NR 1 (118) 2010 ISSN: 1896-7302 MARGARET THATCHER I WŁADYSŁAW BARTOSZEWSKI DOKTORAMI HONORIS CAUSA UŁ Przyjaciele Uniwersytetu Łódzkiego Pedagogika rozwoju regionalnego 01 `2010 Za kwiaty dziękujemy Wspólna inicjatywa Uczelniani ambasadorzy Na Uniwersytecie Łódzkim narodził Centrum Transferu Technologii Uniwersy- Członkowie Studenckiego Koła Nauko- się pomysł, by zamiast kwiatów dyplo- tetu Łódzkiego i Uniwersytet Medyczny wego Inwestor działającego na Wydziale manci po zdanym egzaminie wręczali zawarły 8 grudnia ubiegłego roku poro- Ekonomiczno-Socjologicznym promują promotorom, recenzentom oraz prze- zumienie o współpracy. Podczas konfe- studia na Uniwersytecie Łódzkim podczas wodniczącym komisji specjalnie przy- rencji prasowej rektorzy obydwu uczelni akcji Ambasador, adresowanej do uczniów gotowane kartki. podpisali stosowne dokumenty. szkół średnich Łodzi i regionu. `01 10 Wszystkim naszym Czytelnikom i Współpracownikom w Nowym 2010 Roku życzę samych sukcesów w każdej dziedzinie życia, dobrego zdrowia, szczęścia w Rodzinie oraz wszelkiej pomyślności redaktor naczelny w imieniu własnym i zespołu Kroniki 3 KRONIKA Pismo Uniwersytetu Łódzkiego Redaktor naczelny: Stanisław Bąkowicz Zespół redakcyjny: Aneta Danowicz Michał Kędzierski Stale współpracują: Jarosław Bożyk Paulina Czarnek Roman Czubiński Radomir Dziubich Agnieszka Garcarek DOKTORATY Janusz Hereźniak HONORIS CAUSA UŁ Krzysztof A. Kuczyński 6 Paulina Oganiaczyk W auli czerwonej nowej siedziby Wydziału Prawa i Administracji Paulina Zych Uniwersytetu Łódzkiego, popularnym Paragrafie, 16 październi- ka odbyło się uroczyste posiedzenie Senatu UŁ zwołane z okazji Serwis fotograficzny: Dnia Edukacji Narodowej. Obchody święta miały charakter szcze- Międzywydziałowy Zakład Nowych Mediów gólny. Połączone były bowiem z nadaniem tytułu doktora hono- i Nauczania na Odległość UŁ ris causa Uniwersytetu Łódzkiego Lady Margaret Thatcher oraz prof. Władysławowi Bartoszewskiemu. Zdjęcie na pierwszej stronie okładki: Pałac Biedermanna w zimowej scenerii Fot.: Joanna Blomberg-Wiaderna Projekt graficzny: DWIE WOJNY WRZEŚNIA 44 VoynarVision Katarzyna Wojnar e-mail: [email protected] Skład i łamanie: Paulina Narolewska-Taborowska e-mail: [email protected] Druk: Drukarnia Gutenberg, ul. Lodowa 106A 93-232 Łódź Adres redakcji: 90-131 Łódź, ul. Narutowicza 65 tel. (42) 635-41-79 Przed 70 laty od niemieckiego, a potem radzieckiego ata- e-mail: [email protected] ku na nasz kraj rozpoczęła się II wojna światowa. Właśnie Niezamówionych materiałów nie zwracamy. temu ostatniemu wydarzeniu poświęcono sesję popu- Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania larnonaukową zorganizowaną 28 września w Instytucie skrótów, zmiany tytułów i adiustacji tekstów. Historii Uniwersytetu Łódzkiego. Numer zamknięto 21 grudnia 2009 r. 4 Margaret Thatcher i Władysław Bartoszewski doktorami h.c. UŁ 6-8 Etos akademicki siłą uniwersytetu 8-9 Odznaczenia, nagrody rektorskie i nagrody za podręcznik 9-12 Margaret Thatcher – sylwetka 13-14 Władysław Bartoszewski – sylwetka 15-17 Podatki pod lupą 17 Ciągłość i zmiana w edukacji 25-26 Założycielowi katedry i twórcy szkoły 35 Próby literackie Abrama Cytryna 39 Dwie wojny Września 44-46 Picasso w Tomaszowie 57 Dzień puszczy 58 Chemia dla społeczeństwa 59-60 Kwesta na Starym 61-62 Ciekawa Chemia 63 Gwiazdkowy tygiel kultur 64-65 Kluczowa rola doświadczenia 66-67 Przyjaciele Uniwersytetu Łódzkiego 18-20 Emocje kiedyś wygasną 46-48 Ambasador łódzkich studentów 48-49 Za kwiaty dziękujemy 21 Złota Róża dla naukowca 24 Trójprzymierze przed olimpiadą 30-31 Co z uniwersytecką informatyką? 31 Pedagogika rozwoju regionalnego 74 Kartki zamiast bukietu 21-22 Fundacja Uniwersytetu Łódzkiego 22-24 Pomysł na przedsiębiorczość 24 Partnerstwo uczelni 77-78 Nasza Pani Profesor 32-34 Po prostu Szef 36-39 Moja praktyka w szkole 52-53 Uczelniani ambasadorzy 53-54 Dwaj szczęściarze 54 Propagują czytelnictwo 55-56 Piętnasty atak wampira 56-57 Tygodnik z Krakowa 49-50 Amsterdamski bizantynolog 50 Lekcja dyplomacji 50-52 Dwadzieścia lat tradycji 40-43 Edukacja z przedsiębiorczości akademickiej 67-68 Nowi profesorowie 27-30 Miłość może zmienić wszystko 75-76 Profesor Tadeusz Krzemiński (1925-2009) 69-71 Magister Wanda Rukóyżo (1911-2009) 72-74 Antyk bliżej nas 79-81 Intelligenti pauca 84 Fotokącik 84 5 Margaret Thatcher i Władysław Bartoszewski doktorami honoris causa UŁ W auli czerwonej nowej siedziby Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, popularnym Paragrafie, 16 października minionego roku odbyło się uroczyste posiedzenie Senatu UŁ zwołane z okazji Dnia Edukacji Narodowej. Obchody święta miały charakter szczególny. Połączone były bowiem z nadaniem tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego Lady Margaret Thatcher oraz Profesorowi Władysławowi Bartoszewskiemu. W uroczystości udział wzięli: pracownikami i studentami (pełny wicemarszałek Sejmu RP Stefan tekst na s. 8-9). Niesiołowski, poseł do Parlamen- Dowodem szacunku i uznania tu Europejskiego Wojciech Olej- dla wyróżniających się pracowni- Poczet sztandarowy pojawia się w auli czerwonej niczak; miejscowe władze repre- ków naukowych uczelni oraz ich zentowali: wojewoda łódzki Jolan- osiągnięć badawczych i dydak- ta Chełmińska, marszałek woje- tycznych były odznaczenia i liczne wództwa łódzkiego Włodzimierz nagrody wręczone podczas uro- Fisiak, prezydent Łodzi Jerzy Kro- czystości. Medale Komisji Eduka- piwnicki. Obecni byli przedstawi- cji Narodowej otrzymało 14 osób ciele konsulatów, firm i instytucji, (lista odznaczonych na s. 9). Na- mediów, innych łódzkich wyż- grody za osiągnięcia naukowo- Fot.: Grażyna Bartłomiejczyk szych szkół publicznych oraz pra- -badawcze uzyskane w roku 2008 Okolicznościowe przemówienie wygłasza rektor Uniwersytetu cownicy naukowi i studenci naszej przyznano 92 osobom, w tym 74 Łódzkiego prof. Włodzimierz Nykiel uczelni. Na ręce władz UŁ wpłynę- indywidualne i 18 zespołowych, ły listy gratulacyjne od prezydenta na łączną kwotę 995.460 zł (listy RP Lecha Kaczyńskiego, marszał- na s. 10-12). Docenione zostały tak- ka Sejmu RP Bronisława Komo- że sukcesy dydaktyczne i organi- rowskiego, ministra nauki i szkol- zacyjne pracowników UŁ. Przy- nictwa wyższego prof. Barbary znano 65 nagród indywidualnych Kudryckiej, ministra sprawiedli- i trzy zespołowe, które w su- wości Krzysztofa Kwiatkowskie- mie wyniosły 754.600 zł (lista na go i rektorów polskich uczelni. s. 9-10). Rektor uhonorował rów- Uroczyste posiedzenie Senatu nież trud 521 osób niebędących UŁ rozpoczęło przemówienie rek- pracownikami naukowymi. Na- tora UŁ prof. Włodzimierza Ny- grody im wręczone opiewają łącz- kiela, który zwrócił uwagę na wie- nie na kwotę 416.330 zł. le istotnych kwestii związanych Z inicjatywy byłego rektora UŁ Fot.: Grażyna Bartłomiejczyk z działalnością naszej uczelni. Wy- prof. Stanisława Liszewskiego zo- Wśród zaproszonych gości byli: wojewoda łódzki Jolanta Chełmiń- raził ogromne zadowolenie z suk- stały ustanowione nagrody i wy- ska i prezydent Łodzi Jerzy Kropiwnicki (na pierwszym planie) cesów kadry dydaktycznej, zaanga- różnienia za najlepszy podręcznik żowania pracowników administra- akademicki. W tym roku, w dzie- cji i obsługi oraz z udziału całej spo- siątej edycji konkursu, przyznane łeczności akademickiej UŁ w życiu zostały trzy nagrody i wyróżnie- miasta i regionu. – Duży potencjał nie (lista na s. 12). Wystawę doce- naukowo-badawczy i dydaktycz- nionych prac można było oglądać ny, wysokie kwalifikacje, trafnie w hallu Biblioteki Uniwersytetu dobrana strategia i duże możliwo- Łódzkiego. ści techniczne są konieczne, ale nie Pierwszą część uroczystości za- wystarczają, by realizować zakłada- kończyło odśpiewanie pieśni Gau- ne cele. Musimy pamiętać bowiem de Mater Polonia. Po niej nastąpiła o tym, że olbrzymią siłą uniwersy- ceremonia nadania tytułów dokto- tetu jest etos akademicki oraz soli- ra honoris causa UŁ Lady Margaret darny wysiłek na rzecz jego realiza- Thatcher oraz prof. Władysławo- Fot.: Grażyna Bartłomiejczyk cji – mówił rektor UŁ, wspominając wi Bartoszewskiemu. Miała ona Wręczanie nagród rektorskich także o zadaniach, jakie stoją przed wyjątkowo podniosły charakter; 6 odbywała się jednocześnie w Ło- dzi i Londynie, dzięki połączeniu audiowizualnemu. Zły stan zdro- wia byłej premier Wielkiej Brytanii nie pozwolił jej bowiem na przy- jazd od Polski i obserwowała całą uroczystość ze swojej londyńskiej siedziby. Towarzyszyli jej minister spraw zagranicznych RP Rado- sław Sikorski oraz z ramienia UŁ prof. Zbigniew Rau. Z inicjatywą przyznania tytu- łu doktora honoris causa Uniwer- sytetu Łódzkiego Lady Margaret Thatcher wystąpiły władze trzech wydziałów: Ekonomiczno-Socjo- logicznego, Prawa i Administra- Fot.: Grażyna Bartłomiejczyk cji oraz Studiów Międzynarodo- Zebrani na uroczystości w auli Wydziału Prawa i Administracji mogli zobaczyć na ekranie wych i Politologicznych UŁ. Senat monitora Margaret Thatcher (trzecia z prawej) w towarzystwie ministra spraw zagranicz- uczelni na posiedzeniu 20 kwietnia nych RP Radosława Sikorskiego (pierwszy z lewej) i prof. Zbigniewa Rau z Uniwersytetu 2009 r. przychylił się do tej inicja- Łódzkiego (pierwszy z prawej) obserwujących z kolei na ekranie uroczystość w Łodzi; tywy. Recenzentami w przewo- w dole, z prawej strony monitora, na tzw. podglądzie, promotor w przewodzie doktor- skim prof. Zofia Wysokińska prezentująca sylwetkę byłej premier Wielkiej Brytanii dzie doktorskim byli prof. Bog- dan Szlachta z Uniwersytetu Ja- w Łodzi. Wspomniała istotne dla Polski wydarzenia, które wywarły giellońskiego, prof. Jan Winiecki ogromny wpływ na