POWIAT ZAWIERCIA ŃSKI PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU ZAWIERCIA ŃSKIEGO NA LATA 2004 - 2011 Zawiercie, grudzie ń 2003 Program ochrony środowiska dla powiatu zawiercia ńskiego na lata 2004 - 2011 Opracowano na zlecenie: Zarz ądu Powiatu Zawiercia ńskiego Nadzór merytoryczny Wydział Rolnictwa, Le śnictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Zawierciu RADA PROGRAMOWA Przewodnicz ący Rady Programowej Henryk Goncerz – Członek Zarz ądu Powiatu Zawiercia ńskiego Zast ępca Przewodnicz ącego Rady Programowej Leszek Gali ński – Naczelnik Wydziału Rolnictwa, Le śnictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Zawierciu Członkowie Rady Programowej Marek Borowik – Wiceprezydent Miasta Zawiercie Tadeusz Czop – Burmistrz Miasta i Gminy Łazy Andrzej Mikulski – Burmistrz Miasta i Gminy Ogrodzieniec Wiesław Grycner – Burmistrz Miasta i Gminy Szczekociny Michał Otr ębski – Burmistrz Miasta i Gminy Pilica Jan Macherzy ński – Burmistrz Miasta Por ęba Krzysztof Szlachta – Wójt Gminy Włodowice Adam Witas – Wójt Gminy Irz ądze Eugeniusz Kapu śniak – Wójt Gminy śarnowiec Stefan Pantak – Wójt Gminy Kroczyce Andrzej Stró Ŝecki – Wiceprzewodnicz ący Polskiego Klubu Ekologicznego Oddziału w Zawierciu Teresa Solecka – Kierownik O środka Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami Huty „Zawiercie” Maciej Świderski – Przedstawiciel Sekcji Ekologicznej Towarzystwa Miło śników Ziemi Zawiercia ńskiej Wykonawca: Arcadis Ekokonrem Sp. z o.o. O/Katowice Al. Korfantego 51 40-161 Katowice tel. (32) 2581738 Główni autorzy opracowania: Wanda Zaworska-Matuga Katarzyna Kobiela Magdalena Wilk Magdalena Kosiba Marcin Moczulski Jarosław Zarzycki Fotografie: Marcin Moczulski Autorzy projektu składaj ą serdeczne podzi ękowania wszystkim uczestnikom procesu opracowywania „Programu ochrony środowiska dla powiatu zawiercia ńskiego na lata 2004 – 2011”, w szczególno ści pracownikom Wydziału Rolnictwa, Le śnictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Zawierciu oraz wszystkim uczestnikom warsztatów roboczych, którzy zechcieli zaznaczy ć swoj ą obecno ść w „Programie ...” Zespół projektowy ARCADIS Ekokonrem Sp. z o.o. Program ochrony środowiska dla powiatu zawiercia ńskiego na lata 2004 - 2011 Program ochrony środowiska dla powiatu zawiercia ńskiego na lata 2004 - 2011 Z wielk ą satysfakcj ą oddaj ę do dyspozycji Społecze ństwu powiatu zawiercia ńskiego opracowany w trybie otwartego planowania dokument pod nazw ą „Program Ochrony Środowiska dla powiatu zawiercia ńskiego na lata 2004 – 2011” wraz z b ędącym jego cz ęś ci ą a stanowi ącym odr ębne opracowanie „Planem Gospodarki Odpadami dla powiatu zawiercia ńskiego na lata 2004 – 2011” . Dokumenty te zawieraj ą bezprecedensowe i bezcenne informacje o stanie naszego środowiska w powiecie. Skatalogowane po raz pierwszy od czasu reaktywowania powiatu wytyczaj ą najpilniejsze i najistotniejsze dla środowiska cele średniookresowe i kierunki działa ń do 2011 roku oraz okre ślaj ą priorytetowe przedsi ęwzi ęcia dla utrzymania i poprawy stanu środowiska w latach 2004 - 2007. Proces powstania dokumentów anga Ŝował samorz ądy wszystkich szczebli, instytucje kontroluj ące i badawcze środowiska, przedstawicieli najpowa Ŝniejszych przedsi ębiorstw powiatu, przedstawicieli organizacji ekologicznych wreszcie ludzi ni ezrzeszonych wykazuj ących trosk ę o środowisko. Jednocze śnie z mojej inicjatywy opracowano tak Ŝe Programy Ochrony Środowiska i Plany Gospodarki Odpadami na lata 2004 – 2011 dla wszystkich gmin powiatu, sfinansowane przez instytucj ę, któr ą kieruj ę. Jestem przekonany, Ŝe tylko kompleksowe (wspólne z gminami) uj ęcie tej szerokiej problematyki mo Ŝe przynie ść sukces w postaci poprawy stanu środowiska i zapewnienie zrównowa Ŝonego rozwoju, czego Ŝycz ę obecnym i przyszłym pokoleniom mieszka ńców powiatu. Program ochrony środowiska dla powiatu zawiercia ńskiego na lata 2004 - 2011 SPIS TRE ŚCI 1. WST ĘP .......................................................................................................................................... 3 1.1. Podstawa prawna opracowania.............................................................................................. 4 1.2. Forma realizacji zamówienia................................................................................................. 4 1.3. Ogólna charakterystyka obszaru obj ętego Programem.......................................................... 4 1.4. Koncepcja Programu.............................................................................................................. 6 1.5. Metodyka tworzenia Programu.............................................................................................. 7 1.6. Zało Ŝenia wyj ściowe Programu............................................................................................. 9 1.6.1. Uwarunkowania zewn ętrzne wynikaj ące z polityki ekologicznej województwa śląskiego........................................................................................................................ 9 1.6.2. Uwarunkowania wynikaj ące ze "Strategii rozwoju województwa śląskiego"............ 11 1.6.3. Uwarunkowania wynikaj ące ze "Strategii rozwoju powiatu zawiercia ńskiego" ........ 12 1.6.4. Powiatowe priorytety programu ochrony środowiska................................................. 13 2. CELE I ZADANIA O CHARAKTERZE STYSTEMOWYM .............................................. 15 2.1. Integracja aspektów ekologicznych z rozwojem społeczno- gospodarczym....................... 16 2.1.1. System transportowy................................................................................................... 16 2.1.2. Rolnictwo i rybactwo.................................................................................................. 21 2.1.3. Przemysł...................................................................................................................... 25 2.1.4. Turystyka i rekreacja................................................................................................... 28 2.1.5. Osadnictwo.................................................................................................................. 31 2.2. Aktywizacja rynku na rzecz ochrony środowiska................................................................ 33 2.3. Edukacja ekologiczna .......................................................................................................... 34 2.3.1. Stan wyj ściowy ........................................................................................................... 34 2.3.2. Cele średniookresowe i kierunki działa ń do 2011 roku .............................................. 35 2.3.3. Przedsi ęwzi ęcia przewidziane do realizacji w latach 2004 - 2007.............................. 38 2.4. Współpraca w ramach wdra Ŝania Programu........................................................................ 40 3. OCHRONA DZIEDZICTWA PRZYRODNICZEGO I RACJONALNE U śYTKOWANIE ZASOBÓW PRZYRODY.......................................................................................................... 43 3.1. Ochrona przyrody i krajobrazu............................................................................................ 44 3.1.1. Stan wyj ściowy ........................................................................................................... 44 3.1.2. Cele średniookresowe i kierunki działa ń do 2011 roku .............................................. 44 3.1.3. Przedsi ęwzi ęcia przewidziane do realizacji w latach 2004 - 2007.............................. 50 3.2. Ochrona lasów ..................................................................................................................... 52 3.2.1. Stan wyj ściowy ........................................................................................................... 52 3.2.2. Cele średniookresowe i kierunki działa ń do 2011 roku .............................................. 52 3.2.3. Przedsi ęwzi ęcia przewidziane do realizacji w latach 2004 - 2007.............................. 53 3.3. Ochrona gleb........................................................................................................................ 54 3.3.1. Stan wyj ściowy ........................................................................................................... 54 3.3.2. Cele średniookresowe i kierunki działa ń do 2011 roku .............................................. 54 3.3.3. Przedsi ęwzi ęcia przewidziane do realizacji w latach 2004 – 2007............................. 55 3.4. Ochrona zasobów kopalin.................................................................................................... 56 3.4.1. Stan wyj ściowy ........................................................................................................... 56 3.4.2. Cele średniookresowe i kierunki działa ń do 2011 roku .............................................. 56 3.4.3. Przedsi ęwzi ęcia przewidziane do realizacji w latach 2004 – 2007............................. 58 4. JAKO ŚĆ ŚRODOWISKA I BEZPIECZE ŃSTWO EKOLOGICZNE................................. 59 4.1. Jako ść wód........................................................................................................................... 60 4.1.1. Stan wyj ściowy ........................................................................................................... 60 4.1.2. Cele średniookresowe i kierunki działa ń do 2011 roku .............................................. 64 4.1.3. Przedsi ęwzi ęcia przewidziane do realizacji w latach 2004 – 2007............................