PANORAMA ANNOPOLA Informator Miasta i Gminy Annopol Urząd Miejski w Annopolu ul. Rynek 1 tel. 15 861 30 63 email: [email protected], www.annopol.info Nr 1/2018 Egzemplarz bezpłatny Nakład 1000 egz. ISSN 2544-8528 Z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych życzymy Państwu, aby w tych wyjątkowych dniach w Waszych sercach, rodzinach i domach zagościła wiara, miłość oraz nadzieja odradzającego się życia, a spotkania w gronie najbliższych upływały w miłym, wiosennym nastroju. Przewodniczący Rady Burmistrz Annopola Zdzisław Romański Wiesław Liwiński „KOSTEK” TADEUSZ RADWAŃSKI ZBIGNIEW MASTERNAK - WYWIAD „ANNOPOL Z TAMTYCH LAT” - ŻOŁNIERZ WYKLĘTY Z ANNOPOLA - str. 2 Z PISARZEM I SCENARZYSTĄ - str. 4 WSPOMNIENIE BARBARY ORZEŁ - str. 7 INWESTYCJE „POWIŚLE”-SPOTKANIE KRONIKA POLICYJNA - ZDARZENIA GMINY ANNOPOL W 2018 R. -str. 8 PO LATACH - str. 15 Z GMINY ANNOPOL - str. 19 OBCHODY 70 ROCZNICY ŚMIERCI TADEUSZA RADWAŃSKIEGO PS. „KOSTEK”, ŻOŁNIERZA NARODOWYCH SIŁ ZBROJNYCH, WiN-U i ARMII KRAJOWEJ podręczników szkolnych. Jesteśmy przed W uroczystości udział wzięły poczty grobem człowieka niezwykłego, bohatera sztandarowe Wojska Polskiego, lokalnego, ale możemy powiedzieć, że Narodowych Sił Zbrojnych oraz Urzędu bohatera narodowego, bo walczył Miejskiego w Annopolu. Uczestniczyli z hitlerowskim okupantem, bo walczył także harcerze 20 Środowiskowej z bolszewickim najeźdźcą, a został Drużyny „Nadwiślańskie Trampy”, 18 zakatowany przez Polaków, urzędników Gromady Zuchowej „Leśne Duszki” oraz Urzędu Bezpieczeństwa. To jest Jednostki Strzeleckiej z Annopola. największa tragedia, że Polak zabijał Dalsza część uroczystości odbywała się Polaka. Do takich zbrodni dochodziło w Centrum Kultury w Annopolu. podczas okupacji i po wojnie. Obyte czasy Przygotowano tu wykład historyczny nigdy nie powróciły. Pan Tadeusz dr. Rafała Drabika z Instytutu Pamięci Radwański, tak jak wielu z nas żył tutaj, tu Narodowej w Lublinie na temat formacji chodził do kościoła, do szkoły im. ks. wojskowych Narodowych Sił Zbrojnych, Józefa Poniatowskiego, wakacje spędzał można było także obejrzeć wystawę zdjęć, nad Wisłą, na grzyby chodził do Zagajnika, dokumentów i pamiątek związanych ale on stał się bohaterem, bo walczył z życiem Tadeusza Radwańskiego. W sali 0 Wolność i Niepodległość swojej kinowej odbył się przedpremierowy pokaz Ojczyzny. filmu „Obława” autorstwa Maksymiliana Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się Bednarza. do tego, aby dzisiejsza uroczystość miała Zmarznięci uczestnicy uroczystości mogli tak piękną oprawę. Jeszcze raz posmakować gorącej wojskowej podkreślam, jest to wspaniała lekcja grochówki i herbaty. historii dla nas wszystkich”. Organizatorami uroczystości byli W sobotę 20 stycznia 2018r. w Annopolu W imieniu Wojewody Lubelskiego Głos zabrał również siostrzeniec „Kostka” Waldemar Wroński siostrzeniec „Kostka” odbyły się uroczyste obchody Przemysława Czarnka, Krzysztof Waldemar Wroński, który w imieniu swoim oraz Burmistrz Annopola Wiesław Liwiński upamiętniające 70. rocznicę śmierci Dziewulski Dyrektor Wydziału Środowiska 1 całej rodziny podziękował zebranym za a patronat objął Wojewoda Lubelski, mieszkańca Annopola Tadeusza i Rolnictwa Lubelskiego Urzędu obecność i możliwość wypełnienia danej Instytut Pamięci Narodowej oraz kpt. Radwańskiego ps. „Kostek”, żołnierza W ojewódzkiego odczytał list obietnicy - przywrócenia dobrego imienia Wojska Polskiego Jan Jastrzębski. Armii Krajowej, WiN-u i Narodowych Sił okolicznościowy. „Wspominany dziś przez Tadeuszowi, który został zakatowany trzy Materiały wideo z uroczystości można Zbrojnych. nas bohater antykomunistycznego lata po wojnie, w wieku 22 lat w sztumskim obejrzeć na kanale Panoramy Annopola Uroczystości rozpoczęła koncelebrowana podziemia walczył z poświęceniem więzieniu i wiele lat musiał czekać na na stronie You Tube i na stronie TVP msza św. w kościele parafialnym pw. św. w obronie niepodległego bytu państwa rehabilitację i uznanie go bohaterem walki Lublin. Joachima i Anny, sprawowana pod polskiego oraz o prawo samostanowienia o wolność Ojczyzny. UM przewodnictwem ks. Ryszarda Juraka. i urzeczywistnienia dążeń Po mszy przy oprawie lubelskiej orkiestry demokratycznych naszego Wojska Polskiego uczestnicy uroczystości społeczeństwa. Swój odważny sprzeciw przemaszerowali na annopolski cmentarz. wobec sowieckiej agresji i sił Po odśpiewaniu hymnu państwowego narzuconego komunizmu okupił własnym dokonano poświęcenia pamiątkowej życiem i skazaniem przez ówczesne tablicy na grobie Tadeusza władze na społeczne zapomnienie aż do Radwańskiego, po czym oddano salwy 1989 roku”. Podziękował również honorowe. Kpt. Jan Jastrzębski z 21. w imieniu Wojewody siostrzeńcowi Brygady Strzelców Podhalańskich Tadeusza Radwańskiego, Waldemarowi w Rzeszowie odczytał apel poległych. Wrońskiemu i wszystkim osobom Następnie złożono wieńce i wiązanki zgromadzonym na uroczystości. przez przybyłe delegacje m.in. Później głos zabrał Burmistrz Annopola przedstawiciela Wojewody Lubelskiego, Wiesław Liwiński, który w swoim Burmistrza Annopola i Przewodniczącego wystąpieniu powiedział: „Dzisiejsza Rady Miejskiej, delegacje annopolskich wspaniała, patriotyczna uroczystość to szkól: Publicznej Szkoły Podstawowej im. uroczystość rzadko spotykana na naszych ks. Józefa Poniatowskiego i Zespołu Szkół terenach. To prawdziwa lekcja historii nie im. Jana Pawła II, rodziny Tadeusza tylko dla młodzieży, ale dla nas Radwańskiego oraz przedstawicieli wszystkich. To, co przeżywamy dzisiaj, Rodzin Żołnierzy Wyklętych. tego nie da się przeżyć, czytając kartki OTO HISTORIA KRÓTKIEGO ŻYCIA ŻOŁNIERZA WYKLĘTEGO TADEUSZA RADWAŃSKIEGO Podchorąży Tadeusz Radwański ps. kpt. .Andrzeja” (NN)27 Wołyńskiej Dywizji spędzonych w więzieniu zostaje wraz ^KimuíIí" wli\y. "Jci-fcuwj", NSZ „Kostek” urodził się 18 grudnia 1925 roku Piechoty AK jako strzelec. Wraz z innymi skazanymi wyznaczony do pracy w Annopolu w rodzinie o patriotycznych z oddziałem kwaterował w Borowie. w piekarni, skąd udaje mu się uciec ze i katolickich tradycjach. Brał udział w operacji „Burza”, w atakach zdobytą bronią. W 1938 roku ukończył tutaj Szkołę na niemieckie konwoje, w rozbrajaniu Część byłych żołnierzy Armii Krajowej Powszechną, wybuch wojny uniemożliwił i likwidacji oddziałów Wehrmachtu. i NSZ służących w pułku zostaje mu dalszą naukę. Latem 1942 roku został Wykazał się niezwykłą odwagą podczas aresztowanych a następnie wysłany na roboty przymusowe do akcji w Annopolu uprowadzając Niemcom rozstrzelanych przez resort Niemiec. W punkcie zbiorczym motor z przyczepą do Borowa pod bezpieczeństwa w Krzesimowie. Podobne w Częstochowie udało mu się uciec ostrzałem okupantów. zdarzenie miało miejsce w pułku ■ WH i wrócić do domu. Do końca 1942 roku był Podczas pożaru miejskiej biblioteki zapasowym w Lublinie na Majdanku. ♦ przymusowo zatrudniony przy budowie ratował jej księgozbiór samemu ulegając Po powrocie do Annopola skontaktował mostu na Wiśle. Po zakończeniu robót poparzeniu. się z kolegą z czasów okupacji Janem został aresztowany i wywieziony do Kiedy jego oddział został rozproszony Gilbertem ps. „Jesion” i Czesławem Kijowa, skąd po ośmiu miesiącach udało i rozbity przez NKWD, dostał powołanie Maciejakiem ps. „Pogoda”, którzy za mu się zbiec. Poszukiwany przez do Wojska Polskiego w Lublinie. Po trzech pośrednictwem byłego komendanta niemiecka policję ukrywał się w domu miesiącach pobytu w 7 pułku zapasowym obwodu nr III porucznika Franciszka rodzinnym. W domu dochodziło do wielu na Majdanku został skierowany do Pawłowskiego skierowali go do oddziału rewizji i nękań jego najbliższych. Po Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Zamościu. leśnego Stanisława Młynarskiego dwóch miesiącach, w obawie przed Tam spotkał swego dawnego dowódcę ps. „Orzeł” a następnie do oddziału aresztowaniem nawiązał kontakt drużyny, podchorążego Stanisława porucznika Bolesława Świątka ps. „Jerzy” z placówką Armii Krajowej w Annopolu, Biziora ps. „Śmigło”, który ostrzega go Narodowych Sił Zbrojnych zgrupowania której komendantem był Leon Targoński i doradza mu aby nie ujawniał majora Zub - Zdanowicza ps. „Ząb”; ps. „Sęk”, Tadeusz był jego kuzynem. przynależności do konspiracyjnego Wacława Piotrowskiego ps. „Cichy”, „Cis”. Zostaje przez niego zwerbowany podziemia niepodległościowego. W wyniku porozumienia w kwietniu 1945 i zaprzysiężony. W dalszych działaniach Wiosną 1945 roku Radwański został roku oddział „Jerzego” wstąpił do młodego żołnierza ta przysięga tak mocno aresztowany przez informacyjne służby zgrupowania WiN - Wolność ludeuv: KucUvjd «ski wyryta w sercu będzie źródłem jego wojskowe i osadzony w areszcie i Niezawisłość pod dowództwem majora wytrwałości i odwagi. Na placówce pułkowym za działalność w AK, skąd miał Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”. pozostawał do lipca 1944 roku. Po tym zostać przewieziony do więzienia na W lipcu 1945 roku w miejscowości Lipa czasie zaciągnął się do oddziału leśnego Zamku Lubelskim. Po kilku dniach w powiecie kraśnickim „Kostek” brał udział 2 w ataku na pociąg przewożący broń, który i jego kolegi Zdzisława Więckowskigo Niedawno otrzymałem z IPN - u lat. Dla niego największą wartością był był eskortowany przez Armię Czerwoną. zostali aresztowani na dworcu we dokumenty dotyczące „Kostka”. Teraz „Bóg, Honor, Ojczyzna”. Walczył i żył Oddział zdobył duże ilości broni i amunicji Wrocławiu. Tadeusz Radwański był wiem, że jest dla mnie i moich bliskich wobec tych przesłanek, nie zmienił ich, ani oraz innego sprzętu wojskowego. w bestialsko, okrutnie torturowany, miał wzorem wartości moralnych nie sprzedał. W sierpniu 1945 roku w Kraśniku jego odbite nerki,