magazyn dla żeglarzy pierwszy bezpłatny miesięcznik o sportach wodnych MARZEC 2010 33 PUCHAR REKLAMA AMERYKI Skrzydło szybsze, niż żagiel. Ameryka sprytniejsza od Szwajcarii. Dokąd zmierza teraz żeglarstwo? 18. Henryk JaskułA Opowieść o zagładzie „Daru Przemyśla” w 30. rocznicę rejsu dookoła świata. 22. TematS numerueBOATS HOu druga strona medalu OD REDAKCJI Żagle Dystrybucja Magazynu WIATR czy skrzydła? Przecieraliśmy oczy ze zdumienia patrząc na wyścigi 33 Pucharu Ame- ryki. Amerykański trimaran, który zamiast głównego żagla ma skrzydło dłuższe, niż Airbus A380, okazał się szybszy, niż katamaran Szwajcarów. Pędził na jednym pływaku jak kos- miczny talerz. Był bardziej zwrotny i żeglował ostrzej na wiatr. Unosił się nad wodą jak motyl, choć przecież waży 80 ton i jest większy niż boisko do baseballa. Ameryka odzyskała Puchar z dzie- cinną łatwością. Załoga Jamesa Spit- hilla zdobyła sławę. A co zyskało dzięki tej rywalizacji żeglarstwo? Być może byliśmy świadkami prawdziwe- go przełomu... Cały świat zobaczył jak bardzo opłaca się rewolucja. I nie chodzi tu tylko o wprowadzanie do żeglarstwa nowoczesnych technologii. To zna- my od dawna. Chodzi o rewolucję W Gdyni Magazyn WIATR dostępny będzie między innymi w całorocznych sklepach żeglarskich w marinie. w myśleniu. Okazało się, że żagle nie muszą łopotać na wietrze. Bardzo Nowe pismo polskich żeglarzy nach, firmach czarterowych i szkołach Wersja elektroniczna ciężkie jachty mogą fruwać. Kadłuby jest bezpłatnym miesięcznikiem żeglarskich. Listę punktów publikuje- Magazyn WIATR otrzymają co mie- nie muszą unosić się na falach – mogą drukowanym w nakładzie 20 tys. my w magazynie (s. 27) oraz na stronie siąc mailem prenumeratorzy wersji je przecinać z chirurgiczną precy- egzemplarzy. Oto gdzie możecie internetowej: www.magazynwiatr.pl elektronicznej (w formacie PDF), któ- zją. A sternik nie musi mieć sokole- szukać magazynu zawsze na po- Magazyn otrzymają w paczkach rzy zamówią bezpłatną prenumeratę go wzroku, wystarczy mu komputer czątku miesiąca. klienci robiący zakupy w żeglarskich wysyłając mail na adres: w plecaku i monitor ukryty w ciem- sklepach wysyłkowych. [email protected] nych okularach precyzyjnie przeka- Wersja drukowana WIATR będzie obecny na zlo- Magazyn będzie można także pobie- zujący niezbędne informacje. Magazyn WIATR znajdziece w pra- tach żaglowców, festiwalach szanto- rać za darmo co miesiąc ze strony inter- Pozostaje zadać jedno pytanie. Kie- wie 200 punktach w całym kraju: wych, najważniejszych regatach oraz netowej www.magazynwiatr.pl. dy te wynalazki rodem z Matrixa staną w sklepach żeglarskich, klubach, mari- na wszystkich targach związanych Na stronie dostępne będą także się codziennością żeglarskiego świata? nach i przystaniach, wybranych tawer- z wodą, żaglami i turystyką. wszystkie archiwalne wydania. Może za kilkanaście lat nasze dzieci widząc w muzeum żagiel z miękkiego materiału zapytają: „tato, co to jest?” WIERSZE Joanna Rafalska Krzysztof Olejnik Wspólne dłonie Mój kurs Dwa żywioły Płyniesz na morze podały sobie dłonie aby wrócić do domu ziemia i morze z falą się zmagasz ziemia płaszcz złoty by na spacer po mieście w prezencie przynosi potem pójść morze bukiet świetlistej piany hołd składasz Neptunowi złocistą plażą szedł człowiek marząc o lesie słońcem wypełnione jego oczy delikatnym mchu ubranie zniszczone wrzos układasz w wazonie czarny kapelusz jakbyś żagiel klarował na bomie strudzony usiadł u stóp skały w pachnącej pościeli zasypiasz wzrok utkwił w oddali aby wstać nocą z mokrej koi tam gdzie morze chmurom gdzieś między jednym a drugim podawało dłonie prowadzi mój kurs WInD COnVERTER °B 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 węzły 0 1-3 4-6 7-10 11-16 17-21 22-27 28-33 34-40 41-47 48-55 56-63 >63 m/s 0-0,2 0,3-1,5 1,6-3,3 3,4-5,4 5,5-7,9 8-10,7 10,8-13,8 13,9-17,1 17,2-20,7 20,8-24,4 24,5-28,4 28,5-32,6 >32,6 km/h 0 1-6 7-11 12-19 20-29 30-39 40-50 51-62 63-75 76-87 88-102 103-117 >117 słaby łagodny umiarkowany dość bardzo silny bardzo gwałtowny opis cisza, flauta powiew silny wiatr sztorm huragan wiatr wiatr wiatr silny wiatr silny wiatr sztorm silny sztorm sztorm Fot. str. 1 Gilles Martin-Raget / BMW Oracle Racing, str.2 Krzysztof Romański / Archiwum UM Gdyni 2 magazyn dla żeglarzy marzec 2010 www.magazynwiatr.pl peryskop Zima na Gemini 3 imo temperatury spada- Ze śluzy Brunsbüttel wpadamy jak jącej do minus 10 stopni rakieta na Elbę i w zimnych szkwa- M Celsjusza, roman Pasz- łach pędzimy dalej na zachód. Szybko ke wypłynął w styczniu z Gó- pokonujemy 50 mil i osiągamy pławę rek Zachodnich i wraz z załogą Elbe1. Jesteśmy na Morzu Północ- przeprowadził swój katamaran nym. Jest nieco cieplej, około 0 stopni do Francji. Oto relacja kapitana Celsjusza, ale wilgotność i wiatr cią- z tego zimowego przelotu. gle dokuczają. Pogoda jest naprawdę paskudna. Cumy były sztywne i śliskie od lodu. Dopada nas mały problem – nasz ge- Widzialność na Zatoce Gdańskiej nie nerator prądu Dynawatt o mocy 5 KW przekraczała kilkudziesięciu metrów, nie pokazuje ładowania. Nie ryzyku- więc radar działał na pełnych obro- jemy w tych warunkach pogodowych tach. Dopiero po dwóch godzinach, na żeglugi w Kanale Angielskim bez prą- wysokości Helu, widzialność się po- du. Wpadamy na noc do Zeebrugge, prawiła i mogliśmy dołożyć do pieca. ładujemy baterie i rano ruszamy w dal- Za Rozewiem mieliśmy na liczniku 18 szą drogę. Przed południem mijamy węzłów. W nocy minęliśmy Arkonę, by Calais. po kilku godzinach zacumować w Hol- Po dwóch dobach rejsu zacumowali- tenau, na początku Kanału Kilońskie- śmy w Cherbourgu. Na Zatoce Biskaj- go. Tu przywitał nas prawdziwy upał skiej szalały niże, wiało z prędkością – były zaledwie 3 stopnie mrozu. 50 węzłów, z południa szły wysokie Rano jak zwykle w tym miejscu fale. Tym chętniej założyliśmy cumy rozpoczęliśmy dzień od rozmowy w Cherbourgu na dłużej, by na kilka z kierownikiem Kanału Kilońskiego. tygodni wrócić do kraju. Przy okazji Chcieliśmy go przekonać, by puścił nas styczniowej wizyty na północy Francji przez kanał bez konieczności wynaj- zwróciliśmy uwagę, że mali Francuzi, Szpiegowali wiatr mowania pilota. Zaoszczędzilibyśmy którzy śnieg widują nie tak często jak 700 euro. Niestety, po raz kolejny, nie my, nie potrafią lepić bałwanów. Spore poruszenie wśród obserwatorów przygotowań do 33. Pucharu Ameryki udało się. Pilot zjawił się na kei. Jego Roman Paszke wywołały motolotnie sprowadzone do Walencji przez Szwajcarów. Team Alinghi strój bardziej nadawał się na ogrze- wynajął australijską ekipę pilotów, która wzbijała się w powietrze i badała bryzę wany mostek kapitański, niż na ska- Gemini 3 (dawny Bioton) to naj- nad akwenem regat. kanie po trampolinie rozpiętej między szybszy żaglowiec jaki kiedykolwiek – Dzięki tym statkom powietrznym, latającym z niewielką prędkością (od 25 do pływakami naszych kadłubów. Jazda pływał pod polską banderą. Roman 60 km/h) mogliśmy mierzyć prędkość wiatru na dowolnej wysokości – tłumaczył przez kanał takim kabrioletem jak Ge- Paszke organizuje na nim komer- na stronie internetowej „Sail Race Win” Jon Bilger, szef zespołu meteo w Alinghi. mini 3 nie zdarza się często, więc nasz cyjne rejsy przygodowe. Katamaran – Będąc na łodzi zwykle możemy dokonywać pomiarów najwyżej sześć metrów opiekun z urzędu nie narzekał zbytnio, może zabrać na pokład około 10 nad lustrem wody. Wykorzystując motolotnie mogliśmy wzbijać się wraz z apara- że zamiast wygrzanej kabiny otrzymał osób. Doba czarteru Gemini 3 kosz- turą na wysokość 17 piętra, czyli tam dokąd sięga maszt Alinghi 5. jedynie moje rękawiczki. tuje od 4 do 6 tys. euro. – W poprzedniej edycji regat badaliśmy akwen o stosunkowo niewielkiej po- wierzchni. Tym razem musieliśmy ogarnąć aż 450 mil kwadratowych. Stąd właś- nie zapotrzebowanie na nietypowy sprzęt – tłumaczył Bilger. Nie pierwszy raz w historii Pucharu Ameryki badano wiatr z powietrza. W 1992 roku w San Diego wykorzystywano śmigłowce. Na pokładzie helikoptera znajdo- wał się żeglarz, który obserwował powierzchnię wody. Pomiary ze śmigłowców są jednak nieprecyzyjne i utrudnione ze względu na zawirowania powietrza. DU Więcej o Pucharze Ameryki czytaj na s. 18-19. Wyspa z listy przebojów Chorwacka wyspa Brač została wpi- i Grand Cayman oraz Palau z Oceanu sana na listę dziesięciu najbardziej Spokojnego. atrakcyjnych wysp do życia. Zestawie- Brač to jedna z największych wysp nie opublikowało amerykańskie czaso- w Dalmacji, z drzewami oliwnymi pismo „Islands”. i plażami. Ma dobre połączenie z lą- Na prestiżowej liście wysp ze snów dem. Świetną kuchnię (ryby, sery, znalazły się także: Big Pine Key z Flo- domowa jagnięcina i czerwone wino rydy, grecka Kreta, nowozelandzka Plavac). Autorzy rankingu zwrócili też Załoga Gemini 3: od lewej Roman Paszke, Mariusz Klupiński, Mariusz Siedlecki, Waiheke, Curacau z Antyli Holen- uwagę na zrelaksowanych mieszkań- Józef Olechnowicz, u dołu Robert Janecki. Z wiadrem na głowie pasażer na gapę. derskich, hawajska Maui, malezyjska ców wyspy spędzających czas popija- Langkawi, karaibskie wyspy Nevis jąc kawę na nadmorskim deptaku. A może Balaton? Ciekawą ofertę czarteru na węgierskim Balatonie przygotowała na sezon kra- kowska firma Sailor. Balaton to jezioro pochodzenia tektonicznego – największe w Europie Środkowej. Znajduje się na wysokości około 100 metrów nad pozio- mem morza. Ma aż 77 km długości, szerokość od 4 do 14 km i powierzchnię 600 km kwadratowych. By wynająć niespełna 9-metrowy jacht dla ośmiu osób na tym akwenie wystarczy posiadać patent żeglarza jachtowego. Sezon turystyczny trwa tu od czerwca do sierpnia. Latem woda w Balatonie ma około 23 stopnie Celsjusza. Jachty stacjonują w marinie Füred Campsite (Balaton- füred). To znana miejscowość wypoczynkowa. Ceny usług są na Węgrzech nieco niższe, niż na przykład w basenie Morza Śródziemnego. Postój w marinie nad Balatonem kosztuje od 15 do 25 euro, a posiłek w restauracji od 5 do 10 euro. Wyspa Brač uznana za raj na ziemi. Więcej o czarterach na Węgrzech na stronie internetowej www.sailor.pl. Fot. Marcin Mikulski, Split and Dalmatia Country Tourist Board, George Johns / Alinghi 4 magazyn dla żeglarzy marzec 2010 www.magazynwiatr.pl peryskop Szczecin Water Show eglarskie targi w Szcze- od godz.