Burmistrz Mroczy Załącznik nr 1 do Uchwały Nr …....... Rady Miejskiej w Mroczy z dnia …............. 2015 r. S t u d i u m uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Mrocza t e k s t S t u d i u m - c z ę ś ć p i e r w s z a UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO S t u d i u m uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Mrocza tekst Studium - część pierwsza UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Spis treści Wstęp - przedmiot, podstawa prawna oraz cel i zadania sporządzenia studium...................................................3 Uwarunkowania wynikające z dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu............3 Uwarunkowania wynikające ze stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony..........................................8 Uwarunkowania wynikające ze stanu środowiska, w tym stanu rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego13 Uwarunkowania wynikające z rekomendacji i wniosków zawartych w audycie krajobrazowym lub określenia przez audyt krajobrazowy granic krajobrazów priorytetowych...........................................................................27 Uwarunkowania wynikające z warunków i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia ..................27 Uwarunkowania wynikające z zagrożenia bezpieczeństwa ludności i mienia......................................................32 Uwarunkowania wynikające z potrzeb i możliwości rozwoju gminy....................................................................33 Analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne................................................................................................35 Bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę..................................................................................................53 Uwarunkowania wynikające ze stanu prawnego gruntów...................................................................................59 Uwarunkowania wynikające z występowania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych............................................................................................................................................................59 Uwarunkowania wynikające z występowania obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych...........................73 Uwarunkowania wynikające z występowania udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych .............................................................................................................................................................................73 Uwarunkowania wynikające z występowania udokumentowanych kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla.................................................................................................................................................74 Uwarunkowania wynikające z występowania terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych............................................................................................................................................................74 Uwarunkowania wynikające ze stanu systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopnia uporządkowania gospodarki wodno – ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami.............................74 Uwarunkowania wynikające z zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych ...........................84 Uwarunkowania wynikające z wymagań dotyczących ochrony przeciwpowodziowej........................................85 PRACOWNIA PROJEKTOWA „SIEĆ 1” PAWEŁ ŁUKOWICZ ul. Gdańska 54/6, 85-021 Bydgoszcz WSTĘP - PRZEDMIOT, PODSTAWA PRAWNA ORAZ CEL I ZADANIA SPORZĄDZENIA STUDIUM Przedmiotem opracowania jest Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzenne- go gminy Mrocza, zwane dalej „Studium”. Studium obejmuje obszar gminy miejsko-wiejskiej Mrocza w jej granicach administracyjnych. Podstawę prawną sporządzania Studium uwarunkowań i kierun- ków zagospodarowania przestrzennego określa art. 9 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.). Rada Miejska w Mroczy w dniu 30 sierpnia 2013 r. podjęła uchwalę Nr XXXIX/316/2013 w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze- strzennego gminy Mrocza. Dotychczas obowiązujące Studium zostało uchwalone w roku 2005. Podstawowym celem sporządzania Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze- strzennego gminy, jest – zgodnie z ww. ustawą - określenie „polityki przestrzennej gminy, w tym lo- kalnych zasad zagospodarowania przestrzennego”. Studium jest podstawowym dokumentem plani- stycznym który kształtuje politykę gospodarowania przestrzenią na obszarze gminy i jest komplemen- tarne wobec innych branżowych i ogólnych strategii, planów i programów rozwoju. Zadaniami Stu- dium są: rozpoznanie aktualnej sytuacji gminy, istniejących uwarunkowań oraz problemów związa- nych z jej dotychczasowym rozwojem, sformułowanie optymalnych kierunków rozwoju przestrzenne- go gminy, stworzenie podstawy prawnej do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, promocja rozwoju gminy. Część I – dotycząca charakterystyki stanu i analizy uwarunkowań zagospodarowania i rozwoju gminy – została wykonana w roku 2014 na podstawie najbardziej aktualnych dostępnych danych i informacji (dane z zasobu GUS - z lat 2010-13, dane pochodzące z Urzędu Miasta i Gminy lub BIP Gminy Mrocza– aktualne na dzień pozyskania). UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA, ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENU OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY Gmina Mrocza położona jest w środkowo-zachodniej części województwa kujawsko-pomorskiego, w powiecie nakielskim. Sąsiaduje z gminami: • Nakło i Sadki – w powiecie nakielskim • Sośno i Więcbork – w powiecie sępoleńskim • Sicienko – w powiecie bydgoskim • Łobżenica – w powiecie pilskim w województwie wielkopolskim Gmina jest jedną z pięciu gmin powiatu nakielskiego, w tym jedną z czterech gmin miejsko-wiejskich powiatu. Mrocza jest najmniejszym miastem powiatu. Ponieważ w skład powiatu nakielskiego wcho- dzą gminy cechujące się nie tylko dużą liczbą mieszkańców, ale także dużą powierzchnią, rzeczywiste znaczenie gminy w strukturze powiatu jest znacznie mniejsze, niż wskazywałaby na to pozycja jednej z pięciu jednostek samorządowych. Udział gminy w ogólnym potencjale powiatu może być szacowany – w zależności od zagadnienia – na 10-15%. - 3 - Odległość (komunikacyjna) do centrum Bydgoszczy z większości gminy wynosi 40-45 km (z siedziby gminy 38 km) natomiast odległość do centrum Nakła (siedziby powiatu) z większości gminy nie prze- kracza 20 km (z siedziby gminy wynosi ok. 15 km). Gmina należy do jednostek dosyć dużych pod względem zajmowanej powierzchni (150,7 km2 ), tym bardziej, je- śli uwzględni się fakt niskiej lesistości (tylko 15%), która powoduje, że tereny osiedleńcze i rolnicze są stosunko- wo rozległe. Gmina należy także do jednostek dużych pod względem liczby ludności (w roku 2013 - 9322). Jed- nak pod względem liczby ludności wiejskiej (4,9 tys.) gmina zalicza się do małych jednostek, a siedziba gminy należy do grupy kilkunastu najmniejszych miast województwa kujawsko-pomorskiego. Miasto Mrocza jest ty- powym ośrodkiem usługowo-gospodarczym o znaczeniu lokalnym. Gmina ma zwarty kształt, a jej siedziba jest położona stosunkowo centralnie, wskutek czego odległość z miasta do najdalej położonych miejscowości nie przekracza 12 km, a większość jest dostępna w zasięgu 5-7 km. Gęstość zaludnienia na obszarach wiejskich gminy wynosi 34 os/km2, a w odniesieniu do obszaru bez lasów, łąk i pastwisk – 43 osoby/km2. Obydwie wartości należą do niskich i nie są korzystnym uwarunkowaniem rozwoju gminy. UŻYTKOWANIE GRUNTÓW Najnowsze dane dotyczące całościowej struktury użytkowania gruntów w gminach, publikowane przez Główny Urząd Statystyczny, pochodzą z roku 2005. Są więc obecnie w pewnym stopniu zdezak- tualizowane, ale wciąż są przydatne dla dokonywania ogólnych porównań charakteru zagospodaro- wania różnych jednostek. Zmiany w generalnej strukturze użytkowania gruntów nawet w okresie kil- kuletnim nie zachodzą na tyle dynamicznie, by wpływać na ogólny charakter gminy. Tab. Struktury użytkowania gruntów Obszar Użytki rolne Grunty orne* Sady* Łąki* Pastwiska* Lasy i Pozostałe grunty grunty i leśne nieużytki Miasto ( ha ) 318 276 9 28 5 4 110 Mrocza Obszary (ha) 10824 9867 30 713 214 2288 1527 wiejskie gminy Mrocza Miasto ( % ) 73,6 63,9 2,1 6,5 1,2 0,9 25,5 Mrocza Obszary ( % ) 73,9 67,4 0,2 4,9 1,5 15,6 10,4 wiejskie gminy Mrocza województwo ( % ) 64,5 56,1 0,7 5,2 2,5 22,9 12,6 kujawsko- pomorskie *% powierzchni ogólnej gminy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W roku 2005 na ogólną powierzchnię 17946 ha składały się użytki rolne, zajmujące prawie 12,9 tys. ha , lasy i grunty leśne – 3,6 tys. ha, pozostałe grunty i nieużytki – zajmujące razem prawie 1,8 tys. ha. Dane te przedsta- wiono poniżej w tabeli w porównaniu ze strukturą użytkowania gruntów dla powiatu bydgoskiego i dla województwa. Różnią się one od danych we władaniu GUGiK (wykorzystanych w dalszej części stu- dium dla przedstawienia szczegółowej struktury), co częściowo wynika z nieco innej metodologii da- - 4 - nych. Dane z GUGiK należy traktować jako bliższe rzeczywistej strukturze. Dane GUS są jednak po- wszechnie używane do wszelkich analiz i to właśnie na ich podstawie