TIJDSCHRIFT VOOR WOONBELEID IN DE REGIO AMSTERDAM WWW.NUL20.NL Tweemaandelijks – mei 2012 #62 Opgelet! Kunst in de buurt Van Onderen: Toezicht corporaties moet wijkontwikkeling nieuwe stijl op drie fronten verbeterd Scheiden Wonen en Zorg Corporatiebezit Tussen krimpfeiten in volgende fase in de etalage en groeidenken Bewoners van verzorgingshuizen gaan huur betalen 8 Toezicht op corporaties 12 De visie van De extern deskundige: De corporatiebestuurder: De commissaris: Jan van der Schaar Marien de Langen Tjeerd Herrema Te koop: corporatiebezit in de etalage 15 Let op: kunst in de buurt! 20 Zelfbouw zet door in Amsterdam 18 Klussen in de Klarenstraat 25 Coverfoto: Leeuwenhoekstraat 4 Gemeenschappelijke ruimte Kort nieuws TIJDSCHRIFT VOOR WOONBELEID IN DE REGIO AMSTERDAM 8 Eerste verdieping Scheiden wonen en zorg 12 Tweede Verdieping Toezicht corporaties moet op drie fronten verbeterd 15 Derde Verdieping Verkoop: corporatiebezit in de etalage 18 Vierde Verdieping Van Onderen! 18 Zelfbouw zet door 20 Let op: kunst in de buurt 25 Klussen in de Klarenstraat Tweemaandelijks mei 2012 #62 26 Kort Bestek Wijkipedia 28 10 Jaar Later Leonie Janssen-Jansen: tussen groeidenken en krimpfeiten 31 Leeskamer NUL20 bestaat in 2012 32 Barometer Zoektijd: nieuwe maat voor wachten tien jaar. We benutten dit jubileumjaar om een aantal deskundigen uit te nodigen tien jaar vooruit te kijken. in dit nummer: Tussen groeidenken en krimpfeiten. Door Leonie Janssen-Jansen. FC Kunduz et Nederlandse woningmarktbeleid laat zich het laatste De Kunduz-coalitie heeft het H-taboe doorbroken en gebroken decennium lezen als een kroniek van gemiste kansen. Na- met het inflatievolgend huurbeleid voor nog een groep huurders Htuurlijk had een kabinet in betere tijden een begin moe- met een iets hoger inkomen (34.000 tot 43.000 euro): zij krijgen ten maken met een flexibilisering van de huren en het beperken vanaf 2013 er 1 procent extra bij. En jawel: ook deze extra huurin- van de hypotheekrenteaftrek. In plaats daarvan smoorden ratio- komsten worden door het kabinet ‘afgeroomd’ met een nieuwe nele overwegingen in taboes. In het laatste kabinet Balkenende heffing die volgens de eerste berekeningen een veelvoud is van mocht niet eens meer hardop gepraat worden over hervorming de potentiële extra inkomsten. van de woningmarkt. Terwijl het nakende failliet van een systeem De maatregel om de renteaftrek te schrappen van aflossingsvrije waarin jaarlijks tientallen miljarden werden rondgepompt, zich hypotheken is op lange termijn verstandig, maar zal op korte toen al aandiende. De Nederlandse koper werd aangemoedigd termijn de koopmarkt verder doen stagneren. De maatregel ver- zich steeds dieper in de schulden te steken en de financiële kloof ergert bovendien het insider-outsiderprobleem waar de Neder- tussen kopen en huren groeide alleen maar. landse poldermaatschappij op tal van terreinen mee worstelt: bestaande rechten en voordelen van insiders worden geëerbie- Aan deskundige adviezen en waarschuwingen ontbrak het niet. digd, terwijl outsiders voordelen en rechten mislopen. Het helpt Ongeveer elke deskundige uit binnen- en buitenland heeft aan- de woningmarkt van de regen in de drup. gedrongen op een structurele hervorming van de Nederlandse woningmarkt. Daar is wel iets maar toch weinig mee gedaan door Het belangrijkste van het Kunduz-ak- het kabinet Rutte. De maatregelen, zoals de extra punten voor koord is dat er een taboe is geslecht. Om schaarstegebieden en die om scheefwoners (>€ 43.000) meer met pensionado Johan Cruijff te spre- huur te laten betalen, ontberen een integrale visie en richten zich ken: soms moet er eerst iets gebeuren, expliciet op de huurder. Dan is er nog de woningbelasting voor voordat er wat kan gebeuren. verhuurders van zo’n 760 miljoen euro. De timing van deze hef- fing kon niet beroerder. De kaspositie van de laatste organisaties die in Nederland nog op enige schaal investeren in woningbouw Fred van der Molen - de corporaties - wordt erdoor ondermijnd. Hoofdredacteur NUL20 Op de hoogte blijven? Het belangrijkste woonnieuws kunt u dagelijks volgen op Twitter (@nul20) ! NUL20 is een platform voor informatie en opinievorming over HOOFDREDACTEUR: REDACTIERAAD: woonbeleid en stedelijke ontwikkeling in de regio Amsterdam. Fred van der Molen ([email protected]) André Buys (rigo) Het tijdschrift verschijnt tweemaandelijks, de nieuwsbrief TEL: 020-693.7004 Arco Leusink (Huurdersvereniging Amsterdam) maandelijks. NUL20 wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van de MAIL: [email protected] Bart Truijens (OGA) Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties, de Dienst Wonen ADRES: Zorg en Samenleven, Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam, de Mr. Arntzeniusweg 20 Niek Krouwel (Dienst Wonen, Zorg en stadsdelen en de Stadsregio. 1098 GP Amsterdam Samenleven) REDACTIE: Jacqueline van Loon (ASW) Het blad wordt kosteloos toegezonden aan beleidsmakers, projectleiders, bewoners- Bas Donker van Heel Joop de Haan (Projectbureau Vernieuwing vertegenwoordigers, politici en andere betrokkenen bij het woonbeleid in Amsterdam. Bert Pots Bijlmermeer) U kunt via de website www.nul20.nl een nummer of abonnement aanvragen. Jaco Boer Manon Tjoa (AFWC) ABONNEE ADMINIstRATIE Janna van Veen Muk van ravels (Stadsregio) Bij voorkeur via onze website www.nul20.nl of via mail [email protected] Johan van der Tol (eindredactie) FOTOGRAFIE Nico Boink ANDERS : Prezco, ovv: Nul20, postbus 31, 1112 AS Diemen, 020 - 3989190 Joost Zonneveld VORMGEVING Pieter Lesage ABONNeer U OP De GratiS NUL20 NieUWSBrieF: WWW.NUL20.NL DRUK Prezco bv Advertenties: via Bureau recent 020-330.8998 (info op www.nul20.nl) Artikelen uit NUL20 worden gearchiveerd bij nul20 Online: www.nul20.nl Laatste slag om Aireyblokken? 4 e Stichting Cuypersgenootschap, Derfgoedvereniging Heemschut en ProWest blijven zich verzetten tegen de sloop van de Aireyblokken in Amsterdam Nieuw-West. in een brief van 3 mei roepen ze het gemeentebestuur Stadsregio vreest voor groot woningtekort op het sloopbesluit te heroverwegen, omdat het toenmalige stadsdeelbestuur een sloopvergunning e Metropoolregio Amsterdam stevent af De regio vreest bij het uitblijven van voldoen- verleend zou hebben “op basis van onjuiste Dop een groot woningtekort. Dat blijkt uit de woningbouw voor allerlei problemen. informatie”. eigen Haard houdt onverkort vast aan de Quickscan Woningbouw. Er zou tot 2040 Jongeren moeten noodgedwongen (veel) de sloop/nieuwbouwplannen. behoefte zijn aan 270.000 extra woningen. langer bij hun ouders blijven wonen. Bui- De komende acht jaar alleen al zou een pro- tenlandse kennismigranten zullen Amster- Volgens de erfgoedverenigingen is er geen ductieachterstand van bijna honderdduizend dam vanwege het ontbreken van woonruim- woontechnische noodzaak tot slopen. Volgens woningen ontstaan. te mijden. En schaarste zal de prijs van de een studie van renovatiebureau Van Schagen Uitbreiding van de woningvoorraad is volgens de bestaande woningen zodanig opdrijven, dat Architecten zouden de woningen nog uitstekend onderzoekers om vier redenen noodzakelijk. Ge- starters hun woonwensen niet kunnen re- zijn te renoveren en aan te passen aan de eisen zinsverdunning vraagt een kleine 50.000 wonin- aliseren. Maar bovenal wordt gevreesd voor van deze tijd. Deze conclusies zouden destijds gen extra. De trek van het platteland naar de stad economische schade. De economie groei- niet of onvoldoende betrokken zijn bij de en de komst van buitenlandse kennismigranten de de afgelopen vijftien jaar met bijna drie besluitvorming. Zonder technische noodzaak zorgt voor een vraag van 95.000 woningen. En procent per jaar door de aanwezigheid van mag er volgens het gemeentelijk beleid in het Van er wordt vanwege meer geboorten en stijgende voldoende hoogopgeleiden. Maar de Zaan- eesterenmuseum-gebied niet gesloopt worden. levensverwachting gerekend op natuurlijke aan- se wethouder Robert Linnekamp, voorzit- De erfgoedverenigingen vragen het college de was. Goed voor een vraag van 125.000 woningen. ter van de Stuurgroep Verstedelijking Me- toenmalige besluitvorming daarom tegen het licht Tegelijkertijd is door de dienst Ruimtelijke Or- tropoolregio Amsterdam, voorziet dat die te houden én het vernieuwingsplan alsnog voor te dening en de dienst Economische Zaken van de brandstof dan opraakt. “Als hoogopgelei- leggen aan de gemeenteraad. gemeente Amsterdam becijferd dat een derge- den geen passende woonruimte kunnen eigen Haard is er wel klaar mee. Woordvoerder lijke productie schier onmogelijk is. Vanwege vinden, dan kiezen zij voor vestiging elders Wim de Waard: “Deze sloopkeuze is in 2009, na de huidige crisis loopt het tekort in 2020 al op in Europa.” een jarenlang onderhandelingsproces, samen met tot 93.000 woningen. Een inhaalslag, waar- Volgens planoloog Leonie Janssen-Jansen stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer gemaakt. Dit bij de regionale woningproductie groeit naar moet de regio zich echter niet blindstaren op was mede op basis van het Van Schagenrapport 12.500 woningen per jaar, wordt vervolgens de woonbehoefteprognoses. Zij betoogt in dit en nadat het gebied tot beschermd stadsgezicht voor praktisch onmogelijk gehouden. Eerder nummer van NUL20 dat de woonbehoefte zich is bestempeld. Door terug te bouwen binnen de is sprake van een verder oplopend tekort. Zo al lang niet meer vertaalt in een marktvraag. footprint en aan te sluiten bij de kwaliteiten van kunnen bij sterke groei van Schiphol 60.000 Deze ontwikkeling is volgens haar structure- de huidige strook, respecteren wij het beschermd voorgenomen woningen vanwege toenemende ler dan vaak wordt gedacht