,44%. Wielkości wskaźnika jakie osiągnęła kontrolowana jednostka wskazują na ograniczone możliwości finansowania wydatków inwestycyjnych oraz brak możliwości zwiększania wydatków bieżących. W 2010 roku wydatki majątkowe gminy wzrosły o 4.014.706,21 zł w porównaniu do roku 2009 i wyniosły 6.271.127,89 zł, ale już w 2011 roku stanowiły tylko kwotę 668.949,14 zł. Podobnie wydatki bieżące w 2010 roku wzrosły o 799.506,02 zł w porównaniu do roku 2009, a w 2011 roku o 113.003,73 zł w porównaniu do roku poprzedniego. Wskaźnik W B6 Wskaźnik udziału nadwyżki operacyjnej i dochodów ze sprzedaży majątku w dochodach ogółem kształtował się w latach 2009-2011 w wielkościach odpowiednio 4,36%, -0,92% i 0,32%. Dochody ze sprzedaży majątku nie stanowiły znaczących kwot (odpowiednio 21.662,32 zł w 2009 roku, 103.924,04 zł w 2010 roku i 86.020,00 zł w _____________________________________________________ 3 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE STRZELCE WIELKIE Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łód ź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 2011 roku), stąd wielkości wskaźnika niewiele różnią się od wielkości wskaźnika W B3 w poszczególnych latach. Ujemna wartość wskaźnika w 2010 roku wskazuje, że osiągnięte dochody ze sprzedaży majątku nie wystarczają na pokrycie deficytu operacyjnego. Wskaźnik W B7 Obrazuje stopień, w jakim jednostka samorządu terytorialnego finansuje inwestycje środkami własnymi (suma nadwyżki operacyjnej i dochodów majątkowych do wydatków majątkowych). Im wyższa jest ta relacja tym mniejsze ryzyko utraty płynności finansowej w związku z nadmiernymi kosztami obsługi zadłużenia, jednak jego wysoka wartość może również świadczyć o niskim poziomie realizowanych inwestycji w stosunku do własnych możliwości. W kontrolowanej jednostce wskaźnik kształtował się następująco: w roku 2009 24,40%, w 2010 80,82%, w 2011 45,78%. Wpływ na wielkość wskaźnika w roku 2010 miały wysokie dochody majątkowe 5.318.252,06 zł, natomiast w roku 2011 dochody majątkowe wyniosły 355.918,69 zł ale jednocześnie zmalały bardzo wydatki majątkowe i wyniosły tylko 668.949,14 zł. Wskaźniki dla zobowiązań Gmina Strzelce Wielkie w analizowanym okresie posiadała zobowiązania ogółem w wielkościach: 2.153.062,67 zł na koniec 2009 roku, 3.116.173,34 zł na koniec 2010 roku oraz 3.561.861,97 zł na koniec 2011 roku. Wraz ze wzrostem wielkości zadłużenia nie wzrastał jednak wskaźnik udziału zobowiązań w dochodach ogółem w poszczególnych latach: 2009 rok – 20,43%, 2010 rok – 19,65%, 2011 rok - 31,79%. W 2010 roku wysokie dochody majątkowe, a co za tym idzie wysokie dochody ogółem (15.855.383,24 zł) w porównaniu z rokiem 2009 (10.537.792,92 zł) i 2011 (11.206.032,54 zł) spowodowały, że wskaźnik zadłużenia dla tego roku był najniższy. Wskaźnik obciążenia dochodów obsługą zadłużenia (W Z3 ) kształtował się w latach 2009- 2011 odpowiednio 3,54%, 10,52%, 13,60%. Niewątpliwie wpływ na wzrost wskaźnika miał wzrost wielkości spłaty rat kapitałowych w poszczególnych latach: w 2009 roku w kwocie 340.373,21 zł, w 2010 roku w kwocie 1.552.946,46 zł, w 2011 roku w kwocie 1.395.942,20 zł. Natomiast obciążenie dochodów bieżących wydatkami bieżącymi i obsługą zadłużenia (W Z6 ) w badanym okresie wyniosło w 2009 roku 99,06%, a w latach 2010-2011 przekroczyło 100% (w 2010 roku 117,11%, w 2011 roku 113,32%). Wskaźnik W Z6 przekraczający wartość 100% może być sygnałem pogarszającej się kondycji finansowej Gminy, gdyż dochody bieżące nie pokrywają wydatków bieżących powiększonych o koszty obsługi zadłużenia. Wskaźnik zadłużenia określony w art. 243 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. nr 157, poz. 1240 ze zm.) na rok 2010, 2011 i 2012 obliczono na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli: WSKA ŹNIK MAKSYMALNY (RELACJA) SPŁAT Z TYTUŁU KREDYTÓW I PO ŻYCZEK Z ODSETKAMI, WYKUPÓW PAPIERÓW WARTO ŚCIOWYCH ORAZ POTENCJALNYCH SPŁAT KWOT WYNIKAJ ĄCYCH Z UDZIELONYCH POR ĘCZE Ń I GWARANCJI WYLICZONY NA PODSTAWIE ART. 243 USTAWY O FINANSACH PUBLICZNYCH 2007 2008 2009 2010 2011 Wyszczególnienie Wykonanie 9 292 004,63 10 185 485,15 10 425 268,36 10 537 131,18 10 850 113,85 Dochody bieżące Dochody ze sprzedaży 59 746,37 0,00 21 662,32 103 924,04 86 020,00 majątku 8 442 723,47 9 164 660,54 9 987 267,41 10 786 773,43 10 899 777,16 Wydatki bieżące 9 441 750,81 10 193 485,15 10 537 792,92 15 855 383,24 11 206 032,54 Dochody ogółem _____________________________________________________ 4 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE STRZELCE WIELKIE Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul.