Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XX/139/2013 Rady Gminy Wietrzychowice z dnia 30 stycznia 2013 r. Sporządzony na kopii Załącznika Nr 2 do Uchwały Nr XVI/123/2000 Rady Gminy Wietrzychowice z dnia 28.09.2000 r. z późniejszymi zmianami WÓJT GMINY WIETRZYCHOWICE STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIETRZYCHOWICE CZĘŚĆ I DIAGNOZA STANU ISTNIEJĄCEGO I UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY WIETRZYCHOWICE TEKST JEDNOLITY Załącznik Nr 2 do uchwały Nr XX/139/2013 Rady Gminy Wietrzychowice z dnia 30 stycznia 2013 r. 1999 r., 2013 r. Studium zostało uchwalone Uchwałą Nr XVI/123/2000 Rady Gminy Wietrzychowice z dnia 26 maja 2000 r. zmiany w 2007 r., 2008 r. i 2011 r. III. Zmiana Studium została uchwalona Uchwałą Nr V/29/2011 Rady Gminy Wietrzychowice z dnia 16 marca 2011 r. IV. Zmiana Studium została uchwalona Uchwałą Nr XX/139/2013 Rady Gminy Wietrzychowice z dnia 30 stycznia 2013 r. 1 MAŁOPOLSKIE BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO W TARNOWIE 33-100 Tarnów, Pl. Kazimierza Wielkiego 5 Zespół autorski: Główny projektant: mgr inż. arch. Zdzisława Dziurzyńska- Kaczor (uprawnienia do projektowania w planowaniu przestrzennym Nr 861/89 z dnia 1989.03.16 Zagadnienia przestrzenne: mgr inż. arch. Anna Odrzywołek mgr Julia Pajowska Gospodarka wodno-ściekowa: mgr Maria Korpok Opracowanie graficzne: Bożena Szwed Maria Malik [Autor III. zmiany studium: mgr inż. arch. Małgorzata Przybysz -Ławnicka – uprawnienia urbanistyczne nr 1644 POIU w Katowicach nr KT 252 mgr inż. arch. Ewelina Szymakowicz mgr Maria Mierzwa mgr Karolina Fastnacht-Kundzierewicz]3 [Autor IV. zmiany studium: mgr inż. arch. Małgorzata Przybysz -Ławnicka – członek POIU z siedzibą w Katowicach nr KT 252 mgr Marcin Podlodowski mgr Marcin Rosegnal]4 ___________________ […]3Wprowadzono III. Zmianą SUiKZP Gminy Wietrzychowice […]4Wprowadzono IV. Zmianą SUiKZP Gminy Wietrzychowice 2 Spis treści: Strona: • DIAGNOZA STANU ISTNIEJĄCEGO I UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY WIETRZYCHOWICE ROZDZIAŁ I - DIAGNOZA ZEWNĘTRZNEJ SYTUACJI GMINY 1. Podstawowe informacje i dane o gminie na tle województwa……………………..……..5 2. Funkcjonalno-przestrzenne powiązania zewnętrzne gminy.………………………..……6 w tym: powiązania krajobrazowo-przyrodnicze związki społeczno-ekonomiczne powiązania gospodarcze i produkcyjne powiązania techniczne. 3. Priorytety inwestycyjne województwa na terenie gminy (zadania rządowe)…..………10 ROZDZIAŁ II - DIAGNOZA STANU ISTNIEJĄCEGO I UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY WIETRZYCHOWICE 1. Środowisko naturalne gminy…………………………..........................................14 1.1. Zasoby środowiska przyrodniczego………………………………………..………..14 1.1.1. Rozpoznanie budowy geologicznej ………………………….…………….14 1.1.1.1. Surowce naturalne …………………………………………..…………….15 1.1.2. Wody podziemne …………………………………………….………..…………16 1.1.3. Wody powierzchniowe ……………………………………………..……………17 1.1.4. Gleby………………………………………………………….………..………….19 1.1.5. Klimat lokalny ……………………………………………………………………23 1.1.6. Szata roślinna ..…………………………………………………………..………24 1.1.7. Uwarunkowania środowiska przyrodniczego ..………………………...……..25 1.2. Zagrożenia środowiskowe………………………….……….…………………………27 1.2.1. Zagrożenie naturalne…………………………………………………………….27 1.2.2. Zagrożenia antropogeniczne………………………..…………………………..31 1.2.3. Delimitacja obszaru skażeń i zagrożeń .……………………………………….37 1.2.4. Obszary i elementy środowiska prawnie chronione .………………..……….38 2. Środowisko antropogeniczne…………………………………….…………………...41 2.1. Osadnictwo i struktury przestrzenne………………………………………..………...41 2.1.1. Rozwój osadnictwa…………………………………………………….………….41 2.1.2. Środowisko kulturowe ……………………………………………………………43 2.2. Diagnoza i uwarunkowania ……………………………………………………………59 2.3. Infrastruktura techniczna……………………………………………………………….60 2.3.1. Zaopatrzenie w wodę ………………………………………………..…………..60 2.3.2. Kanalizacja …………………………………………………………..……………61 3 2.3.3. Gospodarka odpadami………………………………………….…….……..62 2.3.4. Ciepłownictwo…………………………………………………………..…….62 2.3.5. Gazownictwo……………………………………………………………….…63 2.3.6. Elektroenergetyka……………………………………………………….……64 2.3.7. Telekomunikacja……………………………………………………….……..64 2.3.8. Komunikacja…………………………………………………………….…….65 2.3.9 Diagnoza wyposażenia w infrastrukturę techniczną i uwarunkowania……………………………………………………..………67 2.4. Infrastruktura społeczno-gospodarcza…………………………………….…….68 2.4.1. Demografia…………………………………………………….…………68 2.4.1.1. Zmiany w zaludnieniu ………………………………………..……….68 2.4.1.2. Główne czynniki zmian w zaludnieniu …………………….………..71 2.4.1.3. Struktura wieku ludności …………………………………….……….74 2.4.1.4. Rynek pracy ………………………………………………….………..78 2.4.2. Ocena warunków życia mieszkańców ……………………..……………..80 2.4.2.1. Mieszkalnictwo ………………………………………….…………….80 2.4.2.2. Poziom zaspokojenia w usługi publiczne i komercyjne ..…………………………………………….…………..84 2.4.3. Ocena poziomu rozwoju gospodarczego gminy ..……………….……….92 2.4.3.1. Rolnictwo, leśnictwo…………………………….……………….…….92 2.4.3.2. Działalność gospodarcza……………………….……………….…...109 2.4.3.3. Finanse gminy, zasoby gruntowe……………….…………………..110 2.4.3.4. Uwarunkowania infrastruktury społeczno-gospodarczej...….…...115 4 ROZDZIAŁ I DIAGNOZA I UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNEJ SYTUACJI GMINY 5 1. PODSTAWOWE INFORMACJE I DANE O GMINIE NA TLE WOJE- WÓDZTWA. Gmina Wietrzychowice położona jest w powiecie tarnowskim, w północno-wschodniej części województwa małopolskiego, w widłach rzeki Wisły i Dunajca. Graniczy z gminami: Radłów i Żabno (powiat tarnowski) Szczurowa (powiat brzeski) Koszyce (powiat proszowicki) Gręboszów (pow. Dąbrowa Tarnowska). Od północy, poprzez Wisłę, graniczy z województwem świętokrzyskim. Wielkość gminy Wietrzychowice na tle województwa małopolskiego obrazu- ją dane zawarte w zamieszczonej tabeli. Gmina Powiat Województwo Wyszczególnienie Wietrzychowice tarnowski małopolskie Powierzchnia (w km2) 49 1.334 15.144 Liczba ludności (osoby) 4.139 178.926 3.215.885 Gęstość zaludnienia (os./km2) 84 134 212 Dane wg US za rok 1998. Powierzchniowo, gmina Wietrzychowice należy do najmniejszych w woje- wództwie (wielkość gmin w Małopolsce waha się od 30-300 km2) i jest naj- mniejsza w powiecie tarnowskim. Pod względem liczby ludności również zajmuje odległe miejsce wśród gmin wiejskich (średnia dla Polski - 6,7 tys. osób; dla Małopolski 9 tys. - najwięcej w kraju). Gęstość zaludnienia jest wyższa niż średnia krajowa dla terenów wiejskich, która wynosi 51 os./km2, a niższa niż w Małopolsce (118 os.km2). Małopolskie gminy nadwiślańskie, do których zalicza się Wietrzychowice znajdują się w strefie funkcjonalno-przestrzennej, której podstawową funk- 6 cją jest rolnictwo. Obszar ten dodatkowo charakteryzuje się niskim potencja- łem produkcyjnym, stagnacją gospodarczą i starzeniem się ludności. Walorami tego regionu są bardzo korzystne warunki dla rozwoju rolnictwa towarowego: warunki przyrodniczo-klimatyczne (wysoki wskaźnik walory- zacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej), dość korzystna struktura obszaro- wa, stosunkowo niskie zatrudnienie w rolnictwie na 100 ha (jak na warunki małopolskie) i stosunkowo niskie zanieczyszczenie środowiska. 2. FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNE POWIĄZANIA ZEWNĘTRZNE GMINY. W zakresie powiązań funkcjonalno-przestrzennych gminy szcze- gólnie ważne są związki z terenami bezpośrednio ją otaczającymi oraz w obrębie powiatu. Związki w skali województwa (głównie z miastem Kraków) czy szersze, mają znaczenie marginalne i dotyczą tylko niektórych dziedzin życia niewielkiego procentu mieszkańców lub pierwszych elementów środowiska naturalnego. Występujące powiązania kształtują strefy wpływu o zróżnicowanych zasię- gach, a tematycznie można je podzielić na następujące grupy: I. Powiązanie krajobrazowo-przyrodnicze wynikające z warunków natural- nych. II. Związki społeczno-ekonomiczne z ośrodkami miejskimi, głównie Tarno- wem, jako stolicą powiatu i ośrodkiem regionalnym. III. Powiązania gospodarcze i produkcyjne - zainteresowanie miast strefą rolniczą jako bazą żywicielską. IV. Powiązania techniczne wynikające ze wspólnych przedsięwzięć infra- struktury technicznej oraz komunikacji. I. Powiązania krajobrazowo-przyrodnicze wynikające z położenia gminy w różnych obszarach i systemach wyodrębnionych z uwagi na występo- wanie w nich pewnych cennych zasobów naturalnych. Obszary te, to: 7 Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Wisły - obejmujący dolinę Wisły w granicach wyznaczonych wałami przeciwpowodziowymi. Charaktery- zuje się występowaniem licznych starorzeczy, lasów lęgowych, stano- wiącymi jedną z najbogatszych ostoi ptactwa wodnego i wodno- błotnego, Radłowsko-Wierzchosławicki Obszar Chronionego Krajobrazu – obejmu- jący największy w regionie tarnowskim zwarty kompleks leśny wraz z przyległymi terenami doliny Dunajca i Uszwicy, Korytarze ekologiczne doliny Wisły i Dunajca - wpisane w system Eu- ropejskiej Sieci Ekologicznej (ECONET) jako elementy zapewniające zachowanie i migrację gatunkowo fauny oraz utrzymania enklaw roślin- ności, kompleksy gleb wysokich klas bonitacyjnych – obejmujący ciąg gmin nadwiślańskich i wskazany do ochrony jako obszar rolniczej przestrzeni produkcyjnej, Lokalny Zbiornik Wód Podziemnych Dunajec - Wisła - Żabnica - Breń, kompleks lasów ochronnych w południowej części gminy o funkcji wo- dochronnej, złoża kruszywa naturalnego - obszary perspektywiczne, o zasobach szacowanych na wielkości o ponadlokalnym znaczeniu. II. W systemie węzłowym obsługi i sieci osadniczej Małopolski miejscowość Wietrzychowice ujęta jest jako ośrodek gminny, jednocześnie utrzymujący silne związki z ośrodkiem regionalnym i stolicą powiatu jakim jest Tarnów oraz słabsze z mniejszymi ośrodkami lokalnymi: miastami Dąbrowa Tarnowska i Żabno. Związki Wietrzychowic z Tarnowem