„Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.2 URZĄD MIASTA W WOŁOWIE Raport z działania w ramach projektu „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, priorytet V, działanie 5.2, poddziałanie 5.2.2 Lider projektu: Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji Partner: Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania Zadanie 6: opracowanie innowacyjnych rozwiązań z zakresu zarządzania publicznego „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.2 ZESPÓŁ EKSPERCKI W SKŁADZIE: Dr Jan Michalak Dr Katarzyna Liberska-Kinderman Dr Halina Waniak-Michalak Mgr Michał Dzirba „Publikacja udostępniana jest na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz autorów, Uniwersytetu Łódzkiego (Wydział Zarządzania, ul. Matejki 22-26, Łódź), Łódź 2015. Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści pod warunkiem wskazania autorów, Uniwersytetu Łódzkiego (Wydział Zarządzania), Łódź 2015 jako autorów oraz zachowania niniejszej informacji licencyjnej tak długo, jak tylko na utwory zależne będzie udzielana taka sama licencja. Tekst licencji dostępny jest na stronie http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/ „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.2 Spis treści a. Krótka charakterystyka Gminy Wołów s. 01 b. Diagnoza i opis potencjalnych problemów do rozwiązania s. 08 c. Wybór problemu do rozwiązania wraz z uzasadnieniem s. 18 „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.2 A. Krótka charakterystyka Gminy Wołów 1. Podstawowe dane statystyczne Podstawowe dane statystyczne charakteryzujące Gminę Wołów zostały przedstawione w Tabeli 1 i 2. Tabela 1. Podstawowe dane statystyczne 2009 2010 2011 2012 l. mieszkańców 22587 22939 22905 22917 l. mieszkańców na km 2 68 69 69 69 kobiety w % 51,46% 50,74% 50,74% 50,74% bezrobotni zarejestrowani (w liczbie osób w wieku b.d. produkcyjnym) 16,42% 16,84% 15,95% Źródło: opracowanie własne na podstawie Urząd Statystyczny we Wrocławiu (2013), http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_dolnoslaskie/portrety_gmin/powiat_wolowski/ gmina_wolow.pdf Tabela 2. Podstawowe dane finansowe 2013 (plan) 2012 (plan) 2011 (wykonanie) 54,80 dochody w mln. 60,04 59,04 wpływy z podatków i opłat w mln. 23,41 22,82 37,10 56,90 wydatki w mln. 59,29 56,30 „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.2 wydatki majątkowe w mln. 8,90 8,29 7,40 wyd. majątkowe w % 15% 15% 13% 22,57 oświata i wychowanie w mln. 20,99 20,76 pomoc społeczna w mln. 9,37 9,26 9,22 Źródło: opracowanie własne na podstawie Urząd Statystyczny we Wrocławiu (2013), http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_dolnoslaskie/portrety_gmin/powiat_wolowski/ gmina_wolow.pdf 2. Położenie Gmina Wołów jest gminą miejsko-wiejską położoną w północnej części województwa dolnośląskiego. Cechą specyficzną Gminy Wołów jest fakt, iż połowa mieszkańców mieszka w mieście Wołów, a połowa na terenach wiejskich. Gmina Wołów leży we Wrocławskim Obszarze Integracji (A) wyodrębnionym w Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego. Rysunek 1. Obszary integracji w Województwie Dolnośląskim Źródło: Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego s. 29 „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.2 Wrocławski Obszar Integracji - obejmuje Wrocław i obszar, który posiada z nim silne powiązania funkcjonalne. Charakteryzuje się największą gęstością zaludnienia, również w miejscowościach otaczających Wrocław, w wyniku czego dochodzi do intensywnych zmian struktury użytkowania gruntów, a w efekcie do tworzenia niespójnego układu przestrzennego. Zagrożeniem dla tych terenów jest inwestycyjna presja na tereny otwarte, w tym obszary najlepszych gleb oraz doliny rzeczne, objęte ochroną prawną w ramach sieci NATURA 2000 - stanowiące ponadto ważne korytarze ekologiczne. Niekorzystnym uwarunkowaniem jest także niewystarczająco rozwinięty system komunikacyjno - transportowy, w tym publiczny transport zbiorowy oraz niespójny system komunikacji rowerowej 1. Na tle województwa Gmina Wołów charakteryzowała się w 2012 roku większą od średniej lesistością – co Gmina starała się wykorzystywać w swojej strategii promocyjnej „Wołów tu się oddycha”. Statystyki wykazują, że mieszkańcy Gminy dysponują większą od średniej liczbą samochodów na 1.000 mieszkańców (110,6% średniej w województwie), co wpływa na ich mobilność wewnętrzną i zewnętrzną2. 3. Historia, zabytki, turystyka oraz sport i rekreacja Wołów jest jednym z najstarszych śląskich miast. W źródłach historycznych wzmianka o Wołowie pochodzi z 1157 r., wtedy to Władysław II Wygnaniec zbudował tutaj drewniany zamek, w pobliżu którego powstała osada. Wołów otrzymał prawa miejskie około 1285 r. Na uwagę turystów zasługują tereny rekreacyjne oraz szlaki turystyki pieszej i rowerowej, które połączone są w system regionalnych tras turystycznych. Do wcześniejszych szlaków pieszych, niebieskiego (archeologicznego), czarnego i zielonego, po utworzeniu Parku Krajobrazowego „Dolina Jezierzycy”, dołączono szlaki rowerowe biegnące przez Park i tworzące pętlę wokół Wołowa: „Szlak Odry” koloru niebieskiego, „Szlak Odra-Barycz” koloru czerwonego oraz „Leśne Wydmy” koloru 1 Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego s. 29 2 : opracowanie własne na podstawie Urząd Statystyczny we Wrocławiu (2013), http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_dolnoslaskie/portrety_gmin/powiat_wolowski/gmina_w olow.pdf „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.2 zielonego. W 2004 r. przy wsparciu środków europejskiego programu SAPARD powstał kolejny szlak rowerowy, żółty, „Wołowskie Krajobrazy” o długości 60 km. Silną stroną Gminy Wołów są atrakcyjne walory środowiska naturalnego, w tym tereny chronione. Patrz rysunek 2. Rysunek 2. Źródło: opracowanie WBU „Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego i rozwoju społeczno- gospodarczym województwa dolnośląskiego 2011” (s. 149), cyt. za Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego s. 10 „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.2 Wśród walorów turystycznych należy wymienić przede wszystkim perłę śląskiej architektury – pocysterski zespół pałacowo-klasztorny w Lubiążu. Jest to jeden z największych tego typu obiektów w Europie. Ilustracja 1. Zespół pałacowo-klasztorny w Lubiążu Źródło: www.pokojelubiaz.cba.pl Kompleks ten składa się z: ogromnego Pałacu Opatów (powierzchnia to 6350 m², kubatura 87800 m³), bazylikowego Kościoła Najświętszej Marii Panny, barokowego Kościoła w formie czworoboku, kościoła Świętego Jakuba stanowiącego najstarszy obiekt w kompleksie klasztornym, zamieszkałego Budynku „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.2 Bramnego, budynku dawnej stodoły, wykorzystywanego jako lokal gastronomiczny, dawnej wozowni, kancelarii klasztornej, dawnych browaru i piekarni3. Do interesujących zabytków w Wołowie należą wzniesiony w drugiej połowie XV w. Ratusz, a także Zamek Piastowski datowany na 1157 r. w późniejszych latach przebudowywany, którego obecny kształt nadano na początku XX w. Z budowli sakralnych na uwagę zasługują m.in. XVIII-wieczny zespół kościelno-klasztorny p.w. św. Karola Boromeusza i kościół p.w. św. Wawrzyńca, w którym zachowały się zbudowane w 1716 r. przez Adama Caspariniego organy. Właśnie w tym kościele już od kilku lat odbywają się koncerty Festiwalu Muzyki Organowej Cantus Organi.4 Gmina Wołów posiada dosyć dobrze rozwinięte zaplecze sportowo-rekreacyjne. Administracją tym zapleczem zajmuje się Ośrodek Sportu i Rekreacji w Wołowie. Do dyspozycji turystów i mieszkańców przeznaczone są nowoczesne obiekty sportowe t.j.: wielofunkcyjna hala sportowa z 9-metrową sztuczną ścianką wspinaczkową oraz kompleks odkrytych basenów z podgrzewaną wodą (basen o wymiarach olimpijskich, basen treningowy, brodzik dla dzieci z atrakcjami wodnymi). 4. Przedsiębiorczość i inwestycje Dziś Wołów stanowi lokalne centrum administracyjne, jest siedzibą władz miasta i gminy oraz powiatu.