Projekt realizuje: Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej S.A. ul. Ofiar Oświęcimskich 36, 50-059 Wrocław tel. + 48 71 783 5310, fax + 48 71 783 5311 [email protected], www.araw.pl Wokół Wrocławia promocja walorów środowiska naturalnego gmin otaczających aglomerację jako nowy produkt turystyczny Dolnego Śląska AROUND WROCŁAW | RUND UM BRESLAU Spis Treści TERRA INCOGNITA występuje: Aglomeracja Wrocławska .............................................................................. 4 PIĘKNO NATURY – BOGACTWO KULTURY CHRONIONE, BO UNIKATOWE! DOLINA ODRY ....................................................................................................................... 8 ODRZAŃSKIE ŁĘGI – ostoja/obszar siedliskowy Natura 2000 ................................................ 8 PARK KRAJOBRAZOWY „DOLINA BARYCZY” ....................................................................... 9 DOLINA JEZIERZYCY ............................................................................................................ 10 DOLINA BYSTRZYCY ........................................................................................................... 10 Pozostałe rezerwaty przyrody ........................................................................................ 10 HISTORIA BOGATSZA, BO W „TYGLU NARODÓW”... KRAINA RÓŻ I PTAKÓW, występuje: Gmina Krośnice ........................................................ 13 DĄB ZUPA DĘBOWA... występuje: Gmina Oborniki Śląskie ............................................. 14 KREW, PIRAMIDY, BISMARCK, występuje: Gmina Kostomłoty ......................................... 15 NA SZLAKU CYSTERSKIM – I DAWNE UZDROWISKO, występuje: Miasto Trzebnica ....... 16 LUBIĄŻ CIĄGLE NIEODKRYTY, występuje: Powiat Wołowski ............................................ 18 ŚLADAMI ŚWIĘTEJ JADWIGI – Brzeg Dolny, Trzebnica, Powiat Wołowski ................. 19 SZLAK ŚWIĘTEGO JAKUBA... – Kostomłoty, Środa Śląska ............................................. 20 ...A OBOK WYKOPALISKA ARCHEOLOGICZNE – Kostomłoty .............................................. 20 GŁÓWNE DANIE – DYMARKI, A NA DESER RYBY – Powiat Wołowski ............................ 21 MALOWNICZA RUINA POŁOŻONA WŚRÓD NADODRZAŃSKICH ŁĄK – Oborniki Śląskie .... 21 W ZDROWYM CIELE ZDROWY DUCH KAJAKIEM CZY KONNO? A MOŻE POŻEGLOWAĆ PO ODRZE? – Krośnice, Oborniki Śląskie, Długołęka, Brzeg Dolny .................................................................... 22 AHOJ! CZYLI OD AMAZONII DO MOSTÓW WROCŁAWSKICH – Czernica ......................... 24 LONGUM PRATUM, CZYLI MALOWNICZE LASY I STAWY W „KOŃSKIEJ STOLICY POWIATU”, występuje: Gmina Długołęka ......................................................................... 25 NA ROWERZE! – Żmigród, Powiat Wołowski, Krośnice, Oborniki Śląskie, Trzebnica .......................................................................................................................... 26 ARCHITEKTURA: PAŁACE, DWORY I OBIEKTY SAKRALNE TWIERDZE W MINIATURZE – Miękinia .............................................................................. 28 MIASTO TWIN TOWERS, występuje: Miasto Oleśnica ..................................................... 29 PROTOKÓŁ TRACHENBERSKI – Żmigród ............................................................................. 30 ŚLĄSKI WINDSOR – Długołęka ......................................................................................... 30 STARY I NOWY ZAMEK RAZEM A BLISKO GRODZISKO – Oborniki Śląskie ...................... 31 NA WYSPACH, WŚRÓD KANAŁÓW ZNAJDUJE SIĘ PAŁAC… Długołęka ......................... 31 SZTUKA NAJWYŻSZYCH LOTÓW, występuje: Gmina Żórawina ....................................... 32 SZLAKIEM ŚREDNIOWIECZNYCH SKARBÓW, występuje: Gmina Środa Śląska ............... 33 CHWALIMY SWOJE! NIE TYLKO ODRĄ CZŁOWIEK ŻYJE – Powiat Wołowski ................................................... 34 SAMI SWOI – TU NAKRĘCONO KULTOWE KOMEDIE... występuje: Gmina Czernica ........ 36 MIASTO, GDZIE POCIĄGI JEŻDZĄ PO 160KM/GODZ., występuje: Miasto Żmigród ........... 37 TURYSTYKA WINIARSKA? OCZYWIŚCIE! występuje: Gmina Miękinia .............................. 38 REAL MADRYT VS ARCHITEKTURA, występuje: Gmina Brzeg Dolny ............................... 39 AROUND WROCŁAW | RUND UM BRESLAU AROUND WROCŁAW | RUND UM BRESLAU ..................................................................... 40 MILICZ PONDS | MILITSCHER TEICHE ................................................................................. 42 PALACES AND CASTLES | PALÄSTE UND HÖFE ................................................................ 44 ABOUT THE WROCLAW AGGLOMERATION AREA: LEGENDS AND CULTURAL HERITAGE | ÜBER DIE BRESLAUER BALLUNG: LEGENDE UND DIE KULTURELLE ERBE ............................ 46 THE AMBER ROUTE | DIE BERNSTEINSTRASSE .................................................................. 48 3 Występuje: Zapewniam, że Aglomeracja Wrocławska pasjonaci wypraw rowe- Aglomeracja Wrocławska czeka rowych znajdą tutaj doskonale na odkrywców... przygotowaną sieć tras rowerowych, Wystarczy pół godziny jazdy samocho- stanice wodne i szlaki wodne oferujące dem od Wrocławia i jesteśmy na odludnym wspaniałe warunki dla wypraw kajakowych, wodnym szlaku, w lesie, w urokliwej stadni- wędkowania… nie, gospodzie uwodzącej wspaniałymi zapa- Zachęcam do udziału w ciekawych imprezach chami i rozkoszą dla podniebienia, czy przy pałacu kulturalnych - od małych lokalnych aż po wydarze- z epoki renesansu. nia rangi europejskiej. Przedstawiam Państwu wybór najbardziej znaczą- Mam nadzieję, że przedstawię w tym przewodniku cych i charakterystycznych miejsc, które warto od- niemal wszystkie możliwości, jakie stają przed amato- wiedzić, układając trasę turystycznych wędrówek. rami różnego rodzaju przeżyć. Myślę, że będziecie Państwo mile zaskoczeni, że Odkrywam kolejne oblicze naszego regionu – nie tylko w ciągu jednego dnia można tak odizolować się od zagłębia zabytków, rezerwatów, miasteczek i wsi, ale cywilizacji i solidnie wypocząć. i takich możliwości spędzenia czasu wolnego, któ- re wyrwą naszych Gości z zacisza domów, pracy, Wokół Wrocławia! I tak pięknie! szkół. Zapraszam na fascynującą podróż w nieznane... Proponuję wypoczynek wśród pięknych lasów, wycieczki do rezerwatów przyrody, do za- Aglomeracja Wrocławska gadkowych miejsc historycznych, relaks podczas wędrówek na szlakach tury- stycznych, czy nad wodą, gościnne gospodarstwa agroturystycz- ne... 4 5 ŻMIGRÓD KROŚNICE POWIAT WOŁOWSKI TRZEBNICA BRZEG OBORNIKI DOLNY ŚLĄSKIE WISZNIA MIĘKINIA MAŁA DŁUGOŁĘKA OLEŚNICA ŚRODA ŚLĄSKA WROCŁAW BIERUTÓW KOSTOMŁOTY CZERNICA UDANIN KĄTY JELCZ WROCŁAWSKIE SIECHNICE LASKOWICE KOBIERZYCE GMINA ŻÓRAWINA OŁAWA DOMANIÓW ŚWIDNICA STRZELIN 6 7 PIĘKNO NATURY – BOGACTWO KULTURY CHRONIONE, BO UNIKATOWE! PARK KRAJOBRAZOWY Stawów Milickich, których część jest w gminie „DOLINA BARYCZY” Krośnice, wpisany jest do światowej sieci DOLINA ODRY W dolinie Odry gnieździ się około 100 gatun- Living Lakes. ków ptaków, w tym tak rzadkie jak kania ruda Dolnośląska część Parku Krajobrazowego Dolina Odry to ważny korytarz ekologiczny. i czarna, orzeł bielik, trzmielojad oraz łabędź „Dolina Baryczy” znajduje się w odległości Pozostałe rezerwaty przyrody to: „Olszyny Wzdłuż rzeki przelatuje rok rocznie olbrzymia krzykliwy. Spotkamy tutaj wydrę, bobra ponad 60 km na północ od Wrocławia. Rzeka Niezgodzkie” (leśny – Gm. Żmigród liczba ptaków. Część z nich odpoczywa tutaj europejskiego, a także wiele gatunków nie- Barycz stanowi największy prawobrzeżny – obszar 74,28 ha). Rezerwat chroni naturalny przed dalszą wędrówką (np.: gęsi zbożowe toperzy. W mokradłach żyją liczne żaby oraz dopływ Odry na terenie Dolnego Śląska. obszar bagienny olszyn w zasięgu rzeki Ługi. i białoczelne, żurawie, bociany), a dla około niegroźne węże wodne zaskrońce, a na such- Całkowita powierzchnia Parku to ponad 87 Flora liczy 276 gatunków: 26 gatunków 85 gatunków jest to miejsce zimowania szych terenach jaszczurki oraz olbrzymia ilość tys. ha. drzew, 23 gatunki krzewów i 227 gatunków (tracze, liczne gatunki kaczek). Odrą wędru- pięknych motyli i innych drobnych zwierząt. Najcenniejszymi elementami przyrodniczymi są roślin zielnych. Gatunki objęte ochroną to: je wiele gatunków ryb (koza, certa, rozpiór, kompleksy stawów rybnych, lasy łęgowe, grądy bluszcz pospolity, kalina koralowa, kruszyna łosoś, troć), dzięki temu, że jest to rzeka Ważne! W 2004 r. został powołany Obszar niskie i olsy. W parku występują 42 gatunki pospolita, porzeczka czarna, konwalia majowa. swobodnie płynąca bez zapór i innych prze- Grądy Odrzańskie należący do obszarów spe- roślin i grzybów chronionych (28 objętych Następnym niezwykle urokliwym rezerwatem gradzających nurt budowli (tylko do Brzegu cjalnej ochrony ptaków Natura 2000. ochroną całkowitą), 51 gatunków ssaków (23 jest „Radziądz” (leśny – Gm. Żmigród). Fot. K. Kapral Dolnego). chronione) oraz łącznie 166 gatunków ptaków lęgowych. Do najcenniejszych na tym obszarze Dolina Baryczy objęta jest obszarem Natura należą m.in. bąk, bączek, czapla purpurowa, 2000. < Fot. archiwum Urządu Miejskiego w Żmigrodzie bocian czarny. Charakterystycznymi gatunkami leśnymi są: dzięcioł czarny, lelek kozodój i gołąb siniak. Walory przyrodnicze doliny Baryczy podkreślają dwa główne elementy krajobrazu – woda i las, który zajmuje około 27% powierzchni parku. Na terenie Parku Krajobrazowego „Dolina Baryczy” wydzielono rezerwaty: „Stawy Milickie” (ornitologiczny – m.in. Gm. Trzebnica). Ważne! O randze rezerwatu świadczy fakt umieszczenia go na liście najcenniejszych obszarów wodno-błotnych